بلاک‌چین یا حکومت‌ها، کدامیک مغلوب می‌شوند؟

به گزارش پیوست، السالوادور نخستین کشوری در جهان بوده که بیت‌کوین را به عنوان پول رسمی این کشور برای مبادلاتش، به رسمیت شناخته است. هر چند این رویکرد از سوی بسیاری از فعالان این حوزه مورد انتقاد قرار گرفت اما رئیس‌جمهوری این کشور چندی‌پیش اعلام کرد ۴ میلیون دلار از خرید و فروش بیت‌کوین سود کرده‌اند.

کشورهایی مانند برزیل نیز در حال برنامه‌ریزی برای به رسمیت شناختن رمزارز به عنوان پول رسمی هستند و سوئیس و برخی دیگر از کشورها نیز قوانینشان را برای مبادلات مالی از طریق ارزهای دیجتال تسهیل کرده‌اند، اما ازسوی دیگر شاهد مقاومت برخی دولت‌های بزرگ مثل چین در برابر این بازار هستیم؛ بازاری که البته هنوز سهم بسیاری کوچکی از بازار مالی جهان را به خود اختصاص داده‌اند.

برخی می‌گویند آینده از آن رمزارزهاست و برخی معتقدند این موضوع توهمی بیش نیست. اما به رسمیت شناختن بیت‌کوین به عنوان پول یک کشور چه تاثیری در اقتصاد آن کشور می‌تواند داشته باشد؟ آیا جهان ناچار است راه را برای توسعه بلاکچین و رمزارزها باز کند؟

پیمان مولوی، دبیرکل انجمن اقتصاددانان و کارشناس حوزه رمزارز درباره پذیرش رمزارزها و ظرفیت‌هایی که صنعت بلاکچین می‌تواند برای اقتصاد ایران داشته باشد، می‌گوید: «باید ببینم در ایران می‌خواهیم به کدام سو برویم. دولت باید به جای ایجاد محدودیت، از ظرفیت رمزارزها استفاده کند و به سمت توکنایز کردن دارایی و پروژه‌ها و تامین مالی از طریق بلاک‌چین و سرمایه‌گذاری در پروژه‌های خوب حرکت کند. همچنین باید تکلیف پلتفرم‌های ایرانی رمزارز را مشخص کند و حتی دولت از سود مبادلات مالیات دریافت کند.»

او می‌گوید: «معتقدم باید با الگوبرداری از کشورهایی که در این بخش موفق بوده‌اند، روشن و شفاف در زمینه رمزارزها وارد شویم. در شرایط فعلی نیز برخی کشورهای اروپایی با اقتصاد قوی، تمام مقرراتشان را تغییر داده و برای مبادلات رمزارزی تسهیلات قانونی ایجاد کرده‌اند.»

این کارشناس اقتصادی در رابطه با آینده رمزارزها و تاثیرشان بر اقتصاد کشورها اینگونه توضیح می‌دهد: «در رابطه با ابعاد تاثیر بیت‌کوین بر اقتصاد، اختلاف نظرهایی وجود دارد؛ یک بخشی به دلیل تعصب روی پول سنتی و مقاومت در مقابل تکنولوژی است و یک بخش نیز به درک نکردن سیستم بلاک‌چین و رمزارزها مربوط می‌شود. این در حالی‌ست که ما در طول تاریخ شاهد تغییراتی در نوع پول بوده‌ایم. زمانی سکه طلا یا نقره مبنای مبادلات و معاملات بود، بعدها پول کاغذی آمد و به نوعی جایگزین سکه شد. همین‌طور در دوره‌ای طلا و پوند انگلستان مبنای محاسبه ارزش پول کشورها و مبنای مبادلات جهانی بود، بعد از جنگ جهانی دوم هم به دلایلی دلار جایگزین طلا شد.»

سهم کریپتو در مارکت مالی جهان

مولوی همچنین درباره تاثیر رمزارزها بر جایگاه دلار می‌گوید: «ما در حال گذار از حاکمیت دلار در اقتصاد جهانی هستیم. در این جایگزینی شاهد ایجاد «سنترال بنک دیجیتال کارنسی» هستیم که بانک‌ها پول دیجیتال را وارد سیستم خود می‌کنند.»

این کارشناس اقتصادی دلیل ارزش پایین بازار رمزارزها در مقابل بازارهای دیگر مثل بازار سهام و سایر بازارها را اینگونه توضیح می‌دهد: «99.9 درصد ظرفیت بازار در اختیار بازارهایی مثل طلا و سهام و… است که از طریق همین ارزهای فیات قدیمی یا پول دیجیتال بانک‌های مرکزی کار می‌کنند و رمزارزها سهم بسیار اندکی از بازار مالی جهان و سیستم بانکی دارند.»

او درباره جایگاه رمزارزها در اقتصاد جهان می‌گوید: «رمزارزها مسیرشان را می‌روند و در آینده سهم بزرگ‌تری از بازار مالی جهان خواهند داشت. در حال حاضر ارزش بازار رمزارزها ۲ هزار میلیارد تومان است که بسیار ناچیز است و نمی توان به صورت قطع گفت آینده چه میزان از ارزش بازار را به خود اختصاص خواهند داد.»

مولوی با اشاره به اینکه کشورها دو شیوه در مواجهه با بلاک‌چین در دستور کار قرار داده‌اند، می‌گوید: «کشوری مثل آمریکا این صنعت را می‌پذیرد و قوانینی برای دریافت مالیات و قانونمندتر کردن مبادلات تدوین می‌کند و کشوری مثل چین در مقابل رمزارزها مقاومت می‌کند. به هر حال اقتصاد چین اقتصاد بزرگی است، همانطور که اقتصاد آمریکا بزرگ است. معتقدم اتفاق اساسی در تغییر نگاه مالی در حوزه رمزارزها افتاده است و شرکت‌های بزرگ همچنان در حال ورود به این عرصه هستند.»

فرزین فردیس، رئیس کمیسیون اقتصاد نوآوری اتاق تهران، در مورد پذیرش رمزارزها و فناوری بلاک‌چین در کشورها می‌گوید: «هیچ حکومتی، فارغ از این که ضعیف‌ باشد یا قوی‌، در دراز مدت نمی‌تواند با تغییرات تکنولوژی مقابله کند. حکومت‌ها می‌توانند با پژوهش‌ها یا کار رسانه‌ای پذیرش رمزارزها در جامعه را به تاخیر انداخته یا حتی از نسخه‌هایی که کمتر با سیاست‌هایشان در تضاد است، استفاده کنند. اما در هر صورت فناوری بلاک‌چین، برهم‌زننده و تخریب کننده است و کل فضا را دچار دگرگونی می‌کند. مقاومت در مقابل این فناوری تنها موجب تاخیر شده ولی در رخ دادن این تغییر تفاوتی ایجاد نمی‌کند.»

او در ادامه می‌گوید: «از طرفی شیفتگان فناوری هم ممکن است دچار خطا شده و فکر کنند این تغییر با از بین رفتن ساختار سنتی همراه است، که این اتفاق دور از واقعیت به نظر می‌رسد. احتمالا در آینده شاهد نقطه تعادلی خواهیم بود که هم ساختار سنتی و هم فناوری‌های جدید و نمود‌های آن از جمله کوین و توکن‌ها مورد پذیرش و قرارگرفته و استفاده می‌شوند. محدود و غیرقانونی اعلام کردن رمزارزها از طرف دولت‌ها تا وقتی ادامه پیدا می‌کند که حکومت‌ها با آمادگی بیشتر و برنامه منسجم‌تر بتوانند با این پدیده کنار آمده و از آن استفاده کنند.»

ممنوعیت هرچیزی یعنی پاک کردن صورت مساله

فردیس در مورد تفاوت برخورد کشورها با فناوری بلاک‌چین می‌گوید: «هوشمندی کشورها با ساختار حکومتی بهتر در این است که وقتی ممنوعیتی را اعلام می‌کنند، این ممنوعیت برایشان به معنی پاک کردن صورت مساله نیست، بلکه در کمترین زمان ممکن به‌دنبال راحل و سیاست درست در قبال این پدیده هستند. اما در داخل ما فکر می‌کنیم که اگر صیانت کنیم صورت مساله پاک می‌شود یا اگر ممنوعیتی اعلام کنیم دیگر مردم دوست ندارند از این فناوری استفاده کنند یا با این اعلام، مزایای این فناوری از بین می‌رود.»

این کارشناس در مورد آینده این فناوری و نمودهای آن بر این اعتقاد است که با توجه به تغییر و تحول‌های اکوسیستم رمزارزها معلوم نیست در سال‌های آینده همین کوین و توکن‌ها را هم داشته باشیم، اما در این بین، بخشی از این اکوسیستم بیشتر و بخشی کمتر مورد اقبال قرار می‌گیرد.

او در این باره توضیح می‌دهد: «مقبولیت این اکوسیستم تابع پارامترهای مختلفی است که یکی از آن‌ها نحوه برخورد دولت‌هاست. بعضی از دولت‌ها زودتر استقبال کرده و برای مدیریت بهتر این پدیده برهم زننده، رویکرد مواجه شدن به‌جای انکار یا اعمال ممنوعیت را در پیش می‌گیرند.»

رئیس کمیسیون اقتصاد نوآوری اتاق تهران، در مورد محدودیت‌ها و ممنوعییت‌های به‌وجود آمده در حوزه بلاک‌چین اینگونه توضیح می‌دهد: «اگر کشوری محدودیت یا ممنوعیتی در این حوزه در نظر می‌گیرد، به این معنی نیست که در آینده هم این روند ادامه خواهد داشت. هر کشوری در این بین، با استفاده از گروه‌های مطالعاتی خود برای روش‌هایی که بتواند بهترین بهره‌برداری از این فرصت را داشته باشد، کار می‌کند. در آینده توکن و کوین‌هایی که بتوانند بهترین تعادل را بین سیستم سنتی و موج فناوری را برقرار کنند، مرسوم‌تر و بین مردم بیشتر رواج خواهند داشت.»