مردادماه 1396، وقتی حسن روحانی، بعد از اما و اگرهای بسیار و مطرح شدن نامهای آشنایی از میان مدیران باسابقه صنعت ICT، محمدجواد آذری جهرمی را برای پست وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات دولت دوازدهم به مجلس معرفی کرد، تعجب و بهت بسیاری را برانگیخت؛ اما با تمام حواشی او توانست در 29 مرداد 1396 با نمرهای ناپلئونی رای اعتماد نمایندگان مجلس را کسب کند و راهی سیدخندان شود. حالا با گذشت دو سال از آن روزها، زمزمههایی از کاندیدا شدن جهرمی در انتخابات ریاست جمهوری دوره سیزدهم شنیده میشود. دوران وزارت وزیر ارتباطات دولت دوازدهم به نیمه رسیده و شاید این زمان فرصت خوبی باشد تا با سنجش کارهای او در این دو سوال مشخص شود که جوانترین عضو کابینه دولت دوازدهم چقدر توانسته بر اساس وعدههایش عمل کند و پاسخگوی خواستههای جامعه باشد.
ماهنامه پیوست – شماره 71- شهریور 1398
با صدای: میثم قاسمیدو سال از زمانی که محمدجواد آذری جهرمی به عنوان وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات توانست از مجلس رای اعتماد بگیرد، گذشته است. از آن زمان تاکنون جهرمی به عنوان یکی از مردان خبرساز کابینه همواره در رسانههای رسمی و غیررسمی حضور داشته و اکنون بسیاری از مردم او را میشناسند؛ اما قضاوت عموم مردم درباره جهرمی بیشتر ناظر به حضور او در فضار رسانه است. اکنون که دو سال آغاز به کار او میگذرد، کارنامه وزیر جوان در حوزه عملی و تحقق وعدهها چگونه است؟
ماهنامه پیوست در شماره 71 خود به صورت مفصل عملکرد وزیر ارتباطات و میزان تحقق وعدههای او را بررسی کرده است. در این شماره، برخی از منتقدان شناخته شده جهرمی درباره عملکرد او اظهار نظر کردهاند و گفتوگوی مفصلی با وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات درباره عملکردش انجام شده است. جهرمیسنج، تایملاین و اینفوگرافیک از دیگر مطالب پرونده این شماره هستند.
در بخش خدمت و تجارت نیز موضوع مصوبه دولت در زمینه استخراج رمزارزها بررسی شده و در بخش باشگاه مدیران با رسول سرائیان گفتوگو شده است. پرونده این شماره بخش جهان نیز به موضوع روابط عمومی در استارتآپها اختصاص دارد.
شما میتوانید با گوش کردن این شماره از رادیو پیوست از کلیات موضوعات مطرح شده در ماهنامه مطلع شوید و پس از آن مطالب و مقالات دلخواه خود را بخوانید. هماکنون نسخه الکترونیکی شماره 71 ماهنامه پیوست از طریق جار و فیدیبو در دسترس است و نسخه کاغذی نیز منتشر شده است.
علی فیروزی، رئیس مرکز ملی مطالعات، پایش و بهبود کسبوکار وزارت امور اقتصادی و دارایی را درست روز بعد از رونمایی از فاز اول پروژه صدور مجوزها از درگاه ملی مجوزهای کشور برای صدور یکپارچه مجوزهای صنفی دیدم. هنوز خستگی شب گذشته از تنش بیرون نرفته بود اما خوشحال بود که توانسته یک بخش از پروژه را به سرانجام برساند. وقتی از درگاه ملی مجوزها با عنوان پنجره واحد نام بردم همان ابتدا تاکید کرد که این پنجره واحد نیست. یک کشور نمیتواند چندین پنجره واحد داشته باشد، هر کشوری فقط یک پنجره واحد دارد و آن هم در بخش تجارت کشور فعال است.
او سختی کارش را در این میدانست که فقط روی یک حوزه متمرکز نیست و باید از گاوداری و دامپروری سر در بیاورد تا حوزه ماینینگ، چرا که اگر قرار باشد برای هرکدام مجوزی صادر شود همه آنها در زیرمجموعه درگاه ملی مجوزهای کشور جای میگیرند.
او در این گفتوگو مثالهای شنیدنی و جالبی میزند که موضوع را بسط و شرح دهد. مصاحبه کامل ما با علی فیروزی را بشنوید.
سرانجام روز موعود فرا رسید و اتفاقی که بسیاری نسبت به وقوع آن هشدار داده بودند، رخ داد. شرکتهای اینترنتی به مرز ورشکستگی رسیدند و بازار اینترنت ثابت کشور مانند برف در آفتاب تابستان در حال آب شدن است. اکنون بازی به مرحلهای رسیده که هیچکدام از طرفها برنده آن نخواهند بود؛ نه شرکت مخابرات ایران، نه دولت و نه شرکتهای FCP دیگر نمیتوانند از ادامه این روند سودی برای خود متصور باشند. با این همه، تغییر شرایط بازی نیز بسیار سخت شده و از عهده یک گروه خارج است. شاید حتی همه با هم نیز نتوانند این مرحله را به سلامت پشت سر بگذارند.
گزارش میثم قاسمی درباره سرنوشت ارتباطات ثابت کشور و شرکت مخابرات ایران که به نظر میرسد به هم گره خورده است را بشنوید.
سیاستهای دولت زندگی را برای ما سخت کرده
با صدای: سونیتا سراب پورروزگار بر اپراتورهای اینترنت ثابت هر روز سخت و سختتر میشود. هر اتفاق و خبری میتواند این شرکتها را تا مرز فروپاشی پیش ببرد و زخمی عمیق بر پیکره نیمهجان آنها بزند. یک روز تمدید انحصار پروانه فیبر نوری آنها را در شوکی بزرگ فرو میبرد و روز دیگر توسعه شبکه نسلهای سوم و چهارم تلفن همراه میتواند ادامه حیاتشان را به خطر بیندازد. حالا هم تورم و شرایط سخت اقتصادی کشور باعث شده نفسهای آنها به شمار بیفتد. شاید برای همین است که در یک ماه گذشته اکثر مدیران شرکتهای اینترنتی اعلام کردهاند برای جلوگیری از ورشکستگی کامل و خروجشان از این بازار باید تعرفه اینترنت ثابت کشور حداقل 50 درصد افزایش پیدا کند. بدون شک افزایش تعرفه در این بخش آخرین تقلاهای 17 شرکت دارنده پروانه ارتباطات ثابت (FCP) است که از مجموع 10 میلیون کاربر اینترنت ثابت، سهمی در حدود 3/5 میلیون دارند.
در میزگردی که به بهانه درخواست شرکتهای اینترنتی برای افزایش تعرفه اینترنت ثابت با مدیران چهار شرکت اصلی این بازار یعنی شاتل، آسیاتک، پارسآنلاین (ادغامشده با هایوب) و صبانت در پیوست برگزار کردیم، آنها بر این باورند که جسارت نداشتن رگولاتوری در مقابل مخابرات، اپراتور قالب این حوزه و سیاستهای اشتباه اینترنتی دولت سبب شده حالا 17 شرکت اینترنت ثابت در شرایط سختی برای ادامه فعالیت خود قرار گیرند. هرچند در سوی دیگر این میزگرد معاون وزیر ارتباطات و رئیس سازمان تنظیم مقررات اعلام کرد این سازمان و وزارت ارتباطات تمام تلاشش را برای حمایت از شرکتهای اینترنت ثابت به کار بسته، اما این شرکتها هم نباید عدم سرمایهگذاری مناسب در حوزه ارتباطات را به گردن وزارت ارتباطات و قانونگذاری در این حوزه بیندازند. میزگرد پیوست درباره تعرفه اینترنت ثابت را بشنوید:
«اعتراض شرکتهای اینترنتی به کاهش نرخ اینترنت/ تعرفه پایین دیتای موبایل به توسعه اینترنت ثابت ضربه میزند/ کاهش بیشتر قیمت اینترنت با مصوبات جدید رگولاتوری امکانپذیر نیست/ قیمت اینترنت در ایران ارزانتر از کشورهای توسعهیافته/ با این تعرفهگذاری اینترنت امکان توسعه شبکه را نداریم/ اعتراض 16 شرکت اینترنتی به حذف فضای رقابت آزاد/ اینترنت ارزان موبایل نباید جایگزین ADSL شود/ و…»
این جملات تنها تیتر خبری برخی از اعتراضاتی است که مدیران شرکتهای اینترنتی با واسطه قرار دادن رسانهها به گوش مدیران وزارت ارتباطات رساندهاند. تیترهایی که از سال 92 تاکنون بارها از سمت این مدیران تکرار شده و پیوسته واکنش وزارت ارتباطات هم به این درخواست یک جمله بوده: تعرفه اینترنت ثابت تغییر نمیکند.
گزارش سونیتا سرابپور میخواهد به این سوال پاسخ دهد که آیا تغییر تعرفهها اینترنت ثابت را نجات خواهد داد؟ این گزارش را در لینک زیر بشنوید:
ساعت 11 صبح است. جلسه علنی مجلس همچنان در صحن ادامه دارد. بعضی نمایندگان در جمع خبرنگاران حاضر شدهاند. بیشتر پرسشها درباره انتخابات داخلی کمیسیونهای تخصصی است و کاهش ساعات جلسات کمیسیونها؛ اما در این میان، محمداسماعیل سعیدی، عضو کمیته فضای مجازی مجلس، با لحن اعتراضی میگوید: «واقعاً نمیدانم هیاترئیسه چه فکری کرده است؟ به خاطر این تصمیم، جلسه کمیته فضای مجازی در مورد ارزهای دیجیتالی برگزار نمیشود.» و در حالی که جمع خبرنگاران را ترک میکند، زمزمه میکند: «باید در این موارد سریعتر تصمیمگیری کنیم.»…
در هفتههای اخیر بحث ارزهای دیجیتالی و ماینینگ بسیار خبرساز شده است، گزارش بهناز توحیدی درباره بحثهای ماه گذشته در مجلس که در این باره رخ داده را بشنوید.
داستان تولید در کشور ما داستانی پرسوز و گداز است. هیچکس از شرایط راضی نیست اما همه نیز اصرار میکنند که جز مسیر تولید مسیر دیگری را در شرایط فعلی نمیتوان پیمود. سال گذشته درست در روزهای ابتدایی سال، وقتی که هنوز نوسانات ارزی به اوج خود نرسیده بود، اولین خط تولید توسنتکنو آغاز به کار کرد. آن زمان بسیاری در شک و تردید بودند که ایجاد یک خط تولید آن هم درست در شرایطی که آینده اقتصادی کشور مشخص نیست اقدامی درست به شمار میآید یا خیر. حال پس از یک سال مدیران این شرکت با وجود تمام فراز و فرودهای پیش رویشان این اقدام را مثبت ارزیابی میکنند. گفتوگوی پیوست را با حمید همتی، قائممقام مدیرعامل توسن تکنو، را در این زمینه بشنوید.
تولید در شرایط کنونی بهصرفه است
با صدای: نسیم سلطان بیگیتولیدکنندگان حاضرند در هر شرایطی کار کنند، به شرطی که ثبات نسبی بر بازار حاکم باشد. انتقادی که بیشتر تولیدکنندگان این روزها مطرح میکنند بیثباتی در بازار است، آن هم نه بیثباتی در بازار ارز؛ بیشتر از بیثباتی در تصمیمگیریها گلایهمندند چراکه تصمیمگیری و برنامهریزی را طی یک دوره زمانی مشخص برای بسیاری از تولیدکنندگان مشکل میکند. تولیدکننده به چیزی جز ثبات نیازی ندارد در غیر این صورت رسیدن به اهداف و برنامههای تعیینشده برایشان سخت میشود.
برای بررسی وضعیت تولید تجهیزات بانکی با شاهین جوانمردی، معاون تولید سختافزار فناپ تک، به گفتوگو نشستهایم که در زیر میشنوید.
کتاب «بینام» داستان مردی است که به جنگ با بیماری ناشناختهای میرود تا به خانوادهاش برگردد؛ به همه آن چیزی که یک عمر با خون جگر به دست آورده، و چنان برای حفظ آن میجنگد که دیگر از دستشان ندهد. داستانی که بیشباهت به حال و روز این روزهای تولیدکنندگان تجهیزات بانکی نیست. همانهایی که در سالهای اخیر در صدر نامگذاریهای سالانه ایستادهاند و رونق کسبوکارشان محور تلاشهای اقتصادی سران دولت قرار گرفته است؛ اما آنها همچنان برای رونق تولیدی که جگرگوشهشان محسوب میشود میجنگند و میخواهند دوباره به خانواده بزرگی، که این روزها بسیار کوچک شده، بازگردند.
گزارش نسیم سلطان بیگی درباره وضعیت این روزهای تولیدکنندگان تجهیزات بانکی بشنوید.
تولید این روزها حال و روز چندان خوشی ندارد. از پس توفان تورمی سال 97، بحران اقتصادی کمکم چهره خود را نشان داد. شاید فاصله کوتاه این بحران با بحران پیشین در اوایل دهه 90 بود که دستوپای تولید را بیش از پیش بست و شاید تضعیف بخش تولید در سایه رونق بخش غیرمولد در ایران، زمینههای بروز بحران را آشکار کرده است.
حالا تورمی گزنده جایجای بدن اقتصاد ایران را نشانه رفته، طعم گس آن زیر زبان هر تولیدکننده و هر مصرفکنندهای است، رشد اقتصادی ایران منفی شده و طبق پیشبینیها منفی خواهد ماند؛ این بدان معناست که صحبت از رونق تولید باید بماند برای وقتی بهتر، زمانی که ثبات به بازارهای ایران بازگشته باشد. گزارش زهرا علیاکبری را صدای الیاس گرجی درباره حال و روز این روزهای تولید بشنوید.
سروش قاضینوری یکی از مدیرانی است که در دوران جدید وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات وارد این وزارتخانه شده و اکنون معاون سیاستگذاری و اعتباربخشی سازمان فناوری اطلاعات است. او به واسطه جایگاهش چندان در رسانهها حضور ندارد اما یکی از مدیرانی است که پیادهسازی طرحهای مدیران ارشد وزارتخانه را بر عهده دارد.
قاضینوری، که پیش از این مدیر گروه فناوریهای نوین مرکز پژوهشهای مجلس بوده، حدود شش ماه است که به عنوان مامور به خدمت از هیات علمی دانشگاه علامه به سازمان فناوری اطلاعات نقل مکان کرده است. بهانه گفتوگوی پیوست با او، تصویب آییننامه نوآفرین در هیات دولت است. آییننامهای که وزارت ارتباطات بیش از یک سال بود تلاش داشت آن را به تصویب هیات دولت برساند. مصاحبه ما با سروش قاضینوری را درباره آییننامه نوآفرین بشنوید.
فضای استارتآپی که حداقل در هشت سال گذشته شکل گرفته یا بسیاری از ادبیات و جغرافیایی که در این فضا دیده میشود، مرهون وجود مجموعههایی است که در توسعه این فضا نقش تعیینکنندهای داشتهاند. از جمله این مجموعهها میتوان به سرآوا اشاره کرد؛ هلدینگی که طی سالهای گذشته شرکتهای استارتآپی بزرگی مانند دیجیکالا و کافهبازار از دل آن بیرون آمدهاند. تاثیر سرآوا بر این فضا آنقدر جدی است که چه این مجموعه را دوست داشته باشید و چه از آن انتقاد کنید، باید آن را به عنوان یک واقعیت بپذیرید.
بنابراین وقتی قرار باشد در مورد موانع شکلگیری نسل دوم شرکتهای استارتآپی صحبت کنید درستترین جا برای سر زدن به آن شرکت همآوا است. شرکتی که در روایت رضا کلانترینژاد، مدیرعامل این مجموعه، در امتداد سراوآ یا به تعبیری در کنار سرآوای جدیدی که متولد شده شکل گرفته است. همآوا که قرار است افرادی را به خود جذب کند که به قول مدیرعاملش میتوانند آرزوها و رویاهایشان را زندگی کنند، تمام ماموریتهای این هلدینگ بزرگ در زمینه سرمایهگذاری مرحله اول رشد، مدیریت نوآوری و سرمایهگذاری روی نوآوری را عهدهدار خواهد بود. به عبارتی و آنطور که کلانترینژاد در گفتوگو با پیوست میگوید، در واقع تمام DNA و روحی که قرار بود از ابتدا در سرآوا باشد حالا در همآوا وجود دارد. گفتوگوی ما با رضا کلانترینژاد را بشنوید.
راهروها و طبقات برجشیشهای صندوق نوآوری و شکوفایی نسبت به سال گذشته در همین زمان، که برای پرونده ارزشگذاری شرکتهای استارتآپی و گفتوگو با رئیس هیات عاملش به آن آمده بودیم، بسیار خلوتتر است و کمترین رفتوآمد را در طبقات دارد. اگر روزهای شلوغ و افراد پرونده به دست را در حال رفتوآمد در طبقات صندوق دیده باشید، حتماً این سکوت در یکی از ساعات کاری روز گرم بهاری برایتان بسیار تعجببرانگیز خواهد بود.
وقتی به اتاق وحدت برای مصاحبه وارد میشویم یکی دیگر از موارد حیرتانگیز، پرنور شدن و کوچک شدن اتاقی است که رئیس هیات عامل صندوق نوآوری در آن کارهایش را پیگری میکند؛ جایی که به جای میز بزرگ و همیشگی، یک میز کنفرانس جمع و جور جای گرفته و چند مبل هم احتمالاً برای پذیرایی از مهمانان در گوشه دیگری از اتاق دیده میشود. وقتی وحدت با آن لهجه یزدی درباره صندوق صحبت میکند میتوان فهمید این تغییرات نه تنها در ظاهر ساختمان و اتاقهای صندوق که در تیم مدیریتی آن هم اتفاق افتاده است. با علی وحدت، رئیس هیات عامل صندوق نوآوری و شکوفایی، در مورد سیاستگذاریهای جدید این صندوق برای حمایت از اکوسیستم استارتآپ به گفتوگو نشستهایم که در ادامه میشنوید.
شاید وقتی یک سیب چرخید و از درخت در آغوش آیزاک نیوتن افتاد تا بهانهای باشد که بتواند قانون جاذبه را کشف کند، یا وقتی داوینچی مونالیزا را میکشید و گالیله میگفت زمین به دور خورشید میچرخد، هیچکدام فکر نمیکردند در پس یک ایده و طرح ساده دیگر هیچگاه تاریخ آنها را فراموش نخواهد کرد. اتفاقاتی هم که در اواخر دهه 80 و اوایل دهه 90 در بازار کسبوکارهای اینترنتی ایران رخ داد، در زمان خود به نظر نمیرسید یک اتفاق تاریخی و نویدبخش تحولی بزرگ در بازار تجارت الکترونیکی کشور باشد. گزارش سونیتا سرابپور درباره نسل دوم استارتآپهای ایران را بشنوید.