چین و تحریم‌های فناوری آمریکا: چیپ تولید داخل هم قدیمی‌تر است و هم پر هزینه‌تر

به گزارش پیوست، یکی از نشانه‌های بن‌بست صنعت چیپ چین را می‌توان در سکوت خبری مربوط به پردازنده‌های نسل جدید گوشی‌های هواوی جستجو کرد. هواوی با وجود آغاز پیش سفارش میت ۷۰، هنوز اشاره‌ای به پردازنده این گوشی نکرده است و همچنین پردازنده‌های Ascend این شرکت که برای رقابت با پردازنده‌های انویدیا معرفی شدند موفقیت چندانی ندارند و حتی تولید آنها نیز با محدودیت‌هایی روبرو است.

هواوی دو پردازنده بعدی سری Ascend را براساس همان ساختاربندی ۷ نانومتری طراحی می‌کند. این پردازنده که قرار است پاسخی به چیپ‌های پیشرفته انویدیا باشد براساس یک معماری قدیمی طراحی خواهد شد و دلیل اصلی آن عدم دسترسی هواوی به سیستم‌های لیتوگرافیک ماورابنفش از شرکت ASML هلند است.

به گفته افراد مطلع، این محدودیت‌ها باعث شده تا چیپ‌های این شرکت حداقل تا سال ۲۰۲۶ در یک فناوری قدیمی گیر کنند و تولیدات هواوی در صنعت گوشی‌های هوشمند نیز با محدودیت‌های مشابهی روبر است. این در حالی است که شرکتی مثل اپل از معماری ۳ نانومتری در پردازنده‌های جدید خود استفاده می‌کند.

محدودیت‌های هواوی نه تنها جلوی پیشروی کسب‌وکار این شرکت را می‌گیرد بلکه مانعی بزرگ برای طرح‌های هوش مصنوعی چین است. در نتیجه این محدودیت‌ها چین بیش از پیش در سال ۲۰۲۵ نیز از آمریکا در این حوزه می‌ماند. شرکت‌های پیشتاز تولید چیپ در حال آزمایش معماری‌های بسیار کوچک‌تر برای طراحی چیپ‌های جدید هستند.

شرکت TSMC تایوان که تامین کننده اصلی چیپ‌های اپل و انویدیا محسوب می‌شود، در حال بررسی چیپ‌های ۲ نانومتری است که سه نسل جلوتر از فناوری فعلی فعالان چینی است.

بدتر اینکه شرکت SMIC، مهمترین تولید کننده چیپ‌های چین که با شرکت هواوی همکاری می‌کند، حتی در تولید گسترده چیپ‌های ۷ نانومتری نیز به مشکل خورده است. این شرکت مستقر در شانگهای بازدهی ضعیفی در تولید چیپ‌های ۷ نانومتری دارد و علاوه بر اینکه قادر به پاسخ به تقاضای روز افزون برای این چیپ‌ها نیست، تولیدات آن از به گفته فردی مطلع از اعتبار کافی برخوردار نیستند. تضمینی وجود ندارد که حتی هواوی بتواند چیپ‌های لازم برای پردازنده‌های گوشی و هوش مصنوعی خود را از این طریق تامین کند.

مشکلات هواوی نشانگر تاثیر سنگین تحریم‌های آمریکا است و این شرکت با وجود پیشرفت‌های اولیه نتوانسته است به سطوح بعدی این صنعت نفوذ کند.

هواوی در سال‌های اخیر به یکی از بازیگران اصلی در تلاش چین برای خودکفایی در حوزه‌های مهمی مثل نیمه‌رسانا و هوش مصنوعی تبدیل شده است. با این حال این شرکت مستقر شنژن در عین سرمایه‌گذاری گسترده روی بخش تحقیق و توسعه و برخورداری از حمایت دولتی در ایجاد یک زنجیره عرضه مطمئن و همپایی با فناوری‌های آمریکا به بن‌بست خورده است.

یکی از مهمترین موانع این مسیر، کیفیت پایین تجهیزات چینی است. پکن از تولیدکنندگان چیپ داخلی خواسته تا از ماشین‌های ساخته داخل استفاده کنند اما عدم دسترسی به ماشین‌های لیتوگرافی ماورابنفش مانع از پیشروی شده است.

هواوی و دیگر شرکت‌های چینی در پاسخ به این محدودیت‌ها به روش‌های تازه روی آورده‌اند.

تولیدکنندگان چیپ تحت حمایت دولت چین در تلاشند تا با ترفند الگونگاری چهارگانه بر محدودیت‌های موجود با ماشین‌های لیتوگرافی قدیمی ASML چیره شوند.

یونگ‌وو لیو، تحلیلگر شرکت تحقیقات Yole Group، می‌گوید این روش علاوه بر اینکه به منابع زیادی نیاز دارد، احتمال خطا را نیز افزایش داده و خروجی شرکت را کاهش می‌دهد.

به گفته یکی از افراد مطلع، استفاده از این ترفند بازدهی کافی را نداشته است زیرا تجهیزات بی کیفیت داخلی باید در کنار سیستم‌های ASML استفاده شوند. به گفته او، مهندسان حداقل در یک خط تولید آزمایشی مجبور شدند تا برای رسیدن به خروجی، تجهیزات چینی را با تجهیزات خارجی جایگزین کنند.

لیو می‌گوید: «الگونگاری چندگانه به گام‌های بیشتری در فرایند منجر می شود که خطر معایب و تغییر را بیشتر می‌کند. همچنین، با توجه به پیچیدگی بیشر و هزینه بالای الگونگاری چندگانه، از لحاظ اقتصادی هم برای تولید عمده گره‌های پیشرفته مثل ۵ نانومتری چندان اجرایی نیست.»

دولت بایدن دسترسی چین به پیشرفته‌ترین تجهیزات تولید چیپ از شرکت‌های آمریکایی مثل Applied Materials و Lam Research را محدود کرده است و فعالان این کشور به چیپ‌های پیشرفته انویدیا نیز دسترسی ندارند.

در عین حال، هواوی برای عرضه گوشی‌های هوشمند خود به چندین پردازنده برند کیرین در سال نیاز دارد و قصد دارد چیپ‌های هوش مصنوعی Ascend را در مقیاس چند صد هزارتایی به تولید برساند. پکن در سال جاری از شرکت‌های چینی خواست تا استفاده از چیپ‌های انویدیا را کنار بگذارند و از گزینه‌های داخلی مثل هواوی استفاده کنند.

هواوی در سال ۲۰۲۳ از گوشی معروف میت ۶۰ پرو با پردازنده ۷ نانومتری رونمایی کرد. این مساله باعث افزایش اعتبار هواوی در بازار داخلی شد و میزان فروش این شرکت نیز در بازارهای داخلی افزایش چشمگیری داشت.

با این حال یکی از نشانه‌های به مشکل خوردن هواوی را می‌توان سکوت این شرکت در سال ۲۰۲۴ درمورد پردازنده سری جدیدی گوشی‌های این شرکت دانست. همچنین تاریخ عرضه این گوشی‌ها نیز نسبت به میت پرو ۶۰ به تاخیر افتاده است.

هواوی سعی دارد تا در تاریخ ۲۶ نوامبر از گوشی‌های جدید میت ۷۰ رونمایی کند و با اینکه روند پیش سفارش این گوشی‌ها آغاز شده است، هنوز هیچ تبلیغاتی درمورد مشخصه‌های سخت‌افزاری این گوشی را مشاهده نمی‌کنیم. در عوض این شرکت طی ماه‌های گذشته روی پیشرفت و توسعه سیستم‌عامل هارمونی تمرکز کرده است.

لیو می‌گوید: «چین با وجود بهبود روند الگونگاری چندگانه یا تولید ابزارهای EUV داخلی، همچنان با چالش‌های جدی برای تولید معماری ۵ نانومتری به شکلی سوددهی و در مقیاس مناسب روبرو است.»