مدیرعامل رمزینکس: اگر صرافی‌های رمزارزی مثل پلتفرم‌های طلا رگوله می‌شدند، مردم به پولشان نمی‌رسیدند

در مواجهه با قطعی اینترنت صرافی رمزارزی با چه مشکلاتی مواجه شد؟

از اولین تاثیرات قطع اینترنت برای ما، قطع سرویس پشتیبانی آنلاین و چت آنلاین بود. سرویس‌دهنده خارجی بود و از کار افتاد. به دنبال جایگزین داخلی رفتیم و امروزه دوباره به سرویس‌دهنده اصلی برگشتیم.

در ادامه سرویس‌های مرتبط با کریپتو مانند ترنسفر یا بالانس دچار مشکل شدند. مانیتورینگ روی شبکه را از دست دادیم و مجبور شدیم نقل و انتقال رمزارز را مسدود کنیم. اول برداشت مسدود شد اما چند روز بعد امکان شناسایی واریز هم وجود نداشت و واریز هم مسدود شد.

در حال حاضر این مشکلات برطرف شده اما به صورت کلی همچنان وابستگی این کسب‌وکار به اینترنت بالاست. چراکه در یک شبکه جهانی فعالیت می‌کند و این به معنی بازارهای متصل است. در زمان قطع اینترنت حتی قیمت بیت‌کوین را هم نمی‌دانستیم.

بازارها به خصوص تتر چگونه تحت تاثیر قرار گرفتند؟

با ادامه‌دار شدن قطعی، یکی از تبعات آن انحراف قیمت‌ها از قیمت‌های جهانی بود. اتفاقی که برای نوبیتکس رخ داد هم موجی از فروش را به دنبال داشت. تا حدود توانستیم این موج را مدیریت کنیم اما به هرحال خریدار پیدا نمی‌شد و کسی حاضر نمی‌شد روی پلتفرم‌ها خرید کند.

اما با تعاملی که با کاربران VIP داشتیم بخشی از آن را جبران کردیم. زمانی که در بعضی صرافی‌ها قیمت تتر به زیر هفتاد هزارتومان هم رسید اما در رمزینکس کف قیمت ۸۳ هزار تومان بود و چند ساعت بعد به ۸۶ هزار تومان برگشت. حتی بعضی از پلتفرم‌ها معاملات را متوقف کردند.

یکی دیگر از اتفاقاتی که برای برخی صرافی‌ها رخ داد و رمزینکس کمتر آن را تجربه کرد این بود که پول (حتی ریال) برای تسویه با مردم نداشتند. دلیل آن را اختلالات بانکی عنوان می‌کردند در صورتی که بانک‌ها در اینترنت داخلی مشکلی نداشتند البته بجز بانک‌های سپه و پاسارگاد. 

در این میان برخی پلتفرم‌ها چند رو تسویه را متوقف کردند و برخی محدودیت برداشتن گذاشتند. نقل و انتقال‌های کریپتویی تحت تاثیر قرار گرفته بود اما اختلالی برای تسویه ریالی با بانک‌ها وجود نداشت. به دلیل همزمانی تعطیلات با کاهش زمان بانک‌ها جابه‌جایی سخت‌تر شده بود.

به کاربرانی که قصد داشتند در زمان انحراف پیدا کردن قیمت‌ها دارایی خود را بفروشند سعی کردیم در مورد این ریسک اطلاع‌رسانی کنیم اما به هرحال اگر کسی قصد تسویه چه به صورت ریالی و با فروش کریپتو داشت انجام دادیم.

برای پوشش ریسک‌های امنیتی در صرافی چه تغییراتی اعمال کردید؟

مهم‌ترین تغییراتی که اعمال کردیم از جنس امنیت و حفظ دارایی بوده. دسترسی‌ها کاهش داده شده و پارامترهای امنیتی بیشتری اضافه کرده‌ایم. بک‌‌آپ‌ها را توسعه داده‌ایم. اما به هر حال در صورتی که اینترنت قطع بشود، دسترسی ما هم قطع می‌شود. در این نقطه موضوع راه‌هایی که از سمت دولت می‌تواند وجود داشته باشد مطرح است. به این صورت که با تماس و پیگیری اینترنت را برای کسب‌وکار باز می‌کنند. با شدت گرفتن قطعی، این مورد را هم تجربه کردیم که یک روز اینترنت را باز کردند و فردا از یک جای دیگر روی یک رول دیگر بستند.

برای بهبود امنیت با شرکت‌ها و متخصص‌های این حوزه خارج از صرافی مشورت یا کمک گرفتید؟

همان صبحی که این اتفاق افتاد از مشاوران خارج از شرکت مشورت گرفتیم و اکنون هم در جریان است. اقداماتی که حوزه امنیت می‌توان انجام داد بی‌نهایت است اما در مقابل هیچ راه‌حل ۱۰۰ درصد امنی هم وجود ندارد.

در مورد نفوذپذیری‌هایی که اخیرا شناسایی شده در حال ارتقا سیستم‌ها هستیم که تا جای خوبی هم پیش رفته است. از سمت مالی هم نسبت ذخیره‌سازی گرم و سرد در کیف‌پول‌ها وجود دارد. به این صورت که با کاهش موجودی کیف‌پول‌های گرم در صورت بروز هر اتفاقی برای آن قابل جبران باشد. البته این موضوع همواره وجود داشته و در حال حاضر نسبت آن شدید‌تر شده است.

آیا داشتن بیمه برای صرافی می‌توانست در این شرایط کمک کننده باشد؟

در سطح جهانی هم بیمه تا یک عددی را پوشش می‌دهد. عددها در این حوزه بزرگ هستند. آیا برای مثال کسی حاضر می‌شود در ازای ده میلیارد تومان حق بیمه، ۵ همت را بیمه کند؟ البته اینجا تعداد مشتریان بیمه هم مهم هستند. اما باتوجه به اینکه تعداد در ایران پایین است حدس می‌زنم این اتفاق صورت نخواهد گرفت. اما صرافی‌ها معمولا به صورت درون سازمانی صندوقی درست می‌کنند که بخش درآمد را به آن اختصاص می‌دهند تا بتوانند خسارت‌ها را از این محل جبران کنند.

اقدامات تنظیم‌گران در سال‌های گذشته در قبال صرافی‌ها چه تاثیری در اختلال و قطعی خدمات پلتفرم‌های رمزاری داشت؟

نمونه زنده‌ای که وجود دارد پلتفرم‌های طلا هستند. در کریپتو رگولاتور نتوانست به صورت کامل همه چیز را تحت کنترل و دخالت خودش بگیرد. اما در مورد طلا این اتفاق افتاد و حتی در مورد محل ذخیره‌سازی طلا هم تصمیم‌گیری شد.

در همین روزها کسی به من گفت در یکی از پلتفرم‌ها طلا داریم اما نمی‌توانیم پول خود را برداشت کنیم باید چه کار کرد؟‌ پیشنهادم این بود به وزارت صمت و مرکز تتا دیگر نهادها مراجعه کنید و بگویید پولم را می‌خواهم. در کریپتو این اتفاق نیفتاد و مردم به پول خود رسیدند. در نهایت اگر مجبور می‌شدیم هم افرادی را به خارج از کشور می‌فرستادیم که اینترنت داشته باشند و سازوکاری برای فروش و برداشت پول مردم ایجاد می‌کردیم.

اما طلا قفل شد و خیلی افراد که لزوما متمول هم نیستند، متضرر شدند و در حال آسیب دیدن هستند. به همین دلیل نباید در نگاه رگولاتور تصدی کامل و انحصار وجود داشته باشد. در بحران اخیر قطعی اینترنت از سمت رگولاتور بود که در این مورد من نه موافق و مخالف آن هستم. اما در روز‌های ابتدایی چند شب گفته شد تتر معامله نشود که تاثیر خاصی نداشت اما اقدام درستی به نظرم نبود.

آیا نهادهایی مانند بانک مرکزی، سازمان بورس، وزارت ارتباطات، نهادهای سایبری یا مرتبط برای کنترل بحران با صرافی همکاری داشتند؟

عمده ارتباط ما از طریق کمیسیون رمزدارایی انجمن فین‌تک است و ارتباط وجود داشت. از نظر همکاری به صورت کلی فضا مثبت بود. اگر این تعامل نبود شاید رگولاتور در آن لحظات می‌گفت این پلتفرم‌ها را فیلتر کنید کما اینکه یک سایت خبری فیلتر شد. استنباط من این است که نهادهای مختلف می‌توانند در حوزه‌های مختلف اعمال قدرت کنند. به همین دلیل تعامل می‌تواند بعث به تعادل رسیدن باشد.