محدودیت‌های جدید آمریکا بر صنعت نیمه‌رسانای چین؛ جلوگیری از صادرات نرم‌افزار طراحی تراشه

به گزارش پیوست به نقل از بلومبرگ، این اقدام در چارچوب سیاست گسترده‌تر دولت آمریکا برای جلوگیری از توسعه فناوری‌های پیشرفته در چین صورت می‌گیرد و احتمالا پیامدهای ژئوپلتیک و اقتصادی گسترده‌ای به دنبال خواهد داشت.

نامه‌های محرمانه به شرکت‌های کلیدی

به گفته منابع مطلع، اداره امنیت صنعتی و تجاری وزارت بازرگانی ایالات متحده (BIS) در روز جمعه گذشته، نامه‌هایی را برای برخی از بزرگ‌ترین شرکت‌های فعال در حوزه طراحی خودکار مدار (EDA) ارسال کرده و از آن‌ها خواسته تا صادرات به مشتریان چینی را متوقف کنند.

شرکت‌هایی مانند Cadence Design Systems، Synopsys Inc. و Siemens AG از جمله بازیگران کلیدی در این حوزه هستند. اگرچه هنوز جزئیات رسمی سیاست جدید منتشر نشده است، اما منابع آگاه می‌گویند این اقدام می‌تواند در عمل به معنای «ممنوعیت کامل» همکاری با مشتریان چینی باشد.

واکنش بازار

واکنش بازار به این تصمیم سریع و شدید بود. سهام شرکت Cadence با سقوط ۱۰.۷ درصدی به ۲۸۸.۶۱ دلار رسید که بیشترین افت روزانه این شرکت از زمان همه‌گیری کرونا در مارس ۲۰۲۰ محسوب می‌شود. سهام Synopsys نیز با افت ۹.۶ درصدی به ۴۶۲.۴۳ دلار رسید که بیشترین کاهش از دسامبر تاکنون بوده است.

شرکت Cadence از اظهار نظر خودداری کرده، در حالی‌که مدیرعامل Synopsys، سسین غازی، در کنفرانس خبری اعلام کرده که هنوز نامه‌ای از BIS دریافت نکرده‌اند و از گمانه‌زنی درباره تاثیرات احتمالی خودداری می‌کند. با این حال، وی اذعان کرد که از گزارش‌ها درباره این محدودیت‌ها آگاه است.

سخنگوی شرکت زیمنس آلمان نیز در ایمیلی اعلام کرد که: «دولت آمریکا در ۲۳ مه به صنعت خودکارسازی صنعت الکترونیک (EDA) درمورد محدودیت‌های صادرات جدید نرم‌افزار به چین و کاربران نهایی ارتش چین در سراسر جهان اطلاع رسانی کرد. زیمنس بیش از ۱۵۰ سال است که از مشتریانی در چین حمایت کرده و ما با مشتریان‌مان در سراسر جهان برای جلوگیری از تاثیر این محدودیت‌های جدید نیز همکاری می‌کنیم.»

تلاش آمریکا برای مهار چین با وجود وابستگی شرکت‌ها

شرکت‌های فناوری آمریکایی وابستگی معناداری به بازار چین دارند. برای مثال، شرکت Synopsys حدود ۱۶ درصد از درآمد خود را مدیون بازار چین است و  سهم چین از درآمد Cadence نیز ۱۲ درصد است. چنین محدودیتی می‌تواند تاثیر منفی مستقیمی بر درآمد این شرکت‌ها داشته باشد، خصوصا در شرایطی که رقابت در بازار جهانی نیمه‌رسانا تشدید شده است.

با این حال، محدودیت‌های جدید بخشی از رویکرد تدریجی اما هدفمند آمریکا در مقابله با تلاش‌های چین برای ساخت یک زنجیره تامین داخلی در حوزه نیمه‌رساناهاست. دولت آمریکا پیش‌تر صادرات تجهیزات ساخت تراشه‌های پیشرفته به چین را محدود کرده بود و اکنون تمرکز خود را بر نرم‌افزارهای طراحی تراشه گذاشته است، بخشی حیاتی که بدون آن، توسعه تراشه‌های پیشرفته عملا ناممکن است.

نرم‌افزارهای تولیدی شرکت‌هایی چون Cadence و Synopsys، ابزار طراحی پردازنده‌هایی هستند که در محصولات شرکت‌هایی مانند انویدیا و اپل به کار می‌روند. از پیشرفته‌ترین چیپ‌ها تا قطعات ساده‌ای مانند تنظیم‌کننده‌های برق، همگی به این نرم‌افزارها وابسته هستند.

تداوم فشار بر شرکت‌های چینی و چالش با هوش مصنوعی

در ادامه‌ی این سیاست‌ها، دولت ترامپ به تازگی فروش تراشه‌های پیشرفته H20 شرکت انویدیا را به چین ممنوع کرده است، حرکتی که سومین موج محدودیت‌ها از سال ۲۰۲۲ تاکنون علیه این شرکت به شمار می‌رود.

جنسن هوانگ، مدیرعامل انویدیا، به‌طور علنی از این سیاست‌ها انتقاد کرده و آن‌ها را «شکست‌خورده» توصیف کرده است. تراشه‌های انویدیا از جمله اصلی‌ترین سخت‌افزارهای مورد نیاز برای آموزش مدل‌های پیشرفته هوش مصنوعی هستند، و به همین دلیل مورد توجه خاص دولت آمریکا قرار گرفته‌اند.

شعله‌ور شدن تنش‌ها میان پکن و واشنگتن

محدودیت‌های صادراتی ایالات متحده به یکی از کانون‌های اصلی تنش در مذاکرات تجاری میان واشنگتن و پکن تبدیل شده است. مقامات چینی این اقدامات را مغایر با روح مذاکرات اخیر در ژنو می‌دانند که هدف آن کاهش تنش‌های تجاری ناشی از تعرفه‌های آمریکا علیه دومین اقتصاد بزرگ جهان بود.

به‌ویژه، تلاش آمریکا برای اعمال فشار بر متحدانش جهت خودداری از استفاده از چیپ‌های جدید شرکت هواوی (سری Ascend) نیز به یکی دیگر از عوامل تنش‌زا در روابط دوجانبه بدل شده است.

محدودیت‌های جدید آمریکا بر صادرات نرم‌افزارهای EDA به چین، نشان‌ از شروع دور تازه‌ای از تنش ژئوپلتیک در حوزه فناوری‌های پیشرفته است. این تنش‌ها دیگر تنها محدود به سخت‌افزار نیستند، بلکه بخش نرم‌افزاری و طراحی نیز به میدان اصلی درگیری تبدیل شده است.

تصمیم دولت آمریکا می‌تواند باعث کاهش فروش شرکت‌های بزرگ آمریکایی شود که بخش مهمی از بازار خود را وابسته به چین می‌بینند و همچنین فرصت را برای شرکت‌های چینی جهت توسعه ابزارهای بومی فراهم کند. در بلندمدت اما این سیاست می‌تواند به قطبی‌شدن بیشتر زنجیره‌های تامین فناوری در جهان بین دو بلوک شرق و غرب منجر شود.