جنگ سرد بین شرکت‌های تکنولوژی و رگولاتوری‌ها؛‌ تهدید واشینگتن و بی‌توجهی غول‌های تکنولوژی

به گزارش پیوست، به نقل از CNBC، طبق اعلام شرکت اطلاعات بازار دیلاجیک (Dealogic)، مایکروسافت، آمازون و الفابت در ۲۰۲۱ بیشتر از هر سالی در یک دهه گذشته قرارداد منعقد کرده‌اند. سرعت افزایش این قرارداد‌ها نشان می‌دهد غول‌های تکنولوژی قصد دارند از فشار ضدانحصار آینده پیشی بگیرند یا معتقدند لینا خان و دیگر رگولاتوری‌ها نمی‌توانند پرونده محکمی برای جلوگیری از این خرید‌ها ارائه کنند.

خان که ژوئن ۲۰۲۱ بر صندلی قدرت FTC نشست، از علنی کردن تلاش آژانس برای اجرای سیاست ضد انحصار ابایی ندارد. او تا همین‌جا از انحصاری که در شبکه‌های اجتماعی با خرید اینستاگرام و واتس‌اپ از سوی فیس‌بوک شکل گرفته، شکایت کرده است. آمازون و فیس‌بوک هر دو او را هدف نقد قرار داده‌اند و معتقدند با توجه به نوشته و بیانیه‌های پیشین او در مورد سوءاستفاده آمازون از قدرت بازار و فعالیتش به عنوان یکی از کارکنان سنا، لایق قضاوت در این باره نیست.

قرارداد ۶۹ میلیارد دلاری مایکروسافت برای خرید شرکت بازی‌سازی بلیزارد اکتیویژن در هفته دوم ژانویه تازه‌ترین مثالی است که رگولاتوری‌ها را به اقدام در این زمینه دعوت می‌کند. این قرارداد بعد از قراردادهای بزرگ در سال ۲۰۲۱ از جمله خرید ۱۹ میلیارد دلاری شرکت نرم‌افزاری ناونس کامیونیکیشن (Nuance Communications) و قرارداد ۸.۵ میلیارد دلاری آمازون برای خریدن شرکت رسانه‌ای ام‌جی‌ام استودیو (MGM Studios) منعقد شده است.

طبق داده‌های دیلاجیک، ۲۲ قرارداد گوگل، ۵۶ قرارداد مایکروسافت و ۲۹ قرارداد آمازون در سال ۲۰۲۱ همگی در ۱۰ سال گذشته رکورد محسوب می‌شوند. با توجه به این مستندات، مجموع حجم قراردادهای آلفابت و مایکروسافت هم به ترتیب با حجم ۲۲ و ۲۵.۷ میلیارد دلار رکورد‌دار ۱۰ سال گذشته است. حجم قراردادهای آمازون هم در ۲۰۲۱ به ۱۵.۷ میلیارد دلار رسید و به رکورد این شرکت در سال ۲۰۱۷ نزدیک شد؛ سالی که این غول خرده‌فروشی، سوپرمارکت زنجیره‌ای هول فودز (Whole Foods) را به قیمت ۱۳.۷ میلیارد دلار خرید، اما رکورد حجم معاملات این شرکت هنوز همان سال ۲۰۱۷ است.

اریک گوردون، استاد کسب‌وکار دانشگاه میشیگان، می‌گوید: «غول‌های تکنولوژی به مسائل توجه دارند و دل‌شان می‌خواهد پیش از موفقیت دولت در یک نمونه قضایی، قراردادهای خود را نهایی کنند. وقتی یک قاضی در یکی از دادگاه‌ها مثالی ارائه کند، دیگر قضات هم به سادگی می‌توانند از این مثال پیروی کنند.»

بازدارندگی؛ امکان لغو قراردادها از سوی FTC

تا به اینجا، FTC توان همپایی با افزایش بی‌سابقه خریدها و ادغام و خرید در صنایع را نداشته و خان برای بررسی خریدهای شرکتی به استراتژی بازدارندگی تکیه کرده است. باید دید این آژانس برای به ثمر نشاندن تهدید‌هایش در بحث ضدانحصار تا کجا پیش می‌رود.

FTC با بودجه‌ای که در حال حاضر توان همپایی با حجم کاری آژانس‌های ضدانحصار ندارد و در مقایسه با شرکت‌های هدفش کوچک جلوه می‌کند، سراغ پیام‌های هشدارآمیز رفته تا جدی بودن خود را نشان دهد.

یکی از این اقدامات بیانیه‌ آژانس مبنی بر این بود که نامه‌هایی را به شرکت‌های خواستار ادغام ارسال و مطلع‌شان می‌کند که FTC حتی در صورت پایان دوره قانونی، به بررسی قراردادها ادامه می‌دهد. این نامه در واقع هشداری است که خطر ادغام را به گردن کسب‌وکارها می‌اندازد و FTC نیز می‌تواند با شکایتی معامله آنها را لغو کند. با اینکه نامه‌ها هیچ سیاست تازه‌ای را شامل نمی‌شود و مجریان همیشه می‌توانند حتی پس از بررسی سرمایه‌گذاری و خریدهای شرکتی به دنبال منع یا لغو آنها باشند، اما لحن به شدت تغییر کرده است.

به گفته گوردون، این موضوع شاید تغییری در رفتار شرکت‌ها ایجاد نکند. او می‌گوید تا وقتی دادگاه‌ها تصمیمی در مورد تفسیر رگولاتوری‌ها از قانون ضد انحصار نگیرند، کسب‌وکارهای بزرگ احتمالاً به انعقاد قراردادهای خود ادامه می‌دهند و به انعقاد تعداد هرچه بیشتری قرارداد امید دارند.

گوردون می‌گوید: «لحظه‌ای که تخم‌مرغ‌ها را شکستید تا املت درست کنید، دیگر نمی‌توانید آنها را دوباره به پوسته برگردانید. به احتمال زیاد، دل‌تان املت بخواهد یا نه، شروع می‌کنید به هم زدن تخم‌مرغ‌ها. حالا در فضای فناوری و با این قوانین، دولت را در جایگاهی قرار می‌دهیم که به دادگاه می‌رود و می‌گوید این قرارداد باید لغو شود و دادگاه نگاهی می‌اندازد و می‌گوید چطور می‌خواهید این کار را بکنید؟»

خان در اولین مصاحبه جلوی دوربینش از زمان بر عهده گرفتن این شغل به دو میزبان پادکست «سووِی» (Sway) از نیویورک تایمز، اندرو راس ساکین از CNBC و کارا سویشر، گفت FTC قصد دارد در ارسال پیام‌های کلی هوشمندانه عمل کرده و در عین حال به محدودیت‌های منابع خود اذعان کند.

خان با ارائه مثالی از نوع سوالی که مد نظرش است گفت: «کدام مورد از اقدامات می‌تواند تاثیر جدی بر بازار داشته باشد؟ اگر ما بتوانیم به توافق یا حکم رضایت مشخصی دست یابیم یا نتیجه خوبی در دادگاه کسب کنیم، چه مواردی می‌تواند به جای تغییرات جسته‌گریخته، واقعاً سازوکار تمام بازار را تغییر دهد؟»

بیل کواکیک، کمیسر سابق FTC و استاد حال حاضر دانشگاه جرج واشینگتن، می‌گوید دیر یا زود مجریان ضدانحصار تهدیدهایشان را به عمل تبدیل می‌کنند.

کواکیک، با اشاره به دستور بایدن به آژانس‌های مختلف برای رفع مشکلات انحصار و رقابت در اقتصاد تاکید کرد: «بازیکنان در جای خود هستند، تعهدات داده شده، آنها رئیس‌جمهوری ایالات متحده و دستور اجرایی‌اش را دارند که از ماه جولای [۲۰۲۱] می‌گوید بگیریدشان. اگر در ۱۲ ماه پیش رو به درستی این کار را انجام ندهید، دیگر این فرصت به چنگ‌تان نمی‌آید و فکر می‌کنم نه تنها متوجه ضرورت اقدام هستند، بلکه اراده اقدام هم دارند.»

آغاز جنگ؛ از تهدید تا عمل

خان در مصاحبه با CNBC گفت جنگ با غول‌های تکنولوژی «جرات می‌خواهد» و البته اشاره‌ای به لغو هیچ‌کدام از قراردادهای فعلی نکرد.

خان همچنین گفت: «این شرکت‌های عظیم که منابع خوبی دارند، ابایی از به‌کارگیری این منابع ندارند. ما واقعاً به این شرکت‌ها و همچنین به کشور نشان می‌دهیم عرض‌ اندام این شرکت‌ها یا سعی‌شان برای ترساندن ما باعث عقب کشیدن مجریان نمی‌شود.»

شرکت‌های بزرگ تکنولوژی در داخل و خارج به ده‌ها وکیل پول می‌دهند تا در مورد احتمال تایید قرارداد مشاوره بگیرند. مایکروسافت، آمازون، متا، الفابت و اپل احتمالاً با توجه به مجموع ارزش بازار نزدیک به ۹.۵ هزار میلیارد دلار و نوع قدرت بازاری که نسبت به جامعه و رقبا دارند، مرکز توجه خواهند بود.

در ظاهر، خرید یک استودیو فیلم (MGM) از سوی آمازون یا خرید شرکت بازی‌سازی (اکتیویژن) یا شرکت ارائه‌دهنده نرم‌افزار هوش مصنوعی درمانی (Naunce) از سوی مایکروسافت، هشداری برای نگرش ضدانحصار سنتی نیست. این دسته قراردادها برخلاف صنایع بی‌سیم یا پهن‌باند در حوزه‌ای با رقابت محدود نیستند که بتوان به کوچک‌تر شدن عرصه رقابت اشاره کرد. همین موضوع خان را در جایگاه «اثبات» قرار می‌دهد و او احتمالاً باید ثابت کند که تفسیر قانون ضدانحصار باید با سازوکار سرمایه‌داری حال حاضر وفق پیدا کند.

در همین حال کنگره هم مشغول وضع قوانین تازه‌ای است که می‌تواند اثبات غیرقانونی بودن برخی از رفتار‌های پلتفرم‌های آنلاین را ساده‌تر کند. روز پنجشنبه ۲۰ ژانویه، کمیته قضایی سنا لایحه مهمی را پیش کشید که تبعیض علیه محصولات رقبا در پلتفرم‌ها را ممنوع می‌کند. در حالی که این لایحه بر عملکرد شرکت تمرکز دارد، قانون‌گذاران سنا در حال بررسی لایحه دیگری هستند که بار اثبات تراکنش‌های خریدهای سرمایه‌گذاری را بر دوش شرکت‌های بزرگ می‌گذارد.

خان در مصاحبه با CNBC گفت: «حتی اگر کار راحتی نباشد، باز هم ارزشش را دارد که در مورد پیشروی و اقدام تصمیم‌گیری شود. حتی اگر خطر باخت باشد، این ریسک مزایای زیادی هم در کنار خود دارد. شاید پیروز شویم… اما می‌توان دید که بی‌تفاوتی پشت بی‌تفاوتی هزینه‌های جدی دارد. این همان چیزی است که واقعاً در صدد تغییرش هستیم.»

خط و نشان؛ درس عبرتی برای دیگر شرکت‌ها

در اولین سال حضور جو بایدن در دفتر ریاست‌جمهوری، رگولاتورهای ضدانحصارش دو قرارداد مهم رسانه و تکنولوژی را هدف گرفتند. وزارت دادگستری در نوامبر ۲۰۲۱ از انتشارات پنگوئن رندوم هاوس (Penguin Random House) به دلیل خرید شرکت رقیبش سیمون و شاستر (Simon & Schuster) شکایت کرد و FTC هم به ریاست خان، در دسامبر ۲۰۲۱ پس از قرارداد ۴۰ میلیارد دلاری انویدیا برای به مالکیت درآوردن Arm، طراح چیپ انگلیسی، علیه این شرکت اقدام کرد.

کواکیک می‌گوید این قراردادها هر دو پرونده‌های بزرگی هستند و به همین دلیل اهمیت دارند: «پیروزی در اولین پرونده‌ها برتری بزرگی است. اینکه نشان دهید شما می‌توانید. نشان دهید تنها حرف نمی‌زنید.»

خان می‌گوید مدت محدود حضور مجریان در منصب قدرت نیز «اضطرار جدی» برای FTC ایجاد می‌کند و اف‌تی‌سی می‌داند که برای تغییر تصور شرکت‌ها نسبت به خرید و ادغام‌ها باید به قانون و رویه‌ای تمام‌عیار تکیه کند.

منبع: CNBC