جایگاه ملاحظات اخلاقی در مقررات‌ بین‌المللی سامانه‌های تسلیحاتی خودفرمان؛ حاشیه‌ میدان نبرد

اخلاق موضوعی مهم در مباحث بین‌المللی درباره مقررات سامانه‌های تسلیحاتی خودفرمان یا سامانه‌های جنگی خودران (autonomous weapon systems, AWS) است. این نگرانی‌های اخلاقی بودند که برای اولین بار بحث درباره نیاز به تدوین مقررات برای سامانه‌های تسلیحاتی خودفرمان را مطرح کردند و بعد از آن ارجاع به اخلاق یکی از امور ثابت در مباحث سیاست‌گذاری بوده است. با وجود این، بعد از سال‌ها بحث، استدلال اخلاق‌محور به ‌اندازه کافی توسعه پیدا نکرده است و دیگر حوزه‌های بحث‌برانگیز در رگولاتوری از این موضوع سبقت گرفته‌اند. نقش اخلاق در زمینه ملاحظات اخلاقی هنوز روشن نشده است: وعده و ظرفیت اخلاق برای پیشبرد مقررات سامانه‌های تسلیحاتی خودفرمان فرسنگ‌ها با تحقق کامل فاصله دارند. اهمیت اخلاق امری روشن و پذیرفته‌شده است اما مباحث رگولاتوری تحت سیطره استدلال‌های حقوقی است اینکه درک ما از چالش‌ها و راه‌حل‌های اخلاقی پیشرفت نکرده است سه دلیل کلیدی دارد: فقدان سابقه تاریخی کاربرد اخلاق در بحث کنترل تسلیحات؛ این واقعیت که مباحث رگولاتوری تحت تسلط استدلال‌های حقوقی قرار داشته‌اند، به‌ویژه آنهایی که ریشه در حقوق بشر بین‌المللی دارند؛ و این واقعیت که اخلاق را مجموعه‌ای از قوانین یا مواضعی تلقی کرده‌اند که گاهی با قانون رقابت می‌کند. موفقیت تلاش‌های چندجانبه اخیر برای رسیدگی به چالش‌های سامانه‌های تسلیحاتی خودفرمان وابستگی زیادی به حل مسائل فوق دارد. به عبارت دقیق‌تر، باید نقش اخلاق در مباحث رگولاتوری را شفاف‌سازی کرد: سامانه‌های تسلیحاتی خودفرمان از آنجا که می‌توانند اهداف را مستقل از انسان انتخاب و تخریب کنند، سوال‌های عمیقی درباره نقش انسان در اعمال زور پیش می‌کشند. اینها سوال‌هایی هستند که استدلال‌های حقوقی به‌تنهایی نمی‌توانند به آنها پاسخ دهند. قتل هدفمند و حرمت انسان سازمان ملل در بیش از یک دهه اخیر درباره پیامدهای حقوقی، اجتماعی، اخلاقی و امنیتی سامانه‌های تسلیحاتی خودفرمان بحث کرده است. انتشار گزارش کریستف هینز، گزارشگر ویژه سازمان ملل، درباره اعمال قانون فراقضایی، صدور حکم بدون دادگاه یا اجرای...