بازار سرمایه ایران صنعت آی‌تی ندارد

وضعیت حضور شرکت‌های آی‌تی در بورس را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ باید اول ببینیم چرا شرکت‌ها به بورس می‌روند. مهم‌ترین دلیل آن در دنیا تامین سرمایه مالی است. برای شرکت‌هایی که مرحله رشد اولیه را گذرانده‌اند، جریان نقدینگی حاصل از فروش کفایت نمی‌کند و نیار به منابع مالی جدیدی دارند که در مرحله رشد سریع به آنها کمک کند. در این مرحله بسیاری از شرکت‌ها وارد بازار بورس می‌شوند، ولی چون تامین مالی در بازار سرمایه روش پرریسکی است و شرکت‌های آی‌تی هم معمولاً دارایی ثابت چندانی ندارند که ریسک آنها را کاهش دهد، این شرکت‌ها برای تامین مالی ابتدا به سراغ بانک‌ها می‌روند. اما چالشی که در ایران وجود دارد این است که بانک‌ها اساساً در تامین مالی شرکت‌هایی که در مرحله رشد قرار دارند ناتوان هستند. مکانیسم وام‌دهی در ایران مبتنی بر اعطای وام بر اساس وثیقه است. وثیقه هم نیاز به دارایی‌های ثابت دارد و طبیعتاً شرکت‌های کوچک چنین دارایی‌هایی ندارند. در نتیجه گزینه وام را معمولاً کنار می‌گذارند و از طرف دیگر آن‌قدر هم بزرگ نیستند که بتوانند وارد بازار سرمایه شوند و ریسک آن را بپذیرند. نتیجه اینکه تعداد شرکت‌های آی‌تی در بازار سرمایه ایران بسیار کم است. به نظر شما محافظه‌کاری بانک‌ها برای سرمایه‌گذاری در لبه تکنولوژی چقدر بر این اوضاع تاثیرگذار بوده است؟ محافظه‌کاری آنها در این حوزه بیشتر از محافظه‌کاریشان در سایر حوزه‌ها نیست. البته توجه کنید بانک‌ها وام می‌دهند و وام دادن به معنای سرمایه‌گذاری در کسب‌وکار نیست. چون بانک سهامی از شرکت نمی‌گیرد، بلکه در ازای یک وثیقه به شما وام می‌دهد و کسب‌وکار شما چه موفق باشد چه ناموفق، بانک اصل وام همراه با سودش را طلب می‌کند. پس بانک‌ها سرمایه‌گذاری نمی‌کنند، اما همین وام دادن هم مشکلاتی دارد. اولین مشکل اعتبارسنجی است. در سایر نقاط دنیا وقتی می‌خواهند به یک شرکت کوچک وام بدهند، از مکانیسم‌هایی برای اعتبارسنجی استفاده...