بانک مرکزی به تنهایی نمیتواند تنظیمگر حوزه رمزارز باشد
در پنل چارچوب تنظیمگری رمزپولها و داراییهای دیجیتال، حاضران ریسکها مهم این حوزه را شامل…
۶ آذر ۱۴۰۳
۸ خرداد ۱۴۰۳
زمان مطالعه : ۶ دقیقه
فیلتر تلگرام در ایران بهانههای مختلفی داشت و یکی از آنها عرضه رمز ارز اختصاصی این پیامرسان بود. اکنون ۶ سال از آن زمان میگذرد و مدیران تلگرام با معرفی اکوسیستم تون (TON)، نهتنها با عرضه یک پول خصوصی در حال سادهسازی خرید و فروش بر بستر آن هستند که به صورت جدی تهدیدی برای مالیاتستانی به شمار میروند.
به گزارش پیوست، تعداد کاربران ایرانی تلگرام در شرایطی که سالهاست درگیر فیلترینگ شده، نشان دهنده اعتماد کاربران ایرانی به این پلتفرم است؛ اعتمادی که این بستر را به یک بازار کمنظیر برای کسب درآمد یا عرضه کالا و خدمات کسبوکارها تبدیل کرده است. با این حال کسب درآمد از تلگرام تاکنون با درگاههای پرداخت ریالی، کارتبهکارت و دیگر روشها صورت میگرفت. این روند امروزه با اکوسیستم تون بازتعریف شده و کاربران میتوانند از کاربردهای این اکوسیستم بهرهمند و از مشکلات پرداختهای خارج از اپلیکیشن بینیاز شوند.
در حال حاضر کاربردهای مخلتفی از جمله خرید شماره مجازی، نامکاربری، کسب درآمد از تبلیغات یا اجرای کمپینهای تبلیغاتی روی تلگرام با استفاده از تون فراهم شده است. همچنین به واسطه ناتکوین میلیونها کاربر با تون (TON) و کاربرد آن در تلگرام آشنا شدهاند. تلگرام با اکوسیستم بلاکچینی تون مفهومی به نام سوشالکوین را معرفی کرده است. شکلی از پول خصوصی که میتواند پتانسیل بالقوه این بازار را فعال و درآمد کسبوکارها را افزایش دهد.
سوشالکوین مفهومی است که فیسبوک با زیرمجموعههایی شامل اینستاگرام و واتساپ، در پروژه لیبرا سعی داشت آن را پیادهسازی کند و ابتکار عمل را به دست گیرد. اما خیلی زود به در بسته رگولاتوری در آمریکا خورد و توسعه آن متوقف شد.
محمدابراهیم احمدی، مدیرعامل شتابدهنده بلاکچین اکتا، رمز موفقیت تون را در توسعه غیرمتمرکز این پروژه میداند: «در پروژه تون با شکلگیری مشکلات (و خروج تلگرام از آن)، گروه دیگری فرایند توسعه را بر عهده گرفتند که این گروه با توجه به اینکه هویت و موجودیت مستقلی در نقطهای که حاکمیتی بخواهد برای آنها چالش درست کند نداشتند، توانستند به صورت منبع باز توسعه را انجام دهند.»
لیبرا، تونکوین یا شاید تلاشهای ایلان ماسک برای دوج در دستهای قرار میگیرند که تاکنون این کاربرد از ارزهای دیجیتال وجود نداشت؛ دستهای به نام سوشالکوینها که مجتبی صفری مدیرعامل استارتآپ دستیار هوشمند ارزهای دیجیتال بایتیکل آنها را اینگونه تعریف میکند: «در حال حاضر میتوان گفت سوشالکوینها در یک پلتفرم پیامرسان برای مجموعهای از جامعه کاربران با ویژگیهای کاربردی مختلف عرضه میشوند.»
او ادامه میدهد: «هرچند در گذشته تلاشهایی مانند لیبرا در فیسبوک داشتیم که البته میتوان از آن به عنوان یک پروژه شکستخورده یاد کرد، اما تلگرام ثابت کرد فضای متفاوتی با دیگر پلتفرمها دارد و استقبال و اقبال کاربران هم همین موضوع را نشان میدهد. دوجکوین توییتر هم به نظر میرسد موضوع خیلی جدیای در استراتژی این پلتفرم نبوده و ایلان ماسک نیز خیلی سابقه درخشانی در جامعه کریپتویی ندارد. در مورد تلگرام موضوع متفاوت بوده و علاوه بر اینکه حس کاربران و جامعه کریپتو به آن مثبت است، توانسته کاربردهای مهمی برای تون (TON) مانند خرید اشتراک پریمیوم یا درآمدزایی از تولید محتوای کانالها را تعریف کند.»
احمدی میگوید: «مزایا و مصارفی که سوشالکوینها برای کاربر نهایی ایجاد میکنند اینگونه تعریف میشود که تمامی ویژگیها و ارزشهایی که بلاکچین در اکوسیستم فناوریهای مالی به همراه آورده است در سوشالکوینها هم وجود دارد اما علاوه بر آنها موضوع اپلیکیشنهای غیرمتمرکز مطرح میشود و به این ترتیب عملاً میتوان دنیای وب۲ را در وب۳ کپی کرد.»
او معتقد است: «از سادهترین کاربردها میتوان به پرداخت دانگ در یک کافه برای جمعی از دوستان اشاره کرد که با استفاده از سوشالکوینها این امکان بهراحتی در همان محیط شبکه اجماعی فراهم میشود. یا برای مثال کانالها و پیجهایی وجود دارند که کاربران در آنها محصولاتشان را عرضه میکنند که این عملیات میتواند با استفاده از یک قرارداد هوشمند و با یک مدل داوری خرید و فروش یا احراز هویت انجام شود.»
این در حالی است که صفری عقیده دارد هنوز تلگرام به عنوان یک پلتفرم فعال در حوزه ایکامرس مطرح نیست و پیادهسازی آن هم میتواند برای تلگرام چالشهای زیادی داشته باشد: «در حال حاضر تحولی که سوشالکوینی مانند تون میتواند رقم بزند، در حد پیامرسانی و زیرساختهای تلگرام است. به این دلیل که در کالاها و خدمات اکوسیستمی خود تلگرام، دسترسی و کنترل در اختیار تلگرام است، اما در میان عرضهکنندگان کالا و خدمات خیلی تفاوت خاصی رقم نمیخورد و ارزهایی مانند تتر میتوانند استفاده بیشتری داشته باشند. هرچند از تون هم میتوان استفاده کرد اما قرار نیست مشکلات پرداخت در سوشال ایکامرسها را حل کند و جزو برنامههای این شبکه بلاکچینی هم این نیست که در اکوسیستمی خارجی کاربرد ایجاد کند.»
شکلگیری پولهای خصوصی یا وجود یک سوشالکوین در پلتفرمی مانند تلگرام به این معنی است که کاربران میتوانند بدون در نظر گرفتن ارزهای دولتی به فعالیتهای اقتصادی خود بپردازند. ارزهایی که به دست دولتها تحت عنوان ارز ملی منتشر میشوند علاوهبر کارکرد ذخیره و انتقال ارزش، امکان دخل و تصرف بی حد و مرزی را در اختیار منتشر کننده قرار میدهد و حتی دولتها میتوانند پول را از حساب افراد برداشت کنند.
در این میان موضوع مالیات هم مطرح میشود که با توجه به افزایش چشمگیر مالیات در ایران طی سال جاری و بر اساس گزارشهای منتشرشده، تاکنون بسیاری از افراد را به سمت استفاده از راههای جایگزین نقل و انتقال مالی سوق داده است. به این ترتیب با ورود سوشالکوینهایی مانند تون، روند مالیاتستانی ممکن است بیشتر هم مختل شود.
مدیرعامل شتابدهنده بلاکچینی اکتا در این باره معتقد است: «یکی از چالشهای رگولاتوری موضوع مالیاتی است که از کسبوکارها دریافت میشود. با استفاده از سوشالکوینها اتفاقی که میافتد این است که دیگر حاکمیتها نمیتوانند بهراحتی مالیات دریافت کنند و نیاز به ابزارهای پیچیده تخصصی دارند. این در حالی است که در فضای متمرکز میتوانند بهراحتی از حساب افراد برداشت یا به خانه آنها مراجعه کنند. به این ترتیب خیلی از کسبوکارها احتمالاً به این سمت میروند که با استفاده از سوشالکوینها هم درآمد خود را افزایش دهند و مالیات نپردازند.»
همچنین به گفته او، یکی دیگر از مشکلات در خریدهای روی سوشالمدیا موضوع حجم خرید است و برای مثال ممکن است فردی بخواهد بیشتر از ۵۰ میلیون خرید کند ولی درگاه این امکان را به او ندهد؛ اما با استفاده از سوشالکوینها کاربران میتوانند مبالغ بیشتر را با استفاده از درگاه کریپتویی بهراحتی منتقل کنند.