تامین مالی و بحران نیروی کار در صنایع بزرگ، سرمایه‌گذاری در فناوری را دشوار می‌کند

چالش‌ها و فرصت‌های سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های دیجیتال

علیرضا کیان‌پور، معاون فناوری و تحول دیجیتال گروه گلرنگ، در سخنانی به موانع و ضرورت‌های سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های اقتصادی و دیجیتال اشاره کرد. او تأکید کرد که از منظر توجیه مالی، سرمایه‌گذاری در این بخش‌ها برای کسب‌وکارهای خصوصی، به‌ویژه در شرایطی که هزینه‌های تأمین مالی بالا است، چندان منطقی به نظر نمی‌رسد. اما از دیدگاه استراتژیک، این سرمایه‌گذاری‌ها می‌توانند در آینده نتایج مثبتی داشته باشند.

او با اشاره به مطالعات بین‌المللی بیان کرد که تا سال ۲۰۳۰، هوشمندسازی صنایع دستخوش تحولات اساسی خواهد شد و کشورهایی که در این مسیر سرمایه‌گذاری کرده‌اند، مزیت‌های رقابتی قابل‌توجهی به‌دست خواهند آورد. داده‌ها نیز در این میان نقشی کلیدی ایفا می‌کنند، به‌گونه‌ای که در سال‌های اخیر، استفاده صحیح از داده‌های پیشین در رابطه با مشتریان باعث ایجاد مسیرهای جدید کسب‌وکار و نوآوری در بخش‌های مختلف شده است.

کیان‌پور در ادامه به برنامه‌های گروه گلرنگ اشاره کرد و توضیح داد: همواره از تحلیل داده برای بهبود و بهینه‌سازی فرآیندهای خود با استفاده از فناوری‌های نوآورانه استفاده کرده‌ایم. این مجموعه متشکل از ۲۹ شرکت است که چهار شرکت آن بورسی هستند.

توسعه پایدار بدون تعامل دانشگاه، دولت و بخش خصوصی ممکن نیست

کیان‌پور با اشاره به نقش رگولاتور در بخش مصرف‌کننده نهایی گفت: زمانی که از رگولاتور صحبت می‌کنیم، در واقع از نهادی نظارتی حرف می‌زنیم که بر مسائل امنیتی نظارت دارد. او تأکید کرد که در بخش‌های مرتبط با امنیت و فناوری، چالش‌های متعددی وجود دارد.

اوبا اشاره به سندهای ملی کشورهای عربی، به‌ویژه عربستان، افزود: این کشورها توسعه پایدار را به‌عنوان یک اصل کلیدی در سیاست‌های خود دنبال می‌کنند و آن را وابسته به هوش مصنوعی و توسعه نیروی انسانی می‌دانند. درحالی‌که در ایران، روش‌های آموزشی همچنان سنتی و کلاسیک است که منجر به افزایش مهاجرت نخبگان شده است.

کیان‌پور در ادامه به نقش رگولاتورهای مدرن اشاره کرد و گفت: در کشورهای پیشرفته، این نهادها بیشتر به‌عنوان تسهیل‌گر عمل می‌کنند و با مقررات‌گذاری سبک (لایت‌رگولیشن) به رشد اکوسیستم کمک می‌کنند، اما در ایران این نگاه کمتر مورد توجه قرار گرفته است.

او با اشاره به فعالیت‌های وزارت ارتباطات و نهادهای مرتبط با هوش مصنوعی، از عدم استفاده مؤثر از ظرفیت دانشگاه‌ها انتقاد کرد و افزود: «رقابت‌های ناسالم بین دانشگاه‌ها و فاصله میان بخش خصوصی و دولتی، مانع بزرگی برای توسعه صنعت و فناوری در کشور است.»

وی در پایان بر اهمیت تعامل بیشتر بین دانشگاه، بخش خصوصی و دولت تأکید کرد و گفت: «برای رسیدن به توسعه پایدار، باید همکاری این سه بخش را افزایش دهیم.»

ایرج تاج‌الدین،‌ مدیر گروه معدن هلدینگ زرین، گفت: این گروه در تمام زنجیره معدن، از اکتشاف تا استخراج و فرآوری، فعالیت دارد. با توجه به اینکه ایران یکی از ۱۰ کشور برتر دنیا از نظر ذخایر معدنی محسوب می‌شود، اما در بهره‌برداری از این منابع جایگاه مطلوبی ندارد. این مجموعه چهار تا پنج سال پیش مطالعاتی را برای بررسی این چالش و توسعه ساختار دیجیتال در صنعت بزرگ آغاز کرده است.

تاج‌الدین با اشاره به تجربیات موفق برخی کشورها در بهره‌گیری از روش‌های نوین، از راه‌اندازی آکادمی هوش مصنوعی و جشنواره “اندیشمندان و دانشمندان جوان” خبر داد که با حمایت دانشگاه امیرکبیر، از طرح‌های برتر در حوزه معدن و متالورژی حمایت می‌کند.

او تأکید کرد: مجموعه برای تبدیل شدن به یکی از سه بازیگر اصلی منطقه، چالش‌های مالی، ازجمله تأمین حقوق کارکنان، را از موانع توسعه دانست. بااین‌حال، او معتقد است که تمرکز بر هوش مصنوعی و دیجیتالی‌سازی، مسیر بهتری برای رقابت در آینده خواهد بود.

مدیر بخش معدن زرین در صحبت‌های خود به اهمیت داده‌ها در سراسر جهان اشاره کرد و تأکید داشت: در ایران، این اهمیت حتی بیشتر احساس می‌شود. او اشاره کرد: چالش‌های امنیتی که اپلیکیشن‌های عمومی در کشور با آن مواجه هستند و هر برنامه‌ای که با مردم در ارتباط باشد، با ملاحظات امنیتی مواجه می‌شود. این موضوعی است که ورود شرکت‌های بزرگ برای پیاده‌سازی ایده‌های فناوری سخت می‌کند.

تاج‌الدین تأکید کرد: همچنین موضوع دیگری که در دسته چالش‌های صنایع سنتی و بزرگ برای توسعه دیجیتال محسوب می‌شود؛ این است که بسیاری از نیروهای متخصص از کشور خارج شده‌اند. بدنه‌ دولت و سازمان‌های تخصصی با بحران کمبود نیروهای کارآمد روبه‌رو هستند. کارشناسان یا به بخش خصوصی رفته‌اند یا به دلیل بی‌انگیزگی کارایی لازم را ندارند. در نتیجه، بخش‌هایی که به کارشناسان نیاز دارند، با کارمندانی اداره می‌شوند که توانایی حل مسائل را ندارند. او هشدار داد که این وضعیت می‌تواند در بلندمدت چالش‌های بزرگی برای کشور ایجاد کند.