هلدینگ مکس سهام خود را در دکترتو افزایش داد
هلدینگ مکس مالکیت بخشی از سهام یکی از بنیانگذاران اولیه دکترِتو را در راستای استراتژی…
۱۵ اردیبهشت ۱۴۰۴
۱۵ اردیبهشت ۱۴۰۴
زمان مطالعه : ۵ دقیقه
کتاب دستگاه (Appliance) در ظاهر یک رمان و در واقع بسیار بیشتر از یک رمان است. جو مورگان (J. O. Morgan) در این کتاب ایمان و باور ما به فناوری، عطش برای استفاده از چیزهای جدید و تغییرات سریعی که بر زندگیمان تأثیر میگذارد را بررسی میکند. او ما را به چالش میکشد تا در مورد آیندهای که به دنبال آن هستیم و سیستمهایی که به آنها اعتماد داریم، عمیقتر فکر کنیم.
اگرچه جو مورگان به عنوان یک شاعر موفقیت زیادی کسب کرده است، اما این کتاب به عنوان دومین رمان او، اولین رمانی محسوب میشود که توسط یک ناشر بزرگ چاپ شده است. این رمان در ۱۱ فصل مجزا در یک بازه زمانی حدود ۷۰ سال روایت میشود و پیشرفت یک فناوری جدید، یعنی یک دستگاه انتقال از راه دور را ترسیم میکند.
کتاب حول محور یک اختراع مرموز و انقلابی به نام «دستگاه» میچرخد. این دستگاه ادعا میکند که میتواند هر چیزی را که کاربر بخواهد، تولید کند (از غذا و دارو تا سلاحهای پیشرفته) بدون نیاز به مواد اولیه یا هزینههای تولید. این ایدهی به ظاهر آرمانشهری، توجه دولتها، شرکتهای بزرگ و عموم مردم را جلب میکند، اما به زودی پیامدهای غیرمنتظره و خطرناک آن آشکار میشود.
داستان از طریق دیدگاه چندین شخصیت روایت میشود، از جمله مخترع دستگاه، سیاستمداران حریص و افراد عادی که تحت تأثیر این فناوری قرار میگیرند. با گسترش استفاده از دستگاه، اقتصاد جهانی فرو میپاشد، زیرا تقاضا برای کار و تولید سنتی از بین میرود. جوامع با بحرانهای اخلاقی و اجتماعی مواجه میشوند: آیا این فناوری واقعاً برکت است یا بلایی مدرن که انسانها را به تنبلی و وابستگی محض سوق میدهد؟
در نهایت، کتاب «دستگاه» به بررسی تأثیرات عمیق پیشرفتهای تکنولوژیک بر جامعه، اخلاق و روان انسان میپردازد. موران از طریق این داستان، سوالاتی اساسی مطرح میکند: آیا فناوریهای پیشرفته همیشه به نفع بشر هستند؟ و چه قیمتی برای رفاه مطلق پرداخت میشود؟ این رمان با ترکیبی از تعلیق و نگاه انتقادی، خواننده را به تفکر درباره آیندهای وابسته به ماشینها وامیدارد.
کتاب دستگاه مورگان رمانی مبتکرانه و انسانی درباره رابطه ما با فناوری است.
رمان جو مورگان از ورود یک فناوری جدید به خانه آقا و خانم پیرسون (Pearson) شروع میشود. شرکتی که آقای پیرسون برایش کار میکند در حال ایجاد دستگاهی است که بتواند وسایل را در یک لحظه از جایی به جای دیگر منتقل کند.
آقای پیرسون بهعنوان یکی از پرسنل سازنده این فناوری میخواهد نمونه اولیه دستگاه را آزمایش کند. او موفق میشود یک قاشق پلاستیکی یک بار مصرف را با موفقیت به مقصد مورد نظر منتقل کند. در این فصل ما با چالشهای پیش روی این خانواده در آزمایش دستگاه روبرو میشویم. به همین ترتیب در هر فصل از کتاب دستگاه مورگان، با یک داستان جداگانه و شخصیتهای مختلف مواجه میشویم که به نوعی با فناوری جدید انتقال اجسام درگیر هستند.
به عنوان مثال یک فصل به فرانک و همسرش کتی اختصاص دارد. فرانک پس از جابجایی با دستگاه تلهپورتر (teleporter ) از نظر خودش همان کسی است که وارد شده است. ولی کتی شخص دیگری را به عنوان همسرش درک میکند، شاید او یک فرانک بهتر و زیباتر را میبیند. انگار دستگاه فرانک را تغییر داده است.
در فصل بعدی، این دستگاه سیستم ترانسمت (transmat) نام دارد و در اکثر نقاط کشور به وسیله سیمکشی قابل استفاده است. زمانی که آنا به دیدن پدر مسن خود در یکی از معدود مناطق خارج از شبکه ترانسمت میرود به فکر استفاده از دستگاه نسخه بیسیم میافتد. آنا و پدرش با هم بحث میکنند که آیا دستگاه بیسیم کار میکند و ایمنی لازم را خواهد داشت یا نه. این فصل در مورد تفاوت بین آنا و پدرش در پذیرش فناوری و برخورد متفاوت افراد مختلف صحبت میکند.
در یک فصل دیگر یک زن مسن در حال حمل وسایل خود به خانه جدید است و شک دارد که آیا چیزی که به دستش میرسد خود وسیله است یا یک کپی از آن؟
مورگان با مهارت خود داستان را به گونهای نوشته که شخصیتها رابطه عاطفی برقرار میکنیم. یعنی کسانی را که با این تغییر پارادایم در رفتار و تعامل انسانی مواجه شدهاند، به خوبی درک میکنیم. در این میان دستگاه انتقال از راه دور میتواند استعارهای از هر فناوری دیگری باشد. مورگان با ساختاربندی رمانش در داستانهای مجزا نشان میدهد که چگونه توسعه فناوری میتواند بهطور اجتنابناپذیر و قبل از درک کامل مفاهیم آن توسط کاربرانش، توسعه و گسترش یابد. کتاب دستگاه فضایی برای بررسی و تأمل در مورد مزایا و هزینههای توسعه فناوری و کاوشی در مورد نحوه تعامل فناوری با زندگی روزمره ما برای خوانندگانش فراهم میکند.
جی او مورگان نویسنده اسکاتلندی 45 ساله است که در یک کلبه در مزرعهای در مرزهای اسکاتلند زندگی میکند. کتاب او در سال 2018 به نام Assurances، با نگاهی به حفظ بازدارندگی هستهای، جایزه شعر کاستا (Costa) را در آن سال دریافت کرد. او دو بار در فهرست نهایی جایزه فوروارد (Forward) و تی اس الیوت (T. S. Eliot) قرار گرفته و فینالیست جایزه اورول (Orwell Prize) برای داستانهای سیاسی 2022 شده است. دستگاه دومین رمان اوست.
جو مورگان در این رمان داستانی و قانعکننده به واقعیت تاثیرات فناوری بر روی انسانها میپردازد. بشریت، که توسط نبوغ خود به طبیعت تجاوز کرده است، طوری پیش میرود که انگار چیزی جلودارش نیست. یکی از شخصیتهای کتاب دستگاه در رابطه با شتاب توسعه میپرسد: «چرا آنها با این سرعت بهدنبال توسعه فناوریها هستند؟» و پاسخ میگیرد: «فقط به این دلیل که آنها میتوانند این کار را انجام دهند». شاید مورگان میخواهد بگوید که اجازه دهید همه چیز همانطور که هست، بماند. ما بیش از حد در واقعیت مداخله میکنیم. ساندی تایمز (Sunday Times) در مورد این کتاب گفته: «کتابی هوشمندانه… که شما را وادار میکند به ماشینهای زندگی خود فکر کنید.»
منابع
https://www.goodreads.com/book/show/59056158-appliance
http://strangehorizons.com/wordpress/non-fiction/appliance-by-j-o-morgan/
https://www.scotsman.com/arts-and-culture/books/book-review-appliance-by-jo-morgan-3699398
https://www.penguin.co.uk/books/447226/appliance-by-morgan-j-o/9781529115949