شفافیت عملکرد نمایندگان؛ شفاف‌سازی یا کار نمایشی

شفافیت عملکرد نمایندگان، مبارزه با فساد، شفافیت سیستماتیک، همه اینها عباراتی است که در سال‌های اخیر در شبکه‌های اجتماعی یا در گفت‌وگوهای مسئولان بسیار  شنیده شده است. موضوعاتی که در مجلس دهم بسیار مورد توجه نمایندگان قرار گرفته و بسیاری از آنها مانند محمود صادقی، رئیس فراکسیون شفافیت نیز معتقد هستند شفافیت عملکرد و مالی دستگاه‌ها راهی برای مبارزه با فساد سیستماتیک است.
در ماه‌های اخیر نیز در سایت parliran.ir برای شفافیت عملکرد نمایندگان لیستی از حضور و غیاب ۱۰۳ نماینده منتشر شد. البته این موضوع مخالفانی نیز دارد وبرخی از نمایندگان انتشار حضور و غیاب را صرفا یک حرکت تبلیغاتی می‌دانند.
البته انتشار اطلاعات در سایت مجلس به حضور و غیاب ختم نمی‌شود و محمود صادقی در گفت‌وگو با پیوست گفت: «نمایندگان در حال تکمیل فرم‌هایی هستند و اطلاعاتی که می‌خواهند منتشر شود را در اختیار ما قرار می‌دهند تا آنها را گردآوری کنیم و به تدریج در پروفایلشان قرار دهیم.»
آذرماه سال جاری در نشستی در حاشیه صحن علنی محمود صادقی در تشریح فعالیت فراکسیون شفافیت اعلام کرد با همکاری اداره فناوری و اطلاعات مجلس برای هر نماینده در سایت مجلس پروفایلی ایجاد کرده‌اند تا اطلاعات خود را به صورت داوطلبانه منتشر کند. حال پس از گذشت سه ماه دو لیست از حضور و غیاب و مرخصی‌های نمایندگان منتشر شده است. نمایندگان داوطلب در آذرماه ۱۰۱ نفر و در دی ماه با اضافه شدن دو نماینده به ۱۰۳ نفر رسید.

مخالفان انتشار اطلاعات

در لیست منتشر شده حضور و غیاب‌ها در سایت مجلس طیف مختلفی از نمایندگان از اصلاح‌طلب و اصولگرا و تهران و شهرستان‌های مختلف دیده می‌شود. خلاف نمایندگان شهرستان حاضر در لیست، برخی از نمایندگان شهرستان‌ها چون محمد فیضی، نماینده اردبیل معتقد است اولویت نمایندگان شهرستان باید مشکلات شهر انتخابیه خود باشدو به همین خاطر او هیچ‌گاه اطلاعات مربوط به حضور و غیاب خود را در سایت منتشر نخواهد کرد. او دراین مورد به پیوست گفت: «اگر درمورد مشکلات شهرم جلسه‌ای برگزار شود. باید در جلسه شرکت کنم و حضور در صحن علنی در اولویت بعدی قرار می‌گیرد.»
او در ادامه افزود: «مردم از ما توقع دارند تا به مشکلات آنها رسیدگی کنیم و حضور در صحن علنی نمی‌تواند مشکلات آنها را حل کند به همین خاطر اطلاعات را وارد سامانه کنم.»
برخی دیگر از نمایندگان انتشار اطلاعات در سایت را باعث شفافیت نمی‌دانند. عبدالرضا هاشم‌زائی، نماینده عضو کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها معتقد است فعالیت‌هایی اینچنینی که به نام شفافیت انجام می‌شود کارهای نمایشی و برای تبلیغات است.
هاشم زایی همچنین تاکید کرد: «انتشار حضور و غیاب یا مرخصی نمایندگان موضوع جامعی نیست و به جنبه‌های دیگر شفافیت پرداخته نشده است.»
البته این گفته نماینده تهران در حالی است که محمود صادقی انتشار حضور و غیاب را گام اول در شفافیت عملکرد نمایندگان اعلام کرد و انتشار اطلاعاتی دیگر چون حقوق و مزایا در مراحل بعدی رخ خواهد داد.

موافقان انتشار اطلاعات

برخی از نمایندگان شهرستان مانند محمد فیضی حضور در شهر انتخابیه و حل مشکل مردم را بر شرکت در صحن علنی و ثبت حضور و غیاب خود مقدم می‌دانند. خلاف آن حسین نقوی حسینی، نماینده ورامین شرکت در صحن علنی و ثبت حضور و غیاب در سایت را اولویت هر نماینده‌ای دانست و به پیوست گفت: « وظیفه اصلی نمایندگان حضور در صحن علنی مجلس است، بعد شرکت در جلسات کمیسیون‌ها و در آخر حضور در جلسه‌ها و مناسبت‌ها در شهرستان‌هایشان.»
او  ادامه داد: « امکان دارد هیات دولت به شهرستان نماینده مربوطه سفر کند. در این صورت نماینده باید حضور داشته باشد. اما در مورد مشکلات شهرستان‌ها، آن شهرستان‌ها متولی خود را دارند و انها باید به مسائل رسیدگی کند نه نماینده مجلس.»
نقوی حسینی یکی از نمایندگانی است که موافق شفافیت است و گفته‌های برخی از نمایندگان برای ثبت نکردن اطلاعاتشان به دلایل مختلف را تنها بهانه می‌داند. او و باقی نمایندگان که اطلاعاتشان در سایت موجود است اطلاعات دیگر خود را مانند حقوق و مزایا و تصویب لوایح و آرا را نیز در اختیار احمد امیرابادی، نماینده قم قرار دادند تا در سایت ثبت کند. برخی دیگر از نمایندگان چون محمدرضا صباغیان، نماینده عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی علاوه بر این اطلاعات قصد دارد تمام اموال و دارایی‌ها و هزینه انتخاباتی خود را نیز منتشر کند. به اعتقاد صباغیان شفافیت در کاهش فساد نقش مهمی دارد و مردم محرم هستند و باید از اعمال نمایندگان آگاه باشند.