نره‌گاوانی که با من دویده‌اند

جلوی بازار بورس بمبئی (BSE) مجسمه‌ای برنزی از یک گاو نر بزرگ دیده می‌شود که مردم آن را بدیمن می‌دانند. اولین بار تاریخ جانمایی این مجسمه، که ادای دینی است به مجسمه مشهور گاو پول‌ساز خیابان وال‌استریت نیویورک و نمادی از بازار سرمایه آمریکا، با بحران مالی ۲۰۰۸ و رکود اقتصادی بازار سهام تلاقی پیدا کرد و طی یک هفته بعد از رونمایی آن، بازار رکود سختی را تجربه کرد. به خاطر شگون بد این مجسمه برای بازار سهام، تعداد زیادی از سرمایه‌گذاران بورس به دنبال سقوط ارزش سهام درخواست حذف این مجسمه را دادند. حتی یک منجم پیشنهاد کرد که مجسمه در یک زمان خوش‌یمن‌تر دوباره نصب شود. کار به جایی رسید که گروهی ۲۰۰ تا ۳۰۰نفره از فعالان بورس هند، یک روز تمام در محل این مجسمه دست به اعتراض زدند و خواهان حذف آن شدند. خرافات درباره این مجسمه گاو چنان معروف شده است که حتی اگر شایعه‌ای از بازگشایی محل مجسمه شنیده شود، مردم شروع به فروختن سهام‌شان می‌کنند. همه این سروصداها در حالی به پا شد که مجسمه اصلی که به گاو پول‌ساز معروف است به ادعای آمریکایی‌ها سمبول خوش‌بینی اقتصادی و شکوفایی است و روزانه چند صد توریست به عنوان یکی از جاذبه‌های توریستی نیویورک از آن دیدن می‌کنند و با آن عکس می‌گیرند. وقتی کار به معاملات سهام و اوراق بهادار برسد، بین این دو گاو تفاوت زیادی نیست. بی هیچ شکی می‌توان گفت که نسبت دادن تغییرات بازار سهام، چه شکوفایی و چه رکود، به یک مجسمه از دامنه تعریف یک رفتار منطقی یا عقلایی خارج است. نکته‌ای مهم که نظریه‌پردازان اقتصاد کلاسیک آن را نادیده می‌گیرند. هنگام انجام تحلیل پایه‌ای یا فنی برای پیش‌بینی بازار باید به یاد داشته باشیم که تمامی این تحلیل‌ها بر یک فرض مهم و اساسی استوار هستند: فرض بازار منطقی، یعنی تبادل‌کنندگان سهام رفتار منطقی و...