اپل دسترسی به اپلیکیشن‌های فارسی را مسدود کرد؛ تیر خلاص کوک

شب گذشته برخی از اپلیکیشن‌های فارسی حوزه پرداخت روی گوشی‌های آیفون برای کاربران ایرانی از دسترسی خارج شدند و از امروز صبح (۹ اسفند) هم اپلیکیشن‌های فارسی دیگر از جمله اسنپ، تپسی، الوپیک و ده‌ها اپلیکیشن خدماتی دیگر به جمع این برنامه‌های پرداختی پیوستند.
به گزارش پیوست،کاربران آیفون هنگام درخواست برای استفاده از هر یک از اپلیکیشن‌های فارسی با این پیغام روبه رو می‌شوند که گواهینامه امنیتی استفاده از این اپ‌‌ها باطل شده است.

بعد از منتشر شدن اخبار مختلف در خصوص این محدودسازی جدید از سمت اپل، بسیاری این اتفاق را به تحریم‌های آمریکا علیه ایران و محدودیت‌های همیشگی اپل نسبت به کاربران ایرانی ارتباط دادند؛ اما حالا مشخص شده که شرکت اپل از ماه‌ها پیش برای بالا بردن امنیت و حریم خصوصی کاربران خود اقدام به محدودسازی «گواهی توسعه‌دهنده سازمانی» (Enterprise Developer Certificates) کرده است. این تصمیم اپل هم به زمانی باز می‌گردد که شرکت‌هایی مانند فیس‌بوک و گوگل با طراحی اپلیکیشن‌های مخصوصی که از همین گواهینامه استفاده می‌کردند، دست به جمع‌آوری اطلاعات کاربرانشان زدند. در نهایت در بهمن ماه سال جاری اپل اپلیکیشن‌هایی که برای فعالیت خود از این گواهینامه استفاده می‌کردند را مسدود کرد. حالا دامنه این محدودسازی اپل گسترده شده و به اپلیکیشن‌های فارسی رسیده که برای دور زدن حذف برنامه‌های فارسی از اپل استور از «گواهی توسعه‌دهنده سازمانی» استفاده می‌کردند.

مبارزه با نشت اطلاعات

تصمیم اپل برای محدودسازی گواهی توسعه‌دهنده سازمانی در راستای مبارزه با انتشار اپلیکیشن‌هایی است که با کمک این قابلیت اطلاعات کاربران را جمع‌آوری می‌کنند ولی حالا این تصمیم اپل به ضرر کاربران ایرانی تمام شده است. ایلیا وکیلی،‌کارشناس نرم‌افزار در گفت‌وگو با پیوست می‌گوید:‌ «بعد از اینکه گزارشی منتشر شد که گوگل و فیس‌بوک با کمک این گواهینامه به جمع‌آوری اطلاعات کاربران می‌پردازند اپل دسترسی به این گواهینامه را برای این شرکت‌ها مسدود کرد تا جایی که بسیاری از اپلیکیشن‌های داخلی گوگل برای کارمندان این شرکت نیز از دسترس خارج شده است. به دنبال این تصمیم اپل حالا اپلیکیشن‌های فارسی هم که امکان قرار دادن برنامه‌هایشان را روی اپ استور نداشتند از دسترس خارج شده‌اند.» آنطور که وکیلی توضیح می‌دهد، گواهی توسعه‌دهنده سازمانی به شرکت‌ها این اجازه را می‌دهد تا اپلیکیشن خود را بدون اینکه روی اپل استور قرار دهند به شکل مستقیم در اختیار مخاطبانشان در سازمان خود بگذارند.
او اعلام می‌کند پیشنهاد فعلی کسب‌وکارها برای نصب اپلیکیشن‌های فارسی از وب‌سایت رسمی این شرکت‌ها هم راه حل موقت است و به زودی اپل امکان نصب اپ فارسی از طریق سایت‌های کسب‌وکارها را نیز محدود می‌کند.

امروز و بعد از منتشر شدن خبرهایی مختلف در مورد از دسترس خارج شدن اپلیکیشن‌های فارسی از طریق گوشی‌های آیفون، اسنپ در اطلاعیه‌ای از کاربران آیفون خواست تا حل این مشکل، کاربران آیفون از نسخه وب این سرویس استفاده کنند. همچنین تپسی هم اعلام کرد کاربرانی که اپلیکیشن این سرویس را از طریق سایت تپسی دریافت کنند با مشکلی برای استفاده از آن برخورد نخواهند کرد.

به دنبال راه حل

به جز از دسترس خارج شدن اپلیکیشن‌های پرکاربرد فارسی برای کاربران آیفون، فروشگاه‌های فارسی که امکان دریافت اپ‌های ایرانی را به کاربران سیستم‌عامل ios فراهم می‌کردند نیز از دسترس خارج شده‌اند. سیب‌اپ یکی از همین فروشگاه‌هاست. هم‌بنیانگذار و مدیر فنی پلتفرم سیب‌اپ، اعلام می‌کند که پیش‌تر و با توجه به تصمیم اپل برای محدودسازی گواهی توسعه‌دهنده سازمانی، آنها به دنبال یک راه‌حل بوده‌اند.

پویا خوشبخت در توضیح این راه‌حل‌ها به پیوست می‌گوید:‌ «در حالحاضر مشغول آماده کردن یک صفحه یا پروفایل جدید در وب‌سایت سیب‌اپ هستیم تا اپلکیشن‌های پرکاربرد فارسی در آن قرار بگیرند و کاربران امکان دانلود اپ‌های مورد نیاز خود را از این طریق داشته باشند. هر چند که این راه‌حل هم موقتی است و با شناسایی از سمت اپل این صفحه نیز مسدود خواهد شد.»

او با اشاره به راه‌حل دوم این پلتفرم برای دور زدن محدودیت‌های جدید از سمت اپل اعلام کرد:‌ «از ماه‌ها پیش در حال کار روی پروژه‌ای به کمک تکنولوژی ADHOC هستیم که امکان ایجاد محدودیت روی آن از سمت اپل هم وجود ندارد. کاربرد این پروژه به این شکل خواهد بود که روی یک سیستم  توسعه ‌دهنده غیر تجاری(حساب توسعه‌دهنده تجاری) کار می‌کند و قابلیت بسته شدن از سمت اپل را ندارد، چون هر ۱۰۰ نفر در یک اکانت قرار دارند و شناسایی و محدود سازی آن از سمت اپل سخت است.»
او با اشاره به اینکه ADHOC نیز به شکل یک اپلیکیشن باید روی دستگاه کاربران ios نصب شود می‌افزاید:‌ «در واقع این پروژه مانند اپلیکیشن سیباپ است که تحت تکنولوژی ADHOC کار می‌کند و قابلیت بسته شدن هم ندارد.» به گفته او امکان استفاده از این قابلیت حق ورودی خواهد داشت که شرایط پرداخت آن از خارج و داخل کشور توسط سیب‌اپ  فراهم خواهد شد.

این اولین بار نیست که اپلیکیشن‌های فارسی با محدودیت‌های اینچنینی روبه رو می‌شوند. تابستان سال گذشته مدیران اپل استور در نامه‌ای به صاحبان اپلیکیشن‌های ایرانی اعلام کردند به دلیل تحریم‌های آمریکا، اپلیکیشن آنها را از روی درگاه خود حذف می‌کنند. به دنبال این تصمیم اپل نیز بسیاری از کسب‌وکارهای ایرانی با استفاده از هشتگ #StopRemovingIranianApps اعتراض خود را اعلام کردند. همچنین وزیر ارتباطات نیز در توئیتر خود در توییتی خطاب به مدیران اپل نوشت :‌««۱۱٪ سهم بازار گوشی ایران متعلق به اپل است. احترام به حقوق مصرف‌کننده امروزه یک اصل است که اپل رعایت نکرده. حذف اپ‌ها را پیگیری حقوقی می‌کنیم.» هرچند که تا کنون این پیگیری حقوقی هم به نتیجه نرسیده است؛ اما  به دنبال حذف برنامه‌های فارسی از اپل استور توسعه‌دهندگان ایرانی با کمک قابلیت «گواهی توسعه‌دهنده سازمانی» امکان استفاده از اپلیکیشن‌های فارسی از طریق وب‌سایت‌های اپلکیشن‌های فارسی یا فروشگاه‌های فروش اپ ios را فراهم کردند.

به نظر می‌رسد حالا و تا پیدا شدن راه‌حل نهایی برای دور زدن محدودیت‌های امنیتی جدید اپل تنها راه برای کاربران ایرانی آیفون استفاده از نسخه‌های تحت وب اپلیکیشن‌های فارسی باشد.