مقایسه کارت گرافیک‌های رایج در لپ‌تاپ‌های روز

بهترین کارت‌های گرافیک؛ بازی‌های روز دنیا را به راحتی اجرا می‌کنند و امروزه بین گیمرها و کاربرانی که کار انیمیشن‌سازی انجام می‌دهند طرفداران بسیاری دارند. در ادامه این مطلب قصد داریم شما را با انواع کارت‌های گرافیک رایج دنیا آشنا و ضمن مقایسه فنی آنها با یکدیگر در خرید لپ‌تاپ مناسب کمک‌تان کنیم.

کارت گرافیک لپ‌تاپ چیست؟

هر آنچه روی صفحه لپ‌تاپ خود مشاهده می‌کنید اعم از فیلم، عکس، بازی‌ها و غیره از طریق پردازش قطعه‌ای گرافیکی به نام GPU یا همان کارت گرافیک اجرا می‌شود. در کارت گرافیک لپ‌تاپ آن قطعه مستقیما روی مادربورد قرار دارد. GPU یک تراشه الکترونیکی است که از آن برای عملیات سنگین مانند خروجی گرفتن برنامه‌های انیمیشنی یا بازی‌های آنلاین با گرافیک بالا استفاده می‌کنند.

GPU به تنهایی قادر به پردازش‌های سنگین است اما این قطعه گرافیکی می‌تواند در کنار سی‌پی‌یو قوی این عملیات را با سرعت بیشتر انجام دهد. شایان ذکر است در لپ‌تاپ‌هایی که پردازشگر گرافیک به‌ صورت on bord قرار دارد از حافظه رم استفاده می‌کند و اگر حافظه گرافیک به صورت اختصاصی تعریف شده‌ باشد به آن حافظه گرافیک، VRAM گفته می‌شود که تقریبا تا هشت گیگابایت حافظه مجزا در اختیار کاربر قرار می‌دهد.

مشخصات انواع کارت گرافیک لپ‌تاپ

به طور کلی دو نوع کارت گرافیک لپ‌تاپ وجود دارد و به دسته‌های یکپارچه و اختصاصی تقسیم‌بندی می‌شوند که در ادامه توضیحات بیشتری در مورد آنها خواهیم داد.

کارت گرافیک یکپارچه integrated graphics

این پردازنده‌های گرافیکی داخل پردازشگر مرکزی تعبیه شده‌اند. این پردازنده‌ها برای خروجی گرفتن از فیلم‌هایی با کیفیت بالا یا کارهای گرافیکی مناسب نیستند. برندهایی مانند INTEL و AMD از جمله تولید‌کنندگان این نوع پردازشگر‌های گرافیکی به شمار می‌روند.

کارت گرافیک اختصاصی  Discrete Graphics

همان‌طور که قبلا هم توضیح دادیم، این پردازنده‌های گرافیکی به صورت جداگانه روی مادربورد نصب می‌شوند و قدرت پردازش بالایی دارند و برای کارهای گرافیکی و بازی‌هایی با رزولوشن بالا بسیار کاربردی هستند. در زمینه تولید پردازنده‌های اختصاصی می‌توان به NVIDIA و AMD اشاره کرد.

کارت گرافیک‌های اختصاصی نسبت به گرافیک یکپارچه قدرتمند‌تر عمل می‌کنند چراکه هنگام اجرای برنامه‌های سنگین به دلیل حافظه داخلی، سیستم را مشغول نمی‌کنند. یکی دیگر از ویژگی‌های این کارت‌ها قابل ارتقا بودن آنهاست. از معایب کارت‌های گرافیک اختصاصی می‌توان به مصرف بالای انرژی آنها اشاره کرد. این نوع کارت‌ها، حین کار گرمای زیادی تولید می‌کنند که در صورت بروز مشکل در فن سیستم ممکن است کارت گرافیک دچار آسیب شود.

اگر به دنبال خرید لپ‌تاپی هستید که بسیار قدرتمند و حرفه‌ای باشد حتما نوع پردازنده به‌کار رفته در آن را بررسی کنید و در نظر داشته باشید کارت گرافیک لپ‌تاپ از نوع اختصاصی، عملکرد بهتری دارد. این نکته را در نظر داشته باشید که در صورت نیاز کارت گرافیک لپ‌تاپ قابل تعویض یا تعمیر خواهد بود.

نکات مهم در انتخاب کارت گرافیک

کارت گرافیک جزو قطعات پیچیده یک سیستم محسوب می‌شود که باید هنگام خرید یکسری نکات مهم را در نظر بگیریم.

۱- سطح کاربری و نیاز خود را مشخص کنید

اولین قدم در خرید یک کارت گرافیک مناسب این است که نوع کاربری خود را مشخص کنید. به عنوان مثال تماشای فیلم و کارهای روزمره نیاز به هزینه زیادی ندارد. اگر قصد دارید کارهای انیمیشنی انجام بدهید و خروجی فیلم‌های شما با کیفیت بالایی باشد، باید کارت گرافیک بالارده انویدیا یا AMD را انتخاب کنید.

۲- شاخت کارخانه‌های سازنده کارت‌های گرافیک

برندهایی مانند انویدیا و  AMD در جهان جزو شناخته‌شده‌ترین شرکت‌های سازنده کارت گرافیک هستند و هر کدام نیز در حوزه خاصی تخصص دارند. شرکت AMD در کنار اینتل روی تولید کارت‌های یکپارچه بیشتر فعالیت دارند. بنابراین بهتر است از برندی که روی سیستم شما نصب شده اطلاعات کافی داشته‌ باشید.

۳- میزان سرعت پردازشگر گرافیکی

بالا بودن فرکانس باعث افزایش سرعت پردازشگر می‌شود. وجود حافظه RAM به صورت جداگانه روی سیستم بسیار ضروری است. برخی تکنولوژی‌های شرکت AMD و  انویدیا مانند TURBOCACHE و HYPERMEMORY از کارت حافظه داخلی سیستم استفاده می‌کنند.

۴- پشتیبانی از خروجی‌های بیشتر

کارت‌های گرافیک قابلیت این را دارند که به وسیله خروجی‌های متعدد به مانیتورهای دیگر، یا نمایشگرهای تصویری متصل شوند. کارت‌های گرافیک قدرتمند قابلیت اتصال به خروجی‌هایی مانند VGA، HDMI، DISPLAYPORT را دارند.

۵- قابلیت اسلات‌های توسعه‌دهنده

برخی مواقع نیاز است کارت گرافیک لپ‌تاپ ارتقا پیدا کند یا بیش از یک کارت گرافیک روی سیستم نصب شود. اسلات‌های توسعه‌دهنده‌ای که روی مادربورد قرار گرفته‌اند این شرایط را برای کاربر فراهم کرده‌‌اند. هدف از این فناوری استفاده از دو کارت گرافیک با قدرت یکسان در سیستم‌هاست؛ به این نوع تکنولوژی که توان پردازش را در کارهای گرافیکی افزایش می‌دهد SLI می‌گویند. برخلاف تصور اکثر کاربران که هنگام خرید لپ‌تاپ، تنها حافظه داخلی دستگاه را برای سرعت کارت گرافیک لپ‌تاپ در نظر می‌گیرند، باید به این نکته توجه داشته‌ باشند که عملکرد کارت گرافیک به نسل تراشه GPU بستگی دارد.

آشنایی با کارت گرافیک برند انویدیا

این کمپانی ۸۰ درصد از کارت‌های گرافیک دنیا را تولید می‌کند که این کارت‌ها در سه دسته کلی به بازار عرضه می‌شوند. شرکت انویدیا محصولات خود را در سه دسته جیفورس GEFORCE، تیتان TITAN و کوادرو QUADRO  تولید و نام‌گذاری کرده‌ است. تیتان کارت گرافیک بسیار قدرتمندی است که برای سرورها استفاده می‌شود و از کارت کوآدرو هم، برای کارهای سنگین و حرفه‌ای گرافیکی و محاسباتی استفاده می‌شود.

۱- سری GT

از محصولات قدیمی این شرکت است که دیگر جوابگوی کارهای گرافیکی بزرگ نیست و تنها برای امور معمولی مانند دیدن فیلم و غیره می‌توانید از آن استفاده کنید.

۲- سری GTX

این دسته از کارت‌ها جزو میان‌رده‌ها محسوب می‌شوند و اگر قصد دارید از این سری برای فعالیت‌هایی مانند گیمینگ استفاده کنید باید سری 1050 GTX را تهیه کنید.

۳- RTX

مخفف کلمه Ray Tracing Texel eXtreme است که از سری محصولات جیفورس به شمار می‌آید. این کارت‌های گرافیک گیمینگ دارای دو سری ۲۰ و ۳۰ هستند که نورپرداری و رزولوشن تصاویر را در بازی کاملا نزدیک به واقعیت نشان می‌دهند.

تفاوت عمده سری GTX و RTX در این است که سری آر‌تی‌ایکس در رده متوسط رو به بالاست و به وسیله این کارت‌ها عمق تصاویر و نور برای ایجاد جلوه‌های بصری بیشتر استفاده شده و قیمت بالاتری نسبت به سری جی‌تی دارد.

ویژگی‌های عمده محصولات جدید این شرکت استفاده از هسته‌های هوش مصنوعی مانند TENSOR و وضوح بالای نمایش برای بازی‌هاست که تصاویری واقع‌گرایانه را به نمایش می‌گذارد.

مشخصات فنی کارت گرافیک AMD

کارت گرافیک این شرکت محبوبیت زیادی در مقایسه با انویدیا ندارد ولی به دلیل مقرون به صرفه بودن محصولاتش توانسته همچنان در بازار رقابت باقی بماند. شرکت AMD از دو سری کارت RDNA و RDNA2 در کنسول‌های پلی‌استیشن و ایکس‌باکس  استفاده کرده‌است. این شرکت برای سیستم‌های دسکتاپ، لپ‌تاپ، موبایل و کنسول‌ها و بسیاری از سیستم‌های رومیزی حرفه‌ای کارت گرافیک تولید می‌کند.

سری Radeon HD

جزو پایین رده‌های کارت گرافیک لپ‌تاپ به شمار می‌رود که دیگر برای بازی و کارهای گرافیکی مناسب نیست.

سری Radeon RX

کارت‌های گرافیک جدید این شرکت به نام سری RX تولید شده که اعداد بعد آن نشان‌دهنده نسل کارت‌هاست که برای گیمینگ هم بسیار مناسب است. همچنین در گوشی‌های موبایل سامسونگ سری گلکسی‌اس 22 و GALAXY FOLD Z و لپ‌تاپ ACER PERDATOR از پردازنده‌های این شرکت استفاده شده‌ است. این شرکت در نسل جدید پردازنده‌های گرافیکی خود با کمک فناوری چیپ‌ست رنگ‌هایی باورنکردنی در تصاویر گرافیکی به وجود آورده که هر گیمری را به وجد می‌آورد.

کیفیت بسیار بالا و حرارت پایین کارت گرافیک حین استفاده در بازی CALL OF DUTY: MODERN WARFARE2 به طور دقیق ۱۳۹ فریم‌بر‌ثانیه را به تصویر می‌کشد و شما می‌توانید از بازی نهایت لذت ببرید. شایان ذکر است با ورود کنسول‌های XBOX و PS این شرکت، نسل جدید کارت گرافیکی خود را به نام APU  که ترکیبی از GPU و CPU است وارد بازار گیمینگ کرده است.

مقایسه کارت‌های گرافیک AMD و انویدیا

برای ارتقای کارت گرافیک لپ‌تاپ اولین سوالی که برای شما پیش می‌آید این است که کارت گرافیک لپ‌تاپ AMD بهتر است یا انویدیا؟ این دو کارت گرافیک رقابت تنگاتنگی با هم دارند. باید این نکته را متذکر شویم که کارت گرافیک در کنار دیگر پردازشگرها و رم مناسب می‌تواند باعث بالا رفتن عملکرد سیستم شود. در ادامه از چند نظر هر دو کارت را بررسی می‌کنیم.

۱- حافظه

انویدیا با ۱۲ هزار مگاهرتز و پهنای باند ۱۰۱۸ گیگابایت ارتقا یافته که در بین کاربران امتیاز بیشتری دریافت کرده است.

۲- ویژگی بارز

انویدیا با مدل سری RTX4090 از جدیدترین نسخه OPENCL است که به فناوری DLSS مجهز است و تصاویر را با کیفیت بالاتری نشان می‌دهد.

۳- درگاه

سه ورودی و خروجی برای کارت گرافیک AMD RX 7900 XTX در نظر گرفته شده که نسبت به انویدیا برتری دارد.

۴- بخش فنی

ترانزیستورهای RTX4090 نسبت به AMD RX 7900 نزدیک به ۷۶۳۰۰ میلیون می‌رسد که در این قسمت هم انویدیا برتری خود را به AMD نشان می‌دهد.

 معرفی کارت گرافیک اینتل

یکی دیگر از شرکت‌های تولید‌کننده کارت گرافیک در جهان شرکت اینتل است. اگر لپ‌تاپ شما پردازنده‌ای از سری INTEL 3^RD GENERATION CORE SERIES دارد می‌توانید با این تراشه گرافیکی به نمایشگر K4 متصل شوید. لپ‌تاپ‌هایی با پردازنده‌های core i3 ،core i5 ،core i7 از این دسته سیستم‌ها هستند. این شرکت با تولید کارت‌های گرافیکی آنبورد برای گیمرهای رده متوسط توانسته کاربران خاصی را به خود جذب کند. یکی از شرکت‌هایی که از پردازنده‌های اینتل برای لپ‌تاپ های گیمینگ خود استفاده کرده شرکت آنر است.

کارت iris plus یک کارت متوسط گرافیکی است که در مدل‌های ۶۴۰ و ۶۵۰ با پهنای حافظه ۱/۳۴ گیگابایت بر ثانیه در لپ‌تاپ‌های پرقدرت هم استفاده می‌شود. شرکت اینتل در رقابت با دو غول سازنده کارت‌های گرافیکی نسل جدیدی را با تکنولوژی متفاوت وارد بازار کرده است.

معماری این کارت xe-hpg است که از موتورهای وکتور ۲۵۶ بیتی برای فعالیت‌های گرافیکی و موتورهای ماتریکسی ۱۰۲۴ برای پردازش هوش مصنوعی استفاده کرده؛ که در واقع این دو با هم ترکیب شده‌اند. در این کارت گرافیک از واحد ray tracing  استفاده شده‌ است و با directx و vulkan RT سازگاری دارد.

یکی از ویژگی‌های بسیار مهم اینتل استفاده از فناوری دیپ لینک است. عملکرد این فناوری به این صورت است که سیستم از ادغام پردازنده‌هایی مانند سی‌پی‌یو و ARC اینتل استفاده می‌کند. دیپ لینک هدایت جریان بین سی‌پی‌یو و کارت گرافیک را به صورت هوشمندانه انجام می‌دهد که این جریان باعث افزایش عمر باتری می‌شود.

در انتها باید به این نکته اشاره کنیم که بدون تردید ورود اینتل به بازار کارت‌های گرافیک باعث سایه انداختن روی شرکت‌های دیگر این حوزه خواهد شد. با وجود اینکه رایج‌ترین کارت‌های گرافیک دنیای تکنولوژی تولید ای‌ام‌دی و انویدیا هستند، با فناوری‌هایی که شرکت اینتل در ساخت محصولات خود به کاربرده است امکان دارد تا پایان سال ۲۰۲۳ در بالاترین رده تولید کارت‌های گرافیک دنیا قرار گیرد.