وزیر ارتباطات: درآمد دولت از اپراتورها صرف توسعه شبکه ثابت می‌شود

به گزارش پیوست، در مراسم افتتاح طرح توسعه شبکه دسترسی ثابت که روز گذشته (۲۵ بهمن ۱۴۰۰) در سالن شهید قندی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات برگزار شد، عیسی زارع‌پور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات اعلام کرد دولت تصمیم دارد پنج درصد از ۲۸ درصد حق‌السهمی که اپراتور‌های تلفن همراه به دولت می‌پردازند و کل سه درصد حق‌السهم توسعه‌دهندگان اینترنت ثابت را به‌ عنوان آورده دولت در پروژه توسعه شبکه دسترسی اینترنت ثابت هزینه کند. در صورت تحقق این برنامه، پس از واگذاری شرکت مخابرات ایران به بخش غیردولتی، این نخستین بار است که دولت بخشی از درآمدهای خود از این حوزه را به صورت مستقیم صرف توسعه شبکه ارتباطی می‌کند.

زارع‌پور این پروژه را یکی از اصلی‌ترین اهداف دولت سیزدهم برشمرد و گفت: شاید یکی از سخت‌ترین کارها را انتخاب کردیم چراکه این کار هم زمان‌بر است و هم نیازمند هماهنگی بین دستگاهی است و هم باید بخش خصوصی پای کار باشد. تدارکات خاصی نیاز داریم و باید زیرساخت‌های لازم را برای این کار فراهم کنیم.

به گفته وزیر ارتباطات، در یکی از بند‌های تبصره ۷ لایجه بودجه ۱۴۰۱ که به تصویب کمیسیون تلفیق مجلس هم رسیده است، تمام دستگاه‌های اجرایی کشور مکلف شدند زیرساخت خود را در صورت نیاز برای توسعه شبکه فیبر کشور با تعرفه مصوب کمیسیون، در اختیار بخش خصوصی قرار دهند.

به گفته وزیر ارتباطات، آنچه تاکنون شاهد بوده‌ایم، در لایه دسترسی قرار داشت اما بخش‌های دیگری هم وجود دارد که یکی از آنها توسعه شبکه زیرساخت کشور است. زارع‌پور توضیح داد: علاوه بر لایه دسترسی، باید لایه انتقال که اصل زحمت آن با شرکت مخابرات است هم تقویت شود. او اعلام کرد به‌ زودی پروژه افزایش ۷۰ درصدی ظرفیت شبکه زیرساخت کشور را خواهیم داشت و قراردادش هم در روزهای آینده رونمایی خواهد شد. بر این اساس و در یک فرایند ۹ ماهه، برای اولین بار با استفاده از تجهیزات تولید داخل، ۷۰ درصد در گام اول برای سال ۱۴۰۱ به ظرفیت شبکه زیرساخت اضافه خواهد شد. به گفته وزیر ارتباطات، هدف‌گذاری این پروژه در یک بازه زمانی سه‌ساله این است که ظرفیت ۳۰ ترابیت بر ثانیه به ۱۲۰ ترابیت بر ثانیه برسد.

زارع‌پور در پاسخ به سوال پیوست در خصوص هزینه کلی پروژه توسعه اینترنت ثابت گفت: ارزیابی ما این است که در مدت‌زمان سه سال این پروژه برای اجرایی شدن به بیش از ۶۰ هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد. دولت قدم اول را برداشته و بخشی از حق‌السهم خود از درآمد اپراتور‌های مخابراتی را که هرساله در لایحه بودجه پیش‌بینی می‌شود برای این کار اختصاص داده است. حدود یک‌سوم از اعتبار مورد نیاز این پروژه را ما در قالب‌ تسهیلات مختلف در نظر گرفته‌ایم اما رکن اصلی این کار بخش خصوصی است و می‌تواند در بلندمدت سودآوری داشته باشد.

درخواست فیبر حداکثر تا ۳۰ روز

در این مراسم، صادق عباسی شاهکوه رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی وعده داد با پایان این پروژه در سال ۱۴۰۴، بیش از ۸۰ درصد خانوارهای ایرانی به اینترنت ثابت با میانگین سرعت ۲۵ مگابیت بر ثانیه دسترسی خواهند یافت.

عباسی شاهکوه با بیان اینکه افتتاح این پروژه به این معنی نیست که کار تازه شروع شده است اعلام کرد: این پروژه از مدت‌ها قبل آغاز شده اما با سرعت کافی پیش نمی‌رفت. در این دولت تصمیم گرفته شد با حمایت‌ها و مسیرهای تازه به این فرایند سرعت بدهیم تا به پوشش سراسری اینترنت ثابت پرسرعت برای ۲۰ میلیون خانوار برسیم.

شاهکوه در خصوص میزان پیشرفت این پروژه توضیح داد و گفت: بخشی از کار‌هایی که در سال ۱۴۰۰ در راستای اهداف این پروژه انجام شده هم امروز افتتاح خواهد شد. بیش از ۷۰ درصد این فعالیت‌ها در نیمه دوم سال ۱۴۰۰ انجام شده است.

معاون وزیر ارتباطات ادامه داد: کرونا به همه ثابت کرد پهن‌باند چه نقش بزرگی در زندگی انسان‌ها دارد. در دو سال اخیر با تمام وجود حس کردیم اتکا به شبکه موبایل به تنهایی کافی نیست و ممکن است به موقعیتی برسیم که دیگر شبکه موبایل جوابگوی نیاز مردم نباشد. در دنیا تنها بخش کوچی از ارتباطات روی شبکه موبایل است و بیشتر بار ارتباطی بر عهده شبکه اینترنت ثابت است اما در کشور ما برعکس این ماجرا اتفاق افتاده است که باید به مرور زمان این مشکل برطرف شود. او وعده داد با اتمام این پروژه در کشور به سرعت‌های بالای ۱۰۰ مگابیت یا حتی یک گیگابیت بر ثانیه دست می‌یابیم و محدودیت سرعت دانلود، آپلود و تاخیر برطرف خواهد شد.

رئیس رگولاتوری در صحبت‌هایش به آمار‌های جهانی هم اشاره کرد و با بیان اینکه ۱۰ درصد افزایش ضریب نفوذ اینترنت پهن‌باند می‌تواند تا یک درصد میزان تولید ناخالص ملی را افزایش دهد گفت: کار فیبرکشی اشتغال‌زاست و در این پروژه سه‌ساله، اشتغال‌زایی بزرگی را شاهد خواهیم بود.

شاهکوه معتقد است توسعه فیبر در افزایش کیفیت ارائه خدمات و بهبود تجربه کاربری نیز اهمیت دارد. او در این زمینه توضیح داد: ضریب نفوذ پهن‌باند در کشور ما بسیار پایین است و باید با برنامه‌ریزی درست و جهشی، تمرکز خود را روی FTTH بگذاریم.

به گفته او وضعیت اینترنت ایران نسبت به دیگر کشور‌ها بسیار نامناسب است. آن‌طور که شاهکوه توضیح داد، بر اساس آمار وب‌سایت Speedtest کشور ما در اینترنت ثابت حدوداً در جایگاه ۱۴۳ جهان و در اینترنت موبایل در جایگاه ۷۷ جهان قرار دارد.

طبق آماری که عباسی شاهکوه ارائه کرد، امکان سرویس‌دهی روی اینترنت ثابت با حداقل سرعت ۲۵ مگابیت بر ثانیه تنها برای پنج درصد از خانوار‌های ایرانی فراهم است و این میزان باید تا ۷۵ درصد دیگر افزایش پیدا کند تا به هدف‌گذاری ۸۰ درصد برسیم. او همچنین به مصوباتی که سازمان تنظیم مقررات برای تسریع فرایندهای این پروژه در نظر گرفته است اشاره کرد؛ به عنوان مثال در یکی از مصوبه‌های رگولاتوری این‌طور آمده که فیبرکشی باید به حداقل ۵۰۰ متری خانوار‌ها برسد و اگر درخواست از سمت خانواری آمد، ظرف مدت ۳۰ روز فیبر به خانه متقاضی رسیده باشد.

بنا بر آماری که معاون وزیر ارتباطات نشان داد، حدود ۱۶ درصد خانوارها در تهران متمرکز هستند، ۲۲ درصد در هفت کلانشهر بزرگ، ۱۶ درصد در باقی مراکز استان و ۴۶ درصد هم در دیگر شهرهای کشور حضور دارند. او اعلام کرد اهداف باید اقتصادی باشد تا بخش خصوصی بتواند به این اهداف در زمان تعیین‌شده دست پیدا کند. از طرفی هم باید طوری پروژه را پیش ببریم که مردم در همه شهرها به‌ طور یکسان خدمات بگیرند. پس این یکی از چالش‌های پیش رو برای مقررات‌گذاری است که باید دقت نظر خاصی در آن لحاظ شود.

شاهکوه علاوه بر اهمیت کاهش هزینه‌های اجرای این پروژه، به اهمیت تقسیم‌بندی درست اپراتور‌های ثابت برای جلوگیری از ایجاد انحصار نیز اشاره کرد و گفت: اپراتورها باید درست تقسیم‌بندی شوند تا هر منطقه توسط یک اپراتور خدمت‌رسانی شود اما به‌ گونه‌ای که سرویس‌دهی به مردم انحصاری نباشد.

شاهکوه در بخش دیگری از صحبت‌هایش به توسعه شبکه 5G هم اشاره کرده و گفت: اگر بخش ثابت رشد کند، هم کیفیت بخش موبایل بهتر خواهد شد و هم آماده حرکت به سمت 5G خواهیم شد. امید داریم تا پایان کار این دولت حداقل تا ۱۰ درصد پوشش 5G را در کشور راه‌اندازی کنیم.

رئیس رگولاتوری با اعلام اینکه ADSL فناوری از دور خارج‌شده‌ای است و نمی‌توان دیگر آن را در برنامه توسعه اینترنت ثابت جای داد گفت: پروژه توسعه اینترنت پهن‌باند ثابت در کشور فقط با VDSL و FTTH جلو می‌رود و بیشتر تمرکز هم روی FTTH است و از VDSL بیشتر به‌ عنوان راه‌حل جایگزین یا موقتی استفاده می‌کنیم.

عباسی شاهکوه در ادامه به بخشی از نقشه راه این پروژه هم اشاره کرد و گفت تا پایان امسال حدود ۵۰۰ هزار پورت منصوبه فیبر نوری اجرایی خواهد شد. برای سال ۱۴۰۱ حدود پنج میلیون پورت در نظر گرفته شده و برای سال ۱۴۰۲ حدود هفت میلیون پورت و سال ۱۴۰۳ هم باید پوشش خانوارها به ۱۰ میلیون پورت فیبرنوری برسد.

پایش آنلاین پروژه

در خلال این برنامه از سایت iranfttx.ir نیز رونمایی شد. این سایت که وب‌گاه رسمی پایش پیشرفت طرح پروژه توسعه فیبرنوری در کشور است در لحظه نشان می‌دهد پروژه توسعه فیبرنوری در کشور در چه مرحله و وضعیتی قرار دارد.

وزیر ارتباطات اعلام کرد به‌ زودی قابلیت جست‌وجوی محله با کدپستی به این سایت اضافه خواهد شد تا کاربران با جست‌وجوی کدپستی خود مطلع شوند تا چه مدت دیگر، فیبر به محله آنها خواهد رسید.

پس از صحبت‌های عباسی شاهکوه، عیسی زارع‌پور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در کنار ابوالحسن فیروزآبادی دبیر شورای عالی فضای مجازی به‌ صورت نمادین، پروژه توسعه فیبرنوری را در شهر‌های قم و مشهد افتتاح کردند. توسعه فیبرنوری در شهر قم به شرکت شاتل و در شهر مشهد به شرکت مخابرات ایران واگذار شده است.

پهن‌باند، رکن اصلی شبکه ملی اطلاعات

پس از افتتاح آنلاین پروژه، ابوالحسن فیبروزآبادی دبیر شورای عالی فضای مجازی به صحبت درباره اهمیت اجرای این پروژه در توسعه شبکه ملی اطلاعات پرداخت و گفت: توسعه شبکه پهن‌باند کشور از اولویت‌های توسعه فضای مجازی و رکن اصلی شبکه ملی اطلاعات است.

او افزود: در برآوردهایی که در تهیه سند شبکه ملی اطلاعات به عمل آمده، معتقدیم شبکه ثابت نقش زیرساختی برای شبکه وایرلس کشور دارد و به همین دلیل باید پیش از شبکه موبایل توسعه پیدا کند.

امروزه تکنولوژی‌های جدیدی مانند 5G و 6G مطرح است و همچنین نسل‌های جدیدی در حوزه‌های مختلف مخابراتی سیار، سوییچینگ و روتینگ پدید آمده که به سمت شبکه‌های توزیع‌شده نرم‌افزارپایه در حرکت‌اند و ما چاره‌ای نداریم جز اینکه شبکه پهن‌باند را توسعه دهیم.

فیروزآبادی با بیان اینکه کشور ما به دلیل سال‌ها جنگ و تحریم نمی‌تواند توسعه سخت‌افزاری زیادی داشته باشد گفت: ناچاریم از توسعه‌های نرم‌افزاری و مغزافزاری استفاده کنیم که پایه آن استفاده از شبکه پهن‌باند در کشور است.

رئیس مرکز ملی فضای مجازی افزود: باید به فکر توسعه شبکه ملی اطلاعات باشیم و مشکلاتی را هم که در این راه وجود دارد برطرف کنیم. هدف ما در شورای عالی فضای مجازی نیز ارائه سرعتی بیش از ۲۵ مگابیت بر ثانیه بود اما به دلیل نگرانی‌هایی که وجود دارد، همان ۲۵ مگابیت را در نظر گرفتیم. اما امیدواریم به سرعت‌های ۸۰ و ۱۰۰ مگابیت بر ثانیه هم برسیم.

فیروزآبادی در پایان صحبت‌هایش به اهمیت خصوصی‌سازی هم اشاره کرد و گفت: دیگر پول‌های نفتی آنچنانی وجود ندارد که تزریق شود و در این شرایط بخش خصوصی اهمیت ویژه‌ای پیدا کرده است. خدمات باید به سمت خصوصی‌سازی پیش برود اما نه به این معنی که خدمات گران شود.