صنایع خلاق گذر از اقتصاد منبع محور به اقتصاد ایده‌ها است

در جهان امروز، «صنایع خلاق» به موتور محرک اقتصادهای پیشرو تبدیل شده‌اند. این صنایع که بر پایه خلق و بهره‌برداری از دارایی‌های فکری و فرهنگی استوارند، دیگر بخشی حاشیه‌ای نیستند، بلکه خود قلب تپنده اقتصاد دانش‌بنیان هستند. آمارها گواهی می‌دهند که حجم مبادلات و سرمایه‌گذاری در حوزه‌هایی مانند بازی‌های رایانه‌ای، فیلم، موسیقی، طراحی، تبلیغات و هنرهای دیجیتال، در بسیاری از کشورها با درآمدهای نفتی رقابت می‌کند. این تحول نشان می‌دهد که ثروت واقعی ملت‌ها در آینده، نه در اعماق زمین، که در ژرفای ذهن‌های خلاق و سرمایه‌های فرهنگی آنان نهفته است.

در سپهر اقتصاد جهانی، ستاره صنایع خلاق با درخششی فزاینده، نقش‌آفرینی می‌کند. این صنایع که بر پایه سرمایه‌های فکری و فرهنگی استوارند، امروز سهمی ۳ درصدی از تولید ناخالص داخلی و ۶ درصدی از اشتغال جهان را به خود اختصاص داده‌اند. کشورهای پیشرو دریافته‌اند که ثروت واقعی در سده حاضر، نه در معادن، که در اندیشه‌های خلاق و میراث فرهنگی ملت‌ها نهفته است.

در ایران، با وجود برخورداری از گنجینه‌ای غنی از فرهنگ و استعدادهای درخشان، صنایع خلاق هنوز نتوانسته‌اند جایگاه واقعی خود را در اقتصاد ملی بیابند. این کاستی ریشه در چالش‌های ساختاری دارد که مهم‌ترین آنها فقدان متولی واحد، ضعف نظام مالکیت فکری، نارسایی نظام آموزشی و نبود سازوکارهای مالی مناسب است.

صنایع خلاق در ایران با بازار بالقوه و نیرومندی روبرو هستند که حجم عظیم هزینه‌های فرهنگی خانوارها و استقبال چشمگیر از حوزه‌هایی مانند بازی‌های رایانه‌ای گواه این مدعاست. با این وجود، بخش عمده این بازار در اختیار محصولات خارجی قرار دارد که نشان از نیاز فوری به چاره‌اندیشی دارد.

نخستین رویداد ملی صنایع خلاق که به همت موسسه کمک به توسعه فرهنگ و هنر برگزار شد، پاسخی است به این نیاز ملی. این رویداد در پی ایجاد تحولی اساسی در نگرش به فرهنگ و هنر است و می‌کوشد آن را از جایگاه مصرف‌کننده بودجه به مولد اقتصادی قدرتمند تبدیل کند.

این گردهمایی با حضور فعالان فرهنگی، هنری، فناوران، سرمایه‌گذاران و سیاست‌گذاران، فضایی برای ایجاد هم‌افزایی ملی فراهم ‌آورد. برگزاری هشت پنل تخصصی در محورهای حیاتی از جمله تأمین مالی نوآورانه، مالکیت فکری، برندینگ، صادرات و نقش فناوری‌های نوین، زمینه‌ساز رفع چالش‌های ساختاری بود.

دستاوردهای مورد انتظار این رویداد شامل شکل‌گیری درک مشترک از ظرفیت‌های اقتصادی صنایع خلاق، شبکه‌سازی مؤثر میان بازیگران کلیدی، شناسایی دقیق چالش‌ها و آغاز فرآیند سیاست‌گذاری است. این رویداد نقطه شروعی برای حرکتی ملی و مستمر بود که در دوره‌های آتی از تبیین مسئله به پیگیری مصوبات و ارائه راهکارهای عملیاتی حرکت خواهد کرد.

صنایع خلاق کلید حل مسائل آینده کشور هستند و می‌توانند به پیشران‌های اصلی رشد اقتصادی پایدار، عدالت فرهنگی و مردمی‌سازی فرهنگ تبدیل شوند. این رویداد فرصتی تاریخی است برای همگرایی همه ظرفیت‌ها جهت گذار از اقتصاد منابع به اقتصاد ایده‌ها. باشد که با خرد جمعی و عزم ملی، طلوع اقتصادی نوین را بر پایه فرهنگ و خلاقیت ایرانی شاهد باشیم.