درخشش دو بانک بزرگ ایرانی در روند صدساله بانکداری ایران؛ در ستایش سپه و ملی

داستان صد سال بانکداری ایران، از ۱۴ اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۰۴ آغاز شد. با اینکه هنوز آرامش کامل در سراسر کشور برقرار نشده بود و فعالیت‌های اقتصادی و بازرگانی تاثیر چشمگیری در حیات سیاسی کشور نداشت، اولین بانک ایرانی به نام «بانک قشون پهلوی»، از محل وجوه صندوق بازنشستگی درجه‌داران ارتش و با هدف سامان دادن به امور مالی ارتش، با سرمايه ۹۵۰/۸۸۳/۳ ريال تاسيس شد. فکر تاسیس یک بانک جدید، با سرمایه و مدیریت ایرانی، از قبل از انقلاب مشروطیت، یعنی ۱۰ سال قبل از تاسیس بانک شاهی ایران، نقل محافل درباری ایران بود. در آن زمان «حاج محمد حسین» که از صرافان بزرگ ایرانی بود، پیشنهاد تاسیس بانکی با سرمایه مشترک دولت ایران و مردم را به ناصرالدین‌شاه ارائه کرد، اما طرح مورد موافقت شاه ایران قرار نگرفت. تلاش بعدی، از سوی نمایندگان اولین دوره مجلس مشروطیت شکل گرفت که خواستار تاسیس بانک ملی شدند، اما سرمایه لازم برای این خواسته فراهم نشد تا بالاخره «بانک پهلوی قشون» در اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۰۴ تاسیس شد و در ۲۴ اسفند همان سال، اولین شعبه خود را در شهر رشت افتتاح کرد. در سال ۱۳۰۵ اساسنامه جديد بانك تحت عنوان «اساسنامه بانك پهلوي ايران» تهيه شد كه در آن، ماهيت بانك به كلي تغيير كرد و موضوع بانک از ترفيه حال و رفع احتياجات صاحب‌منصبان و افراد قشون به رفع احتياجات در امور تجاري و اقتصادي مردم ایران تغییر کرد و در سال ۱۳۰۶ شعب بانك در مشهد و همدان نيز گشايش يافت و در سال‌هاي ۱۳۰۷ و ۱۳۰۸ ش، شعبه‌هاي ديگري در تبريز و قزوين آغاز به كار كردند. دو سال بعد از تاسیس «بانک پهلوی قشون»، قانون تاسیس «بانک ملی ایران» در ۱۴ اردیبهشت سال ۱۳۰۶ در مجلس شورای ملی تصویب و این بانک در ۱۷ شهریور سال ۱۳۰۷ با سرمایه ۲۰ میلیون ریال به صورت شرکت سهامی تاسیس شد....