داده‌های پلتفرم‌ها می‌تواند در اختیار دولت قرار بگیرد

به گزارش پیوست،به گفته محمدصادق فراهانی، معاون حقوقی و امور مجلس مرکز ملی فضای مجازی علاوه‌بر این که گفتمان رقابت به درستی در کشور شکل نگرفته است،‌ قوانین مخصوص به شکایات پلتفرمی نیز وجود ندارد.

به گفته فراهانی داده‌هایی که می‌تواند به خدمات عمومی کمک کنند نباید به‌صورت انحصاری در اختیار پلتفرم باشد. اما داده‌هایی که مربوط به اطلاعات شخصی کاربران پلتفرم‌ها هستند و از سویی دیگر در دسته اطلاعات محرمانه یک کسب‌وکار کار قرار می‌گیرند در دیگر کشورها نیز جزو  موارد امنیتی است و در اختیار نهاد دیگری قرار نمی‌گیرد.

در نشستی که با عنوان شورای رقابت و انحصار پلتفرمی در دانشگاه علامه برگزار شد علی محمد فلاح‌زاده،‌ وکیل دادگستری،‌ به شباهت متن شکایت دیجی‌پی و ازکی‌وام به شکایت تپسی‌فود اشاره کرد.

استفاده از دیتا در یک سرویس سوپراپلیکیشن مجاز است

یکی از مسائلی که به‌طور مفصل در نشست اخیر مطرح شد موضوع داده‌هایی است که پلتفرم‌ها در راستای توسعه محصول خود به‌کار می‌برند.

در این جلسه محمدصادق فراهانی، معاون حقوقی و امور مجلس مرکز ملی فضای به رویه ضدرقابتی اسنپ‌فود در قراردادهای این پلتفرم با رستوران‌ها اشاره کرد به گفته او اسنپ‌فود بعد از محکومیت خود در سال ۱۳۹۶ به دلیل قراردادهای انحصاری با رستوران‌ها، تنها ظاهر قراردادهای خود را تغییر داد و با کاربران خود ۲ نوع قرار عادی و انحصاری عقد کرد.

البته او در میان گفته‌های خود به این موضوع نیز اشاره کرد که اسنپ با استناد به قانون ۹۵۹ قانون مدنی از کاربران رستوران خود خواسته است تا از بخشی از حق معاملاتی خود با دیگر کسب‌وکارهای آنلاین صرف نظر کنند. به گفته او اسنپ در قراردادهای انحصاری خود مزایایی مانند تخفیف را در نظر می‌گیرد تا مشتری خود را وادار به همکاری انحصاری کند. ‌

به گفته محمدصادق فراهانی، معاون حقوقی و امور مجلس مرکز ملی فضای یک سوپراپلیکیشن مانند اسنپ، نمی‌تواند داده‌هایی که در سرویس‌های مختلف خود جمع‌آوری کرده است را با سرویس‌های دیگر به اشتراک بگذارد. برای مثال داده‌هایی که در اسنپ‌فود از کاربران جمع‌آوری شده است نمی‌تواند در اسنپ‌شاپ مورد استفاده قرار بگیرد.

این درحالی است که هیچ قانون صریحی در طرح نظام تنظیم مقررات خدمات فضای مجازی مبنی بر این که یک سوپراپلیکیشن نباید داده‌ها را بین سرویس‌های مختلف خود مورد استفاده قرار دهد وجود ندارد.

به گفته معاون حقوقی و امور مجلس مرکز ملی فضای در هیچ کدام از صورت های مالی اسنپ، نامی از سرمایه‌گذاری که باعث رشد شده باشد آورده نشده است. همچنین رابطه اسنپ با رستوران‌ها یک رابطه ۲طرفه است؛ زیرا هر ۲طرف باعث رشد یکدیگر می‌شوند از همین جهت اسنپ‌فود نمی‌تواند با تکیه بر سرمایه‌گذاری خود در قراردادها انحصار ایجاد کند.

داده‌های پلتفرم‌ها می‌توانند عمومی شوند

علی محمد فلاح‌زاده، وکیل دادگستری در پاسخ به خبرنگار پیوست مبنی بر این که انتظار از پلتفرم‌ها برای تحویل داده‌های خود به کدام نهاد مربوط می‌شود پاسخ داد: «دیتاهایی که جنبه عمومی دارند، ولو اینکه این دیتا‌ها در اختیار بخش خصوصی باشد باید در اختیار نهادهای دیگر قرار بگیرد. اما  انتشار دیتای خصوصی کاربران جرم است و البته خود پلتفرم هم نمی‌تواند آن را بفروشد یا در اختیار کسی دیگر قرار دهد. اما نوعی دیگر از دیتا وجود دارد که مربوط به رفتار رانندگان می‌شود؛ برای مثال این که چه ساعاتی در روز چه ماشینی بیشتر تقاضا می‌شود و یا چه مقصدهایی بیشتر تقاضا می‌شود ارزش اقتصادی دارد و اسنپ حتی می‌تواند این اطلاعات را به دیجی‌کالا بفروشد.»

او همچنین عنوان کرد زمانی که داده‌های کلان در اختیار پلتفرم‌ها قرار می‌گیرد و این اطلاعات ناظر بر خدمات عمومی یا مربوط به امنیت ملی یا عدالت عمومی است باید در اختیار دولت قرار بگیرد. او علت این موضوع را چنین عنوان کرد: زیرا اسنپ دارای موقعیت مسلط است و خدمات عمومی ارائه می‌دهد.

البته فلاح‌زاده در آخر عنوان کرد که درحال حاضر قانونی مبنی بر این که پلتفرم‌ها باید داده‌های خود را در اختیار دولت قرار دهند وجود ندارد.