دستیار اجتماعی رئیس‌جمهوری: نمی‌شود از توسعه گفت و سیاست بقا را پیش گرفت

به گزارش پیوست، دستیار اجتماعی رئیس‌جمهور، علی ربیعی در دومین دوره جایزه نوآوری اجتماعی جانا گفت: مسیر توسعه ترکیبی از توسعه اجتماعی و فرهنگی است؛ در توسعه فرهنگی باید ذهنیت، جامعه و نهادهای مدنی توسعه‌خواه باشند. نمی‌شود حرف از توسعه زد و سیاست بقا را دنبال کرد؛ اگر جامعه قوی نشود اتفاقی نمی‌افتد. جامعه‌ای قوی می‌شود که نهادهای مدنی آن جامعه قوی شوند.

به گفته ربیعی، حرف از مردم زدن بدون توجه به نهادهای میانجی و کشانه‌های اجتماعی یک فریب است. وقتی می‌گوییم توسعه اجتماعی بر سایر عرصه‌ها مقدم است، افراد و سندیکاها باید منسجم شوند و در کنار آن دولت اجتماعی شکل بگیرد.

دستیار اجتماعی رئیس‌جمهور ادامه داد: دولت اجتماعی نگاه اولش در سیاست‌گذاری به جامعه است نه توده‌‌ها. دولت اجتماعی نهادهای مدنی را شریک خود می‌داند. نگاه به جامعه از منظر سیاست‌گذار دو وجه دارد؛ جامعه به مثابه آسیب‌های اجتماعی یا جامعه به مثابه افرادی که رها شده به دنبال برخی سیاست‌ها هستند اما نگاه به جامعه به عنوان ظرفیت دیده نمی‌شود.

او تاکید کرد:  تنها عنصر ثابت که تغییر نمی‌کند، «تغییر» است. در جامعه‌ای که هرروز اتفاق جدیدی رخ می‌دهد، بدون خلاقیت و توجه به جامعه نمی‌شود جامعه را پویا کرد. با سیاست‌‌های دیروز به آینده رفتن بحران‌زا است. از منظر الزامات توسعه و تغییر به نوآوری اجتماعی نیازمندیم. همه سیاست‌گذاران پروژه‌های بتنی را دوست دارند اما اینها سخت نیست، کار سخت پروژه‌های اجتماعی است که نوآوری اجتماعی می‌خواهد.

ارائه ۸۵۰ طرح

در ادامه دبیر کل جایزه جانا، محمدمهدی جعفری درباره برنامه‌های جانا توضیح داد: ما در جانا دنبال ایده و طرح جدید نیستیم بلکه دنبال طرح‌های نوآورانه‌ای هستیم که در کشور اجرا شدند و اثرات آنها  قابلیت ارزیابی دارد. مثلا پلتفرم کارزار که سال‌ها کار می‌‌کند را مورد بررسی قرار می‌دهیم. پارسال پلتفرم کارزار بر همین اساس برگزیده شد. پارسال بیش از ۸۵۰ طرح را از نقاط مختلف کشور شناسایی کردیم و بعد از ارزیابی ۱۰ طرح به عنوان طرح‌های منتخب جانا در سه سطح شمس جانا، سپهر جانا و امید جانا ارائه دادیم.

او ادامه داد: طرح‌‌هایی که در شمس جانا هستند منجر به تحولات اجتماعی بزرگ شدند، طرح‌هایی که در سپهر جانا هستند، اثرات اجتماعی پایدار ایجاد کردند و طرح‌‌های امید جانا طرح‌هایی هستند که امید داریم در آینده منجر به تحولات اجتماعی شوند.

جعفری گفت که مهم‌ترین هدف ما در جانا الگوسازی است؛ مثلا اگر طرحی موفق بوده است برای سایر افراد به عنوان الگوی موفق نشان داده شود. در این یک سال سعی کردیم الگوهای موفق را مدل کنیم و برای اینها محتوای ترویجی ایجاد کنیم و در شبکه‌های اجتماعی و صداوسیما نشان دهیم.

او با اشاره به برنامه‌های جانا برای نوجوانان توضیح داد: برای اینکه بتوانیم جامعه جوان و نوجوان را هم به حوزه نوآوری اجتماعی ترغیب کنیم، ما ۲ برنامه جانبی در کنار جانا داریم؛ جایزه نوجوان جانا که به دنبال ایده‌ها از سمت دانش‌آموزان هستیم. همچنین جانابوم را برای رقابت‌های دانشجویان داریم. در این دو نوع برنامه طرح‌های جدید را دریافت می‌کنیم اما در برنامه جانا به دنبال طر‌ح‌هایی هستیم که اثرگذار بودند.

دبیر جانا گفت: ما شبکه‌ای از مجموعه‌هایی که در توانمندسازی طرح‌‌ها می‌توانند کمک کنند جمع کرده‌ایم و بعد از جانای یک، طرح‌های قبل را به سرمایه‌گذاران معرفی کردیم و به شبکه‌های توانمندسازی وصل کردیم.

در ادامه محمد فاصلی، جامعه‌شناس در این برنامه گفت: در نوآوری اجتماعی هدف خیر جمعی است نه فردی پس باید شبکه‌های اجتماعی و جمعی را فعال کرد. هدف اول نوآوری اجتماعی، توانمندسازی است. در طول تاریخ، حکومت‌ها همیشه اقتدار داشتند و جوامع در تلاش هستند حکومت‌ها را مهار کنند اما تا امروز نتوانستند. هدف نوآوری اجتماعی کارآمدی است.

به گفته فاضلی، نوآوری اجتماعی، پیامدهای سیاسی دارد؛ یکی از نتایج آن توانمندسازی است. مورد بعدی کارآمدی، این مورد اقشار و کانون‌های جدید قدرت می‌سازد مثلا اقتصاد دیجیتال) و تغییرات سیستمی است.
شکل‌گیری کسب‌وکارهای آنلاین افزایش کارآمدی بود اما همه آنها با ساختار حکومتی به مشکلات خوردند. هر نوآوری با سیاست درگیر می‌شود.

فراخوان ثبت نام و معرفی نامزدها توسط دبیرخانه جانا آغاز شد. این دوره از جایزه نوآوری اجتماعی (جانا)، با نگاهی نو به مسائل اجتماعی و دغدغه ایران آینده، از همه فعالان، نوآوران و کنشگران اجتماعی دعوت می‌کند تا طرح‌های نوآورانه اجرا شده خود را در زمینه حل مسائل اجتماعی کشور معرفی نمایند.

محورهای اصلی این دوره شامل، نوآوری در محصولات و خدمات اجتماعی، مدل‌های نوآور کسب‌وکار اجتماعی، نوآوری‌های فرآیندی، مشارکت اجتماعی سیاستی و نهادی و تلاش برای توسعه زیست‌بوم نوآوری اجتماعی است. فرصت ثبت نام و معرفی نامزدها تا پایان اسفند ماه ۱۴۰۴ ادامه دارد.