اجازه نمی‌دهیم حق اولیه کاربران در دسترسی به فضای مجازی از آنها گرفته شود

به گزارش پیوست، وقتی اوایل تیرماه بررسی طرح «صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی» در دستور کار قرار گرفت، انتقادات گسترده‌ای در شبکه‌های اجتماعی به آن شد و در این راستا وزیر ارتباطات،  هیات مدیره سازمان نصر تهران،  شرکت‌های استارت‌آپی و انجمن تجارت‌ الکترونیکی در نامه‌ها و بیانیه‌هایی نسبت به بررسی این طرح در مجلس واکنش انتقادی نشان دادند. به دنبال بالا گرفتن این انتقاد‌ها به طرحی که به باور مخالفانش باعث محدودیت دسترسی آزاد کاربران به اینترنت می‌شود،  در روزهای اخیر برخی نمایندگان مجلس هم بالاخره در نطق‌ها و تذکرها، در شبکه‌های اجتماعی و مصاحبه‌هایشان نسبت به این طرح مخالفت و موافقت خود را ابراز کردند. البته در کنار متن این طرح آنچه که بسیار مورد توجه قرار گرفته است، این است که برخی از نمایندگان درخواست دارند تا این طرح مشمول اصل ۸۵ قانون اساسی شود تا در کمیسیون مورد بررسی و به صورت آزمایشی اجرایی شود.

روز گذشته (۴ مردادماه) مجید نصیرایی، سخنگوی کمیسیون فرهنگی با دفاع از این طرح، علت اینکه درخواست دارند تا بررسی این طرح مشمول اصل ۸۵ قانون اساسی شود، اینطور اعلام کرد که «در صحن مجلس فرصت کافی برای بررسی فنی این طرح مهم مهیا نیست. اصل ۸۵ این فرصت را فراهم می‌کند تا این طرح پخته‌تر شود.»

در این زمینه مهدی طغیانی، نماینده اصفهان و عضو کمیسیون اقتصادی با بیان اینکه هم‌اکنون موضوعات فنی بسیاری در مجلس مطرح می‌شود و این دلیل خوبی برای اصل ۸۵ شدن این طرح نیست، به پیوست گفت: «در این مورد مخالف اصل ۸۵ شدن طرح هستم و به نظر من باید این طرح در صحن مورد بررسی قرار بگیرد. بسیاری از موضوعات مجلس فنی است و نمایندگان آنها را مورد بررسی قرار می‌دهند و دلیل خوبی برای اصل ۸۵ شدن این طرح نیست.» او ادامه داد من به بحث اولویت‌بندی معتقد هستم. یعنی بررسی شود که هم‌اکنون اولویت مردم چیست و آن موضوعات را بررسی کنیم. در ضمن اینکه طرحی که با زندگی مردم و کسب‌وکارها سرکار دارد را از صحن علنی با این توجیه جدا کنیم، درست نیست.»

از سمت دیگر جبار کوچکی‌نژاد،نماینده رشت از جمله طراحان اولیه طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی است که با اینکه اعتقاد دارد باید در فضای مجازی قانونگذاری شود؛ اما با برخی از مواد این طرح و همچنین اصل ۸۵ شدن این طرح مخالف است. او در این مورد به پیوست گفت: «من از ابتدا جزو طراحان این طرح بودم و به خاطر این طرح بسیاری هم به من حمله کردند؛ اما من عقب‌نشینی نکردم چون اعتقاد دارم که باید فضای مجازی را مدیریت کنیم؛ چراکه هرروز فضای مجازی پیشرفت می‌کند و اقتصاد و مسائل اجتماعی و سیاسی را تحت تاثیر قرار می‌دهد.»

او ادامه داد: «عقل حکم می‌کند که مجلس قوانینی را در این زمینه تصویب و دولت را روی یک ریل صحیح هدایت کند تا مشکلات و نگرانی‌هایی که در حوزه فضای مجازی وجود دارد، از بین برود. البته ما انتظار داشتیم، دولت لوایحی در این زمینه ارائه دهد و با کمک مجلس این لوایح کارشناسی و درنهایت به قانون تبدیل شود؛ اما این اتفاق رخ نداد.»

او با انتقاد از اصل ۸۵ شدن این طرح بیان کرد: «اگر این طرح مشمول اصل ۸۵ شود، باعث می‌شود که افرادی که نسبت به این طرح نگرانی‌هایی دارند، نگرانی‌هایشان چندبرابر شود. این طرح باید در صحن علی مطرح شود و نمایندگان نظرات خود را بیان کنند تا در یک روند درستی طرح تصویب شود.»

کوچکی‌نژاد در ادامه به نواقص این طرح پرداخت و گفت: «متن نواقص بسیاری دارد. مانند اینکه یک کمیسیون تشکیل می‌شود و خود این سازمان تشکیلاتی دارد. صندوق دولتی شکل می‌دهند در صورتی که براساس قانون برنامه بودجه دولت در طول برنامه باید ۱۵ درصد خود را کوچک کند. با این طرح ما برعکس برنامه عمل می‌کنیم. پس چون خلاف قانون برنامه است نیاز به دو سوم رای دارد. برخی از قسمت‌های این طرح به حوزه‌های نیروهای نظامی وارد شده است که نیاز به اذن رهبری دارد و در طرح مطرح نشده است، پس خلاف اصل ۱۱۰ قانون اساسی یعنی وظایف رهبری است.»

به گفته نماینده رشت یکی از اولویت‌های مهم مجلس این طرح است و چون این طرح کل سیستم کشور را تحت تاثیر قرار می‌‌دهد و تنها فضای مجازی در این طرح مطرح نیست، به همین خاطر ضرورت دارد که در صحن مطرح شود.

کوچکی‌نژاد بیان کرد که تلاش می‌کند تا این طرح رای نیاورد و البته اعتقاد هم دارد که این طرح رای نمی‌آورد چون به دو سوم رای نیاز دارد.

محمد حسن آصفری، نماینده اراک هم از جمله دیگر نمایندگانی است که به مدیریت در فضای مجازی اعتقاد دارد؛ اما با اصل ۸۵ شدن این طرح مخالف است. او به پیوست گفت که امروز فضای مجازی، فضایی رها است و اینکه باید در این زمینه قانون تدوین شود و در اولویت کار مجلس قرار بگیرد تا این فضا را با مدیریت و تولید محتوا از این وضعیت خارج کنند.

او در ادامه اضافه کرد: «این قانونگذاری نباید پنهان باشد. چون براساس قانون اساسی باید تمام مذاکرات مجلس به صورت علنی پخش شود تا مردم در جریان قرار بگیرند پس این طرح نباید مشمول اصل ۸۵ شود و تمام نقطه نظرات نمایندگان مطرح و قانون خوب و جامعی تصویب شود.»

طرح محدودیت است نه مدیریت

در این بین نمایندگانی هم مخالف کل طرح هستند. از جمله نمایندگانی که نخستین بار مخالفت خود را بیان کرد، مجتبی توانگر بود که در توییتی اعلام کرد: «اگر قرعه به نام‌ بنده باشد می‌گویم:این طرح هیچ ربطی به فرمایشات رهبری مبنی بر ساماندهی ‫فضای مجازی ندارد. هیچ فوریتی ندارد و احتمالا شورای نگهبان نیز با آن مخالفت می‌کند. از همکاران هم می‌خواهم با آن مخالفت کنند و در دامی که مقابل دولت آقای رئیسی افتاده، نیفتند.»

احد آزادیخواه، نماینده همدان هم هم‌نظر با توانگر با بیان اینکه این طرح مشکلات محتوایی بسیاری دارد و نمایندگان نباید در این زمینه بی‌گدار به آب بزنند، به پیوست گفت: «فضای مجازی یک موضوع نیست؛ بلکه صدها موضوع را در دل خود جای دارد، از اقتصاد تا سیاست و امنیت و غیره. نباید به عنوان طرح صیانت مسیری را اشتباه برویم یا انحرافی ایجاد کنیم. باید زوایای مختلف این طرح را بیشتر بسنجیم. به همین خاطر من به عنوان مخالف این طرح ثبت‌نام کردم.»

او در ادامه اضافه کرد: «علت مخالفت من این نیست که با صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی مخالف باشم. عنوان درستی است؛ اما آیا این ۳۰ ماده طرح باعث صیانت از حقوق کاربران می‌شود؟ یا اینکه به عده‌ای از کسب‌وکارها آسیب می‌رسانیم؟ در این بستر اقتصادی شکل گرفته مانند دیجی‌کالا و اسنپ و در ظرفیت‌های اینچنینی جوانان بسیاری مشغول به کار هستند. پس نباید کاری کنیم تا این اقتصاد یا امنیت ما آسیب ببیند.»

به اعتقاد آزادی‌خواه باید از راه درست صیانت از حقوق کاربران و بحث محتوای پاک دنبال شود، نه محدودیت که ضرر و زیان بسیاری دارد. او تاکید کرد که قائل به محدودیت نیست، بلکه قائل به مدیریت این فضا است. او اعتقاد دارد که نگاه این طرح بیشتر محدودیتی است تا مدیریتی.

روح الله حضرت‌پور، نماینده ارومیه همچنین در مخالفت با این طرح در توییتی اظهار کرد: «اینکه یک‌ عده بی‌آنکه بدانند فضای مجازی چیست و چند میلیون شغل را در کشور ایجاد کرده و چه فرصت‌هایی را در اختیار ایرانی‌ها قرار داده، با یکسری دیدگاه‌های عصر حجری در مورد آن نظر بدهند به هیچ عنوان به صلاح کشور نیست. اجازه نخواهیم داد که حقوق اولیه مردم از آنها گرفته شود یا آنها از فرصت‌های بین‌المللی و ارتباط با جهان محروم شوند.»

همچنان اظهارنظرها و مخالفت‌های نمایندگان ادامه دارد و با اینکه این طرح هر روز در دستور کار قرار می‌گیرد و سپس بررسی نمی‌شود، باید منتظر ماند که آیا بررسی این طرح در نهایت به عمر دولت دوازدهم می‌رسد که تنها چند روز به پایان آن باقی مانده است.