مالیات کارتخوان در سال ۱۴۰۳ چگونه محاسبه میشود؟
مالیات بر دستگاههای کارتخوان در سال ۱۴۰۳ یکی از موارد مهم در زمینه مالیات بر…
۳۰ آبان ۱۴۰۳
۱۶ فروردین ۱۴۰۳
زمان مطالعه : ۱۴ دقیقه
تاریخ بهروزرسانی: ۲۶ اسفند ۱۴۰۲
ماتریس BCG یا ماتریس گروه مشاوران بوستون (Boston Consulting Group) یک ابزار برنامهریزی است که از نمایش گرافیکی محصولات و خدمات استفاده میکند تا به شرکت کمک کند تصمیم بگیرد چه چیزی را باید نگه دارد، بفروشد یا در آن سرمایهگذاری بیشتری کند.
ماتریس BCG یک ابزار مدیریتی است که برای ارزیابی سبد محصولات یک شرکت استفاده می شود. این ماتریس بر اساس دو عامل اصلی رشد بازار و سهم نسبی بازار، محصولات را به چهار دسته تقسیم می کند:
این محصولات برای شرکت سودآور هستند و باید برای حفظ رشد و سهم بازار خود سرمایه گذاری شوند.
این محصولات برای شرکت سودآور نیستند و باید به تدریج از بازار خارج شوند.
این محصولات برای شرکت سودآور هستند، اما رشد آنها کند است. شرکت باید تصمیم بگیرد که آیا باید برای حفظ این محصولات سرمایه گذاری کند یا آنها را به تدریج از بازار خارج کند.
این محصولات برای شرکت سودآور هستند و باید برای حفظ سهم بازار خود سرمایه گذاری شوند.
ماتریس BCG می تواند به شرکت ها در تصمیم گیری، همچنین در مورد استراتژی محصولات خود کمک کند. به عنوان مثال، شرکتی که می خواهد رشد کند، باید بر محصولات ستاره خود سرمایه گذاری کند. شرکتی که می خواهد سودآوری خود را حفظ کند، باید بر محصولات گاو شیرده خود سرمایه گذاری کند. و شرکتی که می خواهد هزینه های خود را کاهش دهد، باید محصولات سگ خود را از بازار خارج کند. ماتریس BCG یک ابزار مفید برای بررسی سبد محصولات است، اما باید با دقت استفاده شود. این ابزار فرض می کند که رشد بازار و سهم بازار دو عامل اصلی تعیین کننده موفقیت یک محصول هستند. با این حال، عوامل دیگری نیز می توانند بر موفقیت یک محصول تأثیر بگذارند، مانند قیمت، کیفیت و رقابت.
این ماتریس یک ابزار مفید برای ارزیابی سبد محصولات یک شرکت است، اما باید با دقت استفاده شود. در اینجا چند نکته برای استفاده موثر از ماتریس BCG آورده شده است:
رشد بازار می تواند به روش های مختلفی اندازه گیری شود. به عنوان مثال، می توانید از داده های فروش، تولید یا جمعیت استفاده کنید. مهم است که رشد بازار را به درستی اندازه گیری کنید تا بتوانید محصولات خود را به درستی طبقه بندی کنید.
سهم بازار نیز می تواند به روش های مختلفی اندازه گیری شود. به عنوان مثال، می توانید از داده های فروش، تولید یا سهم ذهنی استفاده کنید. مهم است که سهم بازار را به درستی اندازه گیری کنید تا بتوانید محصولات خود را به درستی طبقه بندی کنید.
رشد بازار و سهم بازار دو عامل اصلی تعیین کننده موفقیت یک محصول هستند، اما عوامل دیگری نیز می توانند نقش داشته باشند. به عنوان مثال، قیمت، کیفیت و رقابت نیز می توانند بر موفقیت یک محصول تأثیر بگذارند. با در نظر گرفتن این نکات، میتوانید از ماتریس BCG برای کمک به شرکت خود در تصمیم گیری در مورد استراتژی محصولات خود استفاده کنید.
ماتریس BCG بیشتر برای کسب وکارهای بزرگ با خدمات و بازارهای متعدد مرتبط است. این به این دلیل است که این کسبوکارها معمولاً طیف وسیعتری از محصولات و خدمات را ارائه میدهند که میتوان آنها را بر اساس رشد بازار و سهم بازار طبقهبندی کرد.
با این حال، ماتریس BCG را میتوان در کسبوکارهای کوچکتر نیز استفاده کرد. در این مورد، ممکن است لازم باشد که محصولات یا خدمات را به دستههای کوچکتر تقسیم کنید. به عنوان مثال، یک کسبوکار کوچک میتواند محصولات خود را بر اساس نوع محصول، قیمت یا بازار هدف تقسیم کند.
چند نمونه از نحوه استفاده از ماتریس BCG در کسبوکارهای کوچکتر میتواند مثل موارد زیر باشد:
در نهایت، تصمیمگیری در مورد اینکه آیا از ماتریس BCG در کسب وکار خود استفاده کنید یا خیر، به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله اندازه کسب وکار شما، طیف محصولات و خدمات شما و اهداف شما.
در اینجا چند نکته برای استفاده از ماتریس BCG در کسبوکارهای کوچکتر آورده شده است:
با این حال، بازاریابان در کسبوکارهای کوچکتر میتوانند از مدیریت سبد محصول مشابه برای محصولات یا خدمات خود برای افزایش سرنخ ها و فروش استفاده کنند.
در این مثال، محصولات SAAB در دسته «سگها» قرار میگیرند. این محصولات رشد کمی دارند و سهم بازار کمی دارند. بنابراین، SAAB تصمیم گرفت که تولید این محصولات را متوقف کند. با این حال، قطعات یدکی SAAB هنوز مورد نیاز هستند. بنابراین، یک فرصت جدید برای کسب وکارها برای تامین قطعات SAAB ایجاد شد. این کسبوکارها میتوانند از طریق فروش قطعات یدکی SAAB درآمد کسب کنند. این مثال نشان میدهد که مدیریت سبد محصولات میتواند به شرکتها کمک کند تا فرصتهای جدیدی را شناسایی کنند. در این مورد،SAAB فرصتی برای کسب درآمد از طریق فروش قطعات یدکی خود را شناسایی کرد.
محصولات علامت سوال و ستاره دو دسته مهم از محصولات هستند که شرکتها باید هنگام استفاده از مدیریت سبد محصولات به آنها توجه کنند. محصولات علامت سوال محصولاتی هستند که رشد سریعی دارند، اما سهم بازار کمی دارند. این محصولات میتوانند پتانسیل تبدیل شدن به ستارهها را داشته باشند، اما همچنین ممکن است به سگها تبدیل شوند.
شرکتها باید هنگام سرمایهگذاری در محصولات علامت سوال، ریسک را در نظر بگیرند. این محصولات اغلب به سرمایهگذاری قابل توجهی نیاز دارند تا آنها را به ربع ستاره ای سوق دهد. مثلا Rovio، این شرکت در توسعه بازیهای موفق Angry Birds بسیار موفق بوده است. با این حال، همه بازیهای این شرکت به اندازه Angry Birds موفق نبودند. این بدان معناست که Rovio سرمایه زیادی را برای توسعه بازیهایی که در نهایت موفق نبودند، از دست داده است.
شرکتهای بازیهای رایانهای اغلب صدها بازی را قبل از به دست آوردن یک بازی موفق توسعه میدهند. این بدان معناست که آنها باید سرمایه زیادی را برای توسعه و انتشار بازیهای خود سرمایهگذاری کنند.
محصولات گاو نقدی محصولاتی هستند که رشد کمی دارند، اما سهم بازار بالایی دارند. این محصولات سودآور هستند و میتوانند منبع اصلی درآمد و سودآوری برای شرکت باشند. قانون ساده برای مدیریت محصولات گاو نقدی این است که «این محصولات را تا حد امکان بدون کشتن گاو شیر دهید!» این بدان معناست که شرکتها باید به سرمایهگذاری در محصولات گاو نقدی خود ادامه دهند تا از سودآوری آنها اطمینان حاصل کنند.
در اینجا چند نکته برای مدیریت محصولات گاو نقدی آورده شده است:
مثلا Procter&Gamble این شرکت محصولات گاو نقدی زیادی دارد، از جمله پوشکهای پمپرز، صابونIvory و دئودورانتهای Lynx این محصولات سودآور هستند و بخش قابل توجهی از درآمد و سود شرکت را تشکیل میدهند.
Procter & Gamble به طور مداوم در محصولات گاو نقدی خود سرمایهگذاری میکند تا از سودآوری آنها اطمینان حاصل کند. این شرکت از نوآوری برای حفظ جذابیت محصولات گاو نقدی خود نیز استفاده میکند. به عنوان مثال،Procter & Gamble اخیراً یک خط جدید از پوشکهای پمپرز را با ویژگیهای جدید معرفی کرده است.
ستارهها در ماتریس BCG، محصولات یا خدماتی هستند که در بازاری با رشد بالا سهم نسبی بالایی دارند. این محصولات یا خدمات معمولاً سودآور هستند و میتوانند به رشد درآمد و سود شرکت کمک کنند.
ستارهها در حال حاضر در حال رشد هستند و پتانسیل بالایی برای تبدیل شدن به محصولات اصلی در بازار دارند. این محصولات معمولاً جدید هستند که تازه وارد بازار شدهاند یا به تازگی به بازارهای جدیدی گسترش یافتهاند.
ستارهها معمولاً نیاز به سرمایهگذاری زیادی دارند تا بتوانند رشد خود را ادامه دهند. این سرمایهگذاریها میتواند شامل سرمایهگذاری در تحقیق و توسعه، بازاریابی و فروش باشد.
مثالهایی از ستارهها عبارتند از:
ستارهها میتوانند به شرکتها کمک کنند تا در بازارهای جدید رشد کنند و درآمد و سود خود را افزایش دهند. با این حال، ستارهها نیز میتوانند چالشهایی را برای شرکتها ایجاد کنند. به عنوان مثال، ستارهها نیاز به سرمایهگذاری زیادی دارند و ممکن است شرکتها را در معرض ریسک قرار دهند.
در اینجا چند نکته برای مدیریت ستارهها آورده شده است:
علامت سوالها در ماتریس BCG، محصولات یا خدماتی هستند که در بازاری با رشد بالا سهم نسبی پایینی دارند. این محصولات یا خدمات میتوانند به رشد شرکت کمک کنند، اما نیاز به سرمایهگذاری زیادی دارند.
علامت سوالها پتانسیل بالایی برای تبدیل شدن به ستارهها را دارند، اما در حال حاضر سودآور نیستند. آنها نیاز به سرمایهگذاری زیادی دارند تا بتوانند سهم بازار خود را افزایش دهند. این سرمایهگذاریها میتواند شامل سرمایهگذاری در تحقیق و توسعه، بازاریابی و فروش باشد.
مثالهایی از علامت سوالها عبارتند از:
علامت سوالها میتوانند به شرکتها کمک کنند تا در بازارهای جدید سرمایهگذاری کنند و درآمد و سود خود را افزایش دهند. با این حال، علامت سوالها نیز میتوانند چالشهایی را برای شرکتها ایجاد کنند. به عنوان مثال، علامت سوالها نیاز به سرمایهگذاری زیادی دارند و ممکن است شرکتها را در معرض ریسک قرار دهند.
در اینجا چند نکته برای مدیریت علامت سوالها آورده شده است:
سگها در ماتریس BCG، محصولات یا خدماتی هستند که در بازاری با رشد پایین سهم نسبی پایینی دارند. این محصولات یا خدمات معمولاً زیانآور هستند و میتوانند به شرکت آسیب برسانند.
سگها در بازارهای اشباع شده یا در حال انقراض قرار دارند. این محصولات معمولاً قدیمی هستند که دیگر جذابیت زیادی برای مشتریان ندارند. سگها نیاز به سرمایهگذاری زیادی دارند تا بتوانند سهم بازار خود را افزایش دهند. با این حال، این سرمایهگذاریها معمولاً نتیجهای در بر ندارند و سگها همچنان زیانآور باقی میمانند.
مثالهایی از سگها عبارتند از:
سگها میتوانند به شرکتها آسیب برسانند. به عنوان مثال، سگها میتوانند منابع شرکت را از محصولات سودآورتر دور کنند.
در اینجا چند نکته برای مدیریت سگها آورده شده است:
مدل BCG میتواند به Marks & Spencer کمک کند تا تصمیمات آگاهانهتری در مورد نحوه تخصیص منابع خود بگیرد. به عنوان مثال، شرکت میتواند بر محصولات ستارهای خود تمرکز کند تا رشد خود را ادامه دهد. شرکت همچنین میتواند محصولات علامت سوالی خود را سرمایهگذاری کند تا آنها را به ستارهها تبدیل کند. در نهایت، شرکت میتواند محصولات سگای خود را از بازار خارج کند تا از منابع خود محافظت کند.
در اینجا چند نکته دیگر برای استفاده از مدل BCG برای ارزیابی خدمات آورده شده است:
به عنوان مثال، ما این ماتریس را به عنوان نمونه ای از اینکه چگونه یک برند ممکن است سرمایه گذاری خود را در کانال های بازاریابی مختلف ارزیابی کند، توسعه دادیم. رسانه متفاوت است، اما استراتژی یکسان است: گاوها را دوشیده، پول را برای سگ ها هدر ندهید، روی ستاره ها سرمایه گذاری کنید و به علامت سوال مقداری سرمایه تجربی بدهید تا ببینید آیا می توانند ستاره شوند یا خیر.
هنگام استفاده از مدل BCG، مهم است که نکات زیر را در نظر بگیرید:
در مورد مشاغل کوچکتر، ممکن است چالش برانگیز باشد که سهم بازار خود را به طور دقیق تعیین کنید. در این موارد، میتوانید از نسبتهای نسبی مانند سهم بازار نسبت به رقبای اصلی خود استفاده کنید. همچنین مهم است که به یاد داشته باشید که مدل BCG یک ابزار سادهسازی شده است، این مدل همه عواملی را که بر موفقیت یک محصول تأثیر می گذارد، در نظر نمی گیرد. هنگام تصمیم گیری در مورد نحوه تخصیص منابع، مهم است که عوامل دیگری مانند استراتژی کلی شرکت، اهداف مالی و عوامل محیطی را نیز در نظر بگیرید، در مورد مفهوم اینکه با صرف هزینه بیشتر در بودجه بازاریابی می توان به سهم بازار دست یافت، درست است که بازاریابی می تواند به افزایش آگاهی از برند و فروش کمک کند. با این حال، صرف هزینه بیشتر در بازاریابی همیشه به معنای افزایش سهم بازار نیست. عوامل دیگری مانند کیفیت محصول، خدمات مشتری و قیمت نیز می توانند بر سهم بازار تأثیر بگذارند.
در اینجا چند نکته برای استفاده موثر از مدل BCG آورده شده است: