«جایزه ملی نوآوری اجتماعی» با هدف شناسایی ایدههای برتر در زمینه حل مسائل اجتماعی کلید خورد
فناوریهای سختافزاری سالها محور توسعه در کشور بودهاند اما حالا معاونت علمی ریاستجمهوری با برگزاری…
۶ مرداد ۱۴۰۴
۶ مرداد ۱۴۰۴
زمان مطالعه : ۵ دقیقه
انصراف «دیوار» از ادامه مسیر ورود به بورس بهدلیل رد صلاحیت بنیانگذار آن، نه فقط یک تصمیم اقتصادی، بلکه بهباور فعالان اکوسیستم فناوری، نشانهای نگرانکننده از اخلال در مسیر رشد اقتصاد دیجیتال کشور است. بعد از اعلام خبر انصراف این شرکت از ادامه فرآیند پذیرش در بورس موجی از واکنشهای انتقادی در میان مدیران اکوسیستم استارتآپی کشور شکل گرفته است.
به گزارش پیوست، روز گذشته (۵ مرداد) بنیانگذار و رئیس هیاتمدیره «دیوار»، حسام آرمندهی در پستی در شبکه اجتماعی ایکس اعلام کرد که بهدلیل شرط بورس تهران مبنیبر عدم حضور او در هیاتمدیره، از ادامه تلاش برای ورود دیوار به بازار سرمایه انصراف داده است. او در این پیام نوشت: «به دلیل رد صلاحیت اینجانب از حضور در شرکت خودم، بدین وسیله بهعنوان موسس، رئیس هیاتمدیره و سهامدار اصلی این مجموعه، مخالفت خود را برای حضور در بازار بورس تهران اعلام میدارم.»
بورس تهران در نامهای اعلام کرده است که اطلاعات سپاه صلاحیت حسام آرمندهی را تایید نکرده و از همین رو شرط پذیرفته شدن دیوار در بورس حضور نیافتن موسس این شرکت در هیات مدیره است. اما حالا مدیران اکوسیستم اقتصاد دیجیتال ایران در واکنشی گسترده به این موضوع انتقاد کردهاند.
اشکان آرمندهی، مدیرعامل دیوار، با انتشار پستی در ایکس، این اتفاق را «تهدیدی جدی برای آینده مالکیت خصوصی و اکوسیستم اقتصاد دیجیتال ایران» توصیف کرده است.
او در تشریح ماجرا نوشته: «پس از ۵ ماه پیگیری، بالاخره دلیل لغو شبانه جلسه پذیرش دیوار در بورس را فهمیدیم. در نامهای که دیروز به دستمان رسید، شرط نهاد امنیتی (سازمان اطلاعات سپاه) برای ورود دیوار به بورس اینطور اعلام شد: پذیرش منوط به عدم حضور بنیانگذار و مالک دیوار در شرکت خود است»
مدیرعامل دیوار با اشاره به فرآیند پنج ساله این شرکت برای ورود به بورس و حذف موانع قبلی از جمله خروج سرآوا در آبان ۱۴۰۳، تاکید کرد: «با چنین طرز فکری حرفزدن از توسعه اقتصاد دیجیتال، جذب نخبگان علمی خارج از کشور و دعوت از سرمایهگذاران خارجی بیمعنی است.»
اشکان آرمندهی همچنین یادآور شده که سال گذشته نیز از عضویت در اتحادیه کسبوکارهای مجازی به دلیل «عدم التزام عملی به جمهوری اسلامی» رد صلاحیت شده بود.
او با تاکید بر رد صلاحیتها ادامه داد: «رد صلاحیتها و سیاست خودی/غیرخودی، حالا به جایی رسیده که حتی مالک یک شرکت هم برای ماندن در شرکت خودش باید تایید صلاحیت شود. این یک تهدید جدی برای آینده مالکیت خصوصی و اکوسیستم اقتصاد دیجیتال ایران است.»
اعلام این تصمیم، واکنشهای اعتراضی گستردهای از سوی چهرههای شناختهشده استارتآپی و اقتصادی کشور به دنبال داشت.
مدیرعامل دیجیکالا، مسعود طباطبایی با انتقاد از این رویکرد در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «پیام این نامه برای کارآفرینان فردا چیه!؟ چرا کسی که عمر خودش و جمعی از نوابغ کشور را دور هدفی برای ساختن یه ارزش برای مردم گذاشته، وقت استفاده از منافعش اینجوری جلوش گرفته بشه!؟ اونی که نیاز به داستان موفقیت داره حسام نیست، شمایی! همینکارهاست که جوان نخبه مملکت را فراری میده.»
رئیس انجمن تجارت الکترونیک، نیما قاضی از دیگر فعالان این حوزه نیز در پیامی گفت: «توی روز روشن و جلوی چشم همهمون، یک کارآفرین باسابقه که توی کشور خودش وایستاده، شفاف و علنی حرفشو میزنه، انتقاد میکنه و از آبروش برای اصلاح کشورش مایه میذاره، توسط یه نهاد امنیتی که به هیچجا پاسخگو نیست، رد صلاحیت میشه. این یعنی کشتن امید جوونای این کشور؛ جنگ علنی با توسعه اقتصادی کشور؛آخرین ضربهها به پیکر نیمهجون اقتصاد دیجیتال. توجیه و دلیل چنین تصمیم سنگینی چیه؟»
مدیرعامل کارنامه، نیما نامداری نیز نوشته است: «جهان سوم جایی است که در آن آدمهایی که در انجام بدیهیترین وظایف قانونیشان ناتوان بودهاند، میتوانند تصمیم بگیرند که تواناترین آدمها فعالیت ندارند.»
همبنیانگذار اتاقک، عطا خلیقی نیز با اشاره به ساختار غیررسمی تصمیمگیریها در فضای اقتصادی کشور توییت کرده است: «یک چیز سربستهای در این کشور داریم به اسم «مدیران تایید نظام» که با این خبر، بیشتر نمایان شد. نه تنها در شرکتهای بورسی بلکه در اکوسیستم استارتآپی هم از این مدیران داریم. اسم رمزش هم این است که جایگاه «حساس» است.»
همچنین رئیس کمیسیون تحول و نوآوری اتاق تهران، مازیار نوربخش نوشت: «رد صلاحیت بنیانگذار یک پلتفرم بزرگ، ملی و غیروابسته، برای باقی ماندن در شرکت خودش به عنوان شرط ورود آن شرکت به بورس، نه فقط نگران کننده، بلکه نشانهای از ضعف عمیق در سیاستگذاری اقتصاد دیجیتال کشور است. وقتی پذیرفتهشدن یک شرکت در بورس منوط به خروج صاحب ایده، مؤسس و مدیر اصلی آن باشد، دیگر از امنیت سرمایهگذاری، مالکیت خصوصی و توسعه نوآوریمحور چه چیزی باقی میماند؟ سالهاست کارآفرینان در سکوت، با سختی و بدون رانت مسیر ساختن را طی کردهاند. اما حالا باید برای عرضه سهام شرکتشان، از شرکت خود کنار بروند! با چنین نگاهی، نه سرمایهگذار خارجی جذب میشود، نه نخبهای برمیگردد، و نه آیندهای برای اقتصاد دانشبنیان متصور است. نهادهای امنیتی باید حافظ امنیت ملی باشند، نه مانع توسعه ملی.»
انصراف دیوار از ورود به بورس، تنها یک تصمیم اقتصادی نیست؛ بلکه بهباور بسیاری از فعالان استارتآپی، نشاندهنده روندی نگرانکننده در برخورد با کارآفرینی، سرمایهگذاری خصوصی و توسعه اقتصاد دیجیتال در ایران است. روندی که بهگفته آنان، پیامدهای بلندمدت آن، فراتر از یک شرکت، بر آینده کل اکوسیستم فناوری کشور سایه میافکند.