یک میلیون و ۸۰۰ هزار دلار برای خرید ۱۰ دامنه‌ سطح بالا هزینه شد

به گزارش پیوست، در رویداد «نام‌های new GTLD ؛ اینترنت برای همه» بهروز عباس‌زاده، معاون مدیرکل یکپارچه‌سازی شبکه ملی اطلاعات، با اشاره به تاریخچه DNS و ارائه توضیحات فنی درباره کارکرد آن گفت: دامنه‌های سطح بالای عمومی (GTLD) مانند org. یا com. تا پیش از سال ۲۰۱۰ محدود بودند. پس از آن آیکان (شرکت اینترنتی برای نام‌ها و اعداد واگذارشده) پروژه‌ای جدید را برای افزایش GTLDها یا دامنه‌های سطح بالای عمومی اجرایی کرد که در آن، کشورهای مختلف با توجه به نیاز تجاری بیزینس‌ها دامنه‌های سطح بالای عمومی جدید یا New GTLDها را درخواست کنند.

او ادامه داد: از ایران هم درخواست چندین New GTLD مانند دات نوروز، دات پارس، دات پرشین گلف و دات حلال در نهادهای بین‌المللی ثبت شده است که البته به دلیل تحریم‌ها مستقیماً از سوی جمهوری اسلامی نبوده است. دامنه‌های دات نوروز و دات پارس تایید شده و اکنون استفاده می‌شود. فرایند تایید بقیه دامنه‌های درخواست‌شده نیز در حال طی شدن است.

معاون مدیرکل یکپارچه‌سازی شبکه ملی اطلاعات درباره خرید امتیاز دامنه‌های new gtld افزود: پنج شش نفر، هزینه‌های هنگفتی انجام دادند و امتیاز حدود ۱۰ دامنه new gtld را از آیکان با مبلغ هر کدام ۱۸۰ هزار دلار گرفتند ولی بازار موفقی نداشتند. این دامنه‌ها در دست شرکت‌های خصوصی است. برای تهیه GTLD باید همه ابعاد قضیه در نظر گرفته شود.

عباس‌زاده در بخش دیگری از سخنان خود گفت: رتبه دامنه دات آی‌آر در گذشته بالای ۲۰ بود اما با افزایش قیمت ارز، استقبال از دامنه دات آی‌آر بیشتر شد و به رتبه سوم رسید. در حال حاضر این دامنه در رتبه نهم است.

یک میلیون و ۲۰۰ هزار دامنه برای افراد حقیقی ثبت شده است

در بخش دیگری از این نشست، امین صادقی، سرپرست مرکز ایرنیک، با بیان اینکه مرکز ثبت دامنه سال ۱۳۷۳ مجوز را از آیکان دریافت کرد گفت: این مرکز از سال ۱۳۸۰ به صورت رسمی با حدود ۲۰۰ دامنه مشغول به کار شد. در حال حاضر حدود یک میلیون و ۸۰۰ هزار دامنه رجیستر شده‌اند. در میان ۲۴۶ CCTLD (دامنه سطح بالای کد کشوری) رتبه ما بین ۲۰ تا ۳۰ از لحاظ تعداد دامنه‌های ثبت‌شده است. دامنه‌های دات آی‌آر به افراد حقیقی، حقوقی و دولتی اختصاص پیدا کرده است. تقریباً یک میلیون و ۲۰۰ هزار به افراد حقیقی و مابقی که حدود ۸۰۰ هزار عدد است به افراد حقوقی واگذار شده است. حدود ۲۰۰ هزار دامنه از میان ۸۰۰ هزار دامنه افراد حقوقی به ارگان‌های دولتی اختصاص یافته است.

او افزود: چندین سال است که مرکز ثبت دامنه مجوز پسوند دات ایران به صورت فارسی را دریافت کرده و به صورت آزمایشی در سه مرحله در اختیار ارگان‌های دولتی، شرکت‌های خصوصی و افراد حقیقی قرار گرفته است. چالش‌هایی در این حوزه وجود داشت است. مثلاً اینکه ما به صورت فارسی آدرس را در مرورگر تایپ می‌کنیم و قرار است به زبان کامپیوتر تبدیل شود. یکسری مشابه‌های کلماتی با زبان‌های مختلف مانند عربی داریم.

نسخه همتای برخی روت دی‌ان‌اس‌ها را در ایران داریم

صادقی درباره وجود نسخه همتای برخی از دی‌ان‌اس‌ها در ایران گفت: ۱۳ روت دی‌ان‌اس در دنیا وجود دارد که اکثراً در اختیار کمپانی‌های آمریکایی هستند اما چند روت دی‌ان‌اس داخل ایران میرور شده‌اند یا نسخه همتای آنها در ایران وجود دارد، این داده‌ها نزد شرکت‌های آسیاتک و ارتباطات زیرساخت است. مثلاً K root به صورت فعال در حال حاضر کار می‌کند. تعداد نسخه‌های همتای این دی‌ان‌اس‌ها به دلیل حساسیت کاری آنها بسیار زیاد است.

سرپرست مرکز ایرنیک در پاسخ به سوالی درباره کیفیت میرورها گفت: تاثیری در سرعت اینترنت ندارد، خدمات دامنه و سرورهای دامنه مکانیسم کشینگ باعث افزایش سرعت پاسخ‌دهی می‌شود چون در این مکانیسم سعی می‌شود تعداد سوالات تکراری نام دامنه‌ها کاهش یابد. این مکانیسم باعث افزایش سرعت پاسخدهی می‌شود. از آنجا که تعداد روت دی‌ان‌اس‌ها ۱۳ عدد است، اکثراً ترافیک بالایی ندارند.

مجوز دادن‌های جزیره‌ای ما را مغضوب فعالان حوزه آی‌تی کرده است

صادقی درباره چالش‌های مرکز ثبت دامنه دات آی‌آر گفت: روزبه‌روز اهمیت دامنه به عنوان یک دارایی برای کاربران ایرانی بیشتر می‌شود. مشکلاتی در زمینه قانون‌گذاری به صورت مرکزی داریم. به مرکز ثبت دامنه به صورت گام‌به‌گام یکسری مقررات ابلاغ شده است مثلاً دامنه‌هایی که اسامی آنها دارای کلمات مربوط به منابع طبیعی یا مراکز تاریخی است برای ثبت باید از نهاد دیگری مجوز بگیرند. این مجوز دادن‌های جزیره‌ای باعث شده است ما مغضوب فعالان حوزه آی‌تی شویم و روال کاری ما دشوار شده است.

او در پاسخ به پرسشی درباره مهم‌ترین پروژه فعلی مرکز ایرنیک گفت: در دو سال گذشته مرکز ثبت دامنه در حال تعویض زیرسیستم‌ها و بهبود فرایندها و به‌روز‌رسانی آنها با شیوه‌های نوین است. در شش ماه گذشته، سیستم احراز هویت بر پایه اس‌ام‌اس راه‌اندازی شده است. دستور شورای عالی فضای مجازی می‌گوید هر فرد دارای دامنه باید داخل ایران احراز هویت شود که شکایت‌های افرادی که مدعی دو دامنه هستند کمتر شود. تکنولوژی و مکانیسم تمام دی‌ان‌اس سرور‌هایی که تا الان مرکز ثبت دامنه‌ها در حال استفاده از آنها بوده، تغییر پیدا کرده است. در سه سال گذشته مخاطرات حملات DDOS زیادی داشته‌ایم و پروتکشن‌های دی‌ان‌اس‌ها تغییر کرده است. پایگاه داده در حال تغییر است و سیستم تیکتینگ و ارزیابی در حال اضافه شدن است و تقریباً در سال گذشته وقت ما کاملاً صرف به‌روز‌رسانی شده است. سیستم دی‌ان‌اس به شدت مهم است و به‌هیچ‌وجه نباید دچار اختلال شود. چندین میرور در نظر گرفته شده است که اگر برای مرکز ثبت دامنه به هر دلیلی مشکلی پیش آمد، میرورهای مختلف در شهرهای مختلف بتوانند ابزاری برای خدمت‌رسانی مرکز باشند.

صادقی با بیان این نکته که تجربه مرکز ثبت دامنه باعث شده است این نهاد، سیاست‌گذاری  مرکزی را برای دات ایران مطالبه کند گفت: باید شیوه‌نامه‌ای وجود داشته باشد که مرکز ثبت دامنه دات آی‌آر کمتر وارد چالش‌های مربوط شود. مشخص نیست اگر در حال حاضر کسی دامنه کلاسیک و انگلیسی یک نهاد را دارد، این حق را دارد که دامنه همان نهاد به فارسی و با دات ایران را داشته باشد؟ اگر به صورت کامل این شیوه‌نامه تهیه شود و به مرکز ثبت دامنه ارائه شود، می‌توانیم خدمت‌رسانی را راحت‌تر و با چالش‌ کمتری تجربه کنیم. از سوی دیگر، یکی از چالش‌های دامنه new gtld این است که در این دامنه‌ها چیزی به نام فاصله وجود ندارد و نوشتار دامنه به گونه‌ای است که کلمات به یکدیگر چسبیده می‌شوند و شاید این موضوع برای کاربران دشوار باشد.

لزوم وجود رویه قضایی متقن در حوزه مالکیت فکری دامنه‌ها

فائزه اسماعیلی، پژوهشگر حقوق فناوری آزمایشگاه داده و حکمرانی، در بخش دیگری از این نشست با بیان اینکه سیاست‌های کلان کشور حفظ زبان فارسی را مطالبه کرده‌اند گفت: علاوه بر مباحث نهادی و تنظیم‌‌گری، مباحث مربوط به حقوق عمومی و بحث مالکیت فکری نیز وجود دارد. قطعاً خلاأهایی در زمینه مالکیت فکری وجود دارد. بیشتر دعاوی‌ای که در این حوزه پیگیری می‌شوند در سطح بین‌المللی مطرح شده‌اند. در صورتی که دادگاه‌های ما رویه قضایی متقنی را در این حوزه شکل دهند، افراد به نام دامنه کشوری خود حس مالکیت می‌کنند و محرک این است که بازار دامنه رونق بیشتری پیدا کند.

اتحادیه جهانی مخابرات از حوزه اینترنت کنار گذاشته شده است

در ادامه، حسین میرزاپور، مشاور وزیر ارتباطات در امور راهبری بین‌الملل در پاسخ به سوالی درباره نهادهای بین‌المللی تصمیم‌گیر در حوزه حکمرانی اینترنت گفت: اتحادیه جهانی مخابرات قبل از سازمان ملل تشکیل شده است و مبنای شکل‌گیری آن فنی بوده است. ایران از اولین اعضای تشکیل‌دهنده این اتحادیه بوده است. سوال اصلی این است که چه می‌شود چنین سازمان قدیمی‌ای که به موضوعات فرامرزی می‌پردازد، از حوزه اینترنت کنار گذاشته می‌شود؟ این تشکیلات کاملاً از حکمرانی اینترنت جا مانده است. آیکان کاملاً موازی با این نهاد در کالیفرنیا تاسیس شده است.

او ادامه داد: مساله این است که بالاخره نام دولت ایالات متحده آمریکا در این میان مطرح است و پلتفرم‌های جهان‌شمول مسائلی دارند که از دولت‌ها جدی‌تر شده است. اروپایی‌ها بیش از دیگران دغدغه این موضوع را دارند. بازنده بزرگ در این موضوع اروپاست. مساله دنیا این است که می‌خواهند در حکمرانی اینترنت شریک باشد اما آیکان وزن کشورها را رعایت نمی‌کند.

میرزاپور در آخر گفت: ما باید نقش خود را در این بازی مشخص کنیم. آیا می‌خواهیم مانند اروپایی‌‌ها در کنفرانس‌ها و نشست‌ها حرف‌های دانشگاهی بزنیم یا تصمیم داریم وارد بده‌‌بستان در تصمیم‌گیری‌های آیکان شویم؟ در کشور ما جواب این سوال مشخص نیست.