ایران در «لیست سیاه» تراست والت؛ کاربران ایرانی مراقب چه مواردی باشند؟
تراست والت، یکی از محبوبترین کیفپولهای غیرحضانتی (non-custodial) رمزارز در سطح جهان است که در…
۱۶ شهریور ۱۴۰۴
۱۶ شهریور ۱۴۰۴
زمان مطالعه : ۷ دقیقه
ژان تونِگ (Jean Twenge)، روانشناس ۵۴ ساله و استاد دانشگاه ایالتی سندیگو، سالهاست که به یکی از صریحترین و پرصداترین منتقدان تاثیر فناوری بر جامعه شده و پژوهشهای گستردهای را در زمینه تاثیرات گوشیهای هوشمند و شبکههای اجتماعی بر سلامت روان نوجوانان انجام داده است. او که در سال ۲۰۱۷ با مقاله جنجالی خود با عنوان «آیا گوشیهای هوشمند یک نسل را نابود کردهاند؟» به شهرت رسید، اکنون در کتاب تازهاش با عنوان «۱۰ قانون پرورش کودکان در جهان مملو از فناوری» (10 Rules for Raising Kids in a High-Tech World) که نیویورک تایمز گزارشی درمورد آن منتشر کرده است، راهکارهای عملی برای والدین ارائه میکند.
به گزارش پیوست، تونگ معتقد است که ورود زودهنگام کودکان و نوجوانان به دنیای گوشیهای هوشمند نهتنها خطر افزایش اضطراب، افسردگی و احساس تنهایی را در پی دارد، بلکه الگوهای خواب، تعاملات اجتماعی و حتی مهارتهای پایهای زندگی را تحت تاثیر قرار میدهد. با اینکه نظرات مخالفی در این باره نیز به گوش میرسد و اتفاق نظری درمورد رابطه سببی در این باره وجود ندارد اما تونگ میگوید برای جلوگیری از اثرات مخرب، کودکی که به سن گواهینامه گرفتن نرسیده نباید گوشی هوشمند داشته باشد.
تونِگ در زندگی شخصی خودش نیز توصیههای که در سخنرانیها و پژوهشهایش ارائه کرده را به اجرا میگذارد. او و همسرش سه دختر دارند که همگی براساس قوانین خاصی پیرامون استفاده از فناوری بزرگ شدهاند.
جولیا، دختر ۱۳ ساله آنها، یک گوشی مخصوص کودکان (Pinwheel) دارد که اینترنت و اپلیکیشنهای محدودی روی آن نصب میشوند.
کِیت، دختر بزرگتر که اکنون ۱۸ ساله است، تا ۱۶ سالگی فقط یک گوشی تاشو داشت. او میگوید نوشتن پیامک با دکمههای سختافزاری طولانی و خستهکننده بود، اما همین تجربه به او مهارتهایی داد که همسالانش هرگز یاد نگرفتند و برای مثال او میتواند مسیر بدون GPS راهش را پیدا کند و از مکالمات واقعی تلفنی لذت ببرد.
دختر وسطی هم بارها تلاش کرده است والدینش را متقاعد کند تا اجازه ورود به شبکههای اجتماعی را زودتر از موعد بدهند، اما توِنگ همیشه جلوی این کار را گرفته است.
به گفته او، مهمترین قاعده این است که: «هیچ گوشی هوشمندی قبل از دریافت گواهینامه رانندگی، و هیچ حساب کاربری در شبکههای اجتماعی پیش از ۱۶ سالگی در کار نباشد.»
توِنگ بر این باور است که فناوری تاثیر پررنگی بر نسلها و به ویژه آنهایی دارد که تمام عمرشان را در عصر فناوری و شبکههای اجتماعی سپری کردهاند. او در تحقیقاتش نشان داده است که نسل «آیجن» یا «iGen» که به متولدان بعد از ۱۹۹۵ و نخستین نسلی اشاره دارد که کل نوجوانی خود را با گوشیهای هوشمند گذراندهاند، بالاترین نرخ اضطراب، افسردگی و تنهایی را تجربه میکنند.
مطابق دادههایی که او در کتابش نقل میکند، میانگین سن دریافت اولین گوشی هوشمند برای کودکان در آمریکا حدود ۱۱ سال است و نزدیک به ۴۰ درصد از کودکان ۱۰ تا ۱۲ ساله از شبکههای اجتماعی استفاده میکنند. همچنین، حدود نیمی از نوجوانان میگویند «تقریبا همیشه» آنلاین هستند.
از نظر تونگ، این آمار نشان میدهد کودکان امروز خیلی زود به دنیایی پر از حواسپرتی و فشار اجتماعی وارد میشوند و این در حالی است که هنوز مهارتهای لازم برای مدیریت آن را ندارند.
یکی از قوانین مهم تونگ برای جلویگری از این اثرات منفی، «حذف گوشی از اتاق خواب در شب» است. به گفته او: «بزرگترین عامل تمایز میان شادی و افسردگی، خواب است. نوجوانان بهخاطر ساعات شروع مدرسه همین حالا هم با کمبود خواب مواجهاند. گوشیها و شبکههای اجتماعی این وضعیت را به سطحی فاجعهبار میبرند.»
او بر این باور است که حتی والدینی که فرزندانشان گوشی هوشمند دارند هم میتوانند با یک قانون ساده یا همان حذف گوشی از اتاق خواب، تا حد قابل توجهی به بهبود سلامت روان نوجوانان کمک کنند.
البته که حتی تونگ هم معترف است نمیتوان این قوانین را بی نقص اجرا کرد، اما وجود آنها برای بهبود سلامت روان کودکان و نوجوانان ضروری است. او معرتف است که حتی در خانه او نیز همیشه همهچیز ایدهآل پیش نرفته و گاه این قوانین نقض شدهاند. او بارها دختر ۱۳ سالهاش را در حال استفاده پنهانی از گوشی در رختخواب پیدا کرده و دختر میانیاش یکبار تنظیمات کنترل والدین را مخفیانه تغییر داده است.
با این حال، او باور دارد که چنین کشمکشهایی ارزشمند هستند. او در همین رابطه به تحقیقاتی اشاره میکند که نشان میدهند نوجوانانی که کمتر یا اصلا از شبکههای اجتماعی استفاده نمیکنند، شادترند و کمتر دچار افسردگی میشوند.
برخی روانشناسان مانند کاندیس اودجرز معتقدند ارتباط میان گوشیهای هوشمند و بحران سلامت روان نوجوانان هنوز قطعی نیست و عوامل دیگری مانند ناامنی اقتصادی یا تغییرات اقلیمی هم در این پدیده دخیل هستند. با این حال تونگ چنین استدلالی را با توجه به شواهدی که مشاهده کرده بی اساس میداند و اینکه «هر خانواده و هر کودک با دیگری فرق دارد» را بی اساس میداند و معتقد است که همانند بسیاری از موضوعات دیگر، بهتر است تا برای بازدهی حداکثری، یک قانون واحد برای این مساله داشته باشیم.
او میگوید: «در بسیاری از موضوعات اجتماعی، یک سن مشخص تعیین میکنیم و پایبند میمانیم. برای مثال، نمیگوییم بعضی ۱۲ سالهها آماده رانندگی هستند و بعضی ۲۰ سالهها نه؛ یک قانون سنی داریم و تمام.»
از نگاه او قانون «گوشی همزمان باگواهینامه» پیشنهاد مناسبی است، زیرا از نگاه او نوجوانان در این سن به اندازه کافی بزرگ شدهاند تا بتوانند حضوری با دوستانشان قرار بگذارند و نیازی به دسترسی ۲۴ ساعته به اینترنت نداشته باشند.
تونگ در کتاب جدیدش، ۱۰ قانون را به والدین پیشنهاد میدهد. که مهمترین آنها عبارتاند از:
اول یک گوشی ساده برای فرزندتان بگیرید که تنها قابلیت تماس و پیامک داشته باشد.
از قابلیت کنترلهای والدین گوشیها با جدیت استفاده کنید.
بدون استثنا، نگذارید شبها گوشی در اتاق خواب باشد.
پیش از دریافت گواهینامه رانندگی به فرزندتان گوشی هوشمند ندهید.
پیش از ۱۶ سالگی اجازه ورود به شبکههای اجتماعی را ندهید.
این قوانین به نظر ساده میرسند، اما توِنگ تاکید دارد که بهترین پاسخ را باید گاه در سادگی و صراحت جستجو کرد، زیرا بیشتر خانوادهها به هیچکدام از این قوانین پایبند نیستند.
توِنج در کنار پژوهشهای علمی خود، به تغییر فضای اجتماعی و سیاسی آمریکا نیز اشاره میکند. او خوشبین است زیرا
کتاب همکارش جاناتان هایت به نام «نسل مضطرب» یا «The Anxious Generation» بیش از ۷۵ هفته است که در در صدر فهرست پرفروشهای نیویورکتایمز قرار دارد.
جنبشهای دوحزبی برای ممنوعیت استفاده از گوشی در مدارس نیز در آمریکا در حال گسترش است.
دادگاه عالی آمریکا به تازگی اجازه داده تا قانونی در تگزاس مبنی بر الزام احراز سن در سایتهای بزرگسال نیز اجرا شود و به اعتقاد او، همه این تحولات نشان میدهند که جامعه بهطور جدیتر به سمت محدودسازی فناوریهای مضر برای کودکان در حال حرکت است.
گرچه بسیاری از والدین و معلمان تجربههای شخصی مشابهی از آسیبهای ناشی از گوشیها را روایت میکنند، در جامعه علمی همچنان اختلاف نظر وجود دارد. منتقدان میگویند پژوهشهای موجود عمدتا نشاندهنده همبستگی است و یک رابطه علت و معلولی قطعی را میان استفاده از گوشیهای هوشمند و شبکههای اجتماعی با اضطراب و افسردگی بیشتر نشان نمیدهد.
با این حال طرفداران دیدگاه تونگ معتقدند که این اختلافنظر نباید مانع اقدامات پیشگیرانه شود.
پژوهشهای توِنج و تجربههای شخصیاش هر دو بر یک نکته کلیدی تاکید دارند و آن اینکه گوشی هوشمند در سنین پایین میتواند آسیبهای روانی و اجتماعی جدی به همراه داشته باشد.
او به والدین توصیه میکند با وجود فشارهای اجتماعی، بر قوانین مشخصی پافشاری کنند و به گفته او، نوجوانان بدون گوشی هوشمند نهتنها منزوی نمیشوند، بلکه در بسیاری موارد شادتر و سالمتر خواهند بود.