نگاهی به روندهای فین‌­تک در سال ۲۰۲۲

علی‌رغم هرج‌ومرج و ابهاماتی که کووید-۱۹ برای اقتصاد سرتاسر جهان به ارمغان آورد، فین­‌تک‌­ها در سراسر دنیا رشد متوسطی را در سال‌های اخیر گزارش کردند. اگرچه این رشد برای همه مناطق یکسان نبود. بازارها، و در کل همه صنایع، به‌سرعت با تغییر محصولات و خدمات خود یا افزودن محصولات جدید بر اساس شرایط جاری بازار به چالش‌های این همه‌گیری پاسخ دادند.

با این حال، فین‌تک‌های سراسر جهان هنوز با چالش‌های مهمی در حوزه­‌های راه‌­اندازی، جذب سرمایه و نظارت؛ دست‌وپنجه نرم می‌کنند. قبل از وقوع همه‌گیری نیز، استارت‌آپ‌های فین‌تک در تامین مالی با مشکلاتی مواجه بودند؛ زیرا بسیاری از سرمایه‌گذاران ترجیح می‌دادند مدل‌های کسب‌وکار مشخص و پایدار را انتخاب کنند.

از سوی دیگر، کارشناسان بر این باورند که صنعت فین‌تک می‌تواند از فرصت‌های جدید ایجاد شده به‌واسطه بحران کووید-۱۹ استفاده کند. به‌عنوان مثال، تغییر فرهنگ زندگی پس از فاصله‌گذاری اجتماعی، نیاز به پرداخت‌­های دیجیتالی را افزایش داده است. کیف پول‌های دیجیتالی با تلاش برای تعیین استانداردهای ملی رونق گرفته است.

هنگامی که همه‌گیری کووید-۱۹ شروع شد، استفاده از کیف پول‌های دیجیتالی به ۸۳ درصد افزایش یافت و کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند این صنعت تا سال ۲۰۲۵ بیش از ۱۰ تریلیون دلار در سال ارزش خواهد داشت.

در ادامه برخی روندهای فین‌تک در سال ۲۰۲۲ را با هم مرور می‌کنیم.

بانکداری دیجیتالی

وقتی بانکی که فقط در دنیای مجازی وجود دارد؛ پرداخت‌های بین‌المللی، نقل و انتقالات P2P، مسترکارت بدون کارمزد تراکنش، فرصت خرید و مبادله بیت‌کوین، اتریوم و سایر ارزهای دیجیتالی را ارائه می‌دهد، دنیای مالی به‌سرعت متوجه آن می‌شود. در بانک‌هایی که تنها دیجیتالی هستند؛ نیازی به‌صرف وقت برای رفتن به بانک و انتظار در صف‌­های طولانی نیست و استفاده از کاغذ وجود ندارد. تعداد و تراکنش این بانک‌­ها در سراسر جهان در حال افزایش است. آ­نها همچنین یکی از دلایل اصلی کاهش ۳۶ درصدی مراجعه به شعب بانک‌­ها از سال ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۲ هستند.

همچنین، می‌توان رمزها را در خانه‌ بازنشانی کرد، به ابزارهای مناسب مدیریت هزینه‌ها دسترسی داشت و تحلیل‌های بی‌درنگ دریافت کرد.

با در نظر گرفتن این موضوع که تحول دیجیتال هنوز به اوج خود نرسیده است، کماکان بانک‌های دیجیتالی زمان کافی برای اصلاح و استحکام زیر بنای خود دارند.

بلاک­چین در تغییرات مالی جهان

بلاک‌چین با ایجاد دسترسی سریع و بین‌المللی و با کارمزدهای تراکنش پایین، سبب تغییر کامل چهره تراکنش‌­های مالی در سراسر جهان می‌­شود. بلاک‌چین این پتانسیل را دارد که اقتصاد جهانی را به ۱.۷۶ تریلیون دلار در یک دهه آینده افزایش دهد. دو کشور چین (۴۴۰ میلیارد دلار) و ایالات متحده (۴۰۷ میلیارد دلار) بیشترین بهره را از این فناوری می‌­برند. صنعت بانکداری با ۲۹.۷ درصد سهم؛ بخشی است که بیشترین توزیع ارزش بازار بلاک‌چین را دارد. اشتیاق رو به‌ رشد سرمایه‌­گذاران برای افزایش دسترسی به خدمات بلاک‌چین، به‌راحتی با استفاده‌­کنندگان رو به افزایش کیف پول‌­های بلاک‌چین که اکنون به ۴۰  میلیون در سراسر جهان رسیده است، مطابقت دارد. برای داشتن دیدگاه بهتر این نکته حائز اهمیت است که این رقم در سال ۲۰۱۶ فقط ۱۱ میلیون بوده است. تحلیل دیگری توسط PwC نشان می‌دهد سال ۲۰۲۵ نقطه اوجی خواهد بود که فناوری‌های بلاک‌چین به طور گسترده در اقتصاد جهان مورداستفاده قرار می‌گیرند. در حال حاضر با گسترش همه‌گیری COVID-19 ، پیگیری و ردیابی محصولات و خدمات، اولویت اصلی بسیاری از شرکت‌ها است. سایر حوزه‌های کاربردی کلیدی شامل پرداخت‌ها و خدمات مالی، قراردادها و حل اختلاف است.

هوش مصنوعی: اساسی برای موسسات مالی

هوش مصنوعی توسط بانک‌ها به‌شدت پذیرش شده و اکنون بانک‌ها با تنظیم دقیق استراتژی‌های هوش مصنوعی خود به‌پیش می‌روند. پیش‌بینی می‌شود هوش مصنوعی هزینه‌های عملیاتی بانک‌ها را تا ۲۲ درصد تا سال ۲۰۳۰ کاهش دهد. با این‌حال، مسیر رسیدن به این دیدگاه ساده نیست. درست مانند بقیه کارفرمایان جهانی، بانک‌ها به تعداد کمی از متخصصان ماهر در هوش مصنوعی دسترسی دارند. همان‌طور که آمارهای فعلی منابع انسانی نشان می‌­دهد، متخصصان هوش مصنوعی تنها به‌اندازه نوک کوه یخ، در میان سایر نیروی انسانی هستند. هوش مصنوعی با توانایی خود برای کار با داده‌­های بدون ساختار، به‌خوبی آماده است با وقوع فزاینده جرایم سایبری و تهدیدات کلاهبرداری مالی مقابله کند. هوش مصنوعی در حال حاضر با استفاده از چت‌­بات‌­ها و سایر سیستم‌های هوشمند، بهترین نرم‌افزارهای خدمات مشتری را به خود اختصاص داده است. موسسات مالی نیز از این قاعده مستثنی نخواهند بود و امکان تراکنش‌­های سریع­تر و راحتی مورد نیاز مشتریان را فراهم می‌­کنند.

تشدید مقررات فین­تک

بخش مالی یکی از صنایع به‌شدت تحت نظارت در جهان است. در حال حاضر بلاک‌چین بیشتر مورد توجه دولت‌­های سراسر جهان قرار گرفته است. انتظار می‌رود کشورها با موجی از نقض‌های مالی قابل‌توجه روبه‌رو شوند؛ در حالی‌ که سرمایه‌­گذاران بلاک‌چین از مقرراتی که در وهله اول برای آن­ها ایجاد نشده شکایت می‌کنند. هیچ‌کس منکر این نیست که امنیت، یک نگرانی مهم؛ صرف‌نظر از نوع خدمات مالی است. در عصر بانکداری دیجیتالی، موضوعی که نهادهای نظارتی باید به‌دقت بررسی کنند، موضوع مالکیت داده است. دولت‌ها با سرعت به این مساله خواهند پرداخت. نتیجه ایده‌­آل، مجموعه‌ای از استانداردهای ملی است که به‌اندازه کافی جامع باشد تا کسب‌وکارها و مصرف‌کنندگان را آرام کند.

از رقابت به‌سوی همکاری

بانک‌های تازه‌کار دیجیتالی به‌احتمال زیاد با نگرانی‌های مصرف‌کننده روبه‌رو خواهند شد. علاوه بر این، آن­ها مطمئنا با مقررات مالی که کارکردن با آن­ها بسیار پیچیده است، مواجه می­‌شوند. در همین حال، بانک‌های سنتی و سایر موسسات مالی نیز به نوآوری‌های تکنولوژیکی که استارت‌آپ‌ها ارائه می‌­دهند، نیاز خواهند داشت. آن­ها در حال حاضر تاثیر جدی در بازارها ایجاد کرده‌­اند که ممکن است صنعت مالی کل جهان را به لرزه درآورد. سوال این است که کدام یک از بین می‌­روند؟

هر نوع بانکداری قدیم و جدید گزینه‌­هایی دارند که دیگری فاقد آن است. پاسخ این است که باید با هم کار کنند و بُعد جدیدی را در این فرآیند به مفهوم همکاری بیفزایند. نام‌­های مطرح در صنعت بانکداری در واقع به دنبال به‌دست‌آوردن جای پایی در این نوآوری‌­های مالی هستند. یکی از راه‌های انجام این کار، سرمایه‌گذاری در استارت‌آپ‌های دیجیتال است. راه مستقیم دیگر مشارکت است. این روند همکاری تا کجا پیش می­‌رود؟ PwC پیش­‌بینی می‌­کند ۸۲ درصد از ارائه‌دهندگان خدمات مالی فعلی مشارکت خود را در پنج سال آینده افزایش می‌دهند.

مشارکت هدف‌دار

فین‌تک نه‌تنها به دولت‌ها، بلکه برای مصرف‌کنندگان نیز نوید مزایای فوق‌العاده‌ای را می‌دهد. فقط یک مشکل وجود دارد: چگونه می‌­توان عناصر اجتماعی-اقتصادی را که تا کنون فقط پول نقد را برای تراکنش‌­های مالی خود داشته‌­اند، یکپارچه کرد؟ اگر فین‌تک بدون برنامه‌ریزی مناسب انجام شود، بازیکنانی که از قبل به حاشیه رانده شده‌اند، از جریان اصلی دورتر می‌شوند. آن­ها که به دلیل بی‌اعتمادی به فناوری‌های جدید گیر افتاده‌اند، از بازیگران اصلی درخواست می‌کنند جایی را در حد وسط برای آن­ها بیابند. ایجاد اتحاد برای مشارکت مالی گامی ملموس در جهت حصول اطمینان از این است که فین‌تک بخش‌های بزرگی از جوامع را درحالی‌که به‌سرعت در حال تغییر اقتصاد جهانی است، کنار نمی‌گذارد. فین‌تک باید به بسیاری از روندهای اجتماعی-اقتصادی که در حال حاضر به حاشیه رانده شده‌اند کمک کند تا به خدمات مالی دسترسی پیدا کنند تا به نفع آن­ها کار کنند. آن­ها مجبور نیستند روزها یا سال‌ها برای انجام این کار منتظر بمانند، چنانچه این مساله دلیلی برای ناامیدی‌های گذشته بسیاری از آن­ها بوده است.

شاید بزرگ‌ترین ابتکار در این راستا، ابتکاری باشد که توسط Accenture و مایکروسافت در سال ۲۰۱۷ راه‌اندازی شد. این ابتکار به دنبال ارائه یک شبکه ID مبتنی بر بلاک‌چین برای مهاجران غیرقانونی، پناهندگان و افرادی بود که هیچ مدرک صادر شده‌ای توسط دولت ندارند. این یک تعهد بزرگ است که حدود ۱.۱ میلیارد نفر در سراسر جهان را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد.

چین پیش‌گام در تحول فین­تک

فین‌تک، از مدیریت ثروت و وام‌دهی گرفته تا پرداخت، از هیچ اقدامی دریغ نکرده است و در هر بخش خدمات مالی نفوذ کرده است. منتقدان و علاقه‌مندان فین‌تک در همه جای کره زمین حضور دارند. اما در حال حاضر، چین به‌سادگی به‌عنوان اولین رتبه در میان همتایان خود از بسیاری جهات ظاهر شده است. در هر کجای دنیا که در مورد فین‌تک صحبت می‌شود، یک کشور به‌سادگی بر بقیه تسلط دارد: چین و در حال حاضر، همان‌طور که شکل بعدی نشان می‌دهد، تقابل با رهبری چین، تقریباً در همه دسته‌های فین‌تک دشوار است.

در کشوری که تعداد کاربران اینترنت از مجموع جمعیت ایالات متحده، روسیه، مکزیک و ژاپن و هر کشور دیگری در جهان، بیشتر است (۸۰۰ میلیون کاربر چینی، که ۹۸.۶ درصد از آن­ها از موبایل استفاده می‌کنند)، قدرت عظیم فین‌تک چینی غافلگیرکننده نیست. همچنین این مساله را در نظر بگیرید که چین در تجارت الکترونیک، پیشتاز جهان است (SIFMA, 2019). ارزش بازار تجارت الکترونیک چین در سال ۲۰۱۹ در مقایسه با ۳۴۳.۱۵ میلیارد دلار آمریکا، ۱.۹ تریلیون دلار بود (Statista, 2020; Tenba, 2020).

قراردادهای هوشمند و فین‌تک

بدون نیاز به دانستن زیربنای عمیق فنی، قانونی و فلسفی قراردادها، قراردادهای هوشمند به‌سادگی اعتماد را دیجیتالی می‌کنند به‌گونه‌ای که تراکنش‌ها را در هر مکانی؛ قوی، ایمن و قابل‌اجرا می‌سازند. اگر قرار است فین‌تک به جلو حرکت کند، قراردادهای هوشمند موتوری است که آن را ممکن می‌سازد.

در قراردادهای هوشمند، طرفین، قرارداد هوشمندی را با استفاده از کلیدهای رمزنگاری به‌عنوان امضای دیجیتال، امضا می‌کنند. به‌جای کاغذ، قراردادها به زبان کامپیوتر کدگذاری می‌شوند. کدها عملاً ضد دست‌کاری هستند. آن­ها همچنین تضمین می‌شوند که به شیوه­ای دقیق و قابل پیش‌بینی اجرا شوند.

می‌توانید تصور کنید چگونه قراردادهای هوشمند بسیاری از تنش‌های مرتبط با قراردادهای سنتی را از بین می‌برند. این امر باعث افزایش سرعت معاملات فین‌تک در هر نقطه از جهان و عملا در هر زمان می‌شود.

باتوجه به موارد فوق، به‌راحتی می‌توان دریافت که فین‌تک از بسیاری جهات، از افزایش استفاده از درگاه‌های پرداخت گرفته تا ارائه اعتبار و کمک به افراد در انجام معاملات تجاری و شخصی در بحبوحه COVID-19، انقلابی در بخش مالی ایجاد کرده است. با تنظیمات حساب بسیار آسان؛ فین‌تک تجارت الکترونیک را در همه‌جا تقویت می‌کند.