رقابت شرکت‌های هوش مصنوعی برای دسترسی به داده‌های ساختاریافته

به گزارش پیوست به نقل از Restofworld، توافق‌های اخیر اوپن‌ای‌آی، گوگل و پرپلکسیتی در آسیا و دیگر نقاط جهان نشانگر آن است که مسیر آینده این صنعت بر پایه «داده‌های زمینه‌ای و ساختاریافته» شکل می‌گیرد. داده‌های متنوع به این شرکت‌ها اجازه می‌دهد تا مدل‌های هوش مصنوعی بهتری را آموزش داده و خروجی‌های دقیق‌تری داشته باشند.

اوپن‌ای‌آی به تازگی از همکاری خود با پلتفرم‌های تجارت الکترونیک شاپی (Shopee) و شاپیفای (Shopify) خبر داده است. در بیانیه‌ای که این شرکت همزمان با اعلام مشارکت شرکت مادر شاپی یعنی Sea Group منتشر کرد، الیور جی، مدیرعامل بخش بین‌الملل اوپن‌ای‌آی تاکید کرد که جمعیت جوان و دیجیتال‌محور آسیا، این منطقه را به یکی از سریع‌ترین بازارهای در حال رشد برای نوآوری در هوش مصنوعی تبدیل کرده است.

او می‌گوید: «با به‌کارگیری توانمندی‌های اوپن‌ای‌آی در حوزه‌هایی همچون تجارت، مشتاق همکاری با Sea هستیم و در همین حال آنها کسب‌وکارهای بیشتری را به ابزارهای هوشمند‌تر برای مدیریت عملیات‌ها و جذب مشتریان مجهز می‌کنند.»

در همین حال، گوگل و پرپلکسیتی نیز با رویکردی متفاوت وارد میدان شده‌اند که شامل ارائه رایگان ابزارهای پیشرفته هوش مصنوعی به بخشی از کاربران در هند است. تحلیلگران معتقدند این سیاست، علاوه بر جذب سریع کاربران، به این شرکت‌ها اجازه می‌دهد تا به حجم عظیمی از داده‌های رفتاری و تعاملی کاربران دسترسی پیدا کنند؛ داده‌هایی که در فضای وب عمومی به‌سادگی قابل دسترسی نیست.

سمیر پتیل، مدیر مرکز امنیت، استراتژی و فناوری اندیشکده بنیاد تحقیقاتی آبزرور (Observer Research Foundation)، در گفت‌وگو با نشریه Rest of World در این رابطه گفت: «این شراکت‌ها داده‌های متنوعی را در اختیار آنها قرار می‌دهد که به آنها کمک می‌کند مدل‌های هوش مصنوعی خود را بهتر آموزش دهند و خروجی‌های دقیق‌تری را ارائه کنند. این کار همچنین به آنها اجازه می‌دهد تا برای استفاده از مدل‌های هوش مصنوعی در یک سری بخش‌های خاص به نوآوری بپردازند. این رویکرد را به ویژه می‌توان برای بخش‌هایی همچون فین‌تک و خدمات درمانی به کار بست که تمرکز بر پیشنهادات قابل تنظیم و بسیار شخصی‌سازی شده است.»

تجربه چین و مزیت ساختاری در دسترسی به داده‌های ملی

نمونه موفق این استراتژی را می‌توان در چین مشاهده کرد. شرکت‌های هوش مصنوعی این کشور که در حوزه کشف دارو فعالیت دارند، به تازگی قراردادهای چند میلیارد دلاری با غول‌های داروسازی جهانی همچون آسترازنکا، فایزر و سانوفی به امضا رسانده‌اند.

کارشناسان می‌گویند دلیل اصلی موفقیت این شرکت‌ها، دسترسی به مجموعه‌ای گسترده از داده‌های بیماران است که به‌واسطه پوشش سیستم بیمه سلامت ملی چین است که داده‌های بیش از ۶۰۰ میلیون نفر را شامل می‌شود. اسکات مور، مدیر برنامه‌های چین در دانشگاه پنسیلوانیا، می‌گوید این وضعیت یک «مزیت ساختاری» محسوب می‌شود زیرا دسترسی به این داده‌های عظیم بیماران می‌تواند یک منبع ارزشمند آموزشی برای مدل‌های هوش مصنوعی باشد.

شرکت‌های آمریکایی در هند به دنبال دسترسی به داده‌ها هستند

داده‌های شرکت سنسور تاور نشان می‌دهد سیاست ارائه رایگان سرویس‌ها در هند بلافاصله نتایج محسوسی را به عمل آورده است. با اینکه شرکت پرپلکستی در ماه ژوئن تنها ۷۹۰ هزار بار دانلود شده بود، در ماه ژوئیه و همزمان با اعلام همکاری با اپراتور مخابراتی بهارتی ایرتل (Airtel) هند، بیش از ۶.۶ میلیون دانلود ماهانه را تجربه کرد.

کاربران هندی استقبال گسترده‌ای از این خدمات داشته‌اند. پی. ساهای، پژوهشگر داده یک شرکت مشاوره‌ای در بنگلور، در این رابطه به Rest of World گفت: «من ماه گذشته [پرپلکسیتی] را دانلود کردم چون حالا با ایرتل رایگان است. البته من از ChatGPT بیشتر استفاده می‌کنم. از بابت داده‌ها چندان نگران نیستم چون کارهایی که من برایش از هوش مصنوعی استفاده می‌کنم حساس نیست. من از آن برای نوشتن ایمیل‌ها یا  پیام‌ها استفاده می‌کنم، باگ‌گیری از کد تا دسترسی به کد‌های کنار افتاده، تحقیقات بازار و غیره. هیچ کدام از اینها اطلاعات محرمانه نیستند.»

با وجود این نگرانی‌هایی درمورد امنیت داده‌ها وجود دارد. اگرچه کاربران از مزایای این ابزارها بهره می‌برند، کارشناسان نسبت به پیامدهای آن هشدار داده‌اند. موضوعاتی مانند حاکمیت داده‌ها، عدالت در دسترسی به منافع و حفظ حریم خصوصی به دغدغه جدی کشورهای در حال توسعه تبدیل شده است.

به همین دلیل، بسیاری از کشورها در آفریقا و آسیا از جمله نیجریه، هند، آفریقای جنوبی و ویتنام، شرکت‌های بزرگی مانند گوگل، مایکروسافت و آمازون را تحت فشار گذاشته‌اند تا داده‌های شهروندانشان را به‌طور محلی ذخیره کنند.

پاتیل در این‌باره می‌گوید: «این مساله نشانگر ضرورت چارچوب‌های نظارتی قوی برای محافظت از حریم خصوصی و تضمین انصاف است. شرکت‌های دخیل باید اطمینان حاصل کنند که دیتاست‌ها شخصی‌سازی شده و بدون اطلاعات هویتی هستند، همچنین به چارچوب‌های نظارتی قدرتمندی نیاز است تا از سوگیری در کشت داده جلوگیری شود.»

همزمان با این تحولات، رقابت بین شرکت‌های هوش مصنوعی وارد فاز تازه‌ای شد. در ۱۲ اوت، پرپلکسیتی پیشنهاد بزرگی برای خرید مرورگر کروم گوگل به مبلغ ۳۴.۵ میلیارد دلار ارائه کرد و براساس گزارش وال‌استریت ژورنال، این پیشنهاد تقریبا دو برابر ارزش‌گذاری ۱۸ میلیارد دلاری خود پرپلکسی است.

پیش از این شرکت اوپن‌ای‌آی و سم آلتمن نیز نسبت به خرید این مرورگر که داده‌های ارزشمندی را در اختیار گوگل قرار می‌دهد، ابراز تمایل کرده‌اند. اگرچه بعید به نظر می‌رسد که گوگل چنین معامله‌ای را بپذیرد، اما این اقدام نشان‌دهنده عطش پرپلکسیتی برای حضور پررنگ‌تر در زنجیره دسترسی به داده‌های کاربران است و نشان از اهمیت این داده‌ها در آینده جدال هوش مصنوعی دارد.