از اختلال در سامانه جامع تجارت تا انفجار در بندر؛ سامانه قطع بود، کالاها سوخت

انفجار در بندر شهید رجایی و در پی آن از دست رفتن جان‌های عزیز کارگران، تمام کشور را در غم این واقعه فرو برد و همه ما مصیبتی جمعی را تجربه کردیم. این واقعه زوایای متعددی از حیث چرایی و چگونگی دارد و احتمالاً در روزها و ماه‌های آینده گزارش‌های رسمی دولتی و روایت‌های اجتماعی و اقتصادی روزنامه‌نگارانه‌ روشنگری از آن منتشر خواهد شد. اما تاکنون در این روایت‌ها یک نام غایب است و آن سامانه جامع تجارت است. سامانه‌ای که تا چند روز قبل از انفجار قطع و در زمان انفجار هم دچار اختلال‌هایی بود. و همین موضوع سبب شد کالاهایی در بندر طعمه آتش شوند. تولد تاریک سامانه از سال‌هایی که سامانه جامع تجارت با آرزوی مدیریت تجارت کل کشور طراحی و راه‌اندازی شد، تا امروز که این سامانه به یکی از مهم‌ترین گره‌های واردات در کشور تبدیل شده است، نزدیک به یک دهه می‌گذرد. سامانه جامع تجارت قرار بود تمام اشکال صادرات و واردات را با زیرسامانه‌های چندگانه‌اش پوشش دهد؛ در واقع، از زمانی که بازرگان وارد سامانه می‌شود از اخذ کارت بازرگانی تا تجارت در حوزه‌های مختلف را بتواند پیش ببرد. به عبارت بهتر، هدف سامانه جامع تجارت این بود که کل فرایندهای تجارت در کشور از طریق این سامانه انجام و بازرگان تنها وارد یک سامانه شود. مدلی که بعدها در طرح درگاه ملی مجوزها نیز اجرایی شد و وضعیتی مشابه در حوزه مجوزدهی کشور رقم زد. اما چالشی که این فرایند ایجاد کرد به نظر بسیاری از بازرگانان، ناتوانی در مدیریت مراحل مختلف در دل این سامانه بوده است. در واقع، از زمانی که بازرگان نقشی در سامانه می‌گیرد تا زمانی که کارت بازرگانی دریافت و اقدام به ثبت سفارش می‌کند، به مرحله اعتبارسنجی و رتبه‌بندی می‌رسد و بعد که درخواست خود را در زیرسامانه یکپارچه مجوزها ثبت می‌کند، همه اینها باید در سامانه...