ماشین مجازی اتریوم یا EVM چیست؟

قراردادهای هوشمند اتریوم همان‌طور که از نام آن پیداست با برآورده شدن شرط‌های دوطرف و معیارهای تعریف‌شده در قرارداد می‌تواند به صورت خودکار اجرا شود. این قراردادها به عنوان نوآوری اصلی در زمان عرضه اتریوم معرفی شدند. نوآوری‌ای که به اتریوم امکان میزبانی بسیاری از اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز (dApps) محبوب مانند صرافی غیرمتمرکز یونی‌سواپ یا بازار معاملات NFT اپن‌سی را داد.

یکی از ایرادات وارده به بلاک‌چین‌هایی مانند بیت‌کوین و اتریوم موارد استفاده از این شبکه‌هاست. با معرفی قراردادهای هوشمند در اتریوم و شکل‌گیری پلتفرم‌های مخلتف، این شبکه توانست به بستری برای میزبانی توسعه ایده‌های مختلف با استفاده از قراردادهای هوشمند تبدیل شود. به همین دلیل اتریوم توانست نیاز قابل توجهی از بازار برای توسعه ابزارها و پلتفرم‌های مختلف را پاسخ دهد.

با این حال اجرای قراردادهای هوشمند در شبکه اتریوم وظیفه ماشین مجازی این شبکه است که عملاً یکی از مهم‌ترین قسمت‌های اتریوم محسوب می‌شود.

ماشین مجازی اتریوم چیست؟

زبان برنامه‌نویسی توسعه داده‌شده برای نوشتن قراردادهای هوشمند در اتریوم، Solidity است که EVM وظیفه اجرای کد‌های نوشته‌شده به این زبان را در اتریوم بر عهده دارد. EVM علاوه‌ بر تسهیل توسعه اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز در اتریوم به این شبکه در غیرمتمرکز بودن و افزایش امنیت کمک می‌کند.

EVM به عنوان ستون فقرات شبکه اتریوم به توسعه‌دهندگان امکان سفارشی‌سازی قراردادهای هوشمند خود را می‌دهد و اطمینان حاصل می‌کند که کدهای نوشته‌شده در قرارداد هوشمند دقیقاً مطابق برنامه و بدون هیچ‌گونه امکان سانسور یا تداخل اجرا شود. همچنین EVM باعث می‌شود قراردادهای هوشمند با یکدیگر امکان تعامل داشته باشند و در عین حال تداخلی در عملکرد قراردادها پیش نیاید.

اجزای EVM

اجرای قراردادهای هوشمند و داشتن کمترین خطای ممکن برای EVM اتریوم به این معنی است که هر کدام از اجزای این ماشین مجازی باید به خوبی با یکدیگر تعامل داشته باشند.

• بایت کد: اولین جزو این ماشین بایت‌ کد است. یک کد سطح بایین که در EVM اجرا می‌شود و شامل مجموعه‌ای از دستورالعمل‌ها در قالب هگزادسیمال است.
• حافظه: این ماشین برای ذخیره داده‌های موقت مورد نیاز خود در طول اجرای یک قرارداد هوشمند نیاز به فضایی برای ذخیره‌سازی دارد که اندازه این فضا می‌تواند بسته به نیاز به صورت پویا تغییر کند.
• ذخیره‌سازی: قرارداد هوشمند در پروسه اجرا می‌تواند وضعیت‌های متفاوتی را تجربه کند و ثبت این وضعیت‌ها در یک پایگاه داده برای ماشین مجازی اتریوم بسیار باارزش است.
• Gas: ماشین مجازی اتریوم برای اجرای هر قرارداد هوشمند نیاز به منابع محاسباتی متفاوتی دارد و برای محاسبه راحت‌تر واحدی به نام Gas تعریف شده است.

مزایا و معایب ماشین مجازی اتریوم

ماشین مجازی اتریوم علاوه‌ بر ویژگی‌هایی که به آنها اشاره شد، مزایایی را برای توسعه‌دهندگان و مدیران پروژه‌های بلاک‌چینی ارائه می‌دهد. از جمله:

• بهبود تصمیم‌گیری: EVM اطلاعات دقیقی از روند پیشرفت را ارائه می‌دهد که همین موضوع باعث می‌شود تصمیم‌گیری برای آینده آگاهانه و با برنامه‌ریزی دقیق‌تری انجام شود.
• کنترل هزینه: ماشین مجازی اتریوم امکان ردیابی هزینه‌های مربوطه را می‌دهد که همین موضوع باعث می‌شود مدیریت هزینه‌ها راحت‌تر شود.
• ارائه یک معیار استاندارد: EVM معیاری استاندارد برای مقایسه پروژه‌های مختلف ارائه می‌دهد که به همین دلیل می‌توان از آن برای شناسایی بهترین روش‌ها استفاده کرد.

EVM البته خالی از مشکل نیست و برخی از معایب این ماشین عبارت است از:

• پیچیدگی: ماشین مجازی اتریوم به حجم قابل توجهی از داده و تجزیه و تحلیل نیاز دارد که همین موضوع می‌تواند کارآمدی آن را برای پروژه‌های کوچک زیر سوال ببرد.
• هزینه: این ماشین در موضوع نرم‌افزار و آموزش نیاز به سرمایه‌گذاری قابل توجهی برای توسعه دارد. همچنین EVM نیاز به نظارت و به‌روزرسانی مستمر دارد.
• انعطاف‌پذیری: ماشین مجازی اتریوم برای پروژه‌هایی که شامل تغییرات پی‌در‌پی می‌شوند یا سطح بالایی از عدم قطعیت را دارند مناسب نیست.

کاربردهای EVM در دنیای واقعی

با توجه به توسعه محصولات مختلف به واسطه ماشین مجازی اتریوم، کاربردهای EVM در درنیای واقعی گسترش یافته است و امروزه در صنایع و بخش‌های مختلفی شاهد استفاده‌های گوناگونی از آن هستیم.

• فناوری اطلاعات: پروژه‌های مختلفی در زمینه‌های ردیابی و نظارت بر هزینه‌های پروژه، جدول زمان‌بندی و بررسی عملکرد تعریف‌شده است که از EVM استفاده می‌کنند. این ماشین به تیم‌های توسعه‌دهنده نرم‌افزار کمک می‌کند تا هزینه‌های بالقوه و تاخیر‌های ممکن تا پیش‌بینی و اقدامات اصلاحی را انجام دهند.
• مراقبت‌های بهداشتی: EVM در صنعت مراقبت‌های بهداشتی هم کاربرد دارد. با استفاده از این ماشین می‌توان با حفظ حریم‌ خصوصی کاربران و داده‌های حساس بهداشتی آنها، ارائه خدمات را راحت‌تر و سطح دسترسی گسترده‌تری ایجاد کرد.
• آموزش: کاهش میزان آموزش و داده‌های اشتباه در کنار کاهش امکان تقلب در موارد آموزشی جزو مهم‌ترین ویژگی‌های این سیستم برای بخش آموزش است.

ماشین مجازی اتریوم یا EVM ابزار قدرتمندی است که سازمان‌ها یا توسعه‌دهنده‌گان می‌توانند با استفاده از آن میزان ریسک، زمان و هزینه‌های مرتبط با پروژه‌ها خود را در بهینه‌ترین حالت برای میزانی در یکی از بزرگ‌ترین شبکه‌های بلاک‌چینی قرار دهند.