متا مدل هوش مصنوعی جدیدش را با هدف از بین بردن سلطه اوپن‌ای‌آی عرضه می‌کند

به گزارش پیوست، شرکت متا که اسفند ماه سال گذشته مدل زبانی بزرگ و هسته نرم‌افزاری یک سیستم هوش مصنوعی را در اختیار محققان و اساتید قرار داد، قصد دارد نسخه جدید آن را با دسترسی بیشتر و امکان شخصی‌سازی عرضه کند.

فایننشال تایمز به نقل از سه فرد مطلع می‌گوید این مدل نسخه جدید مدل زبانی LLaMA از متا است و به زودی به مرحله عرضه می‌رسد.

متا می‌گوید مدل‌های زبان بزرگ این شرکت «منبع باز» هستند که یعنی جزئیات مدل جدید در اختیار عموم قرار می‌گیرد. مارک زاکربرگ در آخرین مصاحبه خود با پادکست لکس فریدمن نیز بر قدرت و اهمیت جامعه متن باز در آینده هوش مصنوعی تاکید کرده و گفت جامعه متن باز و اوپن‌سورس نقش مهمی در تکامل این تکنولوژی دارند.

چنین رویکردی البته با نگاه بازیگران اصلی این بازار متفاوت است. شرکت اوپن‌ای‌آی، مدل زبانی GPT-4 را تقریبا بدون هیچگونه اطلاعاتی ارائه کرده و هیچ شخص ثالثی به داده‌ها و کد مورد استفاده برای ساخت این مدل دسترسی ندارد.

یان لی‌کان، نایب رئیس و رئیس تحقیق علمی هوش مصنوعی متا، روز شنبه در کنفرانی گفت: «میدان رقابت هوش مصنوعی در ماه‌های آینده، یا حتی طی هفته‌های آینده و زمانی که پلتفرم‌های منبع بازی به خوبی غیرمنبع باز‌ها وجود داشته باشند، به طور کامل تغییر می‌کند.»

شرکت متا در حالی برای عرضه جدید‌ترین مدل زبانی خود آماده می‌شود که هرکدام از گروه‌های تکنولوژی سیلیکون‌ولی برای سلطه بر این بازار تلاش می‌کنند.

نیک کلگ، رئیس امور بین‌الملل متا این هفته در متنی برای فایننشال تایمز با تاکید بر اهمیت رویکرد منبع باز گفت «گشودگی بهترین درمان ترس‌های موجود برای هوش مصنوعی است.» با این حال چنین اقدام شرکت متا را نیز در رقابت با دیگر شرکت‌ها یاری می‌کند و شرکت‌های مختلفی می‌توانند از مدل منبع باز این شرکت برای تقویت تکنولوژی و ساخت اپلیکیشن‌های خود استفاده کنند.

متا بیش از یک دهه است که در زمینه تحقیق و توسعه هوش مصنوعی فعال است و با این حال به نظر از رقبایی مثل اوپن‌ای‌آی، که با عرضه چت‌بات ChatGPT در ماه نوامبر سر و صدای زیادی به پا کرد عقب افتاده است.

فردی مطلع از استراتژی رده بالای متا می‌گوید: «هدف از بین بردن سلطه فعلی اوپن‌ای‌آی است.»

در حالی که این تکنولوژی منبع باز و در حال حاضر رایگان است، اما به گفته دو فرد مطلع متا گزینه دریافت هزینه در ازای تدوین مدل براساس نیاز‌های خاص شرکتی و استفاده از داده‌های تحت مالکیت شرکت را بررسی می کند. البته متا در حال حاضر برنامه‌ای برای دریافت هزینه ندارد و نسخه جدید هم به صورت رایگان عرضه می‌شود.

جوئل پینو، نایب‌رئیس تحقیقات هوش مصنوعی متا، از اظهارنظر درمورد توسعه یک مدل هوش مصنوعی جدید و نحوه درآمدزایی آن اجتناب کرد اما گفت: «در آخر تنها به این دلیل که شما چیزی را [منبع باز] عرضه می‌کنید، به این معنا نیست که مالکیت ذهنی آن را کار واگذار کرده‌اید.»

او افزود: «ما انکار نمی‌کنیم که می‌خواهیم از این مدل‌ها در محصولاتمان استفاده کنیم.»

مارک زاکربرگ در سال ۲۰۲۱ برای ساخت یک جهان مجازی مملو از آواتار‌ یا همان متاورس مسیر حرکت متا یا فیسبوک سابق را به طور کامل تغییر داد و بیش از ۱۰ میلیارد دلار بر این پروژه هزینه کرد. این بلندپروازی پرهزینه به مذاق سرمایه‌گذاران خوش نیامد و این شرکت به تازگی سرمایه‌گذاری خود روی هوش مصنوعی را افزایش داده و به نظر این تکنولوژی جدید در اولویت است.

این غول شبکه اجتماعی ابتدای امسال از یک واحد هوش مصنوعی مولد خبر داد که کریس کاکس رهبری آن را به دست می‌گیرد. پینو می‌گوید تیم کاکس علاوه بر بحث توسعه هوش مصنوعی، توسعه محصول را نیز برعهده داشت.

زاکربرگ و دیگر مدیران متا به ساخت چت‌بات‌های مختلف هوش مصنوعی برای افراد، تبلیغات و کسب‌وکارهای فعال در اینستاگرام، واتساپ و فیسبوک اشاره کرده‌اند.

یکی از مزیت‌های مدل‌های منبع باز استقبال بیشتر کاربران و درنتیجه ارائه داده‌های بیشتر برای پردازش مدل هوش مصنوعی است. یک مدل بزرگ زبانی هرچه داده بیشتری داشته باشد، قابلیت‌های بهتری خواهد داشت.

بعلاوه، محققان و توسعه دهندگان می‌توانند در مدل‌های منبع باز مشکلات و باگ‌ها را شناسایی و به بهبود امنیت و تکنولوژی آن کمک کنند-آن هم در زمانی که شرکت‌های تکنولوژی از جمله متا سال‌ها است با انتقادات زیادی در زمینه حریم خصوصی و شایعه‌پراکنی مواجه شده‌اند.

در حالی که ارائه یک نرم‌افزار به صورت رایگان با درآمدزایی در تضاد به نظر می‌رسد، اما متخصصان باور دارند که شرکت‌ها با استفاده از این استراتژی می‌توانند بازارهای جدیدی را تسخیر کنند.

به گفته یکی از افراد آشنا با طرز فکر شرکت متا: «متا عقب افتادگی خود در چرخه داغ فعلی AI را متوجه شده و این کار راهی را در اختیار آنها می‌گذارد تا گشایشی در اکوسیستم ایجاد کرده و به نظر می‌رسد مشغول انجام کار درست، خیرخواهی و برگرداندن به اجتماع هستند.»

با این حال یک هوش مصنوعی منبع باز که تبهکاران می‌توانند آن را برای سو استفاده خود تغییر دهند با خطرات روشنی همراه است. برای مثال گروه‌های امنیت کودکان می‌گویند تصاویر سو استفاده جنسی از کودکان که با هوش مصنوعی آنلاین ساخته شده افزایش یافته است.

محققان همچنین دریافتند که BlenderBot 2، مدل هوش مصنوعی پیشین متا که در سال ۲۰۲۱ منتشر شد برای انتشار اطلاعات وارونه به کار رفته است. متا می‌گوید BlenderBot 3 را بیشتر نسبت به چنین محتوایی مقاوم کرده است اما کاربران هنوز هم اطلاعات نادرست را گزارش می‌دهند.

در زمینه مالیکت ذهنی و کپی‌رایت نیز خطراتی از لحاظ حقوقی و رگولاتوری وجود دارد. روز دوشنبه (۱۰ جولای)، سارا سیلورمن، کمدین و بازیگر، شکایتی را مبنی بر استفاده بدون اجازه از آثارش برای آموزش مدل‌های هوش مصنوعی از متا و اوپن‌ای‌آی مطرح کرد.

تنها یک ماه پس از آنکه متا در ماه فوریه مدل منبع باز LLaMA را در اختیار محققان قرار داد، این ابزار از طریق فریوم 4chan به اینترنت درز کرد و توسعه دهندگان توانستند با نقض مقررات جواز متا به توسعه براساس آن بپردازند. این مدل برای استفاده تجاری طراحی نشده بود.

به گفته پینو: «ما نمی‌خواستیم این مدل اینگونه در دسترس باشد.»

شرکت‌های هوش مصنوعی دیگری از جمله استارت‌آپ فرانسوی Mistral، نیز در حال بررسی پتانسیل نسخه‌های منبع باز تکنولوژی خود هستند. اوپن‌ای‌آی، که پیش از این مدل‌های منبع بازی را برای تشخیص صوت و تصویر منتشر کرده نیز می‌گوید تیم این شرکت به دنبال توسعه یک مدل زبانی عظیم منبع باز است که البته این کار به شرط کاهش چشمگیر خطرات سو استفاده انجام می‌گیرد.

لی‌کان، رئیس هوش مصنوعی متا، می‌گوید: «ما باید بین اینکه هوش مصنوعی برای آزاد بودن بیش از حد خطرناک است و باید غل زنجیر شده کلیدش در دست تعداد کمی از شرکت‌های کنترل کننده باشد یا در مقابل، پلتفرم‌های منبع بازی که از سراسر جهان طلب همکاری می‌کنند انتخاب می‌کردیم.»