پهپاد‌های هوش مصنوعی از غزه تا شهر‌های آمریکا: آسمان زیر ذره‌بین شرکتی به نام Skydio

به گزارش پیوست، این پهپادهای چهارپره به لطف استفاده از فناوری هوش مصنوعی، قادرند بدون نیاز به کنترل انسانی پرواز کنند، تصاویر حرارتی ثبت کرده و داده‌های حجیمی از افراد و مکان‌ها را به‌صورت خودکار به پایگاه داده نیروهای امنیتی ارسال کنند. این فناوری نمود واقعی نظارت خودکاری است که مدت‌ها بسیاری از فعالان مدنی و حامیان حریم خصوصی را نگران کرده بود و همچنین پیوند نزدیکی را میان صنایع نظامی اسرائیل و ساختارهای امنیتی آمریکا روایت می‌کند.

شرکت Skydio: از یک استارت‌آپ کوچک تا غول نظامی-امنیتی

شرکت Skydio که کمتر از یک دهه پیش توسط گروهی از مهندسان در کالیفرنیا تاسیس طبق گزارش گری‌زون حالا به بزرگ‌ترین تولیدکننده پهپاد در ایالات متحده تبدیل شده و ارزش آن به چندین میلیارد دلار افزایش یافته است. نفوذ بالای این شرکت در بخش‌های امنیت و نظارت آمریکا نشان از اهمیت آن روز افزون آن دارد و شرکت‌های متعدد سرمایه‌گذاری از اسرائیل و آمریکا به حمایت از آن پرداخته‌اند.

این شرکت اکنون با بیش از ۸۰۰ نهاد امنیتی و انتظامی در آمریکا قرارداد همکاری امضا کرده است در حالی که سال گذشته تعداد قرارداد‌های این شرکت تنها ۳۲۰ مورد بود.

گزارش گری‌زون می‌گوید در نتیجه همین قرارداد‌ها، پهپادهای Skydio روزانه صدها بار توسط نیروهای پلیس و سازمان‌های امنیتی محلی در شهرهایی همچون بوستون، شیکاگو، فیلادلفیا، سن‌دیگو، کلیولند، جکسون‌ویل، دیترویت و میامی برای نظارت بر تجمعات، ترافیک یا «رفتارهای مشکوک» به پرواز درمی‌آیند.

مساله جالب توجه دیگر درمورد Skydio اما روابط گسترده آن با اسرائیل است. این شرکت که یک دفتر رسمی در اسرائیل دارد، با شرکت پیمانکاری نظامی DefenceSync همکاری می‌کند و محصولات خود را در اختیار نیروهای دفاعی اسرائیل (IDF) قرار داده است. گزارش گری زون می‌گوید تنها در اولین هفته‌های حمله به غزه، Skydio بیش از ۱۰۰ پهپاد در اختیار ارتش اسرائیل گذاشته و وعده محموله‌های بیشتری را نیز داده است.

سرمایه‌گذاران اصلی Skydio نیز عمدتا از حلقه شرکت‌های آمریکایی-اسرائیلی هستند. یکی از نخستین و مهم‌ترین سرمایه‌گذاران این شرکت Andreessen Horowitz یا a16z است که یک شرکت آمریکایی فعال در حوزه سرمایه‌‌گذاری خطرپذیر در بخش‌های نوین از جمله کریپتو است که در سال ۲۰۱۵ به یکی از اولین سرمایه‌گذاران این شرکت تبدیل شد و ده‌ها میلیون دلار نیز در مراحل بعدی به آن تزریق کرد.

این شرکت سرمایه‌گذاری را مارک اندرسن و بن هوروویتز، از چهره‌های بانفوذ در صنعت فناوری اسرائیل بنیان‌گذاری کرده اند و صندوق تحت رهبری آنها در سال ۲۰۲۴ فعال‌ترین سرمایه‌گذار آمریکایی در بازار فناوری اسرائیل بود.

افزون بر این صندوق‌های Next47 و Hercules Capital نیز که دفاتر فعال در اسرائیل و مدیرانی با پیشینه نظامی در واحدهای اطلاعاتی ارتش اسرائیل دارند، از دیگر حامیان مالی Skydio هستند.

از میدان جنگ تا شهر‌های آمریکا

طبق بررسی‌های خبرنگار گری‌زون، تقریبا تمام شهرهای بزرگ آمریکا در ۱۸ ماه گذشته قراردادهایی را با  Skydio به امضا رسانده‌اند و در برخی موارد شاهد استفاده از پهپاد‌های این شرکت برای نظارت بر اعتراضات اخیر از جمله تجمعات ضدجنگ و ضد‌نژادپرستی بودیم.

علاوه بر این دانشگاه ییل نیز از پهپادهای Skydio برای رصد «گردهمایی‌های ضد نسل‌کشی دانشجویان» و اعتراضات «نه به پادشاهی» یا «No Kings» استفاده کرده است؛ در میامی از این پهپاد‌ها برای نظارت بر گردشگران فصل تعطیلات استفاده شده و در آتلانتا، پلیس در حال احداث ایستگاه دائمی پرتاب پهپاد در مرکز آموزش امنیتی جدید خود است. همچنین در دیترویت نیز شهرداری بیش از ۳۰۰ هزار دلار برای خرید ۱۴ پهپاد Skydio هزینه کرده است.

آژانس‌های فدرال آمریکا نیز طبق گزارش گری‌زون از این فناوری استفاده می‌کنند و مهم‌ترین آنها سازمان مهاجرت و گمرک (ICE) است که به تازگی اقدام به خریداری پهپاد X10D Skydio با توانایی ردیابی خودکار اهداف کرده است. اداره گمرک و حفاظت مرزی آمریکا (CBP) هم از ژوئیه تاکنون ۳۳ پهپاد مشابه را خریداری کرده است.م

از سخت‌افزار تا ایستگاه‌ فرود و پرتاب Skydio

سیستم هوش مصنوعی Skydio همانند دیگر سیستم‌های هوش مصنوعی قدرت خود را مدیون پردازنده‌های گرافیکی شرکت انویدیا است. این پهپادها قادرند بدون دخالت انسان، مسیر خود را حتی در فضاهای فاقد GPS تشخیص دهند، سازه‌ها را در محیط سه‌بعدی بازسازی کنند و با سرعتی بیش از ۳۰ مایل در ساعت به پرواز ادامه دهند.

به همین دلیل امکان استفاده گسترده حتی در شهر‌های بزرگ نیز فراهم است و برای مثال در نیویورک، پلیس از ۴۱ پهپاد Skydio استفاده می‌کند که بنا به گزارش رسمی شهرداری، در کمتر از یک سال بیش از ۲۰ هزار پرواز انجام داده‌‌اند؛ معادل ۵۵ پرواز در روز.

این شرکت برای پشتیبانی از پهپاد‌ها و فراهم کردن امکان پوشش گسترده، از پلتفرم‌های اتصال و شارژ خودکار استفاده می‌کند. این پلتفرم‌ها متشکل از ایستگاه‌های فیزیکی در نقاط مختلف شهر هستند که امکان پرواز و فرود از راه دور را فراهم می‌کنند.

تمام داده‌ها و تصاویر ضبط‌شده توسط پهپادها نیز به‌صورت خودکار در نرم‌افزار ویژه شرکت Axon، سازنده سلاح‌های شوکر‌های الکتریکی و دوربین‌های بدن‌پوش نیروهای پلیس، بارگذاری می‌شوند.

گفتنی است که خود شرکت Axon هم یکی از سرمایه‌گذاران اصلی Skydio است و سامانه‌ای به نام Axon Evidence را توسعه داده که به پلیس اجازه می‌دهد تا تصاویر و ویدیوهای ثبت‌شده را فورا به پایگاه داده «مدیریت شواهد دیجیتال» منتقل کند.

این شرکت همچنین در تأمین تجهیزات پلیس و نیروهای امنیتی اسرائیل نیز نقش فعال دارد و طبق گزارش‌ها، ابزارهای آن در زیرساخت‌های کنترل و سرکوب فلسطینیان استفاده می‌شود.

مجوز ویژه برای پیمانکار دفاعی

پیش از مارس ۲۰۲۵، قوانین اداره هوانوردی فدرال آمریکا (FAA) تصریح می‌کرد که استفاده از از پهپادها تنها در صورت مشاهده مستقیم آنها توسط اپراتور انسانی مجاز است. با این حال این نهاد با صدور یک مجوز ویژه در ماه مارس، محدودیت‌ها مذکور را برای نیروهای امنیتی از میان برداشت تا پلیس و نیروهای انتظامی آمریکا بتوانند پهپادها را بر فراز جمعیت و در محدوده‌های غیرقابل رویت نیز به پرواز درآورند. شرکت Skydio این تصمیم را «تاریخی و تحول‌آفرین» توصیف کرد و استفاده گسترده در نیروهای پلیس آغاز شد.

شاید اولین طرح گسترده پلیس آمریکا برای استفاده از پهپاد‌ها هوشمند را بتوان طرحی با عنوان «پهپاد در نقش اولین پاسخ‌دهنده» (Drone As First Responder) دانست. در این مدل پلیس آمریکا پیش از اعزام نیروهای انسانی، ابتدا پهپادها را برای بررسی میدانی اعزام می‌کند. حال استفاده از این پهپاد‌ها به حدی افزایش یافته که شهر سینسیناتی در ایالت اوهایو اعلام کرده تا پایان سال (۲۰۲۵)، ۹۰ درصد ماموریت‌های اولیه پلیس توسط پهپادهای Skydio انجام خواهد شد.

شرکت Skydio نه‌تنها تامین‌کننده اصلی پلیس‌های شهری آمریکا است، بلکه پیمانکار وزارت دفاع ایالات متحده نیز محسوب می‌شود. این شرکت همچنین قراردادی جدیدی را برای عرضه پهپادهای شناسایی به ارتش آمریکا امضا کرده و کارشناسان هشدار داده‌اند که اجماع احتمالی داده‌ها میان سامانه‌های نظامی و پلیسی، می‌تواند مرز میان نظارت نظامی و امنیت داخلی را کمرنگ کند.

تحلیلگران می‌گویند ماجرای Skydio به خوبی نشان می‌دهد که چطور غزه به آزمایشگاه جهانی فناوری‌های نظارتی و سرکوبگرانه تبدیل شده است؛ جایی که سلاح‌ها و فناوری‌های جدید ابتدا بر جمعیت غیرنظامی فلسطینی آزموده می‌شوند و سپس به خدمت نیروهای کنترل جمعیت و اجرای قانون در کشور‌های غربی در می‌آیند.

شرکت Skydio اکنون به دنبال عرضه مدل جدیدی از پهپادهایی است که برای فعالیت در فضای بسته و زیرس سقف بهینه‌سازی شده‌اند؛ محصولی که به گفته کارشناسان، احتمالا از تجربه‌های نظامی این شرکت در غزه الهام گرفته است.

استفاده گسترده از پهپاد‌های شرکت Skydio را در حالی شاهد هستیم که شرکت‌های مختلف هوش مصنوعی به همکاری با نهاد‌های امنیتی روی آورده‌اند و پیش از این نیز گزارشی از بکارگیری پهپاد‌ها در جنگ اوکراین منتشر شده بود. از جمله دیگر نشانه‌های گسترش استفاده از این فناوری در بخش نظامی و امنیتی می‌توان به مجوز متا برای استفاده از هوش مصنوعی شرکت در راستای اهداف نظامی آمریکا، حذف تعهد عدم استفاده از هوش مصنوعی در سلاح و نظارت از سوی گوگل و همکاری اوپن‌ای‌آی با آژانس‌های اطلاعاتی در آمریکا و نقش پررنگ شرکت دیپ‌سیک در پروژه‌های نظامی و پهپادی چین اشاره کرد.