اپل آرام آرام به سمت AI گام بر می‌دارد؛ هوش مصنوعی مولد در نسل بعدی آیفون‌ها

گزارشی از فایننشال تایمز با اشاره به داده‌های بازار و اطلاعاتی از فعالان صنعتی نشان می‌دهد که اپل، بزرگترین فروشنده گوشی در سال ۲۰۲۳، در شش سال گذشته بیشترین اکتساب‌ها را در حوزه هوش مصنوعی به ثبت رسانده و آرام آرام به سمت عرضه این قابلیت، آنهم به سبک و سیاق کوپرتینویی‌ها، پیش می‌رود.

به گزارش پیوست، با اینکه در نگاه اول این غول آمریکایی از رقبایی مثل سامسونگ و گوگل و یا فعالان دیگری مثل مایکروسافت عقب مانده است اما در پشت پرده تیم و کوک و یارانش با جدیت هوش مصنوعی را دنبال می‌کنند. اپل مثل همیشه میلی به اولین بودن ندارد و می‌خواهد این ابزار را به شکلی مطمئن و با سبک خاص خود عرضه کند.

تحلیلگران بر این باورند که امسال و سال آینده باید در انتظار خبرهای مهم هوش مصنوعی از این شرکت باشیم و یکی از موضوعات مهم برای اپل، اجرای مدل‌های بزرگ زبانی در داخل دستگاه و بدون نیاز چندان به رایانش ابری است.

فایننشال تایمز می‌گوید اپل بی سروصدا در حال تقویت توانمندی‌های خود در حوزه هوش مصنوعی است و با یک سری اکتساب‌ها، استخدامی‌های جدید و بروزرسانی سخت‌افزاری می‌خواهد هوش مصنوعی مولد را به نسل بعدی آیفون‌ها اضافه کند.

داده‌های صنعتی و مقالات دانشگاهی و اطلاعاتی از فعالان حوزه تکنولوژی نشان می‌دهد که غول کوپرتینویی بخش زیادی از تمرکز خود را روی رفع مشکلات استفاده از هوش مصنوعی در دستگاه‌های موبایلی گذاشته است.

تحقیقاتی از شرکت PitchBook نشان می‌دهد که سازنده آیفون یکی از فعال‌ترین غول‌های تکنولوژی در خرید استارت‌آپ‌های هوش مصنوعی است و ۲۱ استارت‌آپ را از ابتدای سال ۲۰۱۷ خریداری کرده است. تازه‌ترین اکتساب این شرکت خرید یک استارت‌آپ کالیفرنیایی به نام WaveOne در ابتدای سال ۲۰۲۳ است. این استارت‌آپ قابلیت فشرده‌سازی ویدیو با استفاده از هوش مصنوعی را فراهم می‌کند.

دنیل آیوز از شرکت سرمایه‌گذاری Wedbush Securities، می‌گوید: «آنها برای یک سری M&A (ادغام و اکتساب)های قابل توجه آماده می‌شوند. عجیب است اگر امسال شاهد یک قرارداد بزرگ هوش مصنوعی نباشیم، زیرا یک رقابت هوش مصنوعی در جریان است و اپل نمی‌خواهد بیرون گود بشیند.»

تحقیقات تازه‌‌ای از بانک مورگان استنلی نیز نشان می‌دهد که تقریبا نیمی از دعوت به همکاری‌های اپل در حوزه هوش مصنوعی عبارت‌ «Deep Learning» یا «یادگیری عمیق» را شامل می‌شود، تخصصی که به الگوریتم‌های هوش مصنوعی مولد، ابزارهای تولید محتوای مشابه انسان، مربوط است. این شرکت همچنین در سال ۲۰۱۸ یکی از مدیران ارشد هوش مصنوعی گوگل به نام جان جیاناندری را نیز به استخدام خود درآورد.

اما با وجود اقدامات چند میلیارد دلاری رقبا از جمله مایکروسافت، گوگل و آمازون، اپل رویکرد مرموزانه‌ای را حول هوش مصنوعی در پیش گرفته است. فعالان صنعتی می‌گویند این شرکت در حال کار روی مدل‌های بزرگ زبانی اختصاصی است (مدل‌های بزرگ زبانی یا LLM ها همان چیزی هستند که قدرت ابزارهای هوش مصنوعی از جمله ChatGPT را فراهم می‌کنند.)

تیم کوک،‌ مدیرعامل اپل، تابستان سال گذشته به تحلیلگران گفت «تحقیقاتی را روی طیف وسیعی از فناوری‌های هوش مصنوعی انجام داده است» و در رابطه با این فناوری جدید، سرمایه‌گذاری و نوآوری «مسئولانه» را در پیش گرفته است.

به نظر می‌رسد که هدف اصلی اپل، اجرای هوش مصنوعی مولد به صورت داخلی و در درون دستگاه‌های است تا چت‌بات‌های هوش مصنوعی و اپلیکیشین‌ها بتوانند با استفاده از سخت‌افزار و نرم‌افزار آیفون کار خود را انجام دهند و نیازی به خدمات ابری و دیتاسنتر‌ها نباشد.

برای عبور از این چالش فناورانه، باید اندازه مدل‌های بزرگ هوش مصنوعی کوچکتر شود و همچنین یک سری پردازنده‌های قدرتمند به دستگاه‌های موبایل اضافه شوند.

رقبای اپل خیلی زودتر در این مسیر گام برداشته‌اند. گوگل و سامسونگ هردو دستگاه‌های جدیدی را روانه بازار کرده‌اند که به ادعای شرکت با استفاده از سخت‌افزار گوشی برخی از قابلیت‌های هوش مصنوعی را اجرا می‌کند.

بسیاری در انتظار آن هستند که اپل در کنفرانس جهانی توسعه دهندگان، مراسمی که معمولا در ماه ژوئن برگذار می شود، از سیستم‌عامل جدید خود، iOS 18، رونمایی کند و تحلیلگران مورگان استنلی بر این باورند که این نرم‌افزار موبایلی گامی به سمت هوش مصنوعی مولد است و مثلا دستیار صوتی سیری را به LLM مجهز می‌کند.

ایگول جابلوکوف، مدیر ارشد گروه هوش مصنوعی Pryon و بنیان‌گذار Yap، شرکت تشخیص صدایی که سال ۲۰۱۱ به مالکیت آمازون در آمد و به محصولاتی مثل الکسا و اکو کمک کرد، می‌گوید: «آنها معمولا عقب می‌نشینند و انتظار یک ترکیب فناوری و لحظه‌ای را می‌کشند که بتوانند بهترین شکل آن فناوری را ارائه کنند.»

اپل همچنین از چیپ‌های تازه‌ای رونمایی کرده که توان بیشتری در اجرای هوش مصنوعی مولد دارند. طبق اعلام این شرکت، پردازنده M3 Max که برای سری مک‌بوک در ماه اکتبر رونمایی شد، «کارهایی که پیشتر روی لپتاپ غیرممکن بود را ممکن می‌کند»، برای مثال توسعه دهندگان هوش مصنوعی می‌توانند با میلیارد‌ها پارامتر از داده‌ها کار کنند.

چیپ S9 نیز که در ماه سپتامبر برای سری جدید ساعت‌های اپل عرضه شد به سیری اجازه می‌دهد تا بدون اتصال به اینترنت وارد دستگاه شده و به داده‌های آن دسترسی پیدا کند. همچنین چیپ A17 Pro آیفون ۱۵ نیز که در همان زمان رونمایی شد به یک شبکه عصبی جدید مجهز است که به گفته شرکت سرعتی دوبرابر نسل قبلی خود دارد.

دیلان پاتل، تحلیلگر شرکمت مشاوره SemiAnalysis در حوزه نیمه‌رسانا، می‌گوید: «بدون شک آنها از لحاظ چیپ‌های دستگاه، هرچه بیشتر از لحاظ طراحی و ساختاربندی به سمت هوش مصنوعی پیش می‌روند.»

محققان اپل در ماه دسامبر مقاله‌ای را منتشر کردند که نشانگر جهش بزرگی در اجرای LLMها در داخل دستگاه و با استفاده از فلش مموری بود که یعنی فعالیت‌ها را می‌توان حتی به صورت آفلاین هم با سرعت بیشتری انجام داد.

در ماه اکتبر این شرکت با همکاری دانشگاه کلمبیا از یک LLM متن‌باز رونمایی کرد. این مدل بزرگ زبانی که «Ferret» نام دارد، در حال حاضر تنها برای اهداف تحقیقاتی است و عملا در نقش یک جفت چشم اطلاعاتی را درمورد آنچه پیش روی کاربر است ارائه می‌کند و برای مثال اشیا داخل تصویر را در بر می‌گیرد.

اماندا استنت، رئیس موسسه هوش مصنوعی Davis در کالج کولبی، می‌گوید: «یکی از مشکلات LLM این است که تنها از طریق متن می تواند جهان را تجربه کند. همین مساله باعث جذابیت Ferret می‌شود: شما می‌توانید زبان را به جهان واقعی متصل کنید.» با این حال به گفته استن، در حال حاضر هزینه اجرای یک جستار «استنباطی» به این سبک بسیار زیاد است.

این سبک از فناوری را برای مثال می‌توان به عنوان یک دستیار مجازی استفاده کرد که به کاربر در تماس ویدیویی می‌گوید فرد مقابل چه برند پیرهنی به تن دارد و شما می‌توانید آن را از طریق اپلیکیشن سفارش دهید.

مایکروسافت، رقیب دیرینه اپل، به تازگی با عبور از سازنده آیفون به ارزشمند‌ترین شرکت جهان تبدیل شد و با اقداماتی در حوزه هوش مصنوعی توجه سرمایه‌گذاران را به خود جلب کرده است.

با این حال تحلیلگران بانک آو امریکا هفته گذشته برآورد خود برای اپل را افزایش دادند. تحلیلگران این بانک معتقدند که علاوه بر موضوعات دیگر، قابلیت‌های هوش مصنوعی جدیدی که امسال و سال آینده از سو اپل عرضه می‌شوند، تقاضا برای آیفون را افزایش می‌دهند.

لاورا مارتین، تحلیلگر ارشد بانک سرمایه‌گذاری Needham، می‌گوید استراتژی هوش مصنوعی این شرکت «به نفع اکوسیستم اپل است و از پایگاه فعلی آنها محافظت می‌کند.»

او افزود: «اپل نمی‌خواهد همانند گوگل و آمازون، پایه و اساس ساخت اپلیکیشن‌های مدل بزرگ زبانی برای کسب‌وکارهای آمریکایی باشد.»