برای اولین بار داروی ساخته هوش مصنوعی روی انسان آزمایش می‌شود

به گزارش پیوست به نقل از فایننشال تایمز، این استارت‌آپ که اینسیلیکو مدیسن (Insilico Medicine) نام دارد توسط الکس ژاورونکوف لیتوانی تبار بنیان‌گذاری شده است.

به گفته این شرکت آنها آزمایش داروی یک بیماری مزمن ریوی را روی یک بیمار چینی آغاز کرده‌اند. این دارو که INSoo18-o55 نام دارد به طور کامل توسط هوش مصنوعی طراحی و کشف شده و حالا در دومین مرحل آزمایشی است. آزمایش این دارو نقطه عطفی برای صنعت داروسازی و نقش هوش مصنوعی در آن محسوب می‌شود.

ژاورونکوف در مصاحبه‌ای گفت: «این لحظه حقیقت برای اینسیلیکو است… اما در واقع شاهد آزمونی برای هوش مصنوعی هستیم و تمام صنعت باید به آن توجه کند. شرکت ما، البته که ادعای بسیار بزرگی است، می‌تواند بهره‌وری تقریبا تمام شرکت‌های بزرگ دارویی را دوبرابر کند.»

اینسیلیکو یکی از فعالان نسل جدید بایوتک‌ها است. این دسته از استارت‌آپ‌ها برای توسعه ابزارهای هوش مصنوعی در حوزه دارو میلیارد‌ها دلار سرمایه را جذب خود کرده‌اند. گزارشی از مورگان استنلی مدعی است که شاهد پیدایش بازاری با پتانسیل ۵۰ میلیارد دلاری هستیم که شرکت‌های بزرگ داروسازی و دیگر سرمایه‌گذاران در آن نقش دارند.

ژاورونکوف می‌گوید پلتفرم‌های اینسیلیکو می‌توانند زمان کشف داروها را به نصف کاهش داده و هزینه عرضه دارو به بازار را کمتر کنند. سانوفی (Sanofi)، فوسان (Fosun) و جانسون و جانسون (Johnson & Johnson) نیز از جمله شرکت‌هایی هستند که برای دسترسی به تکنولوژی اینسیلیکو با این شرکت قرارداد بسته‌اند.

پلتفرم‌های هوش مصنوعی می‌توانند برای شناسایی اهداف دارو-پروتئین‌هایی در بدن که به بیماری‌های خاص نسبت دارند-و مولکول‌هایی که قابل تبدیل به دارو هستند مقدار زیادی اطلاعات را با سرعت بالا بررسی کنند.

چندین استارت‌آپ بایوتک به تازگی از کشف یا توسعه دارو با استفاده از هوش مصنوعی و ابزارهای یادگیری ماشینی خبر‌ داده‌اند و به نظر نقش این ابزارها در آزمایش‌های بیمارستانی در حال افزایش است. اینسیلیکو از هوش مصنوعی مولد برای انتخاب اهداف جدید دارویی استفاده می‌کند و سپس مولکول‌های جدیدی که برای یک بیماری خاص مناسب هستند را طراحی می‌کند.

ژاورونکوف می‌گوید هوش مصنوعی اینسیلیکو می‌تواند وابسته به پیچیدگی هدف، دو تا چهار سال از فرایند منتهی به آزمایش بیمارستانی بکاهد. اگرچه که زمان توسعه بیمارستانی کاهش چشمگیری نداشته اما احتمال موفقیت دارو‌ها به دلیل شیمی و انتخاب هدف بهتر افزایش می‌یابد. اینسیلیکو همچنین از هوش مصنوعی برای انتخاب بیمارانی که احتمالا بهترین واکنش را نسبت دارو دارند استفاده کرده است.

گفتنی است که هیچ تضمینی برای موفقیت دارو‌های ساخته هوش مصنوعی یا پلفترم‌های مربوطه وجود ندارد و برخی منتقدان معتقدند که پتانسیل این تکنولوژی بیش از حد بزرگ نمایی شده است. بایوتک Benevolent AI در لندن که پلتفرمی برای کشف دارو با هوش مصنوعی دارد ماه گذشته و در پی شکست داروی اصلی این شرکت، از اخراج ۱۸۰ نفر از کارکنان (تقریبا نیمی از مجموع کارکنان) خبر داد.

اریک توپول، بنیان‌گذار و رئیس موسسه SRTI (از موسسات فعال در حوزه درمان)، می‌گوید هوش مصنوعی تا همینجا هم پتانسیل بالایی برای کاهش زمان و هزینه توسعه دارو نشان داده است و این درحالی است که رگولاتور‌ها هنوز مجوز استفاده از دارویی که به طور کامل با هوش مصنوعی طراحی شده باشد را صادر نکرده‌اند.

توپول، مولف کتاب Deep Medicine، که به پتانسیل هوش مصنوعی در درمان می‌پردازد، می‌گوید: «از لحاظ توجه چیزی کم نداریم. تمام شرکت‌های بزرگ دارویی حداقل برای همکاری با یک یا گاهی چند شرکت هوش مصنوعی سرمایه‌گذاری کرده‌اند.»

اینسیلیکو، که دو دفتر مرکزی در هنگ‌ کنگ و نیویورک دارد، بیش از ۴۰۰ میلیون دلار از سرمایه‌گذاران مختلف که عمدتا از آسیا و آمریکا هستند، جذب سرمایه کرده است. این شرکت از پلتفرم‌های هوش مصنوعی برای انتخاب ۱۲ نامزد داروی پیش از آزمایش بیمارستانی استفاده کرده که از این بین سه مورد به مرحله آزمایش بیمارستانی رسیده‌اند.

ژاورونکوف می‌گوید این شرکت قرار است درمان جدید خود را بجای همکاری با شرکت‌های بزرگ دارویی به بیمارستان‌ها ببرد تا در عین حفظ برنامه اصلی، پلتفرم‌های هوش مصنوعی خود را نیز اصلاح کند.

او می‌گوید: «خیلی مهم است که بتوانیم حجم زیادی داده تولید کنیم تا مطمئن شویم که هم هوش مصنوعی تقویت شود و هم دائما درحال یادگیری باشد. ما در حال راه‌گشایی برای انواع جدیدی از هوش مصنوعی سرتاسری هستیم… در نتیجه ما تمام چرخه تحقیق و توسعه داروسازی را پوشش می‌دهیم.»

اینسیلیکو دور اول آزمایش INSo18-o55  را در نیوزلند و چین به انجام رسانده و به گفته این شرکت نتایج مطلوبی برای پشتیبانی از مرحله دوم آزمایش حاصل شده است. این آزمایش جدید میان دوره‌ای ۶۰ بیمار مبتلا به فیبروز ریوی (IPF) در چین و آمریکا را شامل شده و امنیت، تحمل پذیری و بازده اولیه دارو را بررسی می‌کند.