سلامت دیجیتال حوزه منتخب سرمایهگذاری؛ نوش دارو به ساخت هوش مصنوعی
انتخاب حوزه سرمایهگذاری از سمت VCها و CVCها متاثر از عوامل و دلایل مختلفی است…
۲۶ آبان ۱۴۰۳
۱۳ مرداد ۱۴۰۲
زمان مطالعه : ۶ دقیقه
تاریخ بهروزرسانی: ۱۴ مرداد ۱۴۰۲
مدیرعامل شرکت سرمایهگذاری خصوصی لیان کپیتال باور دارد سرعت رشد حوزه سلامت الکترونیکی در همه جای دنیا پایین است و در این مسیر، تنظیمگری درست دولت در توفیق استارتآپهای این حوزه نقش مهمی دارد.
به گزارش پیوست، ژوبین علاقبند، مدیرعامل و رئیس هیات مدیره لیان کپیتال، در مورد علاقه این شرکت به حوزه سلامت الکترونیکی میگوید: اول که لیان کیپتال تاسیس شد هدف این نبود که در حوزه سلامت سرمایهگذاری کند اما وقتی من آمدم دیدم درخواستهای سرمایهگذاری از صنایع مختلفی داده میشود و اگر در حوزه خاصی تمرکز نکنیم، خیلی نمیتوانیم توانمندی خاصی به دست بیاوریم.
او در مورد انتخاب این حوزه توضیح میدهد: اینکه روی چه حوزهای سرمایهگذاری کنیم به دو روش انتخاب شد. یکی اینکه اکثر شرکتهایی که تا آن زمان در پورتفولیومان بودند چه شرکتهایی بودند و مهمتر از آن ارزیابی سریعی انجام دادیم که در دنیا و ایران روندها به چه سمتی میرود و حوزه Wellness را مشخص کردیم. این حوزه هم در دنیا و هم در ایران رو به رشد است، هم از نظر علاقه عمومی مردم به سالم زندگی کردن و هم از لحاظ جذب سرمایه.
مدیرعامل لیان در مورد استراتژی آن میگوید: لیان کپیتال قرار نیست شرکت بزرگی شود که زنجیره سلامت را تکمیل کند. لیان کپیتال شرکت سرمایهگذاریای است که برنامه سادهای دارد و آن اینکه وارد شرکت شود، سرمایهگذاری کند تا شرکت بزرگ شود بعد سهام را بفروشد و بیرون بیاید.
علاقبند به علاقهمندیهای لیان در این حوزه اشاره میکند: حوزه wellness در بخشهای مختلف تعریف میشود، یکیاش غذا و نوشیدنی است مثلاً زیدشت را اگر نگاه کنیم تمرکز آن روی غذاهای سلامتمحور است. در حوزه مکملها نیز فعالیت میکنیم. لیان کپیتال اصلاً قرار نیست در حوزه دارو فعالیت کند، فعالیتهای دارویی که در کبل انجام میشود ربطی به لیان کپیتال ندارد. ما اتفاقاً فعالیتهایمان غیر دارویی و در حوزه مکمل است. شرکت آدریان سلامت در این زمینه فعالیت میکند و تمرکزش هم روی مکملهای پوست و مو و زیبایی است.
او از سلامت روان و سبک زندگی به عنوان دیگر حوزههای مورد علاقه این شرکت نام میبرد و در مورد برنامههای لیان میگوید: به طور کلی حرکت در این حوزه به این سمت است که آدمها بتوانند با استفاده از تکنولوژی و داده برنامه مشخص شخصیسازیشدهای برای خودشان تعریف کنند. استارتآپهای حوزه سلامت با استفاده از دادهای که در پروندههای الکترونیکی در نسخهها فراهم میشود میتوانند برای شخص نسخه شخصیسازیشدهای ایجاد کنند.
رئیس هیات مدیره لیان کپیتال ادامه میدهد: در ذهن ما این است که اکوسیستم متصل به هم را بسازیم. ما عقیده نداریم اگر شرکتی مثل دکتر دکتر در حوزه نوبتدهی آنلاین فعالیت میکند باید همه کارهای حوزه سلامت را بکند.
علاقبند در مورد ارتباط لیان و داروسازی عبیدی توضیح میدهد: تنها وجه اشتراک لیان کپیتال با داروسازی عبیدی سهامدار مشترک است. هر کدام از این شرکتها و لیان کپیتال حاکمیت شرکتی خود را دارند. آنها در حوزه دارو فعالیت میکنند و ما در حوزه سلامت غیردارویی فعالیت میکنیم.
مدیرعامل لیان کپیتال در پاسخ به این سوال که تا چه میزان پس از سرمایهگذاری به ساختار مدیریتی شرکتها دست میزنید میگوید: لیان کپیتال یک شرکت سرمایهگذاری خصوصی است که سرمایهگذاریاش از دو جنس است. یکی استارتآپها که میزان کوچکی از سرمایهگذاری ماست، حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد. در این نوع سرمایهگذاری کنترل هیات مدیره را بر عهده نمیگیریم و ترجیح میدهیم بنیانگذاران بمانند، غیر از دکتر دکتر که کل سهام را به دلیل علاقه بنیانگذار به خروج خریدیم. در بقیه شرکتها دست بنیانگذار را کاملاً باز میگذاریم و اتفاقاً اصرار داریم بماند، در هیات مدیره هم یک صندلی بیشتر نمیگیریم.
او ادامه میدهد: نوع دوم سرمایهگذاریمان لازمهاش این است کنترل شرکت را به دست بگیریم. این نوع شرکتها محصول خوب دارند اما ساختار مدیریتی قوی ندارند. با تغییر مدیریتی در این شرکتها میتوانیم ارزش خلق کنیم و اتفاقات خوبی رقم بزنیم، از جمله بالا بردن فروش، ایجاد شبکه توزیع محصول و بازاریابی مدرن روز. مثلاً در مهرگیاه کل تیم مدیریت را عوض کردیم.
مدیرعامل این شرکت سرمایهگذاری خصوصی در مورد دکتر دکتر به عنوان یکی از مجموعههای پورتفو لیان نیز توضیح میدهد: دکتر دکتر از نظر تعداد نوبت و تعداد دکتر بهترین بازیگر بازار است و یکی از موفقترین پلتفرمهای این حوزه است. دکتر دکتر سودآور نیست اما این مهم نیست و موفقیت بستگی به شاخصی دارد که تعریف میکنید. ما عزم جدی برای monetize کردن دکتر دکتر را فعلاً نداشتیم و عقیدهمان بر این است که برخی از پلتفرمها برای موفقیت اول باید دو طرف موازنهشان را بسازند. یک طرف دکترها و یک طرف نوبتگیرندگان. هدف ما ابتدا این بود که تعداد دکترهای سامانه و تعداد نوبتهایمان را بالا ببریم و معیار موفقیتمان را بر این اساس تعریف کردیم.
او میگوید برای خروج برنامهای ندارند و تازه در مراحل ورود هستند.
ژوبین علاقبند همچنین میگوید: سلامت الکترونیکی اکوسیستمی است که نسبتاً در دنیا و ایران جوانتر است. مثلاً تجارت الکترونیکی سابقه بیشتری دارد. به هر حال در حوزه سلامت سرعت کمتر است. دلایلش هم زیاد است و ما بررسی میکنیم. مثلاً در ایران تعداد نوبتهایی که برای مسائل پزشکی گرفته میشود یک میلیون نوبت در روز است؛ یعنی ۳۰ میلیون نوبت در ماه. حدود ۳۰۰، ۴۰۰ میلیون نوبت پزشکی در سال. از این تعداد زیر دو درصدش آنلاین شده است.
او ادامه میدهد: ما فعلاً به فکر سودآوری نیستیم. هر سرمایهگذاریای که میکنیم با هدف سود است اما عجلهای برای آن نداریم و اولویتمان نیست. اولویتمان این است که سیستم سلامت را دیجیتالی کنیم؛ اینکه نوبتها و ویزیتهای دکترها را آنلاین کنیم. این را جا بیندازیم که برای آزمایش خون میتوانیم از خانه این کار را انجام دهیم. این چهار پنج سال کار دارد. در این فاصله باید اکوسیستم آن را راهاندازی کنیم و نهایتاً بتوانیم شرکتی را بسازیم که بتواند خدمات پزشکی را از صفر تا صد بدهد.
مدیرعامل لیان در مورد سرمایهگذاری این شرکت روی بقراط که نهایی نشد نیز میگوید: وقتی شرکتها را برای سرمایهگذاری انتخاب میکنیم به اکوسیستمی که میخواهیم بسازیم فکر میکنیم. علاوه بر اینکه خود شرکت را ارزیابی میکنیم، تناسب لازم برای وصل شدن به این شبکه را هم میسنجیم. بقراط شرکت بسیار بسیار خوبی است ولی در طی مسیر به این نتیجه رسیدیم که برای آن هدف کلان مناسب نیست.
او میگوید: میخواهیم بزرگترین و بهترین شرکت سلامت الکترونیکی را ایجاد کنیم که در نهایت از نظر درآمد و سودآوری هم حرف اول را بزند.
ژوبین علاقبند در مورد اهمیت رگولاتوری توضیح میدهد: موفقیت شرکتهای اینترنتی و به ویژه شرکتهای سلامت الکترونیکی بستگی زیادی به بحثهای رگولاتوری دارد. موقعی که من اسنپ بودم تصویب قوانین مخرب به یک مو بند بود. ما به عنوان شرکتهای بخش خصوصی دو وظیفه داریم: اول اطمینان حاصل کنیم قوانینی وضع نشود که از روی ناآگاهی مانع فعالیت کسبوکارها شود. دوم اینکه سعی کنیم قوانینی تصویب شود که به نفع مردم و شرکت باشد و هم دغدغههای دولت و حاکمیت را در نظر بگیرد.
او صحبتهای خود را اینطور به پایان میرساند: یکی از اتفاقاتی که باعث رشد سلامت الکترونیکی میشود این است که قوانینی تصویب شود که فعالیت این شرکتها را قانونی کند و جایگاه مشخص آن پیدا شود.