سلامت دیجیتال راهکاری برای کاهش فقر

محمد فاضلی مدیر این پنل در ای زمینه گفت: این داده‌ها نشان می‌دهند هزینه‌های سلامت در ایران کمرشکن و یکی از عوامل ایجاد فقر است. به همین دلیل کنترل هزینه در بخش سلامت یکی از کارهای مهم است. آمریکا بالاترین هزینه سرانه درمان را دارد ولی در فرانسه که این هزینه نصف امریکا است، بهترین صنعت درمان را دارند. از این داده‌ها می‌توان نتیجه گرفت پول بیشتر مشکل درمان را حل نمی‌کند.

بازار سلامت ۷۰۰ همت است

مسعود اعتمادیان، هم‌بنیان‌گذار گروه بیمارستان‌های محب، با اشاره به مشکلات ابتدایی بر سر راه توسعه و مشکلاتی مانند قطع برق بیمارستان در سال‌های گذشته گفت: متوجه شدیم بیمارستان کامپیوتر ندارد، ولی اولین HIS (سیستم اطلاعات بیمارستان) در بیمارستان‌های دولتی را اجرا کردیم. روزی دیدم مردم صف ایستاده‌اند و متوجه شدم سیستم‌ها را قطع کرده‌اند و افراد در برابر تغییر مقاومت می‌کند. اما بعد از اجرای برخی اصلاحات، بدون اینکه تغییری در خدمت دهیم ۵۰ درصد درآمدمان بیشتر شد. در اغلب بیمارستان‌ها سیستم HIS با سیستم مالی در ارتباط نیست و نمی‌توان پرونده سلامت و پرونده مالی بیمار را به‌طور همزمان در اختیار داشت.
اعتمادیان در ادامه گفت: حجم مارکت سلامت ایران ۷۰۰ هزار میلیارد تومان است که نصف آن در بیمارستان‌ها است. من یقین دارم این عدد را می‌توان با دیجیتالی‌شدن بسیار بهینه کرد ولی معتقدم باید این کار در یک سامانه یکپارچه انجام شود. فکر می‌کنم حداقل ۲۰ درصد این عدد صرفه‌جویی می‌شود بدون اینکه تغییری در ارائه خدمت ایجاد شود. ولی نیاز به اراده حاکمیتی دارد. اکنون این داده‌ها چند تکه است ولی یکپارچه نیست.
اعتمادیان به صنعت بیمه نیز اشاره کرد و گفت: در کشور چیزی به نام صنعت بیمه در بخش درمان سراغ ندارم. یک صندوق داریم که در آن پول می‌ریزیم و بعد خرج می‌کنیم. به عنوان کسی که دغدغه سلامت ایران را دارم فکر می‌کنم همین یک کار یعنی دیجیتالی‌شدن حوزه سلامت یک تحول بزرگ ایجاد می‌کند.
محمد فاضلی مدیر این پنل در تکمیل صحبت‌های اعتمادیان گفت: با دیجیتالی شدن ۲۰۰ هزار میلیارد تومان می‌توان ذخیره کرد که معادل ۴ میلیارد دلار است. قبلا در یک بیمارستان خصوصی حساب کردم برای هر بیمار که وارد می‌شود میانگین ۳ میلیون تومان هزینه می‌کنیم و بعد در بیمارستان دولتی متوجه شدم این عدد ۵ میلیون تومان است.
اعتمادیان در پایان گفت: امنیت، سلامت و آموزش سه وظیفه اصلی حاکمیت‌ها است. آنها هر نوع تفکر سیاسی داشته باشند حتما به دنبال بهبود حوزه سلامت هستند. دیگر پولی نداریم که به سلامت اضافه کنیم اگر بخواهیم منابعی را وارد این حوزه کنیم باید از امنیت یا آموزش خرج کنیم. به همین دلیل راهی جز فناوری‌های جدید و حوزه دیجیتال نداریم.

صنعتی سازی درمان، راه تحقق عدالت

محمود جراحی، صاحبنظر در حوزه سلامت دیجیتال با اشاره به اینکه هوش مصنوعی سال‌ها است که وجود دارد و استفاده می شود گفت از نوامبر 2022 با ورود ChatGPT به قولی این فناوری که قبل زیر خاک بود اکنون به سطح آمده است. در یک جایی هوش مصنوعی برتری دارد و در یک جایی انسان برتری دارد. کاسپاروف می‌گوید نه هوش مصنوعی و نه انسان بر یکدیگر برتری ندارند ولی ترکیب این دو که آن را یک اسطوره مانند سِنتور می‌تواند یک قهرمان باشد.
برای تحقق عدالت راهی جز صنعتی سازی درمان نداریم. در سال ۲۰۲۲ ده درصد GDP‌ دنیا در حوزه سلامت هزینه شده‌ است که نصف آن در امریکا است. در ایران در سال ۱۴۰۱ حدود ۲۱۱ هزار میلیارد تومان بودجه عمومی این حوزه بوده است و ۱۹۰ همت نیز مردم خرج کرده‌اند. اما امسال پیش‌بینی می‌کنیم فقط بخش دولت ۴۰۰ همت و مردم نیز ۳۰۰ همت در حوزه سلامت هزینه کنند. باید توجه داشته باشید کل صنعت مخابرات و ارتباط روی هم ۷۵ همت است و اگر هزینه چند بخش در این ابعاد را روی هم بگذاریم اندازه سلامت نمی‌شود. فکر می‌کنم در ایران حداقل ۴۰ درصد این عدد را اتلاف هزینه داریم به همین دلیل باید صنعتی سازی کنیم که در آن می‌توانیم از هوش مصنوعی استفاده کنیم.

مشاوره پزشکی همچنان در حال رشد است

گلرخ داوران مدیرعامل اسنپ دکتر، با اشاره به مشکلاتی که بر سر راه توسعه کسب‌وکارهای حوزه سلامت وجود دارد، گفت: تا زمانی که کسب‌و‌کارهای حوزه دیجیتال به رسمیت شناخته نشوند و تا زمانی که بحث دیتا حل نشود. شاید قدم برداشتن به جلو خیلی دشوار باشد. برخلاف پیش‌بینی‌ها مشاوره پزشکی بعد از کرونا فروکش نکرد و در حال رشد است زیرا این کسب‌وکارها برای افراد دسترسی به خدمات درمان و بهداشت ایجاد می‌کنند. این استارت‌آپ‌ها برای صنعت بیمه هم منافع زیادی دارند زیرا باعث می‌شوند که مشکل در مراحل اولیه بیماری شناخته شود و هزینه‌های جدی بعدی کاهش پیدا می‌کند.
داوران با اشاره به خدمات ارائه شده توسط کسب‌وکارهای فناورانه حوزه سلامت گفت: تهیه نسخ دارویی از دیگر مزیت‌ها است. در کشور کمبودهای دارویی وجود دارد و کاری که ما می‌کنیم این است که با یک الگوریتم در بین صدها داروخانه جستجو می‌شود تا دارو تهیه شود. در بخش کشف تقلب در قسمتی که مربوط به بیمه های پایه است ما فرایند کشف تقلب را انجام می‌دهیم. با سه بیمه در بیمه‌‌‌های تکمیلی همکاری می‌کنیم و می‌دانیم مشاوره پزشکی چقدر هزینه را کاهش می‌دهد.
توسعه کسب‌وکارهای دیجیتالی و فناوری را باید به عنوان یک حق شهروندی بخواهیم چون به سلامت همه ما کمک می‌کنند. اسنپ دکتر ۱۰ میلیون کاربر دارد و با بیش از ۷ هزار پزشک همکاری می‌کند. ضمن اینکه در تمام شهرهای ایران قابل استفاده است.

۴۵ درصد جمعیت دنیا برای بیماری گوگل می‌کنند

ژوبین علاقبند، عضو هیات مدیره گروه مدیریت سرمایه لیان با اشاره به اهمیت فناوری‌هایی که آنها را تحول‌آفرین می‌نامند با یک مثال از فرآیندی درمان موضوع خود را توضیح داد که در آن از زمان بروز علامت بیماری تا زمان درمان کامل و پیگیری‌های پس از آن را می‌توان به صورت آنلاین انجام داد. او گفت: امروز بالغ بر ۴۵ درصد جمعیت دنیا وقتی علائم بیماری می‌بینند به گوگل مراجعه می‌کنند و به صفحه استارت‌آپ‌هایی می‌رسند که می‌توانند در همان جا وقت آنلاین بگیرند و گام بعدی این است که مشاوره پزشکی می‌تواند یک ویزیت آنلاین باشد. سپس برای اطلاعات بیشتر مانند آزمایش خون و تشخیص باز هم شرکت‌هایی هستند که آنلاین رزرو می‌کنید و آنها به محل شما مراجعه می‌کنند زمانی که اطلاعات دست دکتر رسید آنلاین نسخه نوشته می‌شود و تجویز انجام می‌شود. باز هم سرویس‌های آنلاین حمل دارو آن را انجام می‌دهند. سپس بحث پیگیری است که می‌توانید اطلاعات روزانه را وارد کنید و پزشک هم به‌طور مرتب پیگیری کند و روند تاثیر دارو را ببیند. با اپ‌های بسیار زیادی می‌توان سبک زندگی را بهبود داد و نکته اینجا است که از ابتدای این مراحل شما از خانه بیرون نرفته‌اید. این یک مثال است که اثر دیسراپت را در صنعت سلامت نشان می‌دهد.

او در ادامه گفت: در فرانسه که امروز از پیشرفته‌ترین کشورهای دنیا است، اگر قصد دریافت نوبت داشته باشید فقط باید آنلاین اقدام کنید. ضمن اینکه ابتدا یک پزشک عمومی بیمار را می‌بیند و سپس ارجاع داده می‌شود. در تمام مراحل از این فرآیند داده تولید می‌شود. وقتی بزرگ‌داده‌ها تولید می‌شود می‌توان از آن برای کاهش هزینه‌ها و بهبود فرآیندها استفاده کرد. فرانسه دو سال پیش نام وزارت بهداشت خود را به پیشگیری و بهداشت تغییر داد. پیشگیری با تحلیل داده‌های بدست آمده از فناوری‌های حوزه سلامت انجام می‌شود و کار دوم شخصی‌سازی حوزه درمان است تا درمان مناسب هر شخص ایجاد شود و این فقط با پرونده‌های الکترونیک انجام‌پذیر است.

قبل از هر اتفاقی باید قوانین موثر با داده‌ها مشخص شود. موضوع بعدی اینکه استارت‌‌آپ‌ها وارد حوزه‌هایی شده‌اند که قوانینی وجود ندارد باید با کمک قانون‌گذار قوانینی وضع کرد که محدودکننده نباشد.

بیمارستان دیجیتال ایجاد کردیم

رضا نعناکار، از مدیران بیمارستان محب کاشان با اشاره به نحوه شکل‌گیری این بیمارستان گفت: بیمارستان محب کاشان که در سال ۹۳ توسط خیرین ساخته شد یک بیمارستان کامل است که دو سال خاک می‌خورد ولی اکنون بخش‌های متنوعی دارد. ما در این بیمارستان ۲۹ نمایشگاه هنری برای همراهان بیمار برگزار کردیم. تمام لابی‌های بیمارستان را کتابخانه کردیم. صدهزار جلسه رادیوتراپی ۲۵ هزار جلسه شیمی درمان انجام دادیم ولی هیچ فرانشیزی از بیمار دریافت نکردیم. سال گذشته ۳۲ میلیارد تومان خدمات رایگان ارائه شده است. اولین همراه سرای سنتی کاشان را همان سال افتتاح کردیم که به شکل رایگان در اختیار بیماران قرار می‌گیرد.
نعناکار در ادامه گفت: این تخفیف‌ها در حالی است که یک بیمارستان سودده هستیم و تمام ترازهای ما مثبت است و علت آن را دیجیتالی شدن می‌دانیم. ما از همان سال اول زیرساخت‌های فناوری اطلاعات را تقویت کردیم. سیستم‌های HIS‌ خاستگاه دولتی دارند و بسیار ابتدایی هستند ولی ما برنامه نرم‌افزاری همکاران سیستم را به سیستم HIS متصل کردیم. قبل از این داده‌ها قابل استفاده نبود باید داده‌ها به‌طور هزمان استفاده شود و اکنون در لحظه می‌توانیم درآمد و هزینه‌های بیمارستان را بدانیم. این خود میتواند مانع تبانی و سواستفاده‌های آتی شود.

سلامت مدرن متمرکز بر بیمار است نه پزشک

نیما نامداری، مدیرعامل شرکت کارنامه، با اشاره به مهمترین عوامل مرگ انسان‌ها گفت: در سال ۱۹۰۰ مهمترین بیماری‌ها ذات، الریه، سل، اسهال و دیفتیری بوده‌اند ولی در سال ۲۰۲۰ بیماری‌های قلبی، سرطان و کوید ۱۹ عامل مرگ‌و‌میر بوده‌اند. بیماری‌های قدیمی حاد بودند و نتیجه مشخص داشت بیماری های امروز اکثرا مزمن هستند و ممکن است تمام عمر با ما باشند. اما در بیماری‌های قدیمی یک پروژه درمان داشتیم که پزشک مدیر این پروژه بود و اقتدار داشت. قرن‌ها بدن انسان مانند یک صندوق دربسته بوده و پزشک حدس‌هایی در مورد علل و درمان داشته است. ولی امروزه بدن باز شده و داده‌های آن بیرون آمده است. توجه داشته باشید بیشترین داده‌هایی که در جهان تولید می‌شوند در حوزه سلامت است. هر بیمار حدود ۸۰ مگابایت داده EMR‌ تولید می‌کند و بدن انسان مانند یک پلتفرم داده‌های باز شده است. اگر قرار باشد تمام داده‌های حوزه سلامت جمع‌آوری شود در ثانیه ۲۳۱۴ اگزابایت داده تولید خواهد شد.
نامداری در ادامه با توجه به تغییراتی که در این فرایند ایجاد شده گفت: سلامت مدرن متمرکز بر بیمار است نه پزشک. بیمار است که در میان گزینه‌های مختلف انتخاب می‌کند. در نتیجه بیمار قدرتمند شده است. نظام سلامت مدرن بیمار محور است ولی نظام سنتی مانند نظام سلامت و درمان ما مبتنی بر پزشک است. این واقعیتی است که باید رگولاتور برای بازیگران جدید در نظر داشته باشد.