نقش فناوری در عملیات تجاری، موفقیت محدود به ابزار دیجیتالی نیست

به گزارش پیوست، استفاده از فناوری در عملیات تجاری تنها به بعد ابزار و ماشین‌ها محدود نمی‌ماند. عوامل انسانی با وجود اطلاع از تسریع و پیشروی در فعالیت‌های تجاری به‌وسیله فناوری چالش‌هایی را در پذیرش، تجهیز و به‌کارگیری دارند. اما فناوری تنها عامل و علت اصلی پیشرفت یک کسب‌وکار نیست و اطلاع از این موضوع و مدیریت و بهره‌مندی از همه جوانب و قابلیت‌ها در کنار فناوری در جریان رشد موثر خواهد بود.

فناوری، عامل و نیروی دگرگونی ساختار کاری

پیشرفت‌های فناوری به‌ویژه در سال‌های اخیر، فرآیندهای عملیات تجاری به‌طور قابل توجهی تحت تاثیر قرار داده است. فناوری به نیروی محرکی تبدیل شده که ساز و کار، عملکرد، نحوه ارتباط و رشد سازمان و کسب‌وکارها را تغییر داده است. در همه عملیات‌ها از فناوری‌های مختلف در مراحل و سطوح گوناگون استفاده می‌شود. در زمینه تولید، اتوماسیون و خودکارسازی انجام وظایف، موضوع مهمی است که استفاده از آن روز به روز در حال افزایش است. در حالی که در حوزه خدمات، استفاده از فناوری در مدیریت مالی، دسترسی به وب و ارائه خدمات به مشتری بیشتر دیده می‌شود. در واقع می‌توان گفت نقش و استفاده از فناوری در عملیات تجاری در انجام کارهای معمول پررنگ‌تر است.

با در نظر گرفتن جنبه مدیریت عملیات، مدیران باید بتوانند آنچه را که فناوری قادر به انجام آن است، بیان کنند، در انتخاب خود فناوری مشارکت داشته، نصب آن را مدیریت کنند، آن را در سایر عملیات ادغام و حفظ کنند و در نهایت در صورت لزوم دست به تعویض بزنند.

فناوری را می‌توان به روش‌های مختلف مورد استفاده قرار داد. یکی از موضوعات مهم جهت استفاده از فناوری حجم تراکنش است که سیستم‌های خودکار می‌تواند حجم‌هایی را مدیریت کند که عملیات دستی قادر به انجام آن نیست. جنبه دیگر شامل اجتناب از ریسک است به‌ویژه زمانی که مربوط به انجام وظایف پیچیده با ضریب خطای بالا باشد. علاوه بر این، فناوری در یک زمینه گسترده تر می‌تواند روشی برای کسب مزیت رقابتی به‌ حساب آید، به‌ویژه در صنعتی که فرآیندهای تولید یا خدمات از نظر مزیت‌های رقابتی با محدودیت‌هایی مواجه است.

مصادیق استفاده از فناوری صرفا بر زمینه استفاده از آن‌ها دلالت دارد تا مواد و ابزار خاص. بر این اساس، مدیران باید بتوانند متداول‌ترین زمینه‌ها و مطالب مرتبط با حوزه صنعت خود را درک کنند. ماشین ابزار کنترل عددی کامپیوتری (CNC)، وسایل نقلیه هدایت شونده خودکار (AGV) و سیستم های تولید انعطاف پذیر (FMS) از به‌روزترین وسایل دیجیتالی مورد استفاده در عملیات تجاری هستند.

مهم‌ترین فناوری‌های مورد استفاده در عملیات تجاری

ابزارهای فناورانه مختلف برای عملیات تجاری ضروری است که هر کدام متناسب با ماهیت و عملکرد سازمان و کارکرد خود فناوری به‌کار گرفته می‌شود. در میان این ابزار، هوش مصنوعی، رباتیک، اینترنت اشیا و پردازش ابری به عنوان عناصر بسیار مهم و برجسته در افزایش کارایی و نوآوری محسوب می‌شوند.

اتوماسیون و رباتیک

یکی از مهم‌ترین پیشرفت‌های فناوری که بر عملیات تجاری تاثیر می‌گذارد، ظهور اتوماسیون و رباتیک است. اتوماسیون با ساده‌سازی وظایف تکراری خطاهای انسانی را کاهش داده و موجب افزایش کارایی عملیاتی می‌شود. از تولید و تدارکات گرفته تا خدمات مشتری و ورود داده‌ها، کسب‌وکارها در سراسر صنایع از اتوماسیون برای بهبود فرآیندهای خود استقبال کرده‌اند. بر اساس گزارش مجمع جهانی اقتصاد تا سال ۲۰۲۵ اتوماسیون ۱۲۵ میلیون شغل را جابه‌جا خواهد کرد. اما گفته شده این فناوری ۱۳۳ میلیون شغل جدید را نیز ایجاد خواهد کرد که نشان دهنده تغییر در چشم‌انداز اشتغال است.

هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی

هوش مصنوعی و یادگیری ماشین فناوری‌هایی هستند که در ساختار کسب‌وکارها تحول بزرگی ایجاد کردند و از این منظر تجارت جهانی را تحت تاثیر قرار دادند. این فناوری‌ها ابزارهای قدرتمندی برای تجزیه و تحلیل داده‌ها، تصمیم‌گیری و مدل‌سازی پیش‌بینی‌کننده برای کسب‌وکارها فراهم آوردند. برنامه‌های کاربردی هوش مصنوعی از چت‌بات‌ها و دستیاران مجازی گرفته تا تجزیه و تحلیل پیش‌بینی‌کننده و کشف تقلب را شامل می‌شود. توانایی هوش مصنوعی برای پردازش حجم وسیعی از داده‌ها با سرعتی بی‌سابقه، هوش تجاری و برنامه‌ریزی استراتژیک را متحول کرده است. طبق مطالعه McKinsey، هوش مصنوعی می تواند تا سال ۲۰۳۰ حدود ۱۳ تریلیون دلار به تولید اقتصاد جهانی کمک کند.

پردازش ابری

رایانش ابری شیوه مدیریت و ذخیره داده‌ها را تغییر داده و راه‌حل‌های مقیاس‌پذیر و انعطاف‌پذیری را ارائه کرده است. سرویس‌های مبتنی بر ابر امکان همکاری از راه دور، دسترسی به داده‌ها در زمان واقعی و زیرساخت مقرون به‌صرفه را فراهم می‌کند. انعطاف‌پذیری و دسترسی رایانش ابری به کسب‌وکارها این قابلیت را می‌دهد تا به سرعت با تقاضاهای متغیر بازار سازگار شده و متناسب با خواست و سلیقه مشتری پیش برود. گارتنر پیش‌بینی می‌کند که بازار ابر عمومی تا سال ۲۰۳۰ به حدود ۵۰۰ میلیارد دلار خواهد رسید. این رقم پیش‌بینی‌ شده حدود ۱.۸ برابر بیشتر از سال ۲۰۲۲ است.

اینترنت اشیا

اینترنت اشیا با اتصال یکپارچه دستگاه‌ها و سیستم‌ها به‌هم امکان برقراری ارتباط و اشتراک‌گذاری داده‌ها را میسر می‌کند. در عملیات تجاری، IoT بهبود نظارت، اتوماسیون و نگهداری پیش‌بینی را تسهیل می‌کند. از بهینه‌سازی زنجیره تامین تا ساختمان‌های هوشمند و مدیریت ناوگان، اینترنت اشیا در حال تغییر شکل صنایع است. طبق مطالعات IDC، پیش‌بینی‌ها حاکی از رسیدن هزینه‌های جهانی اینترنت اشیا تا سال ۲۰۲۳ به ۱.۱ تریلیون دلار بود که این رقم نشان‌دهنده پذیرش گسترده راه‌حل‌های اینترنت اشیا در بخش‌های مختلف است.

امنیت سایبری،‌ دفاع در برابر سایه سنگین هکرها

با وابستگی بیشتر مشاغل به ابزار دیجیتالی، نیاز به اقدامات امنیتی سایبری قوی تشدید شده است. فناوری‌های امنیت سایبری از داده‌های حساس محافظت، از دسترسی غیرمجاز جلوگیری و تداوم کسب‌وکار را تضمین می‌کند. هزینه جرایم سایبری قابل توجه است زیرا سرمایه‌گذاری سایبری پیش‌‌بینی می‌کند که خسارات جهانی تا سال ۲۰۲۱ به ۶ تریلیون دلار سالانه خواهد رسید. کسب‌وکارها از راه‌حل‌های امنیت سایبری متعددی جهت محافظت از عملیات خود و حفظ اعتماد مشتری استفاده می‌‌کنند.

افزایش بهره‌وری می‌تواند به مشکلات و پیچیدگی‌های ایجاد شده در فرآیندها مرتبط باشد. با وجود این نمی‌توان به‌طور دقیق گفت که فناوری بهبود بهره‌وری عملیات‌ها را محقق و آن‌ها را از شکست نجات می‌دهد. موفقیت و طی مسیر رو به رشد یک کسب‌وکار حتی در حوزه دیجیتالی به عوامل زیادی متکی است.

به طور کلی، اگر عملیات‌های تجاری قبل از اجرای راه‌حل فناورانه از طریق تجزیه و تحلیل به سبک سابق دستی و ترسیم موانع اصلی در نقشه راه کلی همراه با کنترل‌های لازم بهینه و تحلیل شده باشد، با اجرای فرآیندهای فناورانه افزایش بهره‌وری محقق می‌شود.

مزایای معرفی فناوری در عملیات تجاری

استفاده از فناوری در عملیات تجاری مزایای زیاد و قابل توجهی را به همراه دارد. در ادامه به توضیح تعدادی از این مزایا می‌پردازیم.

افزایش کارایی و بهره‌وری: استفاده از فناوری در عملیات تجاری منجر به خودکارسازی وظایف، تسهیل فرآیندها، بهبود ارتباطات و اجرای سریع‌تر و خروجی بیشتری شود.

تصمیم‌گیری پیشرفته: بینش‌های مبتنی بر داده به‌دست آمده از ابزارهای فناوری می‌تواند تصمیمات استراتژیک بهتری را بر اساس اطلاعات دقیق هدایت کند.

بهبود تجربه مشتری: به‌کارگیری فناوری در بخش خدمات به مشتری تاثیرات قابل توجهی دارد. شخصی‌سازی تعاملات، ارائه گزینه‌های متنوع و پشتیبانی سریع رابطه مستقیم با رضایت مشتری دارد.

مزیت رقابتی: پذیرش فناوری‌های جدید می‌تواند کسب‌وکار را متمایز کرده و پیش‌رو نشان دهد. انعطاف‌پذیری در رویارویی با نوآوری‌های مختلف، برخورداری از برنامه مشخص جهت سرمایه‌گذاری در تجهیز سازمان از ابزار فناوری و جذب استعدادهای برتر به شما کمک می‌کند که از منحنی‌ها جلوتر مانده و نسبت به رقبا از قابلیت بیشتری برخوردار باشید.

صرفه‌جویی در هزینه‌ها: خودکارسازی وظایف، بهینه‌سازی عملیات و کاهش خطاها منجر به کاهش قابل توجه هزینه‌ها می‌شود.

معایب ورود فناوری به عملیات تجاری

الزام سرمایه‌گذاری کلان، خطرات امنیت سایبری، تمایل نداشتن به پذیرش فناوری و غیره از جمله معایب ورود فناوری به عملیات تجاری است.

سرمایه‌گذاری نخستین بالا: پیاده‌سازی فناوری‌های جدید می‌تواند هزینه‌ زیادی را متحمل کند. نیاز به سرمایه‌گذاری در بخش سخت‌افزار، نرم افزار، آموزش و نگهداری از اصلی‌ترین و ابتدایی‌ترین نیازمندی‌های یک کسب‌وکار برای استفاده از فناوری در عملیات تجاری است.

خطرات امنیتی: فناوری همانگونه که نوآوری‌های متعدد و جالب توجهی را ایجاد می‌کند آسیب‌‌های جدیدی را نیز متوجه سازمان‌ها می‌کند. ثبت و ذخیره اطلاعات در سیستم‌های دیجیتالی به‌هم پیوسته بستری است که اگر هکرها و مجرمان سایبری راه نفوذ به آن را بیابند ممکن است از داده‌های موجود سوءاستفاده کنند. نقض داده‌ها و حوادث امنیتی که بسیار پرهزینه و آسیب زا است از معایب ورود فناوری به عملیات تجاری به‌شمار می‌آید.

مقاومت کارکنان: تغییر می‌تواند چالش‌برانگیز باشد و کارکنان ممکن است در برابر پذیرش فناوری‌های جدیدی که روال عادی آن‌ها را مختل کرده و زمینه جدیدی را برای فعالیت فراهم می‌آورد که نیازمند کسب مهارت‌های جدید است مقاومت کنند.

جابجایی شغلی بالقوه: اتوماسیون ممکن است منجر به از دست دادن شغل در مناطق خاصی شود که به برنامه‌ریزی نیروی کار فعال و برنامه‌های مهارت مجدد نیاز دارد.

پیچیدگی فنی: ادغام فناوری با سیستم‌های موجود و اطمینان از عملکرد روان می‌تواند پیچیده باشد و به تخصص افراد حرفه‌ای نیاز دارد.

به طور کلی، تصمیم به معرفی فناوری در عملیات تجاری مستلزم بررسی دقیق مزایا و معایب بالقوه است. با سنجیدن این عوامل و برنامه ریزی موثر، کسب و کارها می توانند از فناوری برای دستیابی به اهداف خود استفاده کنند و در عین حال خطرات مرتبط را به حداقل برسانند.

زمینه‌های بهبود بهره‌وری را می‌توان از طریق شاخص‌هایی مانند هزینه‌های کمتر از طریق کارهای تکراری، بهره‌وری نیروی کار بالاتر از طریق کنترل بیشتر، کاهش زمان، زمان‌های عملیاتی سریع‌تر و کیفیت بالاتر مشاهده کرد.

چالش‌ها ممکن است با عوامل مالی در هنگام سرمایه‌گذاری در فرآیندهای فناوری همراه باشد. توجیه سرمایه‌گذاری همیشه یک موضوع دشوار خواهد بود و تحلیل علمی، هیچ محاسباتی وجود ندارد که بتواند با اطمینان بیان کند که یک سرمایه‌گذاری خاص نتیجه مشخصی را به همراه خواهد داشت. علاوه‌بر موارد فوق، قبلا ذکر شد که ممکن است عوامل عملیاتی دیگری مانند روش‌های تولید منسوخ وجود نداشته باشد و در نتیجه دور شدن از مبانی رقابتی کلیدی باعث ایجاد مشکلاتی در توجیه سرمایه‌گذاری انجام شده خواهد شد. بر این اساس، سرمایه‌گذاری‌های انجام شده مستلزم بازده رقابتی در یک دوره خاص خواهد بود و در نتیجه خط کسب‌و کار باید حداقل طول عمر مشابهی برای دریافت سود کامل داشته باشد.

علاوه‌بر این، بسیاری از راه‌حل‌ها و روش‌های فناوری به کارکنان ماهر برای اجرای فرآیندهای اتوماسیون و همچنین تغییرات خاصی در زیرساخت تولید نیاز دارد که به نوبه خود هزینه‌های سرمایه‌ای بالای پیاده‌سازی فناوری را افزایش می‌دهد.

پذیرش الزامی فناوری

پیاده‌سازی فناوری یک فرآیند تحول اجتناب ناپذیری است که امروزه در همه ابعاد و زمینه‌ها اجرایی می‌شود. ورود فناوری به عملیات تجاری مزایای فراوانی را به همراه دارد که می‌توان مستقیما با تسهیل فرآیندها و منابعی که مدیریت عملیات به‌طور مستقیم آن‌ها را مدیریت می‌کند مرتبط دانست. اما فناوری تنها کلید موفقیت، تضمین و راه‌حل موثر نیست و نگاه تک‌جانبه نتایج مطلوبی نخواهد داشت. فناوری تنها زمانی کار خواهد کرد که تمام فرآیندها در شرکت بهینه شود و با ترکیب مدیریت عملیات ماهر قابلیت کامل خود را ارائه دهد.