فورک چیست و چگونه بر قیمت ارزدیجیتال تاثیر می‌گذارد؟

مفهموم عدم تمرکز در ساختارهای بلاک‌چینی مستلزم توجه ویژه به تاثیرگذاری تک به تک افراد حاضر در جامعه شکل گرفته حول محور هر شبکه بلاک‌چینی آزاد است. شکل‌گیری هر بلاک در یک شبکه بلاک‌چینی با استفاده از مجموعه قوانینی ممکن می‌شود که اجرای این قوانین به دلیل نبود نهاد مرکزی به عهده افراد شکل دهنده جامعه است. به همین دلیل در صورت توافق افراد برای استفاده از قوانین زنجیره‌های بلوکی، این ساختار می‌تواند به بی نقص‌ترین حالت ممکن به فعالیت خود ادامه دهد.

شبکه‌های بلاک‌چینی آزاد به گونه‌ای طراحی شده‌اند که تمامی بخش‌های تشکیل‌دهنده آنها از حداکثر شفافیت برخوردارند و هر شخص فارغ از رنگ، جنسیت و ملیت می‌تواند کد‌های برنامه نویسی و تراکنش‌ها را به راحتی مشاهده و پیگیری کند. این شفافیت که با استفاده از مفهوم منبع باز بودن ممکن می‌شود، بلاک‌چین‌ها را برای حفظ و توسعه کد زیربنایی به جوامع متکی می‌کند.

با این حال انجام تغییرات در لایه پروتکل یا مجموعه قوانین اساسی باعث می‌شود زنجیره به دو قسمت تبدیل شود. قسمتی که با روال سابق به کار خود ادامه می‌دهد و قسمتی که با استفاده از تغییرات تمام تاریخچه خود را با نسخه اصلی به اشتراک می‌گذارد اما به صورت موازی ادامه پیدا می‌کند.

دلیل اهمیت فورک چیست؟

قالب ارزهای دیجیتال دارای تیم‌های توسعه‌ای هستند که به صورت مستقل فعالیت می‌کنند. این توسعه‌دهندگان مسئولیت انجام تغییرات و بهبود شبکه را دارند، دقیقا روندی مشابه انجام تغییرات و توسعه وب که باعث می‌شود مرور وب در طول زمان بهتر شود. بنابراین می‌توان انتظار داشت که فورک در بلاک‌چین هم ویژگی‌های امنیتی، بهبودهایی در تجربه کاربری یا اضافه شدن ویژگی‌های جدید را در بر گیرد.

اما کاربردهای فورک تنها به تغییرات یک ارزدیجیتال محدود نمی‌شود. توسعه‌دهندگان می‌توانند با استفاده از فورک، ارزها و اکوسیستم‌های جدیدی را خلق کنند. به همین دلیل فورک خود به دو دسته سافت فورک و هارد فورک تبدیل می‌شود.

سافت فورک چیست؟ سافت فورک را به عنوان یک ارتقا نرم‌افزاری برای بلاک‌چین در نظر گرفت. این ارتقا باید به‌گونه‌این باشد که توسط اکثریت کاربران پذیرفته و در نهایت به مجموعه‌ای از استانداردهای جدید یک ارز تبدیل شود. سافت فورک برای برآورده کردن نیاز به ویژگی‌ها و عملکرهای جدید در سطح برنامه‌نویسی برای بلاک‌چین‌های آزادی مانند بیت‌کوین و اتریوم استفاده می‌شود. در سافت فورک نتیجه نهایی با بلاک‌های گذشته سازگاری دارند.

هارد فورک چیست؟ همچنین درحالتی که تغییرات در حدی باشد که نسخه جدید با تاریخچه زنجیره سازگاری نداشته باشد، هارد فورک اتفاق می‌افتد. در این سناریو کد مبنع بلاک‌چین تغییرات بنیادینی را شامل و بلاک‌چین به دو بخش تقسیم می‌شود. در این حالت و بعد از انجام هارد فورک ارز جدیدی متولد می‌شود که برای مثال می‌توان به بیت‌کوین کش و بیت‌کوین گلد اشاره کرد که از دل بلاک‌چین اصلی بیت‌کوین با استفاده از هارد فورک بدست آمده است.

بلاک‌چین‌ها ماهیتی نرم‌افزاری دارند که همین موضوع باعث می‌شود نیاز به به روزرسانی‌ و ارتقا پیدا کنند. ارتقاهای بلاک‌چین‌ها می‌تواند به دلایل زیر باشد.

• اضافه کردن قابلیت‌های جدید
• مقابله با خطرات امنیتی
• حل اختلافات در جامعه کاربران

تغییر چشم‌انداز رمزارزها با انجام فورک

بلاک‌چین اتریوم برای اجرای قراردادهای هوشمند طراحی شده است به این معنی که قراردادها به صورت تکه کدهایی تعریف می‌شوند و قابلیت اجرای خودکار دستورات و اقدامات از پیش تایین شده را دارا هستند. بر همین اساس قراردادهای هوشمند می‌توانند زمینه‌های متفاوتی همچون بازی، لجستیک یا DeFi را در بر بگیرد.

اتریوم به عنوان پلتفرمی که این حجم از برنامه‌ها را اجرا و پشتیبانی می‌کند را می‌توانید به عنوان یک سیستم عامل در کامپیوتر در نظر بگیرید.  با این قیاس می‌توان گفت فورک‌هایی مانند اتریوم کلاسیک یا اتریوم ۲.۰ نسخه‌های جدیدتر یک سیستم عامل هستند که شامل ویژگی‌ها یا کارایی‌های جدیدی می‌شوند.

در صورت ایجاد فورک در یک بلاک‌چین ممکن است نسخه قدیمی‌تر زنجیره به عنوان یک پلتفرم ثابت و اثبات شده همچنان ادامه پیدا کند و همچنین نسخه جدیدتر که با فورک بدست آمده هم به صورت موازی راه‌های جدیدی را برای تعامل با توسعه‌دهندگان و کاربران ارائه دهد.

در حقیقت می‌توان سافت فورک را به عنوان یک به روزرسانی نرم‌افزاری در نظر گرفت در حالی که هارد فورک تغییرات عمیق‌تری مانند ایجاد سیستم‌عامل‌های لینوکس و مک به عنوان تکامل یونیکس را شامل می‌شود.

تاثیرات قیمتی فورک چیست؟

ایجاد فورک در شبکه‌های بلاک‌چینی علاوه‌بر تغیرات در لایه قوانین و پروتکل‌ها می‌تواند به صورت تاثیر چشمگیر قیمتی در ارزها نمود پیدا کند. برای مثال می‌توان به سافت فورک SegWit و هارد فورک بیت‌کوین کش در بیت‌کوین اشاره کرد.

همانطور که اشاره شد، غیرمتمرکز بودن شبکه‌های بلاک‌چینی آزاد به معنی اهمیت شکل‌گیری جامعه کاربران حول محور ارزش خلق شده به واسطه بلاک‌چین است. این موضوع رابطه مستقیمی با قیمت ارز دارد به این دلیل که هرچه تعداد افراد بیشتری در جامعه شرکت داشته باشند و همچنین فعالیت بالاتری از خود نشان دهند، بلاک‌چین امنیت و توسعه بیشتری پیدا می‌کند که این موضوع منجر به افزایش کاربرد و در نهایت افزایش تعداد تراکنش‌ها می‌شود.

به روزرسانی مانند SegWit در بیت‌کوین باعث شد تراکنش‌ها با فرمت دیگری قابلیت شکل‌گیری پیدا کنند. قابلیت‌هایی مانند حجم کمتر تراکنش‌ها با استفاده از SegWit که اجازه افزایش تعداد پردازش تراکنش‌ها در لحظه را به بیت‌کوین اضافه می‌کرد. SegWit به بیت‌کوین اجازه داد بدون اعمال تغییرات بنیادین، نیاز روبه افزایش انجام تراکنش را تا حدی پاسخ دهد و همچنین باعث افزایش درآمد ماینرها شود.

این فورک در حقیقت باعث شد که بیت‌کوین برای کسر بزرگ‌تری از جامعه قابل استفاده شود که این موضوع رابطه مستقیمی با افزایش ارزش هر واحد بیت‌کوین دارد. در مقابل نمونه‌ای مانند بیت‌کوین کش وجود دارد. هارد فورکی که از بیت‌‌کوین بدست آمده و یکی از اهداف اصلی شکل‌گیری آن افزایش امکان پردازش تعداد تراکنش در لحظه‌ است با SegWit در یک بخش قرار می‌گیرد. اما در بیت‌کوین کش برخلاش SegWit که تمرکزش روی کاهش حجم تراکنش‌ها بود، تمرکز روی افزایش سایز بلاک‌ها برای قرار دادن تراکنش‌های بیشتر قرار گرفت.

افزایش سایز بلاک‌ها به عنوان یکی از روش‌ها مقیاس‌پذیری شبکه‌ها بلاک‌چینی همواره مطرح است با این حال استفاده از این روش می‌تواند مخاطراتی همچون افزایش تمرکز و کاهش امنیت را در پی داشته باشد. در نهایت بیت‌کوین کش بوجود آمد و در کنار بیت‌کوین فعالیت خود را ادامه داد اما به دلایل توضیح داده شده نتوانست ازرش خود را به بیت‌کوین برساند و با اقبال کمتری به نسبت بیت‌کوین مواجه شد که نتیجه این اقبال کمتر تفاوت قیمتی فاحش میان بیت‌کوین و بیت‌کوین کش است.

اما نمی‌توان گفت که تمامی هارک فورک‌ها مانند بیت‌کوین کش با اقبال مواجه نشده و باعث کاهش ارزش می‌شوند. در این مورد شاید یکی از بهترین نمونه‌ها اتریوم باشد. اتریوم در طی سال‌ها فعالیت با چالش همیشگی مقیاس‌پذیری مواجه بود. همچنین اتریوم شبکه ایست که به دلیل استفاده از قراردادهای هوشمند و پلتفرم‌های متنوع از حجم بسیار بالایی تراکنش برخوردار است که طبیعتا نبود مقیاس‌پذیری و کند بودن سرعت پردازش تراکنش‌ها برای اتریوم می‌تواند عواقب خطرناکی را بوجود بیاورد.

به همین دلیل توسعه‌دهندگان اتریوم با تغییر روش اجماع در اتریوم از اثبات کار به اثبات سهام توانستند مقیاس‌پذیری این شبکه را به طرز چشمگیری افزایش دهند. هرچند صحبت‌ها پیرامون اتریوم ۲.۰ حاکی از کاهش امنیت و متمرکز شدن است اما انجام این هارد فورک در اتریوم تاکنون تاثیر قیمتی منفی نداشته و شبکه همچنان با قدرت درحال انجام تراکنش‌های کاربران است.

شبکه‌های بلاک‌چینی آزاد مانند بیت‌کوین و اتریوم برمبنای یک کاملا آزاد فعالیت می‌کنند. به همین دلیل در این شبکه‌ها باید بتوانند نیاز کاربران برای انجام فعالیت‌ها روزمره و در عین حال امکان رشد و توسعه را فراهم کنند. این شبکه‌ها برمبنای یک اقتصاد آزاد و تراکنش کار می‌کنند. حفظ امکان توسعه‌پذیری برای این شبکه‌ها به معنی رشد ارزش و قیمت است که سرمایه‌‌گذاران توجهی ویژه‌ای به این موضوع دارند.