چین و آمریکا در آستانه توافق سرنوشت‌ساز برسر شبکه‌اجتماعی تیک‌تاک

به گزارش پیوست، مقام‌های ارشد کاخ سفید روز دوشنبه تایید کردند که بر سر یک «چارچوب» به توافق رسیده‌اند؛ چارچوبی که می‌تواند به اختلاف چندساله بر سر ادامه فعالیت تیک‌تاک در آمریکا پایان دهد. طی این مدت، مخالفان نگرانی‌هایی را درباره امنیت ملی و همچنین سلامت روان نوجوانان مطرح کرده بودند.

بر اساس این طرح، قرار است اکثریت سهام واحد آمریکایی تیک‌تاک به مالکیت سرمایه‌گذاران آمریکایی درآید؛ اقدامی که کاخ سفید معتقد است با قانون مصوب کنگره در سال گذشته مطابقت دارد. در قانون کنگره تاکید شده است که این اپلیکیشن تنها در صورت جدایی از پکن می‌تواند در خاک آمریکا فعال بماند.

با این حال منابع آگاه می‌گویند وضعیت همچنان ممکن است دستخوش تغییر شود و جزئیات مهمی مانند نحوه مدیریت الگوریتم در شرکت جدید آمریکایی احتمال تغییر دارد. با این حال، چنین توافقی زمینه را برای تشکیل شرکتی جدید با ارزشی تا ۵۰ میلیارد دلار فراهم می‌کند که به ۱۷۲ میلیون کاربر آمریکایی خدمات خواهد داد.

طبق گزارشی از وال‌استریت ژورنال، لی چنگانگ، یکی از اعضای تیم مذاکراتی چین که قرار است با طرفین آمریکایی در مادرید به مذاکره بپردازد توافق برسر چارچوب قرارداد تیک‌تاک را تایید کرده و اسکات بسنت، وزیر خزانه‌داری آمریکا، نیز روز دوشنبه در نشستی با خبرنگاران گفت‌گوهای با چین را «محترمانه، گسترده و عمیق» توصیف کرد.

از جمله سرمایه‌گذاران اصلی این شرکت تازه می‌توان به جف یاس (Jeff Yass) میلیاردر و حامی پرنفوذ ترامپ، و بیل فورد از شرکت جنرال آتلانتیک پارتنرز اشاره کرد. همزمان، سرمایه‌گذاران خرد متعددی نیز به دنبال سهمی از این شرکت هستند. یک سرمایه‌گذار احتمالی در این باره گفت: «الان همه می‌خواهند سهمی داشته باشند، چون به نظر می‌رسد این معامله تایید کامل ترامپ، کنگره و حتی چین را خواهد داشت.»

شرکت چینی بایت‌دنس که خالق تیک‌تاک است، حدود ۱۹.۹ درصد سهام شرکت جدید را تحت کنترل خود حفظ می‌کند و همچنان مالکیت کامل سایر عملیات بین‌المللی تیک‌تاک با بیش از یک میلیارد کاربر فعال ماهانه را در اختیار خواهد داشت. ارزش بازار بایت‌دنس بدون احتساب واحد آمریکایی نزدیک به ۳۰۰ میلیارد دلار تخمین زده می‌شود.

نقش مهمی نیز برای لری الیسون، هم‌بنیان‌گذار اوراکل، در نظر گرفته شده است تا شرکت جدید در فضای ابری اوراکل مستقر شود. با این حال، هنوز مشخص نیست که او می‌تواند سهام‌دار مستقیم باشد یا خیر. در این میان، احتمال داده می‌شود پسر او، دیوید الیسون، که به تازگی شرکت پارامونت را به ارزش ۸ میلیارد دلار خریداری کرد و در حال مذاکره برای تصاحب ۵۰ میلیارد دلاری وارنر برادرز دیسکاوری است،‌ نیز به یکی از سهام‌داران تیک‌تاک تبدیل شود.

مساله اصلی الگوریتم تیک‌تاک است

مسئله اصلی در این مذاکرات، مالکیت الگوریتمی است که عامل اصلی جذابیت تیک‌تاک به شمار می‌رود. این الگوریتم با ارائه جریان بی‌پایانی از ویدئوهای کوتاه، میلیون‌ها کاربر را درگیر اپلیکیشن نگه می‌دارد. قانون ایالات متحده اجازه فعالیت مستقیم تیک‌تاک تحت مالکیت چین را نمی‌دهد و نگرانی‌ها درباره جاسوسی احتمالی و انتشار محتوای ضدآمریکایی توسط این الگوریتم همچنان مطرح است.

ترامپ که پیش‌تر از منتقدان سرسخت تیک‌تاک بود، طی ماه‌های اخیر چندین بار ممنوعیت آن را به تعویق انداخت. او معتقد است این پلتفرم در انتخابات ۲۰۲۴ به نفعش عمل کرده است و توانسته بخشی از کاربران جوان را به سمت شعار «ماگا» جذب کند. وی طی پستی در شبکه اجتماعی تروث سوشال نوشت: «مذاکرات تجاری بزرگ بین ایالات متحده و چین بسیار خوب پیش رفته و به زودی نهایی خواهد شد. همچنین توافقی بر سر یک شرکت محبوب میان جوانان کشورمان به دست آمده است. آنها بسیار خوشحال خواهند شد!»

گفته می‌شود ترامپ برای نهایی شدن جزئیات این توافق، به ویژه در زمینه بازسازی الگوریتم، بار دیگر مهلت تمدید خواهد داد و حتی ممکن است این بار بیش از مهلت معمول ۹۰ روزه را برای تیک‌تاک در نظر گیرد.

ساخت یک نسخه مشابه آمریکایی از الگوریتم تیک‌تاک

منابع نزدیک به مذاکرات تاکید دارند که چارچوب توافق بر یک سازش کلیدی استوار است و براساس آن سرمایه‌گذاران آمریکایی مستقیما مالک الگوریتم اصلی نخواهند شد، اما می‌توانند نسخه مشابه آن را بازسازی و از کنترل چین جدا کنند تا عملا یک اپلیکیشن بومی آمریکایی ایجاد شود.

شی جین‌پینگ، رئیس‌جمهور چین، ابتدا با واگذاری هرگونه کنترل مخالف بود، اما در نهایت برای پایان دادن به بن‌بست تجاری با آمریکا و هموار کردن مسیر دیدار آتی ترامپ از پکن، با این مصالحه موافقت کرد. انتظار می‌رود دو رئیس‌جمهور روز جمعه گفت‌وگویی مستقیم برای تایید جزئیات چارچوب توافق داشته باشند.

با وجود این، شماری از جمهوری‌خواهان تندرو همچنان نسبت به خطرات امنیتی و تبلیغاتی این پلتفرم هشدار می‌دهند. طبق داده‌ها، بخش عمده کاربران تیک‌تاک در آمریکا جوانان ۱۸ تا ۲۴ ساله هستند و شمار زیادی از افراد زیر ۱۸ سال نیز از این اپ استفاده می‌کنند.

مقام‌های دولت آمریکا امیدوارند ساختار جدید با معیارهای سخت‌گیرانه تعیین‌شده در قانون دوحزبی که سال گذشته توسط دیوان عالی تایید شد، همخوانی داشته باشد. این در حالی است که در قانون کنگره تصریح شده است که برای ادامه فعالیت تیک‌تاک در آمریکا، نباید هیچ کنترلی از سوی چین بر این شرکت وجود داشته باشد.

توافق اولیه اکنون باعث شده سرمایه‌گذاران و سیاستمداران هر دو طرف امیدوار باشند که سال‌ها کشمکش بر سر آینده تیک‌تاک در آمریکا سرانجام به پایان برسد.