سرمایهگذاری جسورانه یا ریسکپذیر(VC) چیست؟
سرمایهگذاری جسورانه یا ریسکپذیر(Venture Capital)، نوعی از سرمایهگذاری است که فرد با سرمایهگذاری مستقیم در استارتآپها…
۲۰ مهر ۱۴۰۳
۷ مرداد ۱۴۰۱
زمان مطالعه : ۶ دقیقه
تاریخ بهروزرسانی: ۸ مرداد ۱۴۰۱
معاون فناوری بانک مرکزی معتقد است اعتبارسنجی در ایران دقیق نیست و زنجیره تامین مالی نیز هنوز در ابتدای راه است. او در این باره گفت: «این در حالی است که اعتبارسنجی پایه اصلی اعطای تسهیلات است. نگاه نهاد تنظیمگر به این موضوع مثبت است چرا که میتواند بسیاری از مشکلات را حل کند.»
به گزارش پیوست، علیرضا ماهیار، معاون فناوری اطلاعات بانک ملی، در پنل اختصاصی با موضوع بررسی چالشها و دغدغههای کسبوکارها و رگولاتور در حوزه BNPL در پاسخ به رسول قربانی مدیرپنل با اشاره به بوروکراسی حاکم بر این فضا گفت: «ما میتوانیم این مشکلات را با روشی نوآورانه حل کنیم. بانک میتواند نقش واسطهگری را به شیوهای دیگر ایفا کند.»
ماهیار بر این باور است که در فرهنگ ایرانی مفاهیمی مانند تهاتر و نسیه وجود دارد و میتوان این مفاهیم را بازتعریف کرد و در فرهنگی که به دریافت تسهیلات نقد تمایل دارد، راهکاری مانند BNPL میتواند کارآمد باشد.
امید ترابی، مدیرعامل دیار دیجیتال، نیز بر این باور است که در ایران دو مدل ریسک سیستماتیک اقتصادی وجود دارد. یکی از آنها ناشی از وضعیت اقتصادی است و دیگری ریسکی است که در رابطه با رگولاتور وجود دارد. او تاکید کرد اگر خیالشان از رگولاتوری راحت باشد راحتتر فعالیت میکنند.
امیرحسین داوودیان، معاون مشتریان بانکداری شخصی بانک تجارت، با اشاره به تسهیلات بانک ملی گفت: «۶۰ درصد تسهیلات خرد بانک ملی به معنای رقمی در حدود ۳۰۰ هزار میلیارد تومان است و باید مشخص کنیم چه میزان از آن را میتوان از طریق BNPL پرداخت کرد.»
او با اشاره به اینکه قانونگذار میتواند در نقش حمایتکننده کاربر قرار بگیرد گفت: «اگر دسترسی به وام را آسان کنیم، باید محاسبه کنیم که به چه میزان به جامعه شوک اقتصادی وارد خواهد شد. در حال حاضر پلتفرمهای فینتک بخش کوچکی از بازار را در دست دارند و باید مشخص شود در صورتی که بزرگ شوند، چقدر ممکن است چالشآفرین شوند.»
داوودیان بر این باور است که اگر فرایندها به درستی انجام شود، تمام حلقههای زنجیر میتوانند محل اعتبار باشند.
آرش بابایی، مدیرعامل ارتباط فردا، نیز گفت: «کارتهای اعتباری معمولاً در همان تراکنش اول خرج میشوند و این یعنی افراد برای سرمایهگذاری از آن استفاده میکنند.»
او در ادامه با اشاره به اینکه BNPL در دنیای امروز ترند شده و رشد قابل توجهی داشته است گفت: «کارت اعتباری در ایران استفاده میشود و برای آن مقرراتی تنظیم شده اما کارت اعتباری کارمزد دارد در حالی که کارمزد BNPL صفر است.»
مهران محرمیان، معاون فناوری بانک مرکزی، در ادامه با اشاره به اینکه از اعتبارسنجی به صورت موثر استفاده نمیشود گفت: «برخلاف دنیا وقتی نرخ بهره ایران منفی است تسهیلات نیاز به بازاریابی ندارد. بالاتر بودن تقاضا نسبت به عرضه در ایران نکته مهمی است. تسهیلات داده میشود اما ما نمیدانیم این تسهیلات چگونه خرج میشود.»
به باور محرمیان، اعتبارسنجی در ایران دقیق نیست و زنجیره تامین مالی نیز هنوز در ابتدای راه است. او در این باره توضیح داد: «این در حالی است که اعتبارسنجی پایه اصلی اعطای تسهیلات است. نگاه نهاد تنظیمگر به این موضوع مثبت است چراکه میتواند بسیاری از مشکلات را حل کند.»
او با تاکید بر اینکه معجزه اعتبارسنجی را به چشم دیده است بازگو کرد: «اتصال خروجی نکول BNPL به شرکت اعتبارسنحی میتواند کمک زیادی کند و نیازی به دخالت نهاد تنظیمگر نیست. سرویسهای BNPL به خوبی توانستهاند از ورود مبلغ وام به بازار سوداگری جلوگیری کنند و دقیقاً در نقطه فروش وام میدهند.»
معاون فناوری بانک مرکزی افزود: «در تمام دنیا هر چقدر تنظیمگری بیشتر شده، وامدهی خرد نیز افزایش پیدا کرده است. بهترین مدل تنظیمگری مدلی است که از سمت خود بازار بیاید. اما چالش اینجاست که مدلی که از سمت بازار میآید ممکن است فقط به دغدغههای بازار بپردازد و این زمان تنظیمگری را طولانی میکند.»
او در رابطه با خط قرمز بانک مرکزی در حوزه BNPL توضیح داد: «خط قرمز ما میزان بهرهای است که از کاربر گرفته میشود؛ کاربران این سرویسها جوان هستند و برای دریافت این اعتبارات اشتیاق دارند و مشتری نهایی ممکن است در لحظه خرید نرخ بهره بالا را بدون در نظر گرفتن عواقب آن قبول کند.»
محرمیان گفت: «اینکه یک فعال حوزه با نرخ بهره معمولی وام کلان بگیرد و آن پول را با بهره بسیار زیاد به مردم وام خرد بدهد، به شدت خط قرمز ماست.»
ترابی در ادامه در رابطه با کارتهای اعتباری گفت: «ما در ایران حتی مدل ویزا کارت را به درستی اجرا نکردهایم. بانکها به ارائه کارت اعتباری تمایل دارند چون میتوانند کارمزد بیشتری دریافت کنند.»
او با تاکید بر اینکه نظام پرداخت باید اصلاح شود افزود: «بهره بالاست و کارمزد اغلب صفر است و این برعکس تمام دنیاست. نظام بانکی نیز در این رابطه عملکردی جدی نداشته است.»
داوودیان در ادامه با بیان اینکه با وجود تورم بالا نگهداری پول در بانک زیانآور است و مردم تلاش میکنند سرمایه خود را به دارایی غیرنقدی تبدیل کنند افزود: «تورم ما از دو رقم فاصله گرفته است. در نتیجه مجموعهها از سپردههای بانکی به سمت داراییهای جدید با نقدشوندگی فوری حرکت میکنند و بانکها به عنوان واسطه ناچارند تسهیلاتی با نرخ بالا ارائه دهند.»
بابایی در ادامه با اشاره به این نکته که در BNPL هم به قوانین نیاز داریم و حساسیتها را میتوان درک کرد گفت: «درخواست ما از رگولاتور این است که شفافیت بیشتری ایجاد کنند و شرکتها با هم تبادل اطلاعات کنند. در زمینه کیف پول رگولاتور موضوعاتی مثل خلق نکردن پول را مطرح کرده و حتماً در زمینه وام و اعتبار نیز باید چنین موضوعاتی وجود داشته باشد.»
او ادامه داد: «به عنوان مثال رعایت سقف مکنا موضوعی است که پلتفرمهای BNPL باید به آن توجه کنند. اما این موارد باید به آنها اعلام شود.»
ماهیار در پایان با اشاره به موضوع فرهنگسازی گفت: «اینکه خود را با سایر کشورهای جهان قیاس کنیم تنها به شرطی درست است که به فرهنگ ایران و رفتار کاربران هم توجه کنیم. ما باید دادههای مختلف را با هم به اشتراک بگذاریم تا الگوی رفتاری کاربر را دقیقتر بشناسیم. باید مسیر را درست الگوگذاری کنیم.»