چرا تخفیف در تعرفه برق برای استخرهای ماینینگ در ایران جرایی نمی‌شود؟

به گزارش پیوست، استخر استخراج رمز ارز محلی مجازی است که در آن ماینرها توان پردازشی دستگاه‌های خود را ادغام می‌کنند تا پاداش بیشتری دریافت کنند. در ایران هم، مجموعه‌هایی داخلی برای ایجاد استخر آستین بالا زده‌اند اما با این وجود، سنگ‌های بسیاری که لای چرخ آنها گذاشته می‌شود، آنان را از حرکت باز داشته است.

چند وقت اخیر بود که تعرفه برق برای استخراج رمزارز دوبرابر شد و انتقادهای بسیاری از فعالان این حوزه را برانگیخت. به باور آنان، در نظر گرفتن قیمت بیت کوین و دلار برای تعرفه گذاری برق نادرست بوده و می‌تواند عواقبی جدی مانند زیرزمینی شدن فعالیت‌ها را در پی داشته باشد؛ از طرف دیگر تخفیف ۱۵ درصدی استفاده از استخرهای ایرانی که مسئولان نزدیک دوسال است قول آن را داده‌اند، هنوز اجرایی نشده و به گفته فعالان حوزه ماینینگ همین مسئله به زیرزمینی شدن فعالیت‌ها و فشار به شبکه برق کشور دامن خواهد زد.

همه اینها در حالی است که وضع قوانینی شفاف و کاربردی در زمینه استخراج رمزارزها علاوه بر اینکه می‌تواند از فعالیت غیرقانونی، اتلاف انرژی و عواقب آن جلوگیری کند، در شرایط تحریم کمکی جدی به اقتصاد کشور باشد.

عواقبی که تاخیر در اجرای مصوبات در پی دارد

هرچند که فعالان این حوزه معتقدند که در سال‌های اخیر، همکاری هر سه قوه با صنعت ماینینگ بسیار بیشتر از قبل شده است اما همچنان خلاهای قانونی، نبود سازوکار شفاف و اجرایی نشدن برخی قوانین که گره از مشکلات این صنعت باز می‌کنند، مانند یک قطعه کوچک خراب، مانع از حرکت چرخ دنده عظیم این صنعت شده‌اند.

سجاد کرمی، مدیرعامل شرکت زنجیره بلوک رمزپرداز و مالک حق امتیاز استخر ایرانی ماینو در گفت‌وگو با پیوست می‌گوید: «استخرها ابزاری برای تجمیع قدرت پردازش هستند. پس اول از همه باید یک قدرت پردازشی وجود داشته باشند تا به صورت کار اشتراکی به درآمد بیشتری برسند؛ چون منابع و کدهایی که از شبکه‌ها گرفته می‌شود در کل دنیا یکسان است و هرچه قدرت پردازش یک استخر بیشتر باشد، شانس اعضای آن هم برای کسب درآمد بیشتر است.»

او با تاکید بر اینکه براساس آمار فعلی منتشر شده در کشور تقریبا بین پنج تا هفت درصد قدرت پردازش دنیا در ایران فعال است، می‌گوید: «این قدرت پردازش باعث می‌شود منابع در داخل مصرف شود، سرمایه گذاری در داخل انجام شود و محصول نهایی ماینرها که آن کدهاست تولید شده و به خارج از کشور ارسال شده، در آنجا در استخرهای خارجی پردازش شود و درآمدش دوباره از خارج به داخل برگردد. این مسئله در حالت عادی ایرادی ندارد و ارتباطی دوطرفه است اما به دلیل تحریم‌ها این امکان وجود دارد که وقتی این قدرت پردازش از کشور خارج می‌شود، نتواند به داخل برگردد.»

به گفته این فعال حوزه هرچند که در حال حاضر این مشکل وجود ندارد اما با توجه به شرایطی فعلی ممکن است چنین محدودیت‌هایی در آینده ایجاد شوند.

کرمی تاکید می‌کند: «موضوع این است که قدرت پردازش فعلی در ایران، تقریبا توان تولید دوهزار میلیارد تومان در ماه را دارد. یعنی ما کافی است ابزاری در اختیار مردم قرار دهیم که بدون ترس و نگرانی از بلوکه شدن پول خود در خارج از کشور، در داخل ایران سرمایه گذاری کنند. در این روش برای تولید سرمایه هیچ وابستگی به خارج از کشور وجود ندارد و تمام پروسه روی شبکه بلاکچین انجام می‌شود.»

اما این تنها بخش مثبت ماجراست و وجود مشکلاتی در رویکرد رگولاتور سبب شده است تا برخی از ماینرها به جای سرمایه گذاری داخلی، زیر زمین‌ها را انتخاب کنند.

مدیرعامل شرکت زنجیره بلوک رمزپرداز در این باره می‌گوید: «متاسفانه با رویکردی که مسئولین داشته‌اند و با عدم انجام تعهدات خودشان در وزارت نیرو، مصوبه‌ تخفیف ۱۵ درصدی در تعرفه برق ماینرها در صورت استفاده از استخرهای داخلی که توسط خود وزیر نیرو در دو دوره مختلف ابلاغ شده، هنوز به مرحله اجرایی شدن نرسیده است و این درحالی است که این تخفیف می‌توانست مشوق بسیار خوبی برای کسانی باشد که قصد داشتند فعالیت قانونی و داخلی داشته باشند.»

او توضیح می‌دهد: «برای ۵۰۰ هزار دستگاه در عرض دو یا سه سال در داخل کشور توقیف شده بودند، توسط وزارت صمت، گمرک و ستاد مبارزه با قاچاق کالا، راهکاری ارائه شد که افراد بتوانند با پرداخت عوارض گمرکی، برگه رجیستری دریافت کرده و دستگاه خود را تحویل بگیرند که قدم خوبی بود و معضلات زیادی را حل کرد.»

کرمی با بیان اینکه حاکمیت در اینجا به خوبی کار خودش را انجام داد، ادامه می‌دهد: «۲۵۰هزار دستگاه‌ به مردم و بازار برگشت. اما در این مدت به دفعات این افراد با من تماس گرفتند و گفتند که می‌خواهند به طور قانونی کار کنند اما تعرفه برق بالاست و قصد دارند از این ۱۵ درصد تخفیف استفاده کنند و این درحالی است که ما بارها درخواست‌های متعددی به وزارتخانه‌ها فرستاده‌ایم و هیچ جوابی نگرفته‌ایم.»

او در ادامه تاکید می‌کند: «این یعنی ۲۵۰ هزار دستگاه که پتانسیل شفاف کار کردن را داشتند، دوباره به زیر زمین می‌روند و از آنجایی که این مسئله قابل نظارت نیست، می‌تواند حجم بسیار سنگینی را روی شبکه برق کشور بیاندازد و احتمالا در زمستان سال آینده شاهد خاموشی‌های بسیار خواهیم بود.»

این فعال حوزه با بیان اینکه استفاده از منبع غیرقانونی با آوردن فشارهای سنگین باعث استهلاک و از بین رفتن تجهیزات خواهد شد، اضافه می‌کند: «این‌ها در حالی است که اعمال این تخفیف 15 درصدی انگیزه‌ای برای قانونی شدن این فعالیت‌های زیرزمینی خواهد شد.»

کرمی در پایان تاکید می‌کند: «در حال حاضر مجموعه‌هایی که به طور زیرزمینی فعالیت دارند، از ترس لو رفتن جرات استفاده از محصولات ایرانی را ندارند و تا زمانی که این سرویس‌ها مشتری نداشته باشند و نتوانند قدرت پردازش را تجمیع کنند، نمی‌توانند به صورت یک استخر واقعی وارد شبکه شوند.»

استخرهای استخراج ایرانی موجب پایداری می‌شوند

استخر استخراج رمز ارز آرمانی یکی از مجموعه‌های ایرانی است که یک سال است در این زمینه فعالیت می‌کند؛ امین جوانمردی، مدیر توسعه کسب و کار آرمانی در این باره در گفت‌وگو با پیوست می‌گوید که طی دو سال گذشته، صنعت استخراج رمزارز در ایران، فراز و نشیب‌های زیادی را پشت سر گذاشته است. او معتقد است: «نبود دستورالعمل‌های قانونی، توقیف دستگاه‌های استخراج، نرخ حامل‌های انرژی و تاخیر در صدور مجوز استخراج از جمله چالش‌هایی بود که این حوزه با آن مواجه بود. در چند ماه اخیرهرچند راه حل‌هایی ارائه داده شده است اما هنوز راه طولانی در پیش داریم که این صنعت روی ریل اصلی خودش بیفتد و مسیرش را طی کند.»

او با بیان اینکه مجموعه آرمانی یک استارتاپ فعال در حوزه رمزارزها و خدمات استخراج بوده و در فروردین 99 از اولین محصول خود با نام استخر آرمانی رونمایی کرده است، می‌گوید: «تیم ما متشکل از افراد باتجربه حوزه بلاکچین هستند و از ابتدای فعالیت تلاش کردیم دانش و زیرساختی را که برای فناوری استخر استخراج مورد نیاز است، طراحی کنیم. بعد از ارائه این محصول، و بررسی های کارشناسی انجام شده توسط معاونت علمی و فتاوری ریاست جمهوری، استخر استخراج آرمانی، به عنوان یک محصول دانش بنیان مورد تایید قرار گرفت.»

جوانمردی مزیت استفاده از استخرهای داخلی را برای ماینرها مدیریت پیشرفته دستگاه‌ها، اتصال پایدارتر و درآمد بیشتر عنوان کرده و می‌گوید: «آرمانی، استخری برای استخراج بیت کوین است که با به کارگیری الگوریتم تقسیم درآمد FPPS درآمد ماینرها را ضمانت می‌کند. درواقع با به کارگیری این الگوریتم ماینرها درآمدی بیشتر و پایدارتر به نسبت بسیاری از استخر ها خواهند داشت. برداشت درآمد درآرمانی محدودیت ندارد و کاربر می تواند در هر ساعتی از شبانه روز اقدام به برداشت درآمد خود کند. همچنین درآمد استخراج کنندگان یکبار در روز بدون هزینه های جانبی تسویه می شود.»

به گفته این فعال حوزه پایداری زیرساخت مزیتی دیگر برای این حوزه است. طبق توضیح او: «آرمانی یک ساختار غیر متمرکز و چند لایه به وجود آورده است که در برابر انواع اختلالات از جمله حملات دیداس، اختلالات اینترنت داخلی و بین المللی و همچنین مشکلات در لایه دیتا سنتر مقاوم است. با بکارگیری این ساختار ما به آپتایم 100% ظرف یکسال گذشته دست پیدا کردیم که در میان استخر های دنیا یک رکورد قابل توجه محسوب می شود.»

جوانمردی استقبال ماینرها از یک استخر داخلی را منوط به هموار شدن مسیر دانسته وادامه می‌دهد: «در این یک سال، ما تجارب زیادی کسب کردیم، با چالش‌های زیادی مواجه شدیم و خواسته‌های ماینرها را متوجه و به آنها راهکار ارائه دادیم و روز به روز در این مسیر تکامل پیدا کردیم و در حال حاضر با بسیاری از استخرهای بین المللی رقابت داریم و متناسب با این رقابت به کاربران خدمات ارائه می‌دهیم.»

او معتقد است که: «مزیت استفاده از استخر استخراج داخلی برای ماینرها بهره‌مند شدن از تخفیف 15 درصدی انرژی است؛ هرچند که این طرح هنوز نهایی نشده است و پیاده سازی آن به آینده موکول شده است.»

او با ابراز امیدواری نسبت به گشایش در کار صنایع گفت: «فناوری بلاکچین و رمزارزها، فناوری بسیار موثری در حوزه اقتصاد و تکنولوژی است که اگر قانونی شود و مسیر هموار شود،  آینده درخشانی پیش روی این صنعت است.»

در نهایت بدیهی است که با قانونی و شفاف شدن فعالیت‌ها، می‌توان از طرفی ماینرها را به سمت فعالیتی امن هدایت کرد و همین موضوع باعث رونق گرفتن استخرهای داخلی خواهد شد و از طرف دیگر شاهد تولید سرمایه در داخل کشور و کم شدن ریسک تحریم‌ها خواهیم بود.