مشکل تخصیص ارز حل نشود، کمبود و گرانی گوشی در بازار موبایل قطعی است

به گزارش پیوست، طبق اعلام انجمن موبایل، تخصیص ارز از سوی بانک مرکزی برای واردات گوشی‌های بالای ۶۰۰ دلار از اردیبهشت ۱۴۰۱ به‌ طور کامل قطع شده و تخصیص ارز برای واردات گوشی‌های زیر ۶۰۰ دلار هم به‌ صورت قطره‌چکانی انجام می‌شود.

در ۶ ماه نخست سال ۱۴۰۱، بیشترین میزان واردات متعلق به خردادماه است که نزدیک به ۱.۶ میلیون گوشی در این ماه وارد کشور شده است. کمترین میزان واردات امسال هم متعلق به تیرماه است که میزان واردات موبایل کمتر از یک میلیون گوشی (۰.۸۶ میلیون) بوده است. این عدد نه تنها کمترین میزان واردات موبایل در سال جاری است بلکه کمترین میزان واردات ماهانه موبایل در چند سال گذشته است.

میزان واردات تیرماه در حالی از یک میلیون گوشی کمتر است که میزان مصرف در همان ماه به بیش از ۱.۳ میلیون گوشی می‌رسد؛ یعنی ۵۰۰ هزار گوشی بیشتر از میزان واردات در تیرماه مصرف شده است. تامین این اختلاف، طبیعتاً از ذخیره بازار جبران می‌شود و به همین دلیل در حال حاضر بازار موبایل ذخیره چندانی ندارد و اگر یک ماه دیگر واردات موبایل دچار مشکل شود، عملاً با کمبود گوشی در بازار مواجه خواهیم شد.

بر اساس این گزارش، طی یک سال گذشته، سامسونگ همچنان بیشترین سهم از واردات (۵۱ درصد) و مصرف گوشی موبایل (۵۰ درصد) را دارد. پس از سامسونگ، شیائومی با سهم ۲۴ درصدی از واردات و سهم ۲۴ درصدی از مصرف، در رتبه دوم قرار دارد. نوکیا و اپل نیز به ترتیب در رتبه‌های سوم و چهارم هستند. هواوی، جی‌ال‌ایکس، لنوو، جی‌پلاس و کاجی‌تل هر کدام با یک درصد، در رتبه‌های بعدی ایستاده‌اند.

با نگاهی به جدول ۱۰ گوشی‌ای که بیشترین واردات و بیشترین مصرف را در ۱۲ ماه اخیر داشته‌اند باز هم نام سامسونگ بیشتر از دیگر برند‌ها به چشم می‌خورد. غیر از آیفون ۱۳ پرو مکس که در رتبه هشتم بیشترین واردات و بیشترین مصرف تلفن همراه قرار دارد و یک گوشی پرچمدار و گران‌قیمت است، باقی گوشی‌های این لیست تماماً گوشی‌های پایین‌رده، اقتصادی و حتی فیچرفون (دو مدل گوشی نوکیا) هستند. این موضوع نشان می‌دهد غیر از یک قشر خاص که دنبال گوشی‌های آیفون هستند، عموم مردم دیگر توان خرید گوشی‌های بالارده و پرچمدار را ندارند و قدرت خرید مردم تا گوشی‌های کمتر از ۳۰۰ دلاری پایین آمده است.

در این لیست، گوشی سامسونگ گلکسی A12 با حجم ۲ میلیون و ۲۷ هزار واردات و حجم ۲ میلیون و ۱۵۲ هزار مصرف، با اختلاف بسیار زیاد نسبت به سایر گوشی‌های موبایل در صدر جدول واردات و مصرف در ۱۲ ماه گذشته قرار دارد.

پس از آن گوشی غیرهوشمند نوکیا مدل 105 با حجم ۸۵۸ هزار واردات و ۹۸۸ هزار مصرف در یک سال گذشته رتبه دوم را به خود اختصاص داده است.

شیائومی پوکو X3 Pro نیز که نسبت به دو گوشی قبلی، امکانات بهتری دارد و می‌توان آن را جزو گوشی‌های میان‌رده به حساب آورد با حجم ۷۴۵ هزار واردات و ۸۱۱ هزار مصرف در رتبه سوم قرار گرفته است. باقی گوشی‌ها را در جدول زیر مشاهده می‌کنید. همچنین بیشتر بودن مصرف این گوشی‌های پرطرفدار نسبت به واردات آنها بار دیگر نشان از وضعیت نگران‌کننده بازار موبایل در ماه‌های پیش رو دارد.

نکته قابل توجه در گزارش همتا میزان واردات گوشی آیفون از رویه تجاری و مسافری است. به دلیل مشکلات تخصیص ارز به واردکنندگان، میزان واردات مسافری آیفون در سال ۱۴۰۱ بیش از ۲۱۴ هزار گوشی بوده در حالی که واردات از رویه تجاری گوشی‌های آیفون در سال ۱۴۰۱ کمتر از ۲۰۰ هزار گوشی بوده است. این موضوع به خوبی نشان می‌دهد تخصیص نیافتن ارز برای واردات گوشی موبایل، واردات مسافری را که به نوعی واردات قاچاق است افزایش داده است.

طبیعتاً ۲۰۰ هزار نفر برای واردات گوشی آیفون به سفر نرفته‌اند یا اگر هم رفته‌اند، همه آنها برای مصرف شخصی خود گوشی آیفون وارد کشور نکرده‌اند. این موضوع به خوبی با مقایسه میزان واردات و میزان مصرف مشخص می‌شود. برای مثال در مردادماه امسال حدود ۶۱ هزار گوشی آیفون از رویه مسافری وارد کشور شده است که از این میزان فقط ۳۶ هزار گوشی در شبکه فعال و مصرف شده است. مسافری که برای مصرف شخصی گوشی وارد کشور می‌کند طبیعتاً به محض ورود، گوشی را روشن و در شبکه فعال می‌کند، علت فعال نشدن بیش از ۲۵ هزار گوشی آیفون چیزی جز واردات قاچاق این گوشی‌ها از رویه مسافری نیست.

موضوع دیگری هم که می‌شود به آن اشاره کرد، معرفی نسخه جدید آیفون‌های اپل در شهریور ماه امسال است. اپل روز چهارشنبه (۱۶ شهریور) سری جدید آیفون ۱۴ را رونمایی می‌کند. با توجه به این مساله، کاربران معمولا یکی دو ماه پیش از رونمایی از آیفون‌های جدید اقدام به خرید آیفون نسل قبل نمی‌کنند. پس می‌توان گفت درصد بسیار زیادی از تمامی واردات مسافری آیفون، توسط مسافر واقعی و برای مصرف شخصی نبوده بلکه به‌صورت قاچاق انجام شده است.