مدیرعامل صبانت: شهرداری در کابلکشی فیبر دستاندازی میکند
صبانت با همکاری ایرانسل کار پوشش ۷۰۰ هزار خانوار و کسبوکار به فیبر نوری…
۳۰ اسفند ۱۴۰۳
بازار سلامت دیجیتالی در ایران در سال ۱۴۰۳ با مشکلات و محدودیتهای متعددی مواجه شد؛ دغدغهها یا شاید تقابل تنظیمگر و سازمان تامین اجتماعی با پلتفرمهای سلامت دیجیتالی از یک سو و آییننامهها و ابلاغیههای بینتیجه از سوی دیگر، عملاً پلتفرمهای سلامت دیجیتالی در سال ۱۴۰۳ را دچار چالشهای جدی کرد. در گفتوگویی با سپیده میرکریمی، مدیرعامل پزشکت، به بررسی وضعیت فعلی، روندهای کلیدی و آینده سلامت دیجیتالی در ایران پرداختهایم.
آخرین آماری که از سهم بازار سلامت دیجیتالی منتشر شد دو تا سه درصد بوده، آیا این درصد امسال رشدی داشته است؟به نظرم برای تمام همکارانم در بخش سلامت دیجیتالی، امسال پس از دوران پساکرونا، سال بهتری بوده است. چون فرهنگ استفاده حالا دیگر وابسته به دلیل خاصی مثل کرونا نیست. اما به نظرم این عدد رشد محسوسی نکرده و نهایت سه درصد است.
اصولاً آمار دقیقی از سهم پلتفرمهای سلامت دیجیتالی در ایران منتشر نمیشود. علت آن چیست؟ یکی از مشکلات اصلی رگولاتوری است. حاکمیت باید آییننامهای ابلاغ کند تا این حوزه از سوی آنها به رسمیت شناخته شود. این موضوع باعث میشود زمانی هم که آماری منتشر میشود صحت آن مشخص باشد.
بازیگران فعال در این حوزه مثل شما که سهمی از بازار دارید هم میتوانید دستبهکار شوید؟بله ما با سایر بازیگرانی که در حوزه سلامت دیجیتالی فعالاند، در کارگروه سلامت دیجیتال که در سازمان نصر هستند در این زمینه صحبتهایی کردهایم. قصد داریم در سال ۱۴۰۴ اقدامات جدیای به کمک یکدیگر انجام دهیم. این اقدامات را با هدف رسیدن به آمار دقیقتر، فعالیت جدی و فرهنگسازی بیشتر انجام میدهیم.
به نظر میرسد بازیگران شناختهشده و فعال در این حوزه به اندازه انگشتان دو دست باشند که احتمالاً در سال ۱۴۰۳ برخی از آنها هم شکست خوردهاند؛ با همین تعداد محدود به نظر شما بهتر نبود بعضی از این بازیگران با یکدیگر ادغام میشدند؟ این اتفاق شاید باعث معرفی پلتفرم کاملتر و بالغتری برای کاربران نهایی میشد؟موافقم. به طور کلی ابداع کردن چرخ از ابتدا کار درستی نیست. برای مثال ما در پزشکت با دو شرکت دیگر برای ارائه دو خدمت در پلتفرم پزشکت قرارداد همکاری بستیم و به طور مستقیم در این حوزهها وارد نشدیم. روی خدمات اصلیای که از ابتدا ارائه میدادیم تمرکز داشتیم و سعی کردیم خدمات جدید را با بازیگران جدید پیش ببریم.
آیا میتوان گفت بازار سلامت دیجیتالی ایران امروزه شکل گرفته و به بلوغ رسیده است؟معتقدم هنوز بالغ نشده است. سلامت دیجیتالی امسال ۹ساله شده است و قطعاً جای رشد بیشتری دارد اما بازاری نیست که بتوان آن را نادیده گرفت. اتفاقاً آینده خیلی روشنی هم دارد. روزی میرسد که هر ایرانی آگاهی استفاده از این خدمات را داشته باشد. مثل همگانی شدن استفاده از تاکسیهای اینترنتی.
وقتی از یک بازار شکلگرفته صحبت میکنیم، رقابت بخش مهمی از این بازار است. آیا بازار سلامت دیجیتالی در ایران به قدری شکل گرفته که رقابت هم در آن معنی پیدا کرده باشد؟قطعاً رقابت وجود دارد. بهخصوص زمان پاندمی کرونا رقابت به طرز عجیبی تنگاتنگ بود. برای مثال تمام پلتفرمهای سلامت دیجیتالی که در بخش روانشناسی فعالیت دارند با کلینیکهای مربوط به روانشناسی همپوشانی دارند یا بخشی از آنها با دارو همکاری میکنند. منظورم این است که این اتفاق مستقیماً با سلامت دیجیتالی تحقق نمییابد. به قدری سهم بازار ما از سلامت کشور کوچک است که اگر رقابت غیرمستقیم در حوزه سلامت دیجیتالی داشته باشیم، باعث جذب زودتر سهم بازار میشود.
در سال اخیر و حتی سال ۱۴۰۲ بین حوزه سلامت دیجیتالی و حاکمیت تقابلی وجود داشت. شما چندین سال است که شاهد این جلسات و تقابلها بودهاید. آخرین نتایج این جلسهها چگونه بود؟بشخصه عملکرد سه دولت را دراینباره دیدهام. همواره هم قرار بر ابلاغ آییننامه، حمایت و به رسمیت شناختن این حوزه بوده است. حقیقتاً جلسهای که اوایل بهمن داشتیم جلسه خوب و روشنی بود. حداقل رگولاتوری اذعان دارد که هرچه سریعتر ما را به رسمیت بشناسند تا بتوانیم قدمهای بعدی را برداریم.
در جلسه آخر چه اتفاقی افتاد؟ چه مصوبه و بخشنامههایی قرار است پیگیری شود؟ آییننامه ارسال دارو قرار است بازنگری کامل شود. نظر شرکتها در قالب یک نامه بازنگری خواهد شد. در این جلسه که با حضور فعالان سلامت دیجیتالی برگزار شد یک نماینده انتخاب شد و ما فعالان نظراتمان را با او به اشتراک گذاشتیم تا او به نمایندگی از بازیگران سلامت دیجیتالی نظرها را به سازمان غذا و دارو ابلاغ کند. به طور کلی قرار بر بازنویسی آییننامه است.
چه زمانی تکلیف پلتفرمهای توزیع اینترنتی دارو بر اساس این بخشنامه مشخص میشود؟دوستان متولی در این جلسه قول نتیجهبخشی با سرعت بالا را به ما دادهاند. با توجه به اینکه سال رو به پایان است، احتمالاً سال ۱۴۰۴ به نتیجه خواهیم رسید.
من طی جلسهای که دو سال قبل با شرکت تامین اجتماعی داشتم، متوجه حالت تدافعی آنها نسبت به بازار سلامت دیجیتالی شدم. کلاً برای آنها خدمات آنلاین تعریف نشده است
از بازیگران شناختهشده در این زمینه که تعدادشان هم اندک است، چه تعداد به سوددهی رسیدهاند؟ نمیتوانم قطعی راجع به سایر فعالان صحبت کنم اما در پزشکت به اهداف از پیش تعیینشده خود رسیدیم. پنجمین سال تاسیس را در سود گذراندیم. برآیند اکوسیستم به گسترش سهم بازار سلامت کشور برمیگردد. امیدواریم ما و بازیگران اصلی علاوه بر هزینهها و زمانی که صرف کردیم به دستاورد بیشتری برسیم. گردش مالی سلامت کشور بهشدت بالاست چون خدمتی روزمره است. اعتقاد من این است که هر فردی از لحظهای که به دنیا میآید تا زمانی که فوت میکند به خدمات سلامت نیاز دارد. پس پتانسیل بزرگ شدن این بازار همواره وجود دارد. قطعاً با بزرگ شدن بازار درآمدزایی هم بیشتر میشود.
قرار بود پلتفرمهای سلامت دیجیتالی در زمینه بیمه تکمیلی و بیمه درمانی باعث تسهیل روند کاربران در حوزههای بیمههای درمانی شود. به نظر شما چرا در حوزه بیمه این اتفاق نیفتاد؟در صحبتهای غیررسمی یکی از دلایل این است که شرکتهای بیمه برای پوششی که ارائه میدهند دنبال کسب سود هستند. خدمات آنلاین استفاده بسیار سادهتری دارد و فرد بهسادگی میتواند درخواست بیمه تکمیلی بدهد. دلیل دیگر این است که فرهنگ آن جا نیفتاده است. شرکتهای بیمهای درکی از ویزیت آنلاین و سایر خدمات آنلاین نداشتند. امروزه کموبیش همکاری شکل گرفته است. امسال برای اولین بار پیشنهادی برای همکاری از یک شرکت بیمه دریافت کردم و جلسهای دراینباره با هم گذاشتیم. اما شرکت تامین اجتماعی با شرکتهای آزمایش در محل و تحویل دارو چالشهای زیادی داشته که فعالان صنفی این حوزه برای رفع این مشکلات تلاش بسیاری میکنند. ما هم حمایت خودمان را از آنها نشان دادهایم. قطعاً در سالهای آینده تامین اجتماعی نیز همراه خواهد شد چون جریان سلامت دیجیتالی متوقف نخواهد شد.
برخی میگویند یکی از دلایلی که تامین اجتماعی مخالف جریان آنلاین شدن خدمات است بعد هزینهای تحمیلشده به آنهاست. با سهمی که بازار سلامت دیجیتالی دارد، به نظر شما اصلاً این درصد به قدری بود که توجه تامین اجتماعی را جلب کند یا مشکل از اینجاست که فرهنگ پیشگیری در سازمان تامین اجتماعی معنی پیدا نکرده است؟ پشت داستان را ما نمیدانیم اما چیزی که من از دوستان میشنوم و میبینم، این دو مساله با هم موثرند. البته من طی جلسهای که دو سال قبل با شرکت تامین اجتماعی داشتم، متوجه حالت تدافعی آنها نسبت به بازار سلامت دیجیتالی شدم. کلاً برای آنها خدمات آنلاین تعریف نشده است و فکر میکنند پلتفرمهای سلامت دیجیتالی دقیق نیستند. در صورتی که قبل از ما کشورهای آمریکا و چین و کشورهای توسعهیافته در این زمینه فعال بوده و هستند. چین گردش مالی بسیار زیادی در این حوزه دارد و پلتفرمهای قویای هم در زمینه سلامت دیجیتالی ارائه داده است و هر روز تعداد دکترهای عضو در این پلتفرمها بیشتر میشود. حتی هند نیز در این حوزه قوی عمل کرده است. فکر میکنم با بیشتر شدن شفافیت این بازار تعارضات کم میشود و همسویی بیشتری اتفاق میافتد.
چه اتفاقی باعث افزایش سهم سلامت دیجیتالی و جدی گرفتن بازیگران این حوزه از سوی رگولاتوری میشود؟به نظرم همزمان رخ میدهد. قانونگذار باید ما را به رسمیت بشناسد، قانونی ابلاغ کند و ما هم برای فرهنگسازی با قانونگذار و کاربر نهایی همراستا شویم. در نهایت بالاخره سلامت دیجیتالی مثل دیگر حوزههای فناوری اطلاعات به رسمیت شناخته میشود. سلامت دیجیتالی بالغ نیست اما نونهال است. فکر میکنم این حوزه در سال ۱۴۰۴ به جایگاه اصلی خود پس از دوران کرونا و ابلاغ قانون خواهد رسید.
پس به سال ۱۴۰۴ خوشبین هستید؟ حداقل به نظرم قانون ابلاغ میشود و به همین علت رشد هم خواهیم کرد. چون فعالان این حوزه پس از کرونا بهواقع دنبال دستاورد تلاشهای خود هستند.