بانک مرکزی در مواجهه با رمزارزها؛ مجری یا قانونگذار؟
دعوا بر سر تنظیمگری رمزارزیها با خبر قانونگذاری بانک مرکزی برای این حوزه بار دیگر…
۱۱ آذر ۱۴۰۳
۱۷ بهمن ۱۴۰۱
زمان مطالعه : ۵ دقیقه
رئیس سازمان توسعه تجارت، علیرضا پیمان پاک اعلام کرد تا پایان سال فرآیند واردات و صادرات با رمزارز به صورت رسمی آغاز میشود. اولین بار یک سال پیش بود که پیمانپاک خبر از عملیاتی شدن این طرح داد. با این حال پس از فراز و فرودهای زیاد به نظر میرسد بخشهای مختلف حاکمیت در حال به جمعبندی رسیدن در مورد این طرح است.
به گزارش پیوست، این طرح قرار بود با استفاده از پتانسیل ماینینگ کشور از رمزارز حاصله از آن به فرآیند واردات و صادرات کمک کند تا ضمن بهرهبرداری از ظرفیت رمزارزها امکان دور زدن تحریمها را نیز فراهم کند.
اجرای این پروژه وابسته به تصمیمگیری و خواست نهادهای مختلفی همچون سازمان توسعه تجارت، بانک مرکزی، ماینرها، وزارت نفت، نیرو و دیگر نهادهای مرتبط است. ماینینگ در این پروژه به عنوان یکی از اصلیترین نیازها باید مورد توجه ویژهای قرار گیرد که باتوجه به تعطیلیهای پیدرپی و همچنین لغو طولانی مدت صدور مجوز برای ماینینگ باعث شده این بخش در معرض نابودی قرار بگیرد.
وزارت نفت و نیرو به عنوان یکی از بخشهایی که مستقیما میتواند روی فعالیت ماینرها تاثیرگذار باشند هم به گفته فعالان این حوزه بدون در نظر گرفتن ظرافتها و پیچیدگیهای ماینینگ تصمیماتی مبنی بر خاموشی یا افزایش تعرفه انرژی این صنعت گرفتهاند که نتیجه آن افزایش هزینههای مرتبط با ماینینگ و خاموشی ماینینگ برای بخش قابل توجهی از سال ۱۴۰۰ و همچنین ۱۴۰۱ بود.
از دیگر ابعاد این پروژه میتوان به بانک مرکزی اشاره کرد. نهادی که تاکنون به دفعات موظف به ایجاد پلتفرمی برای انجام تبادلات مورد نیاز ماینرها و تجار شده اما تا کنون بانک مرکزی خروجی مشخصی ارائه نکرده است . این نهاد در سالهای گذشته از ارائه بستری برای معاملات تولید ماینرها پا پس کشیده و بیشتر به نظر میرسد تمرکز را روی توسعه رمزریال گذاشته است. این اتفاق در حالی میافتد که در آبان ماه همین امسال دومین مصوبه هیت وزیران به بانک مرکزی فرصتی سه ماهه (تا بهمن ماه) برای توسعه این پلتفرم داد اما همچنان خبری از بستر تبادلات رمزارز بانک مرکزی نیست.
اما در نهایت تابستان امسال اولین ثبت سفارش با استفاده از رمزارز برای واردات انجام شد. خبری که علیرضا پیمانپاک در توییتی اعلام کرد و به موجب مصوبه هیت وزیران مهر ۹۹ که به امضای اسحاق جهانگیری رسیده بود ممکن شد. در این مصوبه مشخص شده بود رمزارزهای استخراجشده صرفاً برای تامین ارز واردات کشور و بر اساس مقرراتی که بانک مرکزی تعیین میکند قابل مبادله خواهد بود.
در این مورد مقرر شده بود سازوکار ثبت سفارش از طریق رمزارز در سامانه جامع تجارت پیادهسازی شود که و قرار بود بانک مرکزی نیز دستورالعمل مشخصی در مورد بستر تبادل منتشر کند که هنوز در این زمینه اقدامی صورت نگرفته است.
باهمه این فراز و فرودها، امروز علیرضا پیمانپاک در یک برنامه نشت خبری اعلام کرد قرار است این طرح بالاخره تا پایان امسال به مرحله عملیاتی برسد و بالاخره شاهد انجام واردارت و صادرات به کمک رمزارز استخراج شده در کشور خواهیم بود.
این صحبتها درحالی زده میشود که همچنان بانک مرکزی خبری از پلتفرم معاملاتی خود نداده و هنوز مشخص نیست که این پلتفرم قرار است چه زمانی عرضه شود. اما باتوجه به گفته پیمانپاک که بانک مرکزی منتظر اعلام حساب واسط ریالی است که این موضوع هم تا یکی دو هفته آینده برطرف میشود و ارز حاصل از استخراج امکان قرار گیری در فرآیند واردات را خواهد داشت و همچنین تجاری که در ازای صادرات رمزارز دریافت کردهاند میتوانند این ارز را در اختیار واردکنندگان قرار دهند.
او اعلام کرد که در نیمه دوم سال ۱۴۰۱ تقریبا ۴۰ تا ۵۰ میلیون دلار با استفاده از رمزارز صادرات و واردات صورت گرفته است. طبق گفته او این میزان عملیات تجاری بدون آماده شدن زیرساختهای تبادل از سوی بانک مرکزی صورت گرفته است.
او انجام حجم بیشتر مبادلات را منوط به آماده شدن زیرساخت تبادل عنوان کرد. پیمان پاک گفت: تاکنون نرمافزار پلتفرم معاملاتی توسعه و تست شده است.
در این طرح استفاده از قراردادهای هوشمند برای ارتباط میان پلتفرمهای کشورهای مختلف در نظر گرفته شده و گفته میشود هدف این طرح ایجاد یک لاین و ظرفیت مدرن تجاری است.
تقریبا یکسال از زمان انتشار اخبار همکاری ایران و روسیه گذشته و انجام تبادل در خصوص رمزارز گذشته است اما هنوز این پروژه محقق نشده و تنها خروج خبری آن راهاندازی توکن خلیج فارس است. توکنی که قرار است به عنوان یک استیبل کوین مشترک میان ایران و روسیه با پشتوانه طلا عرضه شود. این توکن که با هدف افزایش عمق بازار و راه ارتباط مالی آسان توسعه یافته است یکی از اهداف اصلی آن انجام واردات و صادرات میان دو کشور است. البته به گفته نماینده مجلس روسیه تنها زمانی استفاده از این استیبل کوین برای واردارت و صاردات ممکن میشود که قانونگذاری حوزه رمزارزها در روسیه کاملا انجام شود.
اتصال شبکههای پیامرسان بانکی ایران و روسیه هم یکی دیگر از اقدامات مشترکی است. این اتصال درحالی اتفاق میافتد که باتوجه به در دستورکار قرار گرفتن دو دولت، موضوع اتصال شبکه شتاب به میر روسیه ممکن نشد و در نهایت تنها شبکههای پیامرسان بانکی به یکدیگر متصل شدند. این اقدام با هدف افزایش تعاملات صورت گرفته است.