روایتی از بیم‌ها و امیدهای یک فناوری پنج‌ضلعی؛‌ خواستن همان نخواستن است

اوایل سال ۱۴۰۲ بود که بانک مرکزی نظر مساعد خود را درباره توسعه مدل‌های جدید ارائه وام‌های خرد، اعتبارسنجی و حمایت از شرکت‌های فناورانه حوزه مالی نشان داد. در واقع لندتک‌ها در سال ۱۴۰۲ توانسته بودند در استان‌های در حال توسعه ۱۵ درصد و در استان‌های کمتربرخوردار چهار درصد بیشتر از شبکه بانکی تسهیلات پرداخت کنند و ۷۰ درصد اعطای تسهیلات نیز مختص کسانی بود که فاقد رتبه‌ اعتباری بودند. این شواهد نشان می‌داد به‌ظاهر همه چیز تقریباً ایده‌آل است و همچنین بازار پرتورم و کاربران تشنه به تسهیلات هم از شتاب سریع شرکت‌های فعال حوزه اعتباردهی خبر می‌دادند و لندتک‌ها نیز گمان می‌کردند روزهای جذابی انتظارشان را می‌کشد. اما در میانه دی ماه ۱۴۰۲ بانک مرکزی با دستورالعمل «الزامات ناظر بر نحوه همکاری موسسات اعتباری با شرکت‌های تسهیلات‌یار» زمستان لندتکی‌ها را رقم زد و برخلاف برنامه‌ای که از ابتدای سال وعده و وعید آن را داده بود رفتار کرد و بازار رو به رونق لندتک‌ها را از بین برد. در این میان لندتک‌ها به عنوان صاحبان کسب‌وکار، بانک‌ها در نقش تامین‌کنندگان تسهیلات، بانک‌ مرکزی در مقام قانون‌گذار، مشتریان در نقش استفاده‌کنندگان از تسهیلات و فروشندگان و صاحبان کسب‌وکارها به عنوان استفاده‌کنندگان از بازارگاه لندتک‌ها، حالا هر یک به خودی خود با موجی از بیم و نگرانی مواجه‌اند. لندتک‌ها می‌خواهند در برابر هزینه‌های فناورانه و تسهیل‌گری در پذیرش ریسک نکول بتوانند بیشترین سود را از دریافت‌کنندگان تهسیلات یا صاحبان کسب‌وکارها دریافت کنند، بانک‌ها به عنوان تامین‌کنندگان اصلی منابع مالی نگران جریان نقدینگی و نرخ نکول هستند و بانک مرکزی در مقام رگولاتور و قانون‌گذار این حوزه و البته حافظ منافع مردم بابت نرخ تورم و نرخ کارمزد لندتک‌ها نگران است. از سویی دیگر کاربران نیز به عنوان استفاده‌کنندگان تسهیلات در بازاری که نرخ تورم بیش از ۴۰ درصد است، نه توان درخواست‌های ناممکن بانک‌ها مثل ضامن و سپرده برای وام...