شرکت هلندی چگونه اثر برجسته‌ای روی زنجیره تامین جهان الکترونیکی گذاشت؟ گرفتار بازی ژئوپلیتیک

ولد‌هاون برای یک فرد باتجربه و شیفته سفر یک حومه‌ شهری بی‌اهمیت در هلند است که ۴۴ هزار ساکن دارد، مملو از جاده‌های مخصوص دوچرخه‌ است و گه‌گاهی هم در آن فستیوال‌های هنری برگزار می‌کنند. تعداد کمی از افراد اهمیت حیاتی آن را در صنعت چند تریلیون دلاری فناوری جهانی به رسمیت می‌شناسند. دلیل موضوع هم اینکه این شهر میزبان دفتر مرکزی ASML، تولیدکننده ماشین‌های پیشرفته‌ای است که در حوزه نیمه‌هادی‌ها موثرند. این گروه تولیدی اگرچه خیلی شناخته‌شده نیست در بین موفق‌ترین شرکت‌های جهان قرار داشته و از نظر درآمد دلاری رتبه ۱۹ جهان را در اختیار دارد. افزون بر این ۳۲درصد از حاشیه سود این صنعت را به خود اختصاص داده است. تسلط این شرکت از بازی تقریباً بی‌رقیب در بازار فوتولیتوگرافی پیشرفته ناشی می‌شود. صنعتی که در آن از نور برای چاپ مدارهای مجتمع روی ویفرهای سیلیکونی استفاده می‌کند. مدارهایی که در گوشی‌های هوشمند، ماشین‌ها، شبکه‌های دفاعی نظامی و بسیاری از ابزارهای فناوری دیگر نصب می‌شوند. انحصارهای قانونی در تجارت تراشه‌سازی بی‌سابقه نیست. ASML بازار را با ماشین‌های فرابنفش شدید (EUV) خود که در سال ۲۰۱۰ به صورت تجاری راه‌اندازی کرد در اختیار گرفت. و تنها در سال ۲۰۱۸، پس از دهه‌ها پژوهش از سوی دانشمندان برجسته جهان، به تولید گسترده دست یافت. این فناوری به دلیل توانایی آن در بسته‌بندی ترانزیستورهای بیشتر در یک ویفر سیلیکونی، تراشه‌هایی با عملکرد بهتر با هزینه مقرون به صرفه تولید می‌کند. این دستگاه‌ها با پرتاب لیزرهای CO2 از طریق یک قطره قلع تا ۵۰ هزار بار در ثانیه حکایت از موفقیت علمی این روش دارند. این فرایند منجر به تولید یک پرتو EUV می‌شود که سپس از طریق آینه‌ها به داخل ویفر هدایت می‌شود و الگوهایی را در عرض یک‌چهارم نانومتر نشان می‌دهد. خروجی یک تراشه نیمه‌هادی است که قطر آن ۶ برابر کوچک‌تر از یک رشته مو (پنج نانومتر) است...