معاملات اهرمی یا Leveraged Tokens چیست؟ معرفی توکن‌‌های لوریج‌‌دار در کشور

به گزارش پیوست، برای اولین بار در بازار ارزهای دیجیتال کشور، گزینه‌ای به نام معاملات اهرمی توسط صرافی ارزهای دیجیتال یوبیتکس در دسترس قرار گرفته است. بازار ارزهای دیجیتال ایران به دلیل رگوله نشدن و مشکلات شرعی از زمان شکل‌گیری تاکنون به دنبال اضافه کردن امکان انجام این معاملات بوده است. مزیت این معاملات در مقایسه با معاملات معمولی که تنها می‌توان از بازار صعودی سود بدست آورد، ضمن افزایش سود در کنار افزایش ریسک، امکان سوددهی از بازار نزولی است.

هرچند بسیاری از کاربران که استفاده از بازار ارزهای دیجیتال و انجام معامعات را در صرافی‌های خارجی با امکان دسترسی به معاملات مارجین یا اهرمی شروع کرده‌اند، اما به دلیل ریسک بالای این معامله‌ها بهتر است برای مدیریت و حفظ سرمایه خود ابتدا با فلسفه و چگونگی انجام این معاملات آشنا شوند.

تعریف معاملات اهرمی

معاملات اهرمی که با نام‌هایی مانند معاملات مارجین نیز شناخته می‌شوند در حالت پایه به معامله‌گران اجازه می‌دهند با قرار دادن بخشی از دارایی خود به عنوان وثیقه در صرافی ارزهای دیجیتال، وجوهی را از صرافی قرض بگیرند تا قدرت خرید و بازدهی خود را به طور قابل توجهی افزایش دهند. از همین رو به همان میزان که قدرت خرید افزایش پیدا می‌کند ریسک ضرر و زیان هم افزایش می‌یابد. در معاملات اهرمی کاربر با قراردادن وثیقه می‌تواند برای مثال ۵ برابر ارزش سرمایه خود از صرافی قرض گرفته و حاشیه سود خود را افزایش دهد. اما ویژگی اصلی این معاملات همانطور که گفته شد قابلیت سودگیری از بازار نزولی است.

معاملات شورت و لانگ

در بازارهای معاملاتی جهانی مانند فارکس یا ارزهای دیجیتال دو اصطلاح شورت و لانگ در بین معامله‌گران بسیار پرکاربرد است. اصطلاح پوزیشن لانگ مربوط به بازار صعودی و به معنی سودگیری از فروش مجدد ارز خریداری شده است و در مقابل پوزیشن شورت به معنای خرید مجدد ارزش فروخته شده است.

برای مثال اگر یک کاربر براساس استراتژی معاملاتی خود پیش‌بینی کند قیمت هر واحد بیت‌کوین ۲۰ درصد افزایش قیمت دارد، می‌تواند با گرفتن پوزیشن لانگ دارایی خود را به بیت‌کوین تبدیل کرده و بعد از محقق شدن پیش‌بینی، اقدام به فروش دارایی کند. با این حال بازار همواره صعودی نیست و برای دریافت سود در بازار نزولی می‌توان از پوزیشن شورت استفاده کرد. در این حالت اگر همان کاربر پیش‌بین کند قیمت هر واحد بیت‌کوین ۲۰ درصد کاهش پیدا می‌کند، می‌تواند با استفاده از معاملات اهرمی و قرض گرفتن بیت‌کوین از صرافی، اقدام به فروش بیت‌کوین کند و بعد از کاهش قیمت اقدام به بازخرید بیت‌کوین کند. در این صورت برای مثال کاربر هر واحد بیت‌کوین را ابتدا با قیمت هزار دلار تهیه می‌کند اما بعد از کاهش قیمت ۱.۲ واحد بیت‌کوین باقی می‌ماند که می‌توان گفت کاربر بیست درصد سود بدست آورده است.

البته باید در نظر داشت که انجام معاملات اهرمی به معنی قرار دادن وثیقه برای استقراض دارایی است و صرافی برای این کار علاوه‌بر دریافت کارمزد براساس مدت زمان، درصورت کاهش ارزش معاملات اقدام به دریافت پول خوب از طریق نقد کردن سرمایه کاربر می‌کند.

باوجود همه مزایای معاملات شورت و لانگ، بازار ارزهای دیجیتال که به عنوان یک بازار پرریسک شناخته می‌شود، استفاده از معاملات اهرمی می‌تواند ریسک انجام معاملات را بالا ببرد و تنها برای معامله‌گران حرفه‌ای این بازار که آشنا به مسائل مرتبط با مدیریت سرمایه و ریسک هستند مناسب است.

مزایا و خطرات معاملات اهرمی

از بین گزینه‌های مختلف معاملاتی در صرافی‌های ارزهای دیجیتال مانند معاملات آنی، قیمت ثابت، قیمت بازار یا حتی معاملات شرطی که به معامله‌گر اجازه می‌دهند حد ضرر خود را تعیین کند، معاملات اهرمی هم مزایای و معایب خود را دارد.

مزایا

·         افزایش پتانسیل سود: معاملات اهرمی می‌تواند به معامله‌گران پتانسیل ایجاد سود بالاتری را به نسیت معاملات سنتی ارائه دهد.

·         افزایش بازدهی: با استفاده از معاملات اهرمی، سرمایه‌گذاران می‌توانند در ازای کاهش میزان سرمایه‌گذاری بازدهی بیشتری را به‌دست آورند.

·         افزایش تنوع پرتفو: معاملات اهرمی به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهد که پرتفوی خود را متنوع‌تر کرده و ریسک را بین دارایی‌های بیشتری توزیع کنند.

·         سودگیری در بازار نزولی: این معاملات می‌تواند به معامله‌گران امکان سودگیری در بازار نزولی را بدهد.

خطرات

·         نوسان قیمتی بیشتر: معاملات اهرمی به نسبت معاملات سنتی نوسان بیشتری را تجربه می‌کنند و در صورت عدم مدیریت صحیح می‌تواند به زیان‌های قابل توجهی منجر شود.

·         کال مارجین: این اصلاح زمانی استفاده می‌شود که ارزش وثیقه به ارزای دارایی قرض گرفته شده دیگر کافی نیست و صرافی در اطلاعیه‌ای به معامله‌گر اطلاع می‌دهد که در صورت افزایش پیدا نکردن ارزش وثیقه، دارایی کاربر می‌تواند از بین برود.

·         لیکویید شدن: در این حالت به دلیل افزایش حد ضرر معامله باز به نسبت ارزش وثیقه قرار داده شده، صرافی معامله را بسته و اقدام به نقد کردن دارایی وثیقه‌گذاری شده می‌کند که به معنی از بین رفتن کل دارایی کاربر در معامله است.

·         ریسک طرف مقابل: معاملات اهرمی به معنی استقراض وجوه از یک کارگزار مانند صرافی است که در این حالت با ورشکستگی کارگزار، معامله‌گر هم تمام وجوه خود را از دست می‌دهد.

تاثیر بر بازار ارزهای دیجیتال ایران

نوسانات در بازارهای معاملاتی دلیل اصلی شکل‌گیری معاملات هستند و کاهش نوسانات می‌تواند منجر به ازبین رفتن علاقه سرمایه‌گذاران و معامله‌گران شود. برای مثال در بازار فارکس به دلیل نوسانات جزئی، عملا بدون استفاده از معاملات اهرمی جذابیتی برای سودگیری از این بازار وجود ندارد. در مورد بازار ارزهای دیجیتال هم می‌توان گفت با گذشت زمان میزان نوسانات این بازار هم به نسبت کاهش پیدا خواهد کرد و حتی در غیر این صورت هم در مواقع کاهش قیمت‌ها عملا امکان سودگیری بدون استفاده از معاملات اهرمی وجود ندارد.

اقدام صرافی ارزهای دیجیتال یوبیتکس برای اضافه‌کردن توکن‌‌های لوریج‌‌دار یا معاملات اهرمی می‌تواند علاوه‌بر حفظ جذابیت بازار، موجب جذب سرمایه‌گذاران خطرپذیرتر هم شود. در این حالت بازار در مواقع نزولی هم برای کاربران جذاب باقی می‌ماند و می‌توان به توسعه مستمر بازار ازرهای دیجیتال کشور امیدوارتر ماند.

البته باید گفت که معاملات اهرمی یا توکن‌‌های لوریج‌‌دار معرفی شده توسط یوبیتکس تفاوت‌هایی با حالت پایه این معاملات دارد. در صفحه توکن‌های لوریج دار یوبیتکس می‌توان متوجه شد که کاربر عملا نیازی به وثیقه‌گذاری در ازای قرض گرفتن دارایی ندارد و در این صورت عملا ریسکی بابت به خطر افتادن سرمایه‌گذاری شده هم بی معنی می‌شود. یوبیتکس به نوعی این نوع معاملات را باتوجه به محدودیت‌های قانونی و شرعی بازار ایران بازتعریف کرده است.

صرافی یوبیتکس توکن‌‌های لوریج‌‌داری را مانند BTC3L معرفی کرده است که خرید و معامله با این توکن‌‌های لوریج‌‌دار به معنی اهرم ۳ و افزایش سود یا زیان به میزان سه برابری است.

مقررات و چشم انداز آینده

معرفی توکن‌‌های لوریج‌‌دار یا معاملات اهرمی در بین صرافی‌های ارزهای دیجیتال کشور می‌تواند پیشرفت قابل توجهی در بازار داخلی محسوب شود و به رشد یا حفظ پویایی بازار کمک کند. با این حال صرافی‌های ارزهای دیجیتال ایرانی هنوز مجوزی برای فعالیت از طرف دولت دریافت نکرده‌اند و باتوجه به فقدان مقررات، این موضوع می‌تواند باعث افزایش ریسک سرمایه‌گذاری برای کاربران و سرمایه‌گذاران شود.

بانک مرکزی به عنوان مهم‌ترین نهاد مالی کشور همچنان مقررات خاصی را برای ارزهای دیجیتال و معالات مربوط به آنها مشخص نکرده است اما در مقابل چندسالی است که این نهاد عرضه ریال دیجیتال یا CBDC را به دغدغه اصلی این نهاد مالی تبدیل کرده است.

اما پرشدن سبد خدمات صرافی‌ها از امکانات و مزایای مخلتف می‌تواند با شناساندن پتانسیل این بازار گام مهمی در افزایش فشار روی رگولاتور این حوزه شود تا هرچه زودتر شاهد کاهش مشکلات در حوزه ارزهای دیجیتال باشیم.