مدیرعامل پادرو: بازار تجارت اجتماعی دستوری شکل نمی‌گیرد

به گزارش پیوست، پشوتن پورپزشک، مدیرعامل پادرو در اولین قسمت از فصل جدید ایستگاه پیوست با بیان این که اکوسیستم تجارت اجتماعی پیش از ناآرامی‌های شهریور سال گذشته ۶۳۰ هزار فروشنده داشت گفت: ما برای این ۶۳۰ هزار فروشنده، به طور روزانه ۷۵۰ هزار تراکنش متصور بودیم. برآوردها نشان می‌داد که تجارت اجتماعی حدود ۴۵ هزار میلیارد تومان در سال فروش دارد. در پاییز تقریبا ۲۵ درصد بازار از بین می رود و از دی و بهمن دوباره به روال ترافیک سابق خود باز می‌گردد. یعنی دوباره تجارت اجتماعی در اینستاگرام و تلگرام فعال می‌شوند.

او در پاسخ به پرسشی درباره سرنوشت جذب سرمایه ۳۰۰ میلیاردی پادرو در سال‌های گذشته گفت: سرمایه‌ ۳۰۰ میلیاردی‌ای که جذب شده، تفاوت درآمد و هزینه ای بوده که ما تا نقطه‌ای که قرار است خودگردان شویم، در نظر گرفته بودیم. این پول به تدریج هزینه می‌شده، و هنوز هم همه‌ آن مبلغ مصرف نشده است. در مدل‌های سرمایه‌گذاری، توافق‌هایی درباره شیوه پرداخت وجود دارد. همه آن مبلغ تخصیص پیدا نکرده و با توجه به نیازی که ما در بازه‌های زمانی مختلف داشتیم، پرداخت شده است.

پورپزشک ادامه داد: با توجه به این که در نقطه توسعه محصول بودیم، سهم زیادی از این سرمایه‌گذاری را صرف توسعه محصول کردیم و در مرحله بعد برای بازاریابی، برندینگ و جا انداختن فرهنگ تجارت اجتماعی یا سوشیال کامرس هزینه شد.

بازارهای هدف پادرو، علت شکل‌گیری پادروشاپ

مدیرعامل پادرو درباره فعالیت‌های این شرکت بیان کرد: ما با حوزه لجستیک فعالیت خود را آغاز کردیم و سه بازار مخاطب داشتیم. بازار اول شامل  کسب‌وکارهایی بود که فروشگاه‌‌های اینترنتی داشتند و آنلاین بودند. بازار دوم کسب‌وکارهایی را در بر می‌گرفت که نوع آن‌ها سنتی بود اما روش مدرنی را در پیش گرفته بودند مانند نئوبانک‌ها. بازار اول به ما کمک می‌کرد که محصول خود را در حوزه لجستیک بررسی کنیم. بازار دوم، یک روند پایدار رشد را به ما نشان می‌داد و بازار سومی هم در این میان وجود داشت که اعضای آن، فروشندگان خرد بودند. برای ارائه خدمات لجستیکی به فروشندگان خرد نیاز بود که خدمات دیگری نیز در حوزه پرداخت و مدیریت سفارش داده شود که عملا مجموع این فعالیت‌ها تبدیل به پادرو شاپ شد.

پورپزشک با بیان این که کار پادرو ارائه سرویس‌های اساسی به فروشندگان خرد است تا این کسب‌وکارهای کوچک و متوسط بتوانند فروش آنلاین را تجربه کنند گفت: ما از ابتدا می‌دانستیم که بازار تجارت اجتماعی جزو بازارهای هدف ما است و برای رسیدن به آن نیاز داشتیم لجستیک را بسنجیم و ببینیم در کنار آن به چه ابزارهای دیگری نیاز داریم.

مدیرعامل پادرو افزود: تصور ما این است که در نقطه شروع فعالیت پادرو، یعنی در سال ۱۳۹۹ نزدیک به صد هزار سفارش برای فروشگاه‌های آنلاین که به عنوان تجارت الکترونیک (E-commerce)می‌شناسیم و حدود پنج یا شش برابر این عدد برای فروشگاه‌هایی که در شبکه‌های اجتماعی فعالیت می‌کنند، وجود دارد. یک بازیگر بزرگی به نام دیجی‌کالا بخش اصلی بازار را دارد و بخش کوچکی برای بقیه می‌ماند. هدف پادرو ارائه سرویس لجستیکی به این بخش بود تا بتواند کل فروش غیرحضوری این بخش را تسهیل کند. بنابراین در زمانی که نقطه ورود به آن بازار برای ما مشخص می‌شود، در کنار لجستیک به آن‌ها سرویس‌های پرداخت، ساختن فروشگاه، مدیریت سفارش‌ها و مشتریان هم قرار می‌گیرد.

فروش تجارت اجتماعی از تجارت الکترونیک بیشتر است

پورپزشک معتقد است بازار تجارت اجتماعی، هنوز هم بازار بکری است و پتانسیل‌های زیادی دارد. به گفته او، با وجود ریزش‌هایی که پس از اتفاقات اواخر تابستان رخ داده، هنوز هم تجارت اجتماعی از فروش بخش دیگر پادرو یعنی E-commerce خیلی بزرگتر است.

مدیرعامل پادرو در پاسخ به پرسشی درباره این که چرا حجم تجارت اجتماعی در آمار و ارقام اعلام نمی‌شود گفت: پرداخت کارت به کارت در آمارهای شاپرک قرار نمی‌گیرد اما پرداخت از طریق درگاه اعلام می‌شود. اگر چه ممکن است مجموعه‌ای مثل پادرو در گذر زمان چند ده هزار فروشگاه را جذب کرده باشد و به آن‌ها خدمات دهد و در گذر زمان برخی از آن‌ها به دنبال اتفاقات تابستان و پاییز از بین بروند و کسب‌وکارهای جدید متولد شوند اما قبل از شهریور سال گذشته بیش از ۶۳۰ هزار فروشنده فعال وجود داشته که برآورد ما این است که حدود ۳۰۰ هزارتای آن‌ها از در تکانه اواخر تابستان و پاییز سال گذشته بین رفته‌اند.  ۳۳۰هزار فروشنده باقی‌مانده، ۷۵ درصد تراکنش این بازار را در دست دارند.

او در ادامه درباره این که چه تعدادی از فروشندگان خرد روی شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌های داخلی فعالیت می‌کنند گفت: من برای این که بفهمم در شبکه‌های داخلی هم حضور دارند یا نه به اطرافم نگاه می‌کنم. اگر همین جمع حاضر را نمونه آماری بگیریم، چند نفر از ما به طور روزمره از شبکه‌های اجتماعی داخلی استفاده می‌کنند؟ ضمن این که از کسب وکارهایی که با آن‌ها سروکار داریم در مقاطع مختلف نظرسنجی کردیم. برآورد ما این است که بالای ۹۰ درصد آن‌ها در شبکه‌های اجتماعی خارجی هستند.

مدیرعامل پادرو گفت: ارزیابی‌های ما نشان می‌دهد که تراکنش‌ها ۲۵ درصد کمتر شده اما با توجه به آثار تورمی حجم تجارت اجتماعی به بیش از ۵۰ هزار میلیارد تومان در سال می‌رسد. از لحاظ تعداد تراکنش‌ها، این عدد به ۵۵۰ هزار تراکنش در سال می‌رسد.

پورپزشک درباره فعالیت‌های پادرو توضیح داد: خود پادرو حمل‌ونقل را انجام نمی‌دهد بلکه زیرساخت فنی اتصال شرکت‌های سرویس دهنده پستی به متقاضیان است. ممکن است برای نقاطی که دسترسی ندارند و برای مشتریان ویژه در شرایط خاصی حمل‌ونقل را انجام دهیم اما به صورت عمومی در عملیات خود بسته‌ای را جا‌به‌جا نمی‌کنیم. ما با چند شرکت پستی مختلف کار می‌کنیم و هر کدام لیبل خود را دارند ما نیاز داشتیم لیبل واحد طراحی کنیم که به ساختار آن‌ها بخورد و بتواند وحدت رویه ایجاد کند. در بازه‌ای از زمان حتی بسته‌بندی‌های پستی را در اختیار مشتریان قرار می‌دادیم که لیبل پادرو را داشت اما حمل‌ونقل آن توسط پادرو انجام نمی‌شد.

مدیرعامل پادرو در پاسخ به پرسشی درباره پتانسیل شبکه‌های اجتماعی داخلی برای تبدیل شدن به مراکز تجارت اجتماعی گفت: به مردم بستگی دارد اگر مردم این شبکه‌های اجتماعی را انتخاب کنند حتما آن شبکه می‌تواند محلی برای حضور فروشندگان و شکل‌گیری اکوسیستم تجارت اجتماعی باشد. تجارت اجتماعی یا سوشال کامرس با سوشال مدیا کامرس متفاوت است. اثر شبکه‌ای ارتباط انسان‌ها با یکدیگر است که تجارت اجتماعی را می‌سازد. از هر طریقی مانند پیام‌رسان‌ها، شبکه‌های اجتماعی و پیامک این ارتباط می‌تواند برقرار شود. از آن جایی که ارتباط اجتماعی انسان‌ها در فضاهایی مانند اینستاگرام یا واتس‌اپ شکل می‌گیرد، فروشندگان آن‌ نقاط را برای حضور انتخاب می‌کنند.

تجارت اجتماعی دستوری شکل نمی‌گیرد

او با اشاره به دیالوگی که پیش از ناآرامی‌های شهریور سال گذشته با مدیران یکی از پلتفرم‌های داخلی داشته است گفت: ما هم به عنوان یک شرکت خصوصی انرژی تیم فنی و توسعه را در جایی صرف می‌کنیم که بدانیم آورده‌ای دارد. شبکه اجتماعی‌ای که مورد انتخاب عموم مردم نباشد، قاعدتا فروشگاه آن را انتخاب نمی‌کند و برای ما هم که به فروشگاه سرویس می‌دهیم، آورده‌ای ندارد. مبنای شکل‌گیری اکوسیستم این است که عموم مردم آن را برای حضور انتخاب می‌کنند و بعد فروشگاه‌ها در آن جا ایجاد می‌شوند. اینستاگرام در ابتدا که ایجاد شد اصلا فروشگاهی نداشت بلکه فروشگاه‌ها کم‌کم در آن شکل گرفتند. اکوسیستم تجارت اجتماعی به صورت ارگانیک خود را شکل می‌دهد. این بازار به صورت دستوری شکل نمی‌گیرد.

پورپزشک ادامه داد: فروش آنلاین رابطه مستقیمی با شرایط اجتماعی و رضایت عمومی جامعه دارد. فروشگاه‌های آنلاین زیادی با ما کار می‌کنند و ما شاهد افت فروش آن‌ها در کالاهای غیرضروری هستیم. در حالی که فروش کالاهای غیرضروری است که حاشیه سود مشخص دارد و می‌تواند به رشد یک کسب‌وکار کمک کند. آمارهای جهانی می‌گوید تجارت اجتماعی سالانه رشدی ۳۰ درصدی دارد و تجارت الکترونیک دارای رشدی ۱۲ درصدی در هر سال است. برآورد ما این است تا سال ۲۰۳۰ حجم تجارت اجتماعی از نظر میزان فروش بیشتر از تجارت الکترونیک می‌شود.

سهم تجارت اجتماعی از اقتصاد دیجیتال

به گفته مدیرعامل پادرو، در حال حاضر، در ایران سهم تجارت اجتماعی نسبت به سهم تجارت الکترونیک از اقتصاد دیجیتال بیشتر است و این موضوع به فرهنگ، زیرساخت، ضریب نفوذ شبکه‌های اجتماعی، کسب‌وکارهای خانگی و لجستیک مرتبط است. میزان مقبولیت خدمات لجستیکی نیز به شکل‌گیری بازار تجارت اجتماعی کمک می‌کند.

او در پایان با بیان این که شرایط اقتصادی بهتر، تجارت اجتماعی بهتر را به دنبال دارد درباره نقش اینترنت در این بازار گفت: با دستکاری اینترنت که شاهراه حیاتی است پتانسیل‌ها از بین می‌روند. هر قدر برقراری ارتباط ساده‌تر باشد، تجارت اجتماعی راحت‌تر شکل می‌گیرد.