جامعه حسابداری برای جانماندن از عرصه رقابت باید به سمت هوش مصنوعی حرکت کنند

به‌گزارش پیوست، ورود هوش مصنوعی به تخصصی‌ترین مسائل حسابداری و حسابرسی از سوالات چالش‌برانگیزی است که در این مدت مدام تکرار می‌شود. به گفته افشین قاسمی، مدیرعامل شرکت نرم‌افزاری قیاس، اینکه عمق و تاثیر این فناوری در این حوزه تا کجا خواهد بود به دغدغه فعالان این رسته شغلی تبدیل شده است. به گفته او این فناوری در حال پیشرفت است و باید تمامی ارکان جامعه حسابداری به سمت آموزش با ابزارهای هوش مصنوعی گام بردارند.

فرشاد حق‌پناه، دکتری مدیریت کسب‌وکار دانشگاه کالیفرنیا برکلی اعلام کرد که در حال حاضر عامل‌های هوش مصنوعی در دنیای حسابداری نقش مهم و سوال‌برانگیزی را ایفا می‌کنند.

او در این همایش با اهتمام به توسعه و پیشروی مدل‌های هوش مصنوعی در همه زمینه‌ها گفت: اگر یاد نگیریم که چگونه باید از این ابزارها استفاده کنیم شاید جایگاهی در آینده حسابداری نداشته باشیم.

حق‌پناه همچنین اشاره کرد که تاکنون تعدادی از ابزارها و سیستم‌های مبتنی بر هوش مصنوعی هم در داخل کشور و هم در خارج در حوزه حسابداری طراحی و توسعه داده شده‌اند و باید شرکت‌ها و فعالان این زمینه به این سمت گام بردارند.

او در توضیح کارکردهای هوش مصنوعی در حسابداری از جمله خواندن قراردادها، تعهدات، حقوق و غیره گفت که شاید این کارها در صورتی که تجمیع می‌شوند برای تیم‌های حسابداری آسان نباشد و زمان زیادی را از آنها بگیرد اما می‌بینیم که عامل‌های هوش مصنوعی به‌سرعت می‌توانند این کار را انجام دهند.

حق‌پناه در ادامه به نقش ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی در تامین امنیت سایبری سیستم‌های حسابداری تاکید کرد و گفت: از آنجایی که این فناوری به کل دیتای شرکت وصل است پس می‌تواند موارد مهمی همچون تعیین زمان شناسایی درآمد و گزارش‌دهی موارد مشکوک و تهدیدات را نیز انجام دهد.

او همچنین اشاره کرد که چون این فناوری به‌روز است و از قیمت‌های آنی و لحظه‌ای نیز خبردارست بنابراین می‌تواند در به تعادل رساندن عرضه و تقاضا برمبنای وضعیت شرکت و اطلاع از قیمت‌های روز، کمک‌کننده ظاهر شود.

تسریع روندهای حسابرسی، کاهش اشتباهات و ریسک‌ها، استخراج داده‌،‌ نقش‌آفرینی در امنیت سایبری و تحت تاثیر دادن مشاغل، مجموعه مزایا و چالش‌های ورود هوش مصنوعی به دنیای حسابداری است که حق‌پناه به آنها پرداخت.

حسین قاسمی، مدیر ارشد محصول گروه نرم‌افزاری قیاس نیز به تاثیر هوش مصنوعی در امنیت شغلی حسابداران اشاره کرد و گفت: به ‌خطر افتادن مشاغل با ورود هوش مصنوعی، سوال‌ چالش‌برانگیز بسیاری از حوزه‌هاست اما به‌نظر من این فناوری آمده تا فضای کاری سخت و تکرارشونده را بگیرد تا ما فرصت بیشتری برای انجام کارها و مسائل مهم‌تر داشته باشیم.

محمد باقرآبادی، دبیر کل انجمن حسابداران خبره همچنین گفت: ماشین هیچ وقت نمی‌تواند جای انسان را بگیرد؛ جای شما را نیروهایی خواهند گرفت که بلدند با این فناوری چگونه کار کنند.

انتقال هزینه‌ به دارایی

علی هدایتی، عضو و مدرس انجمن حسابداران خبره انگلستان، استاندارد ۴۳ حسابداری را مشتمل بر ۵ مرحله خواند. این مراحل عبارت است از مشخص کردن قرارداد، مشخص کردن تعهدات عملکردی، مشخص کردن قیمت مبادله و تعیین مابه‌ازا، تخصیص قیمت مبادله به تعهدات عملکردی براساس قیمت مستقل و شناسایی درآمد همزمان با ایفای تعهدات عملکردی.

طبق گفته او در استاندارد ۴۳ حسابداری دو نوع مخارج شناسایی می‌شود. دسته اول مخارج دستیابی به قراردادست که اگر قراردادی اجرا نشود طبیعتا هزینه‌ای هم به شرکت تحمیل نخواهد شد. مانند ارائه کدهای تخفیف به مشتریان و کاربران. در صورتی این روش برای یک شرکت هزینه‌بردار خواهد بود که خدمت ارائه‌شده مورد استفاده قرار بگیرد. دومین دسته نیز به هزینه‌های مرتبط با اجرای قرارداد اشاره دارد.

هدایتی، عضو و مدرس انجمن حسابداران خبره انگلستان به صورت‌مالی منتهی به اسفند ۱۴۰۳ شرکت تپسی اشاره کرد که این شرکت با روش جدیدی که در استاندارد ۴۳ حسابداری وجود دارد هزینه‌های بخش بازاریابی و تبلیغات را به‌عنوان مخارج انتقالی شناسایی کرده است. او در این باره توضیح داد: درآمد عملیاتی این شرکت حدود ۲هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان نوشته شده که تقریبا ۲۵۰ میلیارد تومان آن سود خالص است. جمع دارایی‌های غیرجاری این شرکت ۳هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان است که مهم‌ترین بخش آن مخارج انتقالی است. در اینجا مخارج انتقالی همان هزینه‌های بازاریابی و تبلیغات است. این همان بخش هزینه‌ای است که مختص دستیابی به مشتری است که تا زمان عقد و کسب نشدن قرارداد هزینه‌ای حاصل نمی‌شود.

هدایتی همچنین گفت که تا قبل از استاندارد ۴۳ این بخش باید در سود و زیان قرار می‌گرفت اما در این روش حسابداری می‌توان این بخش را مخارج انتقالی با الگوی نگهداری مشتریان درنظر گرفت.

عضو و مدرس انجمن حسابداران خبره انگلستان درباره اهمیت ردیف نخست صورت‌های مالی نیز گفت: ردیف اول سود و زیان بیانگر ارزش منصفانه‌ای است که یک شرکت محق شده تا در ازای خدمت و محصول ارائه شده دریافت کند.

محمد قبول، کارشناس رسمی دادگستری و عضو هیات‌مدیره انجمن حسابداری تهران در ارتباط با اهمیت نقش بخش مالی در تعیین و ثبت دارایی‌ها در صورت‌های مالی به‌ویژه شرکت‌هایی که جنس دارایی‌شان نامشهود و دیجیتالی است عنوان کرد: قراردادی که مورد بررسی بخش مالی قرار نگیرد نه برای بخش حسابداری موثر است نه برای بخش مالی. دارایی‌ها از هر جنس حتی نامشهود باید ثبت و در ادامه آن، نظرات بخش مالی از ابعاد حقوقی و مالی در آن گزارش، بررسی و اعمال شود.

او اشاره کرد که چالش‌های تعیین و ثبت دارایی‌ها بیشتر گریبان‌گیر شرکت‌های حوزه اقتصاد دیجیتال، استارت‌آپی و دانش‌بنیان است که عموم دارایی‌شان از جنس نامشهود است.

در این نشست مطرح شد که بسیاری از این شرکت‌ها هنوز در تهیه دسته‌بندی مشخصی از دارایی، درآمد شناسایی‌شده و هزینه‌ها چالش دارند.

استاندارد ۴۳ حسابرسی، استانداری است که شرکت‌هایی که سال مالی‌شان از ابتدای فروردین تا پایان اسفندماه است باید از سال ۱۴۰۴ طبق اصول آن صورت‌مالی ارائه دهند.