ساپ‌تک چیست؛ نوآوری هوشمندانه در دنیای فناوری مالی

به گزارش پیوست، ساپ‌تک با بهره‌گیری از تکنولوژی های پیشرفته مثل هوش مصنوعی و الگروتیم‌های یادگیری ماشین به پیش بینی چالش های احتمالی مالی کمک می‌کند. هدف این فناوری بهبود نظارت و پایش موسسات مالی برای جلوگیری از خطرات و چالش‌های احتمالی است.

ساپ‌تک چیست؟

می‌توان گفت تاریخچه ساپ‌تک به بحران مالی ۲۰۰۸ برمی‌گردد. نبود سیستم نظارتی برای موسسات مالی مثل بانک ها در بحران سال ۲۰۰۸ زنگ خطری محسوب می‌شد. این روند باعث شد تا سیستم های فین تکی زمان بیشتری را به ساخت سیستم های نظارتی اختصاص بدهند. ساپ‌تک به نوعی راه حلی است که با استفاده از هوش مصنوعی، یادگیری ماشین و تحلیل داده‌ها وظیفه پایش سیستم های نظارتی را به عهده دارد. فناوری که در گذشته رگ‌تک را طراحی و راه اندازی کرده امروزه ساپ‌تک را به موسسات مالی معرفی کرده است. به نوعی ساپ‌تک زیر مجموعه رگ‌تک قرار دارد و این فناوری برای انجام امور نظارتی در رگولاتورها به کار گرفته می‌شود. به عبارت دیگر، رگ‌تک برای رگولاتورها را سوپ‌تک می‌نامیم.

شبکه‌های عصبی می‌توانند مجموعه‌های بزرگ داده‌های تصاویر آنلاین را پردازش کنند تا نرم‌افزار شناسایی تصویر ایجاد کنند. الگوریتم‌های یادگیری ماشین، حجم عظیمی از اسناد نظارتی را تحلیل می‌کنند تا راه‌حل‌های اتوماسیون دانش ایجاد کنند. برای صنایعی که بر مبنای داده‌های کلان ساخته شده‌اند، فناوری اکنون روش‌های متعددی برای کاهش خطا‌ها و بهبود کارایی ارائه می‌دهد.

این موضوع به‌طور کامل با رویکرد مدرن به تنظیم مالی همخوانی دارد که بر مبنای داده‌های کلان بنا شده است. اما رویکرد امروز همچنین داده‌ها را به شیوه‌ای دستی، زمان‌بر و معمولاً به‌صورت گذشته‌نگر مدیریت می‌کند.

برای مثال، به بازرسی‌های طولانی‌مدتی که ناظران به‌طور منظم به منظور جمع‌آوری داده‌ها انجام می‌دهند فکر کنید و فرآیند تحلیل دشواری که وقتی منجر به اقدام نظارتی می‌شود، معمولاً بر روی حوادثی تمرکز دارد که ماه‌ها یا حتی سال‌ها پیش رخ داده‌اند. SupTech این امکان را فراهم می‌کند که این وضعیت به‌طور بنیادی تغییر کند.

تصور کنید سناریویی را که در آن ناظران داده‌ها را به‌طور مستقیم از شرکت‌هایی که نظارت می‌کنند دریافت می‌کنند. به جای اینکه مجبور شوند برای جمع‌آوری داده‌ها بیرون بروند، داده‌ها به سیستم‌های آن‌ها منتقل می‌شود  و سپس توسط فناوری‌های یادگیری ماشین و پردازش زبان طبیعی تحلیل می‌شود تا تراکنش‌ها یا رفتار‌های مشکوک شناسایی شوند. تأمین امنیت سیستم‌های نظارتی  پیچیده و ناممکن برای انسان است. به همین علت هوش مصنوعی تأثیر زیادی روی ساپ تک دارد. هوش مصنوعی می‌تواند با تحلیل حجم عظیمی از  داده‌ها، بررسی و شناسایی  الگو کلاهبرداری‌ها در گذشته، پیش‌بینی ریسک و اعتباریابی مشتریان تا حدی امنیت را تأمین کند.

این رویای SupTech است که به سرعت در حال تبدیل شدن به واقعیت است. این موضوع بر دو جنبه از نظارت مالی استوار است: جمع‌آوری داده‌ها و تحلیل داده‌ها. به گفته بانک جهانی این فناوری برای تسهیل و ارتقای فناوری نظارتی از سمت نهاد نظارتی طراحی شده است.

ساپ‌تک چه تفاوتی با فین‌تک و رگ‌تک دارد؟

فین‌تک (فناوری مالی)، رگ‌تک (تنظیم مقررات مالی) و ساپ‌تک (فناوری نظارت مالی) با همپوشانی یکدیگر اکوسیستمی پویا را در جهت حفظ امنیت و ارتقای سیستم مالی به وجود آورده‌اند. فین‌تک بر تجربه کاربری بهتر و بهینه‌سازی خدمات تمرکز دارد. با هدف کاهش هزینه‌ها و بهبود دسترسی در تلاش است تا بانکداری سنتی را جاگزین روش‌های مدرن‌تری بکند.

این فناوری مشتری‌محور است و با ارائه پلتفرم‌های پرداخت دیجیتال و اپلیکشن‌های بانکداری تلفن همراه همانطور که گفته شد در تلاش است تا تجربه کاربری بهتری را انجام بدهد.

رگ تک مسئولیت انطباق با مقررات و مدیریت ریسک در بخش مالی را بر عهده دارد و تمرکز اصلی آن کمک به کسب و کار‌ها برای کارآمدی بیشتر است. هدف این فناوری اطمینان از پایبندی مؤسسات مالی به چهارچوب نظارتی است و ریسک‌های انطباق و هزینه‌ها را کاهش می‌دهد. در پاسخگویی به الزامات طراحی شده است.

ساپ‌تک بر توانمندسازی مقامات نظارتی مانند بانک مرکزی و نهاد‌های نظارتی تمرکز دارد. تأکید آن بر ارائه ابزار و بینش برای نظارت مؤسسات مالی است. ساپ‌تک به طور غیر مستقیم روی مشتریان تأثیر‌گذار است اما هدف اصلی تقویت نهاد‌های نظارتی است. این فناوری شامل ابزار‌های تجزیه و تحلیل داده، سیستم‌های نظارتی در لحظه و مدل‌سازی پیش‌بینی برای مقاصد نظارتی است. با دیجیتالی شدن معاملات مالی، تأمین امنیت سایبری معضلی است که این سه فناوری را به هم پیوند می‌دهد. با شرکت‌های فین‌تک، راهکار‌های رگ تک و ابزار‌های ساپ‌تک امنیت مؤسسات مالی تأمین شده است.

استفاده از ساپ‌تک چه مزایایی دارد

هوش مصنوعی استفاده شده در این فناوری با توانایی خودکارسازی عملیات و سازماندهی، نیاز به نیروی انسانی را تا حد قابل توجهی کمتر می‌کند. ساپ‌تک با بهره‌گیری از سیستم نظارت آنی، قادر به تشخیص اعمال غیرقانونی افراد است. افزایش دقت سیستم‌های نظارتی باعث کاهش تخلفات در این زمینه می‌شود. حسابرسی دیجیتال از دیگر مزایای ساپ است که هزینه‌ها را به شکل چشمگیری کاهش می‌دهد و در افزایش میزان تعاملات رگولاتورها و موسسات تاثیر بسزایی دارد. ناظران می‌توانند از تجزیه و تحلیل‌های پیشرفته ساپ‌تک برای گردآوری و تحلیل داده‌های غیر ساختاریافته استفاده کنند؛ در نتیجه، کارایی افزایش پیدا می‌کند. برداشته شدن بار مسئولیت استانداردسازی از دوش نهادهای قانونی نیز یکی دیگر از مزایای چنین روندی است.

چالش های ساپ‌تک

با وجود بانکداری سنتی، چالش های زیادی پیش روی این فناوری قرار دارد. زیرساخت های سنتی، درگاه‌های گزارش‌دهی و سیستم های جمع آوری قدیمی و فرسوده‌ای دارند که حذف آنها و جایگزینی فضای مدرن کاری زمان‌بر است. علاوه بر این مسائل، داده‌هایی که رگولاتوری ها با آنها سرو کار دارند بسیار حساس و مهم هستند. بنابراین خودکارسازی بیش از حد در فضای دیجیتالی، ریسک حملات سایبری و شکست های عملیاتی را افزایش می‌دهد. هوش مصنوعی با وجود پیشرفتی که در این چند سال داشته است هنوز هم با خطا مواجه است. به همین دلیل کیفیت هوش مصنوعی باید از جهاتی توسط هوش انسانی نظارت شود.

آینده ساپ‌تک چگونه خواهد بود

ساپ‌تک هنوز در مراحل اولیه خود قرار دارد. بانک تسویه بین المللی در پی تحقیقاتی که راجب ساپ‌تک داشته است؛ دریافتند که تنها نیمی از شرکت کنندگان نهاد‌های نظارتی از این فناوری استفاده می‌کنند و درحال توسعه ساپ‌تک بودند. کمتر از یک سوم از شرکت کنندگان در مرحله عملیاتی بودند. بیشتر شرکت کنندگان هم هنوز در مرحله آزمایشی یا توسعه‌ای قرار داشتند. آینده ساپ‌تک در ایران به بسترسازی چند عامل مثل توسعه زیر ساخت، رشد اینترنت،‌حمایت دولت و نهادهای نظارتی،برگذاری دوره‌های آموزشی برای کارکنان ربط دارد.

پرسش‌ها و پاسخ‌های مهم:

SupTech چیست؟

SupTech مخفف Supervisory Technology است که به فناوری‌های نوین برای تسهیل عملیات نظارت بر مؤسسات مالی اشاره دارد. این ابزار‌ها به ناظران کمک می‌کنند تا با استفاده از داده‌کاوی، هوش مصنوعی، و یادگیری ماشین، به نظارت دقیق‌تر و سریع‌تر دست یابند. هدف اصلی SupTech، تقویت نظارت و شفافیت در بخش مالی است.

مزایای SupTech چیست؟

افزایش شفافیت: اطلاعات مالی را بهتر و دقیق‌تر تحلیل می‌کند.
صرفه‌جویی در هزینه: با خودکارسازی فرایند‌ها، نیاز به عملیات دستی کاهش می‌یابد.
کشف سریع ریسک‌ها: با تحلیل بلادرنگ داده‌ها، ریسک‌های احتمالی یا تخلفات زودتر شناسایی می‌شوند.
پیشگیری از بحران: با پایش مداوم بازار، امکان مدیریت بهتر بحران‌های مالی وجود دارد.

تفاوت SupTech و RegTech چیست؟

اگرچه هر دو در صنعت مالی به کار ‌می‌روند، اما هدف و مخاطب متفاوتی دارند:

SupTech: ابزار‌هایی که به نهاد‌های نظارتی (مانند بانک‌های مرکزی و کمیسیون‌های بورس) برای پایش و نظارت بر بازار‌ها و مؤسسات کمک می‌کند.

RegTech: فناوری‌هایی که به شرکت‌های خصوصی و مؤسسات مالی کمک می‌کند تا قوانین و مقررات را رعایت کنند (مانند ابزار‌های گزارش‌دهی مالی).

کاربرد‌های اصلی SupTech چیست؟

SupTech کاربرد‌های متنوعی دارد، از جمله:

تحلیل ریسک‌های سیستمی: شناسایی نقاط ضعف سیستم مالی و جلوگیری از بحران‌ها.

پیشگیری از پول‌شویی و تأمین مالی تروریسم: شناسایی تراکنش‌های مشکوک از طریق الگوریتم‌های پیشرفته.

نظارت بلادرنگ: بررسی فعالیت‌های مالی و بازار‌ها به صورت آنی.

مدیریت انطباق: پایش اینکه مؤسسات مالی چگونه مقررات را رعایت می‌کنند.

چالش‌های پیاده‌سازی SupTech چیست؟

حجم عظیم داده‌ها: سازمان‌های نظارتی با داده‌های مالی پیچیده و حجیم روبرو هستند که نیاز به پردازش سریع و دقیق دارند.
حریم خصوصی و امنیت داده‌ها: حفظ اطلاعات حساس مشتریان و جلوگیری از دسترسی غیرمجاز اهمیت بالایی دارد.
زیرساخت فناوری: نیاز به سیستم‌های پیشرفته، از جمله سرور‌های قدرتمند و الگوریتم‌های بهینه، برای پیاده‌سازی مؤثر SupTech.
مهارت انسانی: نیاز به متخصصان با دانش فناوری و مقررات مالی.