skip to Main Content
محتوای اختصاصی کاربران ویژهورود به سایت

فراموشی رمز عبور

با شبکه های اجتماعی وارد شوید

عضو نیستید؟ عضو شوید

ثبت نام سایت

با شبکه های اجتماعی وارد شوید

عضو نیستید؟ وارد شوید

فراموشی رمز عبور

وارد شوید یا عضو شوید

جشنواره نوروزی آنر

ویکی‌پدیای فارسی با بیش از ۸۵۰ هزار مقاله ۱۸ساله شد

علی مومنی علی مومنی نویسنده میهمان

۲۷ دی ۱۴۰۰

زمان مطالعه : ۴ دقیقه

تاریخ به‌روزرسانی: ۲۸ دی ۱۴۰۰

مهدی سالک ویکیپدیای فارسی ©عکس از مهدی کاظمی

ویکی‌پدیای فارسی در دانشگاه تهران ۱۸ساله شد؛ دانشنامه‌ای که سال ۲۰۰۴ تنها هزار مقاله فارسی داشت و در سال ۲۰۱۲ با رسیدن به تعداد ۱۸۴ هزار مقاله تبدیل به بزرگ‌ترین دانشنامه در میان زبان‌های خاورمیانه‌ای شد و امروز پذیرای بیش از ۸۵۰ هزار مقاله به زبان فارسی است.

به گزارش پیوست، در مراسم جشن تولد ۱۸سالگی ویکی‌پدیای فارسی که در سالن اقبال دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران برگزار شد، محمد حیدرزاده در حالی به عنوان مدیر ویکی‌پدیای فارسی صحبت کرد که خودش معتقد است ویکی‌پدیا مدیر ندارد.

۹۵ درصد ویرایشگران ویکی‌پدیا مرد هستند

حیدرزاده در این مراسم در مورد پنج اصل تغییرناپذیر این دانشنامه آزاد گفت: اولاً اینکه ویکی‌پدیا یک دانشنامه است و به وضوح با لغت‌نامه تفاوت دارد. ویکی‌پدیا دیدگاهی بی‌طرف دارد و تلاش می‌کند در نگارش یک مقاله،‌ صداهای متنوعی در آن وجود داشته باشد. این دانشنامه همچنین آزاد است و هر کسی حق تغییر، ویرایش، استفاده و توزیع آن را دارد. رعایت نزاکت نیز یکی دیگر از اصول در ویکی‌پدیا است. این قوانین تغییر نخواهند کرد و همواره ویکی‌پدیا بر اجرای آنها اصرار دارد.

محمد حیدرزاده، مدیر ویکی‌پدیای فارسی، عکس از مهدی کاظمی

طبق گفته حیدرزاده، ۸۷ درصد از ویرایشگران مطلب در ویکی‌پدیا را مردان و ۱۳ درصد آنها را زنان تشکیل می‌دهند. در ایران این اختلاف بیش از این است و ۹۵ درصد ویرایشگران ویکی‌پدیای فارسی مردان هستند. همچنین ۶۹ درصد خوانندگان مرد و ۳۱ درصد آنان زن هستند. گویا در مورد ایران نیز توزیع جنسیتی خوانندگان نزدیک به این ارقام است اما به علت استفاده کاربران ایرانی از فیلترشکن، نمی‌توان به شکل دقیقی این نسبت را مشخص کرد.

نمایه:
ترکیب کلمات ویکی‌پدیا

ویکی‌پدیا، ترکیبی از دو واژه wiki و pedia است. wiki در زبان اهالی هاوایی به معنی زود است. pedia نیز ریشه‌ای یونانی دارد که بریده واژه Encyclopedia به معنی دانشنامه است.

مدیر بخش فارسی این دانشنامه همچنین تاکید کرد: هیچ کاربری بابت ویرایش مطلب ویکی‌پدیا پولی دریافت نمی‌کند و هیچ‌کدام از کاربران در هر سطحی، برای فعالیت در این دانشنامه حقوق نمی‌گیرند.

او در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا افرادی به شکل سیستماتیک و با اهداف مشخص، اقدام به دستکاری مطالب می‌کنند توضیح داد: همه افراد و همه سلیقه‌ها می‌توانند در این دانشنامه ویرایش کنند اما شواهدی وجود ندارد که این کاربران باندی داشته باشند یا از جایی حقوق بگیرند. علاوه بر این اگر چنین چیزی وجود داشته باشد بقیه افراد نیز حق ویرایش دارند و می‌توانند در مقابل چنین اقداماتی دست به اصلاح مطالب بزنند.

ویکی‌پدیای فارسی، محلی برای استانداردسازی زبان

یکی دیگر از سخنرانان این مراسم امیر پوریا نسب، عضو کارگروه اصطلاح‌شناسی حسابداری فرهنگستان زبان و ادب فارسی، بود. او در سخنان خود نقش ویکی‌پدیا در استانداردسازی زبان فارسی را تشریح کرد. پوریا نسب در مورد استانداردسازی زبان گفت: استانداردسازی تلاش می‌کند زبان را سازماندهی کند. یعنی مترجمان برای یک واژه انگلیسی که به عنوان زبان معیار در نظر گرفته می‌شود تنها یک ترجمه را برگزینند.

او ادامه داد:‌ ما مفاهیم را نمی‌سازیم. مفهوم‌سازی کار سختی است. کاری که ما باید انجام دهیم انتخاب یک واژه در برابر یک مفهوم است و ویکی‌پدیای فارسی با حجم بالای محتوای ترجمه‌ای می‌تواند به استانداردسازی زبان و انتخاب تنها یک واژه برای یک مفهوم کمک کند.

ناصر زرافشان
ناصر زرافشان، وکیل دادگستری کیک تولد ویکی‌پدیای فارسی را برید. عکس از مهدی کاظمی

جایگاه ویکی‌پدیا فارسی

امروز بیشتر از ۸۵۰ هزار مقاله به زبان فارسی در ویکی‌پدیا وجود دارد و فارسی در میان تمامی زبان‌های ویکی‌پدیا جایگاه چهاردهم را از آن خود کرده است. سال ۲۰۱۰ ویکی‌پدیا تنها ۱۰ هزار مقاله فارسی داشت اما سال ۲۰۱۶ این تعداد به نیم میلیون رسید. سال ۲۰۲۱ نیز ۸۰۰ هزارمین مقاله فارسی ویکی‌پدیا در آن ثبت شد. ویکی‌پدیای فارسی پابه‌پای زبان فارسی در وب بزرگ می‌شود. حجم محتوای فارسی در وب در سال ۲۰۱۴، تنها ۰.۸ درصد بوده است اما طبق آخرین آمار اعلامی (تیر ۱۴۰۰)، این عدد به ۳.۴ درصد رسیده.

ویکی‌پدیا فارسی نزدیک به ۶ هزار عضو فعال و یک میلیون و ۸۹ هزار عضو دارد که این افراد تاکنون نزدیک به ۳۴ میلیون صفحات ویکی‌پدیا را ویرایش کرده‌اند.

https://pvst.ir/boz
علی مومنی
علی مومنینویسنده میهمان

    در دانشگاه علامه اقتصاد خوانده‌ام با اینکه هیچ گاه عاشق آن نبودم. اولین بار در میانه دوره کارشناسی بود که در یک دوره چند ساعته روزنامه‌نگاری اقتصادی شرکت کردم که البته آورده‌ای نداشت اما سودای روزنامه‌نگار شدن را به سرم انداخت. حالا در پیوست می‌نویسم و حوزه‌‌های مورد علاقه‌ام اینترنت، اقتصاد دیجیتال و عرصه‌هایی است که اینها به عالم سیاست گره می‌خورند.

    تمام مقالات

    2 نظر

    1. سلام. شما بدون درج نام عکاس از عکس های من استفاده کردید. لطفا یا نام عکاس را درج کنید یا تصاویر را از سایت خود بردارید.

    ارسال دیدگاه

    نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

    *

    برای بوکمارک این نوشته
    Back To Top
    جستجو